Breng je kinderen liefde voor lezen en studeren bij

WEINIG dingen zijn zo belangrijk voor de ontwikkeling van je kinderen als hun te leren lezen en studeren. Ze kunnen daar enorm veel plezier aan beleven! Heel wat mensen hebben dierbare herinneringen aan de momenten dat hun ouders hun voorlazen. Lezen zelf kan plezierig zijn, maar ook wat eruit voortvloeit. Dat is vooral zo voor aanbidders van God, want door Bijbelstudie groeit iemand geestelijk enorm. Een christelijke vader zei: „De dingen die voor ons de meeste waarde hebben, houden verband met lezen en studeren.”

Goede studiegewoonten kunnen je kinderen helpen een hechtere band met God te krijgen (Ps. 1:1-3, 6). Hoewel kunnen lezen geen vereiste is voor redding, geeft de Bijbel wel te kennen dat het grote geestelijke voordelen heeft. Openbaring 1:3 zegt bijvoorbeeld: „Gelukkig is hij die de woorden van deze profetie hardop leest en zijn zij die ze horen.” En dat het nuttig is je te kunnen concentreren, een belangrijk facet van studeren, blijkt duidelijk uit Paulus’ geïnspireerde raad aan Timotheüs: „Denk diep over deze dingen na, ga er geheel in op, opdat uw vooruitgang aan allen openbaar moge zijn” (1 Tim. 4:15).

Natuurlijk zal het feit dat iemand heeft leren lezen en studeren hem op zich niet helpen. Veel mensen die kunnen lezen en studeren, doen daar niets mee; ze besteden hun tijd liever aan andere, minder nuttige dingen. Hoe kunnen ouders er daarom toe bijdragen dat hun kinderen het leuk gaan vinden dingen te leren waar ze iets aan hebben?

Je liefde en je voorbeeld

Kinderen zullen van studieperiodes leren genieten als ze daarbij volop liefde ervaren. Owen en Claudia, een christelijk echtpaar, vertellen over hun twee kinderen: „Ze keken altijd uit naar de studie omdat het een speciaal moment was: ze voelden zich geborgen en op hun gemak. Ze gingen studie associëren met een fijne sfeer.” Zelfs wanneer kinderen in de moeilijke tienerjaren komen, zal een liefdevolle sfeer bij de gezinsstudie hun kijk erop positief blijven beïnvloeden. De kinderen van Owen en Claudia pionieren inmiddels en hebben er nog steeds profijt van dat hun ouders hun liefde voor lezen en studeren hebben bijgebracht.

Behalve liefde speelt ook je voorbeeld een grote rol. Kinderen die hun ouders vaak zien lezen en studeren, zijn eerder geneigd dat zelf ook tot een gewoonte te maken. Maar hoe kun je als ouder zo’n voorbeeld geven als je zelf moeite hebt met lezen? In dat geval moet je misschien je prioriteiten bijstellen of je instelling tegenover lezen veranderen (Rom. 2:21). Als lezen een belangrijk onderdeel is van je dagelijkse routine zal dat een krachtige uitwerking hebben op je kinderen. De toewijding waarmee je bijvoorbeeld de Bijbel leest, de vergaderingen voorbereidt en de gezinsstudie leidt, zal duidelijk de boodschap overbrengen dat die dingen belangrijk zijn.

 Jouw liefde en voorbeeld zijn dus onontbeerlijk om bij je kinderen het verlangen te ontwikkelen om te lezen. Maar welke concrete stappen kun je doen om hen te stimuleren?

