NED VƖƖM KIBARE

M yam gãee bãan m sẽn teeg a Zeova wã yĩnga

M yam gãee bãan m sẽn teeg a Zeova wã yĩnga

NED sã n mi n dat tɩ m gom bũmb nins m sẽn maan a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ wã yelle, m wae n yetame yaa: “Mam yaa wa korg a Zeova sẽn zãade.” Mam gomdã võor yaa tɩ m datame t’a Zeova ne a siglgã wilg maam m sẽn segd n kẽngẽ, la m sẽn segd n kẽng be wakat ninga, wa mam sẽn dɩkd m korgã n kẽnd zĩig ning fãa m sẽn datã. M saka tʋʋm sẽn da yaa toog wʋsgo, la sẽn da tõe n tũ ne m yõor wakat ninga. La m bãngame tɩ yaa f sã n teeg a Zeova bal la f paamd koglg hakɩɩka.

MAM SẼN BÃNG A ZEOVA TO-TO LA M KƖS-A SƖDA

Mam doga yʋʋmd 1948, tẽn-bil a ye sẽn be Nizeriya goabg sẽnese. Wakat kãnga, m baaba-bil a Mustafa ne m kẽem a Wahabi reega lisg n lebg a Zeova Kaset rãmba. M sẽn wa n tar yʋʋm a wɛ, m baaba maana kaalem. M sũurã sãama wʋsgo. A Wahabi yeela maam tɩ d tõe n le yãa m baaba kũum vʋʋgrã sasa. Gom-kãensã sẽn bels maamã kɩtame tɩ m sɩng Biiblã zãmsgo. M deega lisg yʋʋmd 1963. M ba-biis a tãabã me wa n deega lisgu.

Yʋʋmd 1965 wã, m kẽnga Legos n tɩ bʋʋg m kẽem a Wilson. M da wae n bee ne wakat fãa so-pakdb Igbobi tigingã pʋgẽ. B sũ-noogã la b yẽesmã kɩtame tɩ ma-me lebg so-pakd yʋʋmd 1968 yʋʋm-vẽkr kiuugã.

Saam-biig a Albert Olugbebi sẽn da tʋmd Betɛllẽ wã talla tigsg ne tõnd a kom-bɩɩsã, n wilg tɩ b rata zall so-pakdb Nizeriya rɩtg sẽnese. M ket n tẽra saam-biig a Olugbebi sẽn da gomd ne yẽesem to-to wã. A yeelame: “Yãmb yaa kom-bɩɩse. Y tõe n talla y pãngã la y sẽkã n tʋm a Zeova yĩnga. Tʋʋm wʋsg n be y sẽn tõe n tɩ tʋm be.” Mam sẽn da rat n dɩk no-rɛɛs a Ezayi sẽn sak tʋʋm ne yamleoogã togs-n-taarã yĩnga, m gʋlsa demande.—Eza. 6:8.

Yʋʋmd 1968 sig-noy kiuugã mam lebga zall so-pakda, tɩ b tʋm maam Kano sẽn be Nizeriya rɩtg sẽnesã. Yɩɩ Biyafra zabrã sẽn zĩnd yʋʋmd 1967 n tãag yʋʋmd 1970 wã sasa. Zabrã kʋʋ neb wʋsgo, la a wa ne namsg wʋsg Nizeriya rɩtg sẽnesã, n yaool n ta Nizeriya yaang sẽnesã. Saam-biig n sagl-m tɩ m da kẽnge, a sẽn da tagsd tɩ yaa m neerã yĩngã. La m yeel-a lame yaa: “Bark f sẽn wilg tɩ m yell pak-f lame wã. La a Zeova sã n dat tɩ m kẽng be, sãmbg kae t’a na n zĩnda ne-m ye.”

M SẼN TEEG A ZEOVA TO-TO ZABR SASA

Yɛlã sẽn da yaa to-to Kano wã ra sãamda sũur wʋsgo. Zabrã sãama tẽn-kãng sẽn yaa tẽn-bedrã. Koɛɛgã mooneg sasa, d mi n yãa kũ-rãmb b sẽn kʋ zabrã sasa. Baa ne tigims wʋsg sẽn da be Kano wã, saam-biisã fãa la bal zoeeme. Koe-moondbã sẽn da ketã pa ta 15 ye. Sẽn paase, b ra komsa raood la b yɛɛsdẽ. Tõnd a zall so-pakdb a yoobã sẽn ta be wã, d tẽed-n-ta-kãens sũur yɩɩ noog wʋsgo. Tõnd sõssã ne-b tɩ keng b raoodo. D sõng-b lame tɩ b le sɩng tigissã la koɛɛgã moonego. D sõng-b lame me tɩ b le toond koɛɛgã mooneg rapoor-dãmb la b kot filyallã sɛba.

Tõnd a zall so-pakdbã sɩnga Hausa buud-gomdã zãmsgo. Neb wʋsg ra kelgda Rĩungã koɛɛgã, d sẽn da gomd ne-b b buud-gomdã pʋgẽ wã yĩnga. La tũudum ning sẽn da tar pãng wʋsg Kano wã neb kẽer ra pa nong tõnd koe-moonegã ye. Rẽ n so tɩ d ra segd n maan gũusg wʋsgo. Daar a ye, rao n dig maam ne m tũud-n-taagã ne sʋʋga. Zu-noogo, tõnd zoeesã tʋʋlem yɩɩg-a lame t’a pa paam tõnd ye. Baa ne yɛlã sẽn da pa nana wã, a Zeova kɩtame tɩ d ra “zĩ ne bãane,” tɩ koe-moondbã sõor me sɩng paasgo. (Yɩɩn. 4:8) Rũndã-rũndã, koe-moondb 500 la zak n be Kano, tɩ tigimsã yaa bãmb 11.

B NAMSA TÕND NIZƐƐRE

M sẽn wa n yaa zall so-pakd n be Niyãme wã

Mam sẽn zĩnd Kano kiuug a wãn poor bala, b kɩtame tɩ maam ne zall so-pakdb a yiib kẽng Niyãme sẽn yaa Nizɛɛr na-tẽngã. Yɩɩ yʋʋmd 1968 sa-sik kiuugã pʋgẽ. Pa yã n kaoos la d bãng tɩ Nizɛɛr sẽn be Afirikdeluwɛstã naaga tẽns nins sẽn yaa tʋʋlg wʋsgã ye. Tʋʋlgã sẽn kɩt tɩ ra pa nana wã sẽn yãk a toogo, d ra segd n zãmsa Farendã sẽn yaa buud-gomd ning b sẽn zãmsd lekollẽ wã. La baa sẽn da pa nana wã, d teega a Zeova n naag koe-moondb a wanã sẽn da be beenẽ wã, n sɩng na-tẽngã pʋg moonego. Pa yã n kaoos la neb nins sẽn be Niyãme wã fãa la bal paam La vérité qui conduit à la vie éternelle sebrã d sẽn da tar n zãmsd nebã Biiblã ye. Neb n da wat tõnd nengẽ meng n dat sebrã.

Pa yã n kaoos la d bãng tɩ tẽngã taoor dãmb pa nong a Zeova Kaset rãmbã ye. Yʋʋmd 1969 sẽoog kiuugã, d tigma taab n na n maan d pipi tigims sull tigis-kãsengã. Ra yaa na maan neb 20 n wa. Neb a yiib n da segd n deeg lisg daar-n-kãnga, tɩ d yãgdẽ tɩ wakat kãng ta. La tigis-kãsengã pipi daarã, polɩɩs-rãmbã wa n sãama tigsgã. B yõka zall so-pakdbã ne tigims sull yel-gɛtã n tall n kẽng komisaariya. B sẽn sok tõnd sogsg poore, b basa tõnd la b yeel-d tɩ d lebg n wa vẽkembeoogã. D sẽn bãng tɩ yɛlã pa na n yɩ nana wã, d tɩ wɛgsa lisgã sõsgã ned a ye zakẽ, la d soos n tɩ lis-b kʋɩlgẽ.

Semen a wãn poore, goosneema wã yeelame tɩ maam ne so-pakdb a nu wã yi tẽngã. B yeelame tɩ d bãng d sẽn na n maanega, n yi tẽngã ka la rasem a yiibu. D sɩd yii tẽngã n kẽng Nizeriya filyallẽ wã, tɩ b kõ tõnd tʋʋm a taaba.

B tʋma maam Nizeriya tẽn-bil a ye b sẽn boond tɩ Orisunbare. Be, m naaga koe-moondb sul-bil n da moond koɛɛgã hal tɩ ra womd biisi. La kiis a yoob poore, filyallã kosa maam tɩ m lebg n leb Nizɛɛr m yembre. Linga maam, tɩ m da maand rabeem bilf me. La m da yãgdame n na n le yã Nizɛɛr saam-biisã.

M lebg n leba Niyãme. Nizeriya rao a ye sẽn yaa lɛɛb n bãng tɩ m yaa a Zeova Kaset soaba, n sok maam sogsg Biiblã zugu. D sɩnga Biiblã zamsgo. A wa n tõog n basa sɩgaar la rãamã yũ-tɩ-loogã n deeg lisgu. M sũur da nooma m sẽn naag saam-biis la saam-bi-pogs n moond koɛɛgã Nizɛɛr babs toor-toor pʋgẽ, n ne b sõorã sẽn paasd bilf-bilfã. Mam sẽn wa n ta tẽngã pʋgẽ wã, a Zeova Kaset rãmbã ra yaa bãmb 31. Mam sẽn wa n loogdẽ wã tɩ b yaa 69.

“TÕND PA MI KOƐƐGÃ MOONEG SẼN YAA TO-TO GINE YE”

Yʋʋmd 1977 wã, m lebg n leba Nizeriya n na n tɩ paam zamsgo. Zamsgã sẽn kaoos semen a tãabã baasgẽ, a Malcolm Vigo sẽn yaa filyallã taoor lʋɩtb sull yel-gɛtã kõo maam lɛtr Siera Leon filyallã sẽn toole, tɩ m karme. Saam-biisã ra baooda so-pakd sẽn tar keelem, n yaa ra-kõore, n wʋmd Ãngilind la Farende, sẽn na yɩl t’a yɩ tigims sull yel-gɛt Gine. Saam-biig a Vigo yeelame tɩ b sẽn zãms maamã yaa tʋʋm-kãng yĩnga. A wilga maam tɩ pa tʋʋm sẽn na n yɩ nana ye. A yeel-m lame yaa: “Reng n tags neer la f yaool n yãk yam.” M leok-a-la zĩig pʋgẽ yaa: “Sẽn mik tɩ yaa a Zeova n tʋm maamã, m na n kẽngame.”

M kẽnga Siera Leon n tɩ sõs ne filyallã saam-biisã. Filyallã taoor lʋɩtb sullã ned a yembr yeela maam yaa: “Tõnd pa mi koɛɛgã mooneg sẽn yaa to-to Gine ye.” Baa sẽn da yaa Siera Leon n da segd n ges koɛɛgã mooneg yell Gine wã, b ra pa tõe n paam saam-biisã kibar ye. Bala zab sẽn da be tẽn-kãnga, politikã poorẽ. B maka naoor wʋsg n na n tʋm saam-biig t’a tɩ kaag saam-biisã n pa tõog ye. Rẽ n so tɩ b kos maam tɩ m kẽng Konakri sẽn yaa Gine na-tẽngã, n tɩ kos goosneema wã tɩ b kõ-m sor tɩ m pa tẽn-kãnga.

“Sẽn mik tɩ yaa a Zeova n tʋm maamã, m na n kẽngame”

Mam sẽn ta Konakri wã, m kẽnga Nizeriya ãmbasaadẽ wã n tɩ sõs ne ãmbasadɛɛrã. M yeel-a lame tɩ m tʋll n moona koɛɛgã Gine. A sagla maam tɩ m da pa, bala b tõe n yõka maam n pag wall b maan-m wẽnga. A yeelame yaa: “Lebg n leb Nizeriya n tɩ moon be.” La m leok-a lame yaa: “M yãka yam n na n pa ka.” Rẽ n so t’a gʋls lɛtr n tool Gine ministr a yembr n kos-a t’a sõng maam, tɩ ministrã sak n na n sõng maam.

Rẽ poor bilfu, m lebg n leba Siera Leon filyallẽ wã, n tɩ togs saam-biisã ministrã sẽn yãk yam ningã. Saam-biisã sẽn bãng t’a Zeova ninga m so-toakã barkã, b kɩdma sũ-noogo. Goosneema wã kõo maam sor tɩ m na n pa Gine.

M sẽn wa n yaa tigims sull yel-gɛt Siera Leon

Yʋʋmd 1978 n tãag yʋʋmd 1989 wã, m yɩɩ tigims sull yel-gɛt Gine ne Siera Leonne, la m da mi n ledgd Liberia tigims sull yel-getã me. Sɩngrẽ wã, m da wae n lʋɩta bãase. Ra wae n ya m sã n be tẽn-kɩrengẽ. La saam-biisã ra maanda b sẽn tõe fãa n tall-m n kẽng logtor yiri.

Vugri, pali-toaag n yõk maam, n paas pʋ-beedo. M yĩnsã sẽn wa n sãoogã, m wʋmame tɩ saam-biisã ra sõsda ne taab n na n bãng b sẽn na n mum maam zĩig ningã. Baa ne zu-loe-kãensã sẽn da tõe n tũ ne m yõorã, m zɩ n tags m tʋʋmdã basg yell ye. M da kɩsa sɩd tɩ yaa Wẽnnaam bal n tõe n kogl-do. Bala baa d sã n ki a tõe n vʋʋg-d lame.

MAAM NE M PAGÃ TEEGA A ZEOVA

Yʋʋmd 1988, d yi-kãadmã daare

Yʋʋmd 1988 wã, m bãnga saam-bi-poak sẽn yaa so-pakd t’a yʋʋr boondẽ t’a Dorcas. A ra yaa sik-m-meng soaba, n nong a Zeova wʋsgo. D kẽe kãadem, t’a ra yãagd maam tɩ d kaagd tigimsã. A Dorcas naaga maam n tʋm ne a sũur fãa, n da sakd n mongd a meng bũmb wʋsg a Zeova yĩnga. D ra mi n tʋka d teedã n kẽn nao kɩlo 25 n yi tiging a ye n kẽng tiging a to pʋgẽ. Tiging sã n da zãr n yɩɩd rẽ, d ra zombda bũmb ning fãa d sẽn paame, n kẽn soay sẽn yaa bɛgd la lond zugu.

A Dorcas tara raood wʋsgo. Wala makre, d ra mi n segd n pasga koom tɩ yẽbs be be. So-toak a ye sẽn da segd n kaoos rasem a nu sasa, d taa kʋɩlg a ye noor n mik tɩ põ wã b sẽn da maan ne raadã kaoome, tɩ d segd n kẽ koom-kogl-bil n pasg kʋɩlgã. A Dorcas sẽn yik n na n yi koom-koglgã pʋgẽ wã, a lʋɩɩ koomã pʋga, tɩ yaool n da zulmẽ. Tõnd ned baa ye ra pa mi rugbu, tɩ yẽbs yaool n be koomẽ wã. Zu-noogo, kom-bɩɩs n kẽ koomẽ wã n yiis-a. Kaoosame tɩ tõnd d yiibã fãa mi n gũs n zãms yel-kãngã poorẽ, la d pa bas d tʋʋmdã ye.

A Jahgift ne a Eric yaa Wẽnnaam kũuni

Yʋʋmd 1992 sɩngrẽ, d bãngame t’a Dorcas tara pʋga, hal tɩ ling-du. D ra segd n yãka d sã n na n kell n yɩɩ zall so-pakdba. D tagsame yaa: “A Zeova kõo tõnd kũuni.” Rẽ n so tɩ d pʋd d biigã yʋʋr t’a Jahgift, rat n yeel t’a Zah kũuni. A Jahgift rogmã yʋʋm a naas poore, d roga a yao a Eric. Tõnd kamb a yiibã fãa sɩd yaa a Zeova kũuni. A Jahgift tʋma wakat a wãn tõnd sɛbã lebgr biru sẽn be Konakri wã pʋgẽ, t’a Eric yaa kãsem-sõangda.

Baa sẽn waa n yɩ tɩlɛ t’a Dorcas bas zall so-pakrã, a kell n yɩɩ wakat fãa so-pakda, la a get d kambã yelle. Ne a Zeova sõngre, mam kell n yɩɩ zall so-pakda. Tõnd kambã sẽn wa n bɩ wã, a Dorcas tõog n le lebga zall so-pakda. Rũndã-rũndã, tõnd yaa misioneer-dãmb n be Konakri.

A ZEOVA KOGENDA TÕNDO

M kẽnga zĩig ning fãa a Zeova sẽn yeel tɩ m kẽnge. Naoor wʋsgo, maam ne m pagã yãa a Zeova sẽn kogl tõnd la a ning