IMIBUZO EBUZWA NGABASAKHULAYO
Ngingenzani Ukuze Ngingacabangi Izinto Ezingangidanisa?
Uzibona ungumuntu onjani?
Odinga okuhle kuloba yini eyenzakalayo
“Ngiyazama ukuhlala ngithabile nsuku zonke. Angifuni ukutshona ngikhathazekile njalo ngidanile.”—UValerie oleminyaka engu-24.
Odinga okubi kuloba yini eyenzakalayo
“Nxa kungenzakala loba yini enhle into yokuqala efika engqondweni yami yikuthi yindaba yenzakele ngaleyondlela.”—URebecca oleminyaka engu-26.
Obona izinto zinjengoba zinjalo
“Nxa ungazijayeza ukukhangela okuhle uzahlala ungodanileyo njalo ungahlala ukhangela okubi awusoze uthokoze. Mina okungincedayo yikubona izinto zinjengoba zinjalo.”—U-Anna oleminyaka engu-20.
Ubuhle bokungahlali ukhangela okubi
IBhayibhili lithi “othokozayo unjengosedilini kokuphela.” (IZaga 15:15, The Holy Bible In Ndebele.) Abantu abahlala bekhangela okuhle kuloba yini eyenzakalayo bahlala bethokoza futhi kulula ukuthi babe labangane abanengi, abafanani labantu abakhangela okubi. Vele balutshwana abantu abangafuna ukuba ngumngane womuntu ohlala esola sonke isikhathi.
Lanxa ungabe ungumuntu ohlala ekhangela okuhle, zikhona izinto ezimbi ezingenzakala. Ngokwesibonelo:
Abezindaba bangakhipha imibiko yezimpi lobugebenga.
Ungehlelwa zinhlupho emulini.
Kungadingakala ukuthi ubekezelele ubuthakathaka bakho lamaphutha akho.
Umngane wakho engakuzwisa ubuhlungu.
Lanxa izinto lezi zingenzakala zama ukungagxilisi ingqondo yakho kuzo ukuze ungahlali ungodanileyo. Ukwenza njalo kuzakunceda ukuthi ungakhulelwa yimicabango engakuzwisa ubuhlungu kanye lenhlupho zomhlaba lo.
Ungenelisa ukumelana lenhlupho ulethemba lokuthi ikusasa lizakuba ngcono
Ongakwenza
Kwamukele ukuthi uyaphambanisa.
IBhayibhili lithi: “Akulamuntu loyedwa olungileyo emhlabeni owenza okulungileyo ongazake enze isono.” (UmTshumayeli 7:20) Khona nje ukuthi uyake uphambanise ngezinye izikhathi kutshengisa ukuthi ungumuntu lawe hatshi ukuthi uyehluleka empilweni.
Indlela ongakwenza ngayo: Zama ukulungisa nxa uphambanisile futhi ungakhohlwa ukuthi ulesono. Ijaha okuthiwa nguCaleb lithi: “Ngiyazama ukungazisoli kakhulu nxa ngiphambanisile ukuze ngingadani. Ngiyazimisela ukufunda emaphutheni ami ukuze ngithuthuke.”
Ungaziqathanisi labanye.
IBhayibhili lithi: “Kasingaziphakamisi njalo kasingancintisani sisenzelana umona.” (KwabaseGalathiya 5:26) Ukubona amapikitsha afakwa ngabanye kungenza ukhathazeke ngokuthi wena ubunganxuswanga embuthanweni akade bekuwo. Kungakwenza ucabange ukuthi abangane bakho abasakuthandi.
Indlela ongakwenza ngayo: Kwamukele ukuthi awusoze uhlale unxuswa kuyo yonke imibuthano. Okujayele ukwenzakala yikuthi amapikitsha oyabe uwabona kawatshengisi konke okuyabe kwenzakele. Intombazana esakhulayo okuthiwa ngu-Alexis ithi: “Abantu bafaka amapikitsha ezinto ezichazayo empilweni yabo, abafaki awezinto ezibhowayo ezenzakala nsukuzonke.”
Yenza kube lokuthula ikakhulu emulini yakho
IBhayibhili lithi: “Nxa kungenzeka futhi kusemandleni enu, hlalani ngokuthula labantu bonke.” (KwabaseRoma 12:18) Ungabe ungelawo amandla okuntshintsha okwenziwa ngabanye abantu kodwa kukuwe ukuthi ukhethe ukwenza ukuthula nxa uphathwe kubi.
Indlela ongakwenza ngayo: Zama ukuba ngumuntu owenza ukuthi kube lokuthula emulini yangakini njengoba nje ungenza kubangane bakho. Osakhulayo okuthiwa nguMelinda uthi: “Sonke siyake sinyathelane ikhonzi ngenxa yokuthi silesono. Kukithi ukuthi sizakwenzani nxa kungenzakala lokho, sizakwenza ukuthi kube lokuthula yini kumbe hatshi.”
Woba ngumuntu obongayo.
IBhayibhili lithi: “Tshengisani ukuthi lingabantu ababongayo.” (KwabaseKholose 3:15) Ukuzijayeza ukuba ngumuntu obongayo kuzakunceda ukuthi ubone okuhle okwenzakala empilweni yakho hatshi ukukhangela okubi kuphela.
Indlela ongakwenza ngayo: Lanxa ungabe uphakathi kwenhlupho ungavumi ukuthi zikwenze ungaboni okuhle okwenzakalayo empilweni yakho. Osakhulayo okuthiwa nguRebecca uthi: “Nsukuzonke ngibhala phansi into enhle eyenzakeleyo. Lokhu kwenza ngibone ukuthi lanxa ngilenhlupho kukhona okuhle okwenzakalayo.”
Hlola ukuthi ngobani abangane bakho.
IBhayibhili lithi: “Lingayengwa. Ukuba lobudlelwano labantu ababi kona imikhuba emihle.” (1 KwabaseKhorinte 15:33) Nxa ulabangane abathanda ukuhlala besola kumbe bekhonona lawe uzacina usunjalo.
Indlela ongakwenza ngayo: Abangane bakho bangadana kumbe bahlulukelwe okwesikhathi esithile nxa bengehlelwa zinhlupho ekuphileni. Nxa kungaba njalo basekele kodwa ungavumeli inhlupho zabo zikwenze uhlale ungathabanga. UMichelle uthi: “Akumelanga sichithe isikhathi esinengi labantu abahlala bedinga okubi kuloba yini eyenzakalayo.”
Bala izinto ezizakunceda
IBhayibhili lithi siphila ‘ezinsukwini zokucina ezinzima.’ (2 KuThimothi 3:1) Ukuthola kunzima yini ukuthi ubone izinto ezinhle emhlabeni lo ogcwele inhlupho ezinengi kangaka? Bala isahluko esithi, “Kungani Kulokuhlupheka Okungaka?”