Luku Edwɛkpa 11:1-54

  • Kɛzi bɛyɛ asɔne la (1-13)

    • Asɔneyɛlɛ nwo neazo (2-4)

  • Bɛdua Nyamenle asa ɛrɛlɛsɛka zo bɛtu sunsum ɛtane (14-23)

  • Sunsum ɛtane sia ba a (24-26)

  • Nɔhalɛ anyelielɛ (27, 28)

  • Dwona sɛkɛlɛneɛ ne (29-32)

  • Sonlabaka ne kɛnlaneɛ (33-36)

  • Ɛzonlenlɛ nu nabalabama gyakɔ (37-54)

11  Ɛnee ɔwɔ ɛleka bie ɔlɛyɛ asɔne, mɔɔ ɔwiele la, ye ɛdoavolɛma ne ko zele ye kɛ: “Awulae, kile yɛ kɛzi bɛyɛ asɔne, kɛ mɔɔ Dwɔn noko hilele ye ɛdoavolɛma ne la.”  Yemɔti ɔzele bɛ kɛ: “Bɛyɛ asɔne a bɛha kɛ: ‘Egya, wɔ duma nwo ɛde.*+ Wɔ Belemgbunlililɛ ɛrɛla.+  Maa yɛ alehyenlɛ biala aleɛ kɛ mɔɔ yɛhyia nwo wɔ alehyenlɛ ne anu la.+  Na fa yɛ ɛtane kyɛ yɛ,+ ɔluakɛ yɛdayɛ noko yɛfa yɛkyɛ awie biala mɔɔ tua yɛ kakɛ la;+ na mmafa yɛ ɛkɔ sɔnea nu.’”+  Akee ɔzele bɛ kɛ: “Fa ye kɛ bɛ nuhua bie lɛ ɔ gɔnwo na ɔkɔ ye ɛkɛ ne nɔɔzo* ɔkɔka ɔkile ye kɛ, ‘Agɔnwolɛ, maa me paano nsa,  ɔluakɛ kɛkala a me gɔnwo bie vi adenle zo ɛra a na menlɛ debie mɔɔ mefa meamaa ye a.’  Na ahenle bua ye kɛ: ‘Mmagyegye me. Bɛdo anlenkɛ ne anu, yɛɛ me nee me mra ne mɔ ɛla. Menrɛhola dwazo na meamaa wɔ debie biala.’  Meka meahile bɛ kɛ, saa bɔbɔ ɔnrɛhola dwazo na yeamaa ye debie kɛmɔ ɔle ɔ gɔnwo la ati a, ɔluakɛ ɔ nye bolole ɔbizale la ati+ ɔbadwazo na yeava debie biala mɔɔ ɔhyia nwo la yeamaa ye.  Yemɔti meka meahile bɛ, bɛhɔ zo bɛbiza,+ na bɛ sa baha ye; bɛhɔ zo bɛkpondɛ, na bɛbanwu ye; bɛhɔ zo bɛbɔ nu, na bɛbabuke bɛ.+ 10  Ɔluakɛ awie biala mɔɔ kɛbiza la asa ka ye,+ na awie biala mɔɔ kɛkpondɛ la nwu ye, yɛɛ awie biala mɔɔ kɛbɔ nu la, bɛbuke ye. 11  Nɔhalɛ nu, selɛ boni a ɔ ra biza ye fɛlɛ a ɔbamaa ye ɛwɔlɛ a?+ 12  Anzɛɛ ɔbiza ye kolonvia noko a ɔbamaa ye nyamenleakɛlɛ a? 13  Na saa bɛmɛ bɔbɔ mɔɔ bɛle ɛtanevolɛma la, bɛze kɛzi bɛfa ahyɛlɛdeɛ kpalɛ bɛmaa bɛ mra a, ɛnee fane nyɛ yɛɛ bɛ Ze mɔɔ wɔ anwuma la ɛnrɛva sunsum nwuanzanwuanza ne ɛnrɛmaa bɛdabɛ mɔɔ bɛbiza ye la ɛ!”+ 14  Nzinlii ɔdule sunsum ɛtane wɔ mumule bie anwo.+ Mɔɔ ɔdule sunsum ne la mumule ne dendɛle, na ɔzinle menli ne anwo.+ 15  Noko bɛ nuhua bie mɔ hanle kɛ: “Ɔdua Biyɛlezibɛbe,* sunsum ɛtane ne mɔ kpanyinli ne anwo zo a ɔtu sunsum ɛtane ne mɔ a.”+ 16  Bie mɔ noko mɔɔ bɛkulo kɛ bɛsɔ ye bɛnea la hanle kɛ ɔyɛ sɛkɛlɛneɛ bie+ mɔɔ vi anwuma la ɔmaa bɛnlea. 