Het begint met liefde voor lezen

Wat zijn enkele belangrijke stappen om je kinderen liefde voor lezen bij te brengen? Geef je kinderen al heel jong boeken in handen. Een christelijke ouderling die de liefde voor boeken van zijn ouders heeft meegekregen, geeft het advies: „Laat je kinderen aan boeken wennen. Dan worden boeken hun vrienden en een deel van hun leven.” Op die manier zijn boeken over de Bijbel, zoals Lessen van de Grote Onderwijzer en Mijn boek met bijbelverhalen, voor veel kinderen die nog lang niet kunnen lezen al hun lievelingsboeken geworden. Als je zulke boeken aan je kinderen voorleest, breng je hen niet alleen in aanraking met taal, maar ook met „geestelijke zaken” en „geestelijke woorden” (1 Kor. 2:13).

Lees geregeld voor. Maak het tot een gewoonte elke dag met je kinderen te lezen. Daardoor leren ze woorden goed uit te spreken en raken ze gewend aan lezen. Hoe je leest is ook belangrijk. Als jij enthousiast bent, zijn zij het ook. Je zult misschien merken dat je kinderen je vragen om steeds weer hetzelfde verhaal voor te lezen. Doe dat dan gewoon! Na verloop van tijd willen ze vanzelf weer iets nieuws horen. Maar forceer niets. Jezus gaf het voorbeeld door zijn toehoorders te onderwijzen „voor zover zij ernaar konden luisteren” (Mark. 4:33). Als je je kinderen niet pusht, zullen ze echt naar het voorlezen uitzien en kom je steeds dichter bij je doel om hun liefde voor lezen bij te brengen.

Moedig hen aan zich te uiten en praat over wat jullie lezen. Het is geweldig om te zien dat je kinderen al snel heel wat woorden kunnen herkennen, uitspreken en begrijpen. Door te praten over wat jullie lezen, kun je hun vooruitgang aanzienlijk versnellen. Praten met je kinderen helpt hen „de woorden te leren die ze later bij het lezen moeten herkennen en begrijpen”, zegt een boek met tips om kinderen te helpen goede lezers te worden. „Voor kleine kinderen bij wie de hersenen nog in ontwikkeling zijn en die het lezen nog niet onder de knie hebben,” vervolgt dezelfde bron, „is praten onontbeerlijk: hoe zinniger (...) de gesprekken, hoe beter.”

Vraag je kinderen om jou voor te lezen en moedig hen aan vragen te stellen. Je zou ook zelf vragen kunnen stellen en hun wat antwoorden aan de hand kunnen doen. Op die manier leren kinderen dat boeken een bron van informatie zijn en dat er een betekenis zit achter de woorden die ze lezen. Die aanpak is vooral nuttig als jullie iets lezen wat gebaseerd is op Gods Woord, het allerbelangrijkste boek (Hebr. 4:12).

Vergeet echter nooit dat lezen een complexe vaardigheid is. Het kost veel tijd en oefening om het te leren. * Blijf de liefde van je kinderen voor lezen dus verder stimuleren door gul te zijn met complimenten. Dat zal ertoe bijdragen dat ze echt van lezen gaan houden.

Lonend en leuk

Kinderen gaan het nut van lezen inzien als ze leren hoe ze moeten studeren. Studie houdt onder andere in feiten te leren en verbanden te leggen. Daarvoor moeten ze informatie kunnen ordenen, onthouden en toepassen. Als een kind eenmaal heeft leren studeren en het de praktische waarde ervan inziet, wordt studie zowel lonend als leuk (Pred. 10:10).

Breng hun de grondbeginselen van studeren bij. Gelegenheden als de avond voor gezinsaanbidding en de dagtekstbespreking lenen zich bij uitstek om je kinderen te leren hoe ze moeten studeren. Doordat ze moeten stilzitten en hun aandacht een tijdje bij één onderwerp moeten houden, leren ze zich te  concentreren, een basisvereiste om goed te kunnen studeren. Je zou je zoon ook kunnen laten vertellen hoe de dingen die hij net geleerd heeft verband houden met wat hij al weet. Op die manier leert hij dingen met elkaar te vergelijken. Of je zou je dochter kunnen vragen met eigen woorden samen te vatten wat ze net gelezen heeft. Dat zal haar helpen het te begrijpen en te onthouden. Een ander hulpmiddel dat je hun kunt leren om de stof te onthouden is herhalen door de hoofdpunten, eventueel in andere bewoordingen, nog eens te noemen nadat je een artikel hebt gelezen. Zelfs kleine kinderen kunnen al leren om tijdens de studie of op de vergaderingen korte aantekeningen te maken. Dat zal hun concentratievermogen beslist ten goede komen. Door die simpele technieken blijft het leerproces boeiend en zinvol, zowel voor jou als de kinderen.

