Ndɛnebuavolɛma 6:1-40
6 Yizilayɛma eza yɛle ɛtane wɔ Gyihova anye zo,+ ɔti Gyihova vale bɛ wulale Medeanema asa anu too ɛvolɛ nsuu.+
2 Medeanema asa homonle Yizilayɛma anwo zo.+ Ɔlua Medeanema ati, Yizilayɛma yɛle ɛvealeka* wɔ awoka ne mɔ anu, awolɛ mbɔne nu nee ɛleka mɔɔ bɛ ɛhɔlɛ yɛ se la.+
3 Saa Yizilayɛma dua ma a, Medeanema nee Amalɛkema+ yɛɛ Aduduleɛ Amra+ ba bɛ nwo zo.
4 Bɛfa konle bɛba bɛ nwo zo na bɛsɛkye bɛ nzoleɛ mɔɔ wɔ azɛlɛ ne azo la too bɛkɔdwu Gaza, na bɛngyakyi debie biala mɔɔ Yizilayɛma bali a, anzɛɛ boane anzɛɛ ɛnlankɛ anzɛɛ asoaso.+
5 Ɔluakɛ bɛfa bɛ nyɛmoa nee bɛ ɛdanlɛ azua ne mɔ mɔɔ zonle kɛ abɛbɛ+ la bɛba; bɛ nee bɛ afunlumu ne mɔ zonle mɔɔ bɛngola bɛ tia a,+ na bɛba azɛlɛ ne azo bɛbasɛkye ye.
6 Ɔlua Medeanema ati, Yizilayɛma lile ehyia kpole; na bɛzunle bɛvɛlɛle Gyihova kɛ ɔboa bɛ.+
7 Mekɛ mɔɔ Yizilayɛma zunle vɛlɛle Gyihova kɛ ɔlie bɛ ɔvi Medeanema asa anu la,+
8 Gyihova zoanle ngapezonli bie maanle ɔhɔhanle ɔhilele Yizilayɛma kɛ: “Edwɛkɛ mɔɔ Gyihova, Yizilayɛ Nyamenle ne ɛha la ɛne, ‘Menyele bɛ menvile Yigyibiti na menyele bɛ menvile akɛlɛzonlenlɛ sua nu.+
9 Menliele bɛ menvile Yigyibitima nee menli mɔɔ sisile bɛ la kɔsɔɔti asa anu na menvoanle bɛ menvile bɛ nyunlu na menvale bɛ azɛlɛ ne kɔsɔɔti memaanle bɛ.+
10 Na menzele bɛ kɛ: “Medame a mele Gyihova bɛ Nyamenle ne a.+ Ɔnle kɛ bɛsulo Amɔlema mɔɔ bɛ azɛlɛ zo a bɛde la nyamenle ne mɔ.”+ Noko bɛandie me.’”*+
11 Nzinlii, Gyihova anwumabɔvolɛ radɛnlanle+ baka kpole bie mɔɔ gyi Ɔfela mɔɔ le Abi-yizɛnli Dwowahye ɛdeɛ la abo.+ Ɛnee ɔ ra Gedɛyɔn+ ɛlɛwoso hwiiti wɔ nwanye ɛhwihwinlɛ kuma ne anu amaa Medeanema annwu ye.
12 Gyihova anwumabɔvolɛ ne yele ɔ nwo hilele ye na ɔzele ye kɛ: “Gyihova nee wɔ lua,+ wɔmɔ konle nu katakyie.”
13 Akee Gedɛyɔn zele ye kɛ: “Me menle, mesɛlɛ wɔ, saa Gyihova nee yɛ lua a, duzu ati a ɛhye mɔ kɔsɔɔti ɛra yɛ nwo zo a?+ Nienwu a ye nwanwane ninyɛne ne mɔ mɔɔ yɛ papa mɔ hanle nwolɛ edwɛkɛ hilele yɛ+ kɛ, ‘Gyihova yele yɛ vile Yigyibiti’+ la hale a? Kɛkala Gyihova ɛkpo yɛ+ na yeva yɛ yewula Medeanema asa anu.”
14 Gyihova gyinlanle ɔ nyunlu na ɔzele ye kɛ: “Fa anwosesebɛ ne mɔɔ ɛlɛ la kɔ na ɛbalie Yizilayɛma wɔavi Medeanema asa anu.+ Asoo tɛ medame a mezoa wɔ a?”
15 Gedɛyɔn buale ye kɛ: “Gyihova mesɛlɛ wɔ. Kɛ ɔkɛyɛ na mealie Yizilayɛ ɛ? Nea! Me abusua* ne a le ekyi wɔ Manasɛ anu a, yɛɛ medame a mele ekyi kpalɛ wɔ me papa sua nu a.”
16 Noko Gyihova zele ye kɛ: “Kɛmɔ me nee wɔ lua la ati,+ ɛbazɛkye Medeanema kɛ asɛɛ bɛle sonla ko ala.”
17 Akee ɔzele ye kɛ: “Saa menyia ɛ nyunlu ɛlolɛ a, ɛnee maa me sɛkɛlɛneɛ mɔɔ kile kɛ ɛdawɔ a ɛ nee me ɛlɛtendɛ la.
18 Mesɛlɛ wɔ, mmafi ɛke ɛkɔ kɔkpula kɛ mebava me ahyɛlɛdeɛ meara na meava meazie ɛ nyunlu la.”+ Ɔti ɔhanle kɛ: “Mebadɛnla ɛke kɔkpula kɛ ɛbazia wɔara la.”
19 Na Gedɛyɔn hɔle na ɔhɔhunle abɔnkye ralɛ na ɔvale esamo yifa ko*+ ɔdonle paano mɔɔ mgbɔvonle ɛnle nu la. Ɔvale nane ne ɔdole kɛndɛne nu na ɔguale subue ne wɔ danesɛne nu; akee ɔvale ɔrɛlɛle ye na ɔzieziele ye wɔ baka kpole ne abo.
20 Na nɔhalɛ Nyamenle anwumabɔvolɛ ne zele ye kɛ: “Fa nane ne nee paano ne mɔɔ mgbɔvonle ɛnle nu la gua bolɛ kpole ne mɔɔ wɔ ɛkɛ ne la azo na wola subue ne gua zo.” Na ɔyɛle ye zɔ.
21 Akee Gyihova anwumabɔvolɛ ne dendenle kpɔma ne mɔɔ ɔlɛ ye ɔ sa nu la ati ɔhanle nane ne nee paano ne mɔɔ mgbɔvonle ɛnle nu la, na senle vi bolɛ ne anu rayelale nane ne nee paano ne mɔɔ mgbɔvonle ɛnle nu la.+ Akee Gyihova anwumabɔvolɛ ne minliminlinle ɔ nye zo.
22 Akee Gedɛyɔn nwunle kɛ ɔle Gyihova anwumabɔvolɛ.+
Ɛkɛ ne ala Gedɛyɔn hanle kɛ: “Hue, Tumivolɛ Awulae Gyihova, menwu Gyihova anwumabɔvolɛ me nye zo!”+
23 Noko Gyihova zele ye kɛ: “Anzodwolɛ ɛha wɔ. Mmasulo;+ ɛnrɛwu.”
24 Gedɛyɔn zile afɔlemokyea wɔ ɛkɛ ne maanle Gyihova na bɛvɛlɛle ye Gyihova-hyalɔm*+ too badwu ɛnɛ. Ɔtɛgyi Abi-yizɛma sua Ɔfela azo.
25 Zɔhane nɔe ne, Gyihova zele ye kɛ: “Fa wɔ papa ɛnlankɛ nyinli ekyi ne, ɛnlankɛ nyinli ekyi ne mɔɔ tɔ zolɛ nwiɔ mɔɔ ɛli ɛvolɛ nsuu la, na bubu wɔ papa Beeyale afɔlemokyea ne na pɛ ɛzonlenlɛ baka* ne mɔɔ gyi nwolɛ la to ye aze.+
26 Akee hyehyɛ awolɛ fa yɛ afɔlemokyea wɔ bodane ɛhye azo maa Gyihova wɔ Nyamenle ne na fa ɛnlankɛ nyinli ekyi ne mɔɔ tɔ zolɛ nwiɔ la bɔ ɛyelalɛ afɔle wɔ ɛzonlenlɛ baka* ne mɔɔ ɛpepɛle nu azinli azinli la azo.”
27 Yemɔti Gedɛyɔn vale ye azonvolɛ mrenyia bulu na ɔyɛle ye kɛ mɔɔ Gyihova hanle hilele ye la. Noko kɛmɔ ɛnee ɔsulo ye papa sua nu amra nee mrenyia mɔɔ wɔ suakpole ne azo la ati, yeanyɛ ye alehyenlɛ nu, ɔyɛle ye nɔɔzo.
28 Mɔɔ mrenyia mɔɔ wɔ suakpole ne azo dwazole nwonlomɔ mangyee ne la, bɛnwunle kɛ bɛbubu Beeyale afɔlemokyea ne na bɛpɛ ɛzonlenlɛ baka* ne mɔɔ gyi nwolɛ la, na bɛva ɛnlankɛ nyinli ekyi ne mɔɔ tɔ zolɛ nwiɔ la bɛbɔ afɔle wɔ afɔlemokyea ne mɔɔ bɛzi la azo.
29 Bɛbizale bɛ nwo ngoko kɛ: “Nwane a yɛle ɛhye a?” Mekɛ mɔɔ bɛnleɛnleanle nu la, bɛhanle kɛ: “Dwowahye ara Gedɛyɔn a yɛle ɛhye a.”
30 Ɔti mrenyia mɔɔ wɔ sua ne azo la zele Dwowahye kɛ: “Fa ɛ ra nrenyia ne bɛla maa yɛhu ye, ɔluakɛ yebubu Beeyale afɔlemokyea ne na yepɛ ɛzonlenlɛ baka* ne mɔɔ gyi nwolɛ la yedo aze.”
31 Dwowahye+ akee zele bɛdabɛ mɔɔ bɛrale ɔ nwo zo la kɛ: “Ɔwɔ kɛ bɛko bɛmaa Beeyale ɔ? Ɔwɔ kɛ bɛdie ye ɔ? Awie biala mɔɔ baho amaa ye la, ɔwɔ kɛ bɛku ye ɛnɛ nwonlomɔ ye.+ Saa ɔle nyamenle a, bɛmaa ɔho ɔmaa ɔ nwo,+ ɔluakɛ awie ɛbubu ye afɔlemokyea ne ɛgua aze.”
32 Na ɔvɛlɛle Gedɛyɔn Gyɛlubeeyale* wɔ kenle zɔhane na ɔhanle kɛ: “Maa Beeyale ɛho ɛmaa ɔ nwo, ɔluakɛ awie ɛbubu ye afɔlemokyea ne ɛgua aze.”
33 Medeanema+ nee Amalɛkema+ yɛɛ Aduduleɛ Amra boɔboale bɛ ɛlɔne ne mɔ anloa+ na bɛpɛle azule ne bɛhɔle Gyɛzeɛle Bɔnza ne anu na bɛyɛle azokoɛleɛ wɔ ɛkɛ.
34 Akee Gyihova sunsum ne rale Gedɛyɔn anwo zo*+ na ɔbɔle aweɛne ne,+ na Abi-yizɛma+ ralile ɔ nzi.
35 Ɔzoanle menli ɔmaanle bɛhɔle Manasɛ, na bɛdabɛ noko bɛralile ɔ nzi. Eza ɔzoanle menli ɔmaanle bɛhɔle Ahya, Zɛbulɛn yɛɛ Nafetalae, na bɛrayiale ye.
36 Akee Gedɛyɔn zele nɔhalɛ Nyamenle ne kɛ: “Saa ɛdua me nwo zo wɔalie Yizilayɛ kɛ mɔɔ wɔbɔ nwolɛ ɛwɔkɛ la a,+
37 melɛfa boane enrinli meagua ma ɛwosolɛ ɛleka ne. Saa ɛbɔlɛ tɔ gua boane enrinli ne angome azo na azɛlɛ ne anwo yɛ resee a, ɛnee meze kɛ ɛbalua me nwo zo wɔalie Yizilayɛ, kɛ mɔɔ wɔbɔ nwolɛ ɛwɔkɛ la.”
38 Na zɔhane a ɔyɛle a. Ɔdwazole nwonlomɔ mangyee ne na ɔhwinle boane enrinli ne anu la, ɔnyianle nzule mɔɔ ɛgua ye kyɛnze kpole nu a ɔbayi la.
39 Noko akee Gedɛyɔn zele nɔhalɛ Nyamenle ne kɛ: “Mmafa me nwo ɛya, emomu maa membiza debie ko ala. Mesɛlɛ wɔ, maa menva boane enrinli ne menyɛ sɔnea bieko. Mesɛlɛ wɔ, maa boane enrinli ne angome ɛyɛ resee na ɛbɔlɛ ɛloa azɛlɛ ne anwo amuala.”
40 Ɔti zɔhane a Nyamenle yɛle ye nɔe ne a; boane enrinli ne angome yɛle resee, na ɛbɔlɛ loale azɛlɛ ne anwo amuala.
Ɔbodwɛkɛ
^ Anzɛɛ ɔkola ɔkile, “azɛlɛ bo ninyɛnezielɛ ɛleka.”
^ Hibulu aneɛ nu, “bɛandie me ne.”
^ Hibulu aneɛ nu, “apenle.”
^ Ɔ bo kile “Gyihova Le Anzodwolɛ.”
^ Nea Edwɛkɛbohilelɛ.
^ Nea Edwɛkɛbohilelɛ.
^ Nea Edwɛkɛbohilelɛ.
^ Nea Edwɛkɛbohilelɛ.
^ Ɔ bo kile “Maa Beeyale Ɛli Ye Edwɛkɛ (Ɛho Ɛmaa Ɔ Nwo).”
^ Hibulu aneɛ nu, “rahedale Gedɛyɔn anwo.”