17  Mɔɔ ɔnwunle bɛ adwenle la,+ ɔzele bɛ kɛ: “Belemgbunlililɛ biala mɔɔ anu kɛhyɛ na bɛko bɛtia bɛ nwo la ɛnrɛgyinla, yɛɛ awuke mɔɔ anu kɛhyɛ na bɛko bɛtia bɛ nwo la babɔ. 18  Yemɔti, saa Seetan noko ko tia ɔ nwo a, kɛ ɔkɛyɛ na ye belemgbunlililɛ ne agyinla ɛ? Ɔluakɛ bɛse medua Biyɛlezibɛbe anwo zo a metu sunsum ɛtane ne mɔ a. 19  Saa medua Biyɛlezibɛbe anwo zo a metu sunsum ɛtane ne mɔ a, ɛnee nwane anwo zo a bɛ mra ne mɔ dua tu bɛ a? Ɛhye ati a bɛbabua bɛ ndɛne la. 20  Noko saa medua Nyamenle asa ɛrɛlɛsɛka+ zo a metu sunsum ɛtane ne mɔ a, ɛnee Nyamenle Belemgbunlililɛ ne ɛdwu bɛ nwo ɛke dɛbadɛba.+ 21  Saa awie mɔɔ anwo yɛ se mɔɔ yeboɔboa ɔ nwo kpalɛ la bɔ ye sua nwo bane a, awie ɛnrɛhola ɛnrɛva ye debie. 22  Noko saa awie mɔɔ anwo yɛ se tɛla ye la ba na ɔ nee ye bɛko na ɔdi ɔ nwo zo konim a, zɔhane sonla ne balie ye akodeɛ kɔsɔɔti mɔɔ ɔfa ɔbɔ ye ninyɛne nwo bane la, na yeahyɛ ninyɛne mɔɔ ɔvale ɔvile ye ɛkɛ la. 23  Awie biala mɔɔ ɛnle me afoa la dwazo tia me, yɛɛ mɔɔ nee me ɛnguohua la sande nu.+ 24  “Saa sunsum ɛtane bie fi awie anwo a, ɔkɔduolua ɛleka resee kɛ ɔkpondɛ ɛleka mɔɔ ɔbalie ɔ menle la, na saa yeannyia bie a, ɔka kɛ, ‘Mesia meahɔ me sua ne mɔɔ menvile nu la anu.’+ 25  Na saa ɔbadwu ɛkɛ a, ɔnwu kɛ bɛkpoɔkpoa sua ne anu na bɛziezie nu kɛnlɛma. 26  Akee ɔkɔ na ɔkɔfa sunsum ngakyile nsuu mɔɔ bɛ ti yɛ se tɛla ye la, na bɛwolo nu a, bɛtɛnla ɛkɛ. Ɔti nzinlii ahenle tɛnlabelɛ ne akee sɛkye tɛla alimoa ne.” 27  Mɔɔ ɔ nloa wɔ zo ɔlɛtendɛ la, raalɛ bie maanle ɔ ne zo wɔ menli ne anu zele ye kɛ: “Anyelielɛ a le raalɛ ne mɔɔ nrenzɛle wɔ na ɔnloanle wɔ nyɛfonlɛ la!”+ 28  Noko ɔhanle kɛ: “Kyɛkyɛ, emomu, anyelielɛ a le bɛdabɛ mɔɔ bɛtie Nyamenle edwɛkɛ ne na bɛdi zo la!”+ 29  Mekɛ mɔɔ menli ne rabɔle yiale la, ɔbɔle ɔ bo ɔhanle kɛ: “Awolɛndoazo ɛhye le awolɛndoazo amumuyɛ; ɔkpondɛ sɛkɛlɛneɛ, noko bɛnrɛmaa ye sɛkɛlɛneɛ biala kɛ Dwona sɛkɛlɛneɛ ne ala.+ 30  Kɛ mɔɔ ɛnee Dwona+ le sɛkɛlɛneɛ maa Nenɛvɛma la, zɔhane ala a sonla Ra ne bayɛ amaa awolɛndoazo ɛhye a. 31  Nyiakɛ ɔbahyema ne+ nee awolɛndoazo ɛhye anu menli badwazo wɔ ndɛnebualɛ mekɛ ne anu na yeabua bɛ fɔlɛ, ɔluakɛ ɔvi moamoa nehane ɔradiele Sɔlɔmɔn nrɛlɛbɛ ne. Noko nea! awie mɔɔ le kpole tɛla Sɔlɔmɔn la wɔ ɛke.+ 32  Menli mɔɔ wɔ Nenɛvɛ la nee awolɛndoazo ɛhye badwazo wɔ ndɛnebualɛ mekɛ ne anu, na bɛabua awolɛndoazo ɛhye fɔlɛ, ɔluakɛ Dwona edwɛkɛ ne maanle menli mɔɔ wɔ Nenɛvɛ la nlunle bɛ nwo.+ Noko nea! awie mɔɔ le kpole tɛla Dwona la wɔ ɛke. 33  Awie sɔ kɛnlaneɛ a ɔnva ɔnvea anzɛɛ ɔnva kɛndɛne* ɔmbutu zo, emomu ɔfa ɔsie kɛnlaneɛbaka zo+ amaa bɛdabɛ mɔɔ bɛbara ɛkɛ ne la anwu wienyi ne. 34  Sonlabaka ne kɛnlaneɛ a le ɛnyelɛ. Saa ɛ nye nea debie ko ala a,* wɔ sonlabaka ne amuala bada;* noko saa ɛ nye bolo debie a,* wɔ sonlabaka ne bayɛ awozinli.+ 35  Yemɔti bɛmaa bɛ nye ɛla ɛkɛ na wienyi ne mɔɔ wɔ bɛ nu la anyɛ awozinli. 