Doorgaan naar inhoud

Doorgaan naar inhoudsopgave

Wist u dit?

Wist u dit?

Wist u dit?

Welke soorten alcoholische dranken werden er, naast wijn, in Bijbelse tijden nog meer geproduceerd?

De combinatie ’wijn en bedwelmende drank’ komt nogal eens in de Bijbel voor (Deuteronomium 14:26; Lukas 1:15). „Drank” moet hier niet opgevat worden als het product van distillatie, want dat proces werd pas eeuwen later uitgevonden. Alcoholische dranken werden van vruchten als druiven, dadels, vijgen, appels en granaatappels gemaakt maar ook wel van honing.

De uitdrukking „bedwelmende drank” kon feitelijk ook betrekking hebben op bier. Het Hebreeuwse woord dat met „bedwelmende drank” is vertaald, is verwant aan een Akkadisch woord dat betrekking kan hebben op het gewone gerstebier van Mesopotamië. Die drank had een laag alcoholgehalte maar was potentieel bedwelmend als er te veel van werd gedronken (Spreuken 20:1). In oude Egyptische graftomben zijn lemen modellen van brouwerijen en geschilderde afbeeldingen van brouwers gevonden. In Babylon was bier zowel in de paleizen als in de woningen van de armen een populaire drank. De Filistijnen kenden een soortgelijke drank. Overal in Palestina hebben archeologen kruiken gevonden die voorzien waren van zeeftuiten, zodat het bier gezeefd werd en de drinkers geen kafjes binnenkregen van de gerst waarvan het was gebrouwen.

Waarom was de scheepvaart in de dagen van de apostel Paulus in bepaalde tijden van het jaar bijzonder riskant?

Door ongunstige winden kostte het een schip met de apostel Paulus aan boord geruime tijd om westwaarts langs de kust van Klein-Azië te varen. Op een bepaald punt, aldus het Bijbelverslag, werd het „riskant (...) om te varen, omdat zelfs de vasten van de Verzoendag al voorbij was”. Paulus zei tegen zijn reisgenoten dat ze bij elke poging om de reis voort te zetten het risico zouden lopen ’niet alleen de lading en de boot maar ook hun zielen’ te verliezen (Handelingen 27:4-10).

De vasten van de Verzoendag viel eind september of begin oktober. Romeinse zeelieden wisten dat zeereizen over het algemeen veilig waren van 27 mei tot 14 september. Tussen die laatste datum en 11 november werd varen als riskant beschouwd en van 11 november tot en met 10 maart werd de zee voor de meeste scheepvaart te gevaarlijk geacht. Eén reden daarvoor, zoals treffend wordt geïllustreerd door wat Paulus vervolgens meemaakte, was de wisselvalligheid van het weer (Handelingen 27:13-44). Zeelieden konden met zware stormen te kampen krijgen en meer moeite ondervinden bij het navigeren. Wolken verduisterden overdag de zon en ’s nachts de sterren. Ook mist en regen verminderden het zicht en onttrokken mogelijke obstakels aan het oog.

[Illustratie op blz. 23]

Houten Egyptisch model van bierkruiken

[Verantwoording]

Erich Lessing/Art Resource, NY

[Illustratie op blz. 23]

Romeins vrachtschip (ca. 100-200 G.T.)

[Verantwoording]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.