Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

“Nong Zu-soabã fo Wẽnnaam”

“Nong Zu-soabã fo Wẽnnaam”

“Nong Zu-soabã fo Wẽnnaam ne f sũur fãa, la ne f sɩɩg fãa, la ne f yam fãa.”—MAT. 22:37.

1. Bõe n kɩt tɩ Wẽnnaam ne a Biigã nong taab wʋsgo?

A ZEOVA Biig a Zezi Kirist ra yeelame: “Mam nonga m Ba.” (Zã 14:31) A yeelame me tɩ “Ba wã nonga [“Biigã,” MN].” (Zã 5:20) Woto pa ling tõnd ye. Bala, nand t’a Zezi wa tẽngã zugu, a zĩnda ne Wẽnnaam yʋʋm ka tɛka, n da yaa a “tʋʋm-mita.” (Yel. 8:30) A Zeova ne a Zezi sẽn wa n tʋmd ne taabã, Biigã bãnga Ba wã sõma, la a yã bũmb ka tɛk sẽn kɩt t’a nong-a. Sɩd me, b sẽn naag taab n tʋm woto wã kɩtame tɩ b maneg n nong taab wʋsgo.

2. a) D sã n dat tɩ Wẽnnaam nong tõndo, bõe la d segd n maane? b) Sogs-bʋs la d na n leoke?

2 Yɩɩl-gʋlsd a Davɩɩd yeela woto: “Zu-soaba, mam nonga yãmba. Yãmb yaa mam pãnga.” (Yɩɩl 18:2) Tõnd me segd n nonga Wẽnnaam. A Zeova pʋlmame tɩ d sã n sak a noyã, yẽ me na n nonga tõndo. (Karm-y Tõod 7:12, 13.) La d sẽn pa tõe n yã Wẽnnaamã, wãn to la d tõe n nong-a? Nong Wẽnnaam pʋd n dat n yeelame tɩ bõe? Bõe yĩng tɩ d segd n nong Wẽnnaam, la wãn to la d wilgd tɩ d nong-a lame?

 BÕE N KƖT TƖ D TÕE N NONG WẼNNAAM?

3, 4. Bõe n kɩt tɩ d tõe n nong Wẽnnaam?

3 “Wẽnnaam yaa Sɩɩga.” Rẽnd d pa tõe n yã-a ye. (Zã 4:24) Baasgo, d tõe n nonga a Zeova. Biiblã yeelame meng tɩ d segd n nong-a lame. Wala makre, a Moiiz yeela Israyɛll nebã woto: “Bɩ y nong Zu-soab a Wẽnnaam ne y sũur fãa la ne y yam fãa la ne y pãngã fãa.”—Tõo. 6:5.

4 Bõe n kɩt tɩ d tõe n nong Wẽnnaam? Yaa t’a naana tõnd tɩ d rat n bãng-a, la d tõe n wilg nonglem me. D sã n bãng a Zeova, d na n maneg n nong-a lame, tɩ rẽ kõt-d sũ-noogo. A Zezi yeela woto: “Neb nins sẽn wʋmd Wẽnnaam goamã n sakdẽ wã, bark bee bãmb zut n yɩɩda.” (Luk 11:28) Rao a ye gʋlsa sebr n gom ãdem-biisã sẽn sɩng n baood Wẽnnaamã yelle, n yeel tɩ wakat fãa, ninsaalbã tẽedame tɩ Wẽnnaam n be, la tɩ b baood n ta a yam. Neb a taab me sak n deegame tɩ ninsaal rogda ne raab ning sẽn yaa bao n bãng Wẽnnaamã.

5. Bõe n wilgd tɩ d tõe n bãnga Wẽnnaam?

5 D sɩd tõe n bãnga Wẽnnaam bɩ? N-ye. Yẽ mengã ratame tɩ d bãng-a. Tʋm-tʋmd a Poll sẽn wa n sõsd ne neb Atɛn tẽngã pʋgẽ, a wilga rẽ. Nin-kãens wʋsg ra tagsdame tɩ b ra segd n kẽnda wẽnd-doogẽ n pʋʋsd wẽn-poak a Atena. La a Poll goma Wẽnnaam ning “sẽn naan dũniyã ne bũmb nins fãa sẽn be a pʋgẽ” wã yelle, n yeel t’a “ka kẽed pʋʋsg rot sẽn maan ne neb nus pʋsẽ ye.” A paasame t’a “naana ninsaalb buud fãa ne ned a yembre, n zĩndg bãmb dũniyã fãa zugu. La b pĩnd n wilga wakat welgre la soolem todse, tɩ bãmb tõe n bao Wẽnnaam n babl ne b pãng tɛk n yã bãmba. Tɩ bõe, bãmb ka zãr ne tõnd fãa ye.” (Tʋʋ. 17:24-27) Dẽnd d tõe n bãnga Wẽnnaam. Sɩd me, a Zeova Kaset rãmbã sẽn yɩɩd milyõ a yopoe la pʋɩ-sʋk bãnga Wẽnnaam, la b nong-a.