36  Na saa wɔ sonlabaka ne amuala ta na awozinli ɛnle nu a, ɔbada wienyi kɛ kɛnlaneɛ la.” 37  Mekɛ mɔɔ ɔhanle ɛhye la, Falasiinli bie zɛlɛle ye kɛ ɔmaa bɛhɔli debie. Yemɔti ɔ nee ye hɔle kɛ bɛkali debie. 38  Noko mɔɔ Falasiinli ne nwunle kɛ yeanlimoa yeannrinzi ɔ sa anwo* na yeali debie la, ɔzinle ɔ nwo.+ 39  Noko Awulae zele ye kɛ: “Bɛmɛ Falasiima, bɛnrinzi kanrɛlɛ nee ɛyɛba nwo, noko anyebolo nee amumuyɛ ɛyi bɛ tɛkɛɛ.+ 40  Menli mɔɔ ɛndwenle a! Ahenle mɔɔ yɛle nwolɛ ne la a eza yɛle ɔ kunlu ne a, ɔnle zɔ ɔ? 41  Noko bɛvi bɛ ahonle nu bɛva ahyɛlɛdeɛ* bɛmaa ehyiavolɛma, na nea! bɛ nwo debie biala anwo bade. 42  Bɛmɛ Falasiima, bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛkyɛ mente* nee nya nya evuanlɛ yɛɛ tola nu nya+ biala anu bulu bɛfa ko bɛmaa, noko bɛbu bɛ nye bɛgua Nyamenle pɛlepɛlelilɛ nee ye ɛlɔlɛ ne azo! Ninyɛne ɛhye mɔ a anrɛɛ ɔwɔ kɛ bɛyɛ a, noko ɔnle kɛ bɛbu bɛ nye bɛgua ninyɛne mɔɔ ɛha la azo.+ 43  Bɛmɛ Falasiima, bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛkulo nyianu azua nu mbia mɔɔ wɔ ɔ nyunlu* la azo ɛdɛnlanlɛ yɛɛ gua zo ahyebizalɛ!+ 44  Bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛle kɛ nla* mɔɔ menli ɛnnwu ye*+ la ati bɛtietia zo mɔɔ bɛnze a!” 45  Menli mɔɔ ze Mɛla ne kpalɛ la anu ko zele ye kɛ: “Kilehilevolɛ, saa ɛka ɛhye a ɛnee wɔbɔ yɛdayɛ noko aholoba.” 46  Akee ɔhanle kɛ: “Bɛdabɛ noko mɔɔ bɛze Mɛla ne la, bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛfa adesoa ɛlomboɛ bɛsoa menli, noko bɛdabɛ mumua ne bɛnva bɛ sa ɛrɛlɛsɛka ko bɔbɔ bɛnzɔ nu!+ 47  “Bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛto ngapezoma ne nla* noko bɛ nenyia mɔ a hunle bɛ a!+ 48  Nɔhalɛ nu bɛdi bɛ nenyia mɔ nyɛleɛ nwo daselɛ, noko bɛdie mɔɔ bɛyɛle la bɛto nu, ɔluakɛ bɛhunle ngapezoma ne+ yɛɛ bɛmɛ bɛlɛto bɛ nla a. 49  Ɛhye ati Nyamenle nrɛlɛbɛ ne noko hanle kɛ: ‘Mebazoa ngapezoma nee ɛzoanvolɛma wɔ bɛ nwo ɛkɛ, na bɛbahu bie mɔ na bɛayɛ bie mɔ kpɔdekpɔde, 50  amaa bɛabiza ngapezoma kɔsɔɔti mogya mɔɔ bɛhanle bɛguale ɔvi ewiade mɔlebɛbo ne la bɛavi awolɛndoazo ɛhye ɛkɛ,+ 51  ɔvi Ebɛle mogya+ zo kɔkpula Zɛkalaya mogya zo, yemɔ a bɛhunle ye wɔ sua* ne nee afɔlemokyea ne avinli la.’+ Ɛhɛe, meka meahile bɛ, bɛbabiza bɛavi awolɛndoazo ɛhye ɛkɛ. 52  “Bɛdabɛ mɔɔ bɛze Mɛla ne la, bɛ gyakɔ, ɔluakɛ bɛye nrɛlɛbɛ sanvɛ ne bɛvea. Bɛdabɛ a bɛangɔ nu, yɛɛ bɛsi menli mɔɔ ɛlɛkɔ nu la adenle!”+ 53  Yemɔti mekɛ mɔɔ ɔvile ɛkɛ la, mɛla kilehilevolɛma nee Falasiima ne mɔ rahyelele ɔ nwo zo na bɛbizebizale ye edwɛkɛ dɔɔnwo, 54  na bɛnleanle kɛ ɔbaha edwɛkɛ bie na bɛ sa aha ye.+