Creëer gunstige omstandigheden om te studeren. In een rustige, aangename omgeving met goede ventilatie en verlichting is het makkelijker je te concentreren. Natuurlijk is het van groot belang hoe je als ouder zelf over studeren denkt. „Het is heel belangrijk dat je een vaste tijd hebt om te lezen en te studeren en je daaraan houdt”, zegt een moeder. „Daardoor leren kinderen plannen. Ze leren dat bepaalde dingen op een bepaalde tijd gedaan moeten worden.” Veel ouders staan gewoon niet toe dat er tijdens de studie andere dingen worden gedaan. Volgens een deskundige is dat heel belangrijk om kinderen goede studiegewoonten bij te brengen.

Wijs op de voordelen van studie. Help je kinderen tot slot om het praktische nut van studie in te zien. Als ze iets met de informatie kunnen doen, zullen ze beter begrijpen waarom ze moeten studeren. Een jonge broeder erkent: „Ik kan me er slechts met veel moeite toe zetten iets te studeren waar ik het nut niet van inzie. Maar als ik er zelf iets aan heb, dan duik ik er ook echt in.” Als jonge mensen studie als een middel tot een belangrijk doel zien, zullen ze er helemaal in opgaan. Studeren wordt dan iets waar ze zich op verheugen, zoals dat ook met lezen het geval was.

De beste beloning

Het ontbreekt hier aan de ruimte om alle voordelen op te noemen die het heeft je kinderen liefde voor lezen bij te brengen. Het helpt hen op school, op hun werk en in hun omgang met anderen. Het vergroot hun begrip van de wereld om hen heen, en ook wordt de band tussen ouder en kind erdoor versterkt. En dan hebben we het nog niet eens over de voldoening die lezen en studeren op zich al kunnen geven.

Liefde voor studeren kan je kinderen bovenal helpen geestelijk gezinde personen te worden. Het is de sleutel tot hun hart en geest, waardoor ze „de breedte en lengte en hoogte en diepte” van de Bijbelse waarheid kunnen vatten (Ef. 3:18). Natuurlijk hebben christelijke ouders hun kinderen heel veel te leren. Terwijl ze hun kinderen tijd en aandacht geven en al het mogelijke doen om hun een goede start in het leven te geven, hopen ze dat hun kinderen er uiteindelijk voor zullen kiezen aanbidders van Jehovah te worden. Door je kinderen goede studiegewoonten bij te brengen, geef je hun het middel in handen om geestelijk gezond te blijven en een goede band met God op te bouwen. Vraag Jehovah dus altijd om zijn zegen op je inspanningen om je kinderen liefde voor lezen en studeren bij te brengen (Spr. 22:6).

[Voetnoot]

 [Kader/Illustraties op blz. 26]

Lezen . . .

• Geef je kinderen boeken in handen

• Lees hun voor

• Moedig hen aan zich te uiten

• Praat over wat jullie lezen

• Laat hen jou voorlezen

• Moedig hen aan vragen te stellen

Studeren . . .

• Geef zelf een goed voorbeeld

• Leer je kinderen om . . .

○ zich te concentreren

○ dingen met elkaar te vergelijken

○ de stof samen te vatten

○ de stof te herhalen

○ aantekeningen te maken

• Creëer gunstige omstandigheden

• Wijs op de voordelen