NONG WẼNNAAMÃ RAT N YEELAME TƖ BÕE?

6. A Zezi yeelame tɩ “tõ-bʋg n yaa kãseng n yɩɩda”?

6 D segd n nonga a Zeova ne d sũur fãa. Daar a ye, farizɩẽ n sok a Zezi woto: “Karen-saamba, tõ-bʋg n yaa kãseng n yɩɩda?” A Zezi leokame: “Nong Zu-soabã fo Wẽnnaam ne f sũur fãa, la ne f sɩɩg fãa, la ne f yam fãa. Ada yaa pipi tõogo, la a yaa tõog sẽn yaa kãseng n yɩɩd tõodã fãa.”—Mat. 22:34-38.

7. Nong Wẽnnaam a) ne d “sũur fãa” wã rat n yeelame tɩ bõe? b) ne d “sɩɩg fãa” wã rat n yeelame tɩ bõe? d) ne d “yam fãa” wã rat n yeelame tɩ bõe?

7 A Zezi sẽn yeel tɩ d segd n nonga Wẽnnaam ne d “sũur fãa,” ne d “sɩɩg fãa,” la ne d “yam fãa” wã rat n yeelame tɩ bõe? D “sũur fãa” wã yaa d tʋlsmã ne d tagsa toor-toorã. D “sɩɩg fãa” wã yaa d sẽn yaa ned ning buudã, la bũmb nins fãa d sẽn maandã. D “yam fãa” wã yaa d sẽn tagsd to-to wã, la bũmb nins yell d sẽn tagsdã. Rẽnd a Zezi rat n yeelame tɩ tõnd manesmã la d yalẽ wã fãa segd n wilgame tɩ d nonga a Zeova.

8. Wãn to la d wilgd Wẽnnaam tɩ d nong-a lame?

8 D sã n nong Wẽnnaam ne d sũur fãa, ne d sɩɩg fãa, la ne d yam fãa, d na n zãmsda Biiblã sõma, n maand Wẽnnaam raabã ne d sũur fãa, la d moond Rĩungã koɛɛgã ne yẽesem. (Mat. 24:14; Rom 12:1, 2) D sã n maand bõn-kãensã, d zoodã ne Wẽnnaamã pãng na n tara paasgo. (Zak 4:8) D pa tõe n sõdg bũmb nins sẽn kɩt tɩ d segd n nong Wẽnnaamã n sa ye. La d na n goma bãmb b wãn yelle.

 BÕE YĨNG TƖ D SEGD N NONG A ZEOVA?

9. Bõe yĩng tɩ d nong a Zeova?

9 A Zeova yaa tõnd naanda, leb n yaa yẽ n kõt-d bũmb fãa. A Poll yeelame tɩ “yaa bãmb pʋgẽ la tõnd tar vɩɩm la kẽnd la belem.” (Tʋʋ. 17:28) A Zeova kõo tõnd tẽngã tɩ d vɩɩmd a zugu. (Yɩɩl 115:16) A leb n kõt-d-la rɩɩbo, la bũmb nins fãa sẽn yaa tɩlae ne-dã. Rẽ n so t’a Poll yeel Listr nebã tɩ b pa segd n pʋʋs bõn-naandse, la tɩ b segd n pʋʋsa “Wẽnnaam sẽn vɩ” wã. A paasa woto: “B maana neere, n kõ yãmb saaga, la sẽoogo, la bõn-bɩʋʋng tɩ rɩɩb sek yãmba, tɩ y pid ne sũ-noogo.” (Tʋʋ. 14:15-17) A Zeova sẽn yaa tõnd naandã, a kõt-d-la bũmb fãa, a sẽn nong-dã yĩnga. Woto pa segd n kɩt tɩ tõnd me nong-a sɩda?—Koɛ. 12:1.