Ɔbodwɛkɛ

Anzɛɛ “maa bɛyɛ wɔ duma nwuanzanwuanza; maa bɛbu wɔ duma kɛ ɔle nwuanzanwuanza.”
Anzɛɛ “alevinli mu nwiɔ avinli.”
Ɔle duma mɔɔ bɛfa bɛfɛlɛ Seetan.
Anzɛɛ “kɛndɛne mɔɔ bɛfa bɛsuzu debie.”
Anzɛɛ “nwu debie kpalɛ a; nea ɛ nyunlu fɔɔnwo a.”
Anzɛɛ “bayɛ wienyi kpalɛ.”
Giliki aneɛ nu, “saa ɛ nye le ɛtane a; amumuyɛ a.”
Ɛhye ɛngile bɛ sa anwo evinli mɔɔ bɛwowo la, ɔkile Dwuuma amaamuo mɔɔ bɛdua zo bɛwowo bɛ sa anwo la.
Mente le nya mɔɔ bɛdua ye tola nu mɔɔ bɛfa bɛto aleɛ.
Anzɛɛ “mbia mgbalɛ.”
Anzɛɛ “ngakyelɛ nla.”
Anzɛɛ “nla mɔɔ bɛanyɛ bɛ nzonlɛ.”
Anzɛɛ “ngakyelɛ nla.”
Anzɛɛ “ɛzonlenlɛ sua.”