10. A Zeova sẽn tʋm a Biigã t’a wa ki tõnd yĩnga, bõe la d segd n maane?

10 Wẽnnaam na n kɩtame tɩ d paam d mens ne yel-wẽndã la kũumã a Ãdem sẽn wa ne wã. (Rom 5:12) Sɩd me, “Wẽnnaam wilga bãmb nonglem tõnd yĩnga, tɩ tõnd sẽn da ket n yaa yel-wẽnã rãmba, Kirist kii tõnd yĩnga.” (Rom 5:8) Sãmbg kae tɩ d segd n nonga a Zeova wʋsg ye. Bala, yẽ meng nonga tõnd n tʋm a Biigã t’a wa ki tõnd yĩnga. D sã n tek yam n tẽed a Zezi maoongã, a na n kõo d yel-wẽnã sugri.—Zã 3:16.

11, 12. Bõe la a Zeova pʋlem tõndo?

11 A Zeova pʋlma tõnd vɩɩm sẽn kõn sa. (Rom 15:13) D sẽn tẽed tɩ manegr n watã kõt-d-la raood makr taoore. Sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã sã n kell n “maan neer hal tɩ ta kũum,” b na n paama ‘vɩɩm maanf’ saasẽ. (Wil. 2:10) Wẽn-sakdb a taabã na n vɩɩmda arzãnã pʋgẽ tẽngã zugu. (Luk 23:43, MN) D sẽn mi tɩ manegr n watã kõt-d-la sũ-noogo. Kɩtame tɩ d yamã gãe bãane, la kɩt me tɩ d nong Wẽnnaam sẽn yaa “bark sõma fãa la kũun-sõma fãa” kõtã.—Zak 1:17.

12 A Zeova pʋlmame t’a na n vʋʋga sẽn ki-bã. (Tʋʋ. 24:15) D ned sã n maan kaalem, sãamda d sũur wʋsgo. La d sẽn tẽed tɩ kũum na n vʋʋgame wã, d pa maand “sũ-sãoong wa neb nins sẽn ka tẽed [Wẽnnaamã] ye.” (1 Tes. 4:13) A Zeova sẽn nong tõndã, a yãgdame n na n vʋʋg sẽn ki-bã. Sẽn yɩɩd fãa wẽn-sakdb nins sẽn ki wã. (Zoob 14:15) Mams-y n ges-y kũum vʋʋgrã sẽn na n wa ne sũ-noog ningã. Kamb ne b roagdb na n le yãa taaba, tɩ zo-rãmb me le paam taaba. D saasẽ Ba a Zeova sẽn pʋlem tɩ sẽn ki-bã na n vʋʋgame wã, pa noom-d sɩda?

13. Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ d yell paka Wẽnnaam?

13 A Zeova wilgdame tɩ d yell pak-a lame. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 34:7, 19, 20; 1 Pɩɛɛr 5:6, 7.) D miime tɩ wakat fãa, d Ba a Zeova sõngda neb nins sẽn sakd-a wã. Rẽ kɩtame tɩ d pɛlg kɛgme, d sẽn yaa a neb t’a get d yell sõma wa ‘piis sẽn be a wãbneg zĩigẽ’ wã. (Yɩɩl 79:13) Sẽn paase, bũmb nins Wẽnnaam sẽn na n kɩt t’a Rĩungã maan tõnd yĩngã na n wilga vẽeneg t’a nong-d lame. A Zezi Kirist sẽn yaa Rĩm ning a sẽn yãkã na n kɩtame tɩ nen-kɛglmã, wẽgbã la wẽnemã sa, tɩ wẽn-sakdbã vɩɩmd wakat sẽn kõn sa, sũ-noog la bãan pʋgẽ. (Yɩɩl 72:7, 12-14, 16) D sã n bʋgs pʋlm-kãensã zugu, kɩtdame tɩ d maneg n nong d Wẽnnaamã ne d sũur fãa, d sɩɩg fãa, d pãng fãa, la ne d yam fãa.—Luk 10:27.

14. Bõe la d paam n maandẽ tɩ yaa zu-zẽkre?

14 A Zeova yãk-d lame tɩ d yaa a Kaset rãmba, tɩ yaa zu-zẽkre. (Ezai 43:10-12) Wẽnnaam sẽn kõ-d weer tɩ d tõe n teel a naamã, la d moon koe-noogã n wilg ninsaalbã sẽn namsdã tɩ manegr n watã, kɩtame tɩ d nong-a. Sẽn  paase, d tõe n moona koɛɛgã ne tẽeb la raoodo, bala a yita Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ, tɩ d yaool n miẽ tɩ Wẽnnaam pidsda a pʋlemsã fãa. (Karm-y Zozue 21:45; 23:14.) Yaa sɩd tɩ d pa tõe n sõd bũmb nins sẽn kɩt tɩ d nong a Zeova wã n sa ye. La wãn to la d tõe n wilg tɩ d nong-a lame?

WÃN TO LA D WILGD TƖ D NONGA WẼNNAAM?

15. D sã n zãmsd Wẽnnaam Gomdã la d tũud d sẽn zãmsdã, wãn to la nafd tõndo?

15 D zãmsd Wẽnnaam Gomdã sõma, la d tũud d sẽn zãmsdã. D sã n maan woto, wilgdame tɩ d nong a Zeova, la tɩ d sɩd ratame t’a Gomdã yɩ d “sor vẽenem.” (Yɩɩl 119:105) D sã n wa tar zu-loɛɛga, d tõe n yãa goam Biiblã pʋgẽ tɩ belsd-do. Wala makre, gom-kãensã: “Mam Wẽnnaam, yãmb ka paoogd sik-m-meng yam ne sũ-sãoong ye.” “Yãmb nonglmã sẽn ka tekdã kogenda maam. Wakat ning tagsg sẽn yaa toog sẽn yaa wʋsg ne maamã, yãmb belsgã kõta maam sũ-noogo.” (Yɩɩl 51:19; 94:18, 19) A Zeova ne a Zezi fãa zoeta neb nins sẽn namsdã nimbãanega. (Ezai 49:13; Mat. 15:32) D sã n zãmsd Biiblã, d na n nee vẽeneg t’a Zeova nonga ninsaalbã, tɩ rẽ kɩt tɩ tõnd me maneg n nong-a.

16. D sã n pʋʋsd wakat fãa, wãn to la nafd tõndo?

16 D pʋʋs Wẽnnaam wakat fãa. D sã n wae n pʋʋsd Wẽnnaam, la d yãt a sẽn leokd d pʋʋsgã, d na n maneg n nong-a lame. (Yɩɩl 65:3) Wala makre, tõe tɩ d zoe n yãa vẽeneg tɩ Wẽnnaam pa sakd tɩ d paam makr sẽn yɩɩd d pãng ye. (1 Kor. 10:13) D sã n wa maand yɩɩre, n pelg d pʋg n pʋʋse, d tõe n paama “Wẽnnaam laafɩ” wã, rat n yeel t’a Zeova na n kɩtame tɩ d yamã gãand bãane. (Fil. 4:6, 7) Wakat ninga, d pʋʋsda d sũurẽ wã wa a Nehemi sẽn da maanã, n wa mik t’a Zeova leoka d pʋʋsgã. (Neh. 2:1-6) D sã n ket n pʋʋsd a Zeova, n yãt t’a leokda d pʋʋsgã, d na n maneg n nong-a lame. D sã n wa seg makre, d na n kɩsa sɩd t’a na n sõng-d lame tɩ d tõog toogo.—Rom 12:12.

17. Tigissã kẽnd wɛɛngẽ, wãn to la d tõe n wilg tɩ d nonga Wẽnnaam?

 17 D kẽnd tigissã ne tigs-kãsemsã n da vaandẽ ye. (Heb. 10:24, 25) Israyɛll nebã ra tigimda taab n kelgd a Zeova goamã la b zãmsd bũmb wʋsg a Zeova zugu, sẽn na yɩl n zoe-a la b sak a tõodã. (Tõo. 31:12) D sã n nong a Zeova, d pa na n getẽ t’a tõogã sakr yaa toog ye. (Karm-y 1 Zã 5:3.) Bɩ d maan d sẽn tõe fãa n kẽnd tigissã n pa vaandẽ ye. D ra bas tɩ bũmb kɩt tɩ d pipi nonglmã maag ye.—Wil. 2:4.

18. D sã n nong Wẽnnaam, bõe la d na n maane?

18 D moon “Koe-noogã sẽn yaa sɩdã” ne yẽesem. (Gal. 2:5) D sẽn nong Wẽnnaamã kɩtame tɩ d taasd nebã a Rĩungã koɛɛgã. Armagedõ zabrã sasa, a Zezi sẽn yaa Wẽnnaam Rĩungã Rĩmã na n wilgame t’a Zeova n segd n yɩ yĩngr la tẽng naaba. (Yɩɩl 45:5; Wil. 16:14, 16) D sẽn paam n wilgd nebã tɩ Wẽnnaam nonga ninsaalbã, la t’a pʋlmame tɩ dũni-paalg n watã, pa noom-d sɩda?—Mat. 28:19, 20.

19. Bõe yĩng tɩ d segd n wilg tɩ d nanda kãsem-dãmbã?

19 D wilg tɩ d sũur nooma ne Wẽnnaam sẽn get tigingã neb yell to-to wã. (Tʋʋ. 20:28) A Zeova rata d neer wakat fãa. Yaa rẽ yĩng la a sẽn yãk kãsem-dãmb tigimsã pʋsẽ wã. Kãsem-dãmbã yaa ‘wa zĩ-lilldg sobg wakate, la wa zĩ-soalgdg sa-kẽeng wakate. Bãmb yaa wa kʋɩls tẽn-koɛɛng pʋgẽ, la wa kug-kãseng maasem tẽng sẽn ka pãng pʋgẽ.’ (Ezai 32:1, 2) Sa-kẽeng ne sob-kãseng sã n watẽ tɩ d paam zĩig n soonde, wall wĩndgã sã n zabdẽ tɩ d paam maasem n kẽ, d sũur pa noom sɩda? Woto me, baa d sẽn segd zu-loeesã, kãsem-dãmbã kengda d raoodo, la b sõngd-d tɩ d ket n tũud a Zeova. D sã n sakd d taoor dãmbã, d wilgdame tɩ d nanda nin-kãensã sẽn yaa kũun Wẽnnaam sẽn kõ-dã. Wilgdame me tɩ d nonga Wẽnnaam, ne Kiristã sẽn yaa tigingã zu-soabã.—Ef. 4:8; 5:23; Heb. 13:17.

A Zeova yãka kãsem-dãmbã tɩ b get tigingã neb yell sõma (Ges-y sull 19)

KELL-Y N WILG-Y TƖ Y NONGA WẼNNAAM

20. Y sã n nong Wẽnnaam, bõe la y na n maane?

20 Y sã n tara zood sõma ne a Zeova, y na n ‘yɩɩ koe-sakdba,’ la y pa na n ‘yɩ koe-kɛlgdb bal’ ye. (Karm-y Zak 1:22-25.) Koe-sakd tara tẽebo, n moond koɛɛgã ne yẽesem, n leokd tigissã sasa, la a tʋmd tʋʋm-sõma a taaba. Y sẽn nong Wẽnnaamã, y sakda “tõog sẽn zems zãngã” sẽn yaa bũmb nins fãa a Zeova sẽn dat tɩ d maanã.—Yɩɩl 19:8-12.

21. Y sã n pelgd y pʋg n pʋʋsdẽ, y tõe n maka rẽ ne bõe?

21 Y sã n nong a Zeova, y na n pelgda y pʋg n pʋʋsd-a. Israyɛll maan-kʋʋdbã ra yõogda wisd n kõt a Zeova daar fãa. Rĩm a Davɩɩd maka a pʋʋsgã ne wisdu, n yeel a Zeova woto: “Bɩ mam pʋʋsg zems wa tɩdar sẽn yõogd yãmb taoore, tɩ m nusã zẽkr zems wa zom maoong sẽn dɩk n kõ zaabre.” (Yɩɩl 141:2; Yik. 30:7, 8) A Zeova reega a Davɩɩd pʋʋsgã. Tõnd me sã n pʋʋsd a Zeova ne sik-m-meng la pʋ-peelem, la d wilgd-a tɩ d sũur nooma ne bũmb nins a sẽn kõt-dã, d pʋʋsgã na n yɩ-a-la noogo, wala wisd yũug sẽn noomã.—Wil. 5:8.

22. Sõsg ning sẽn pʋgdã na n goma bõe yelle?

22 A Zezi yeelame tɩ d segd n nonga Wẽnnaam, la tɩ d segd n nonga d taabã me. (Mat. 22:37-39) D sã n nong a Zeova la a noyã, na n sõng-d lame tɩ d nong d taabã. Sõsg ning sẽn pʋgdã na n goma rẽ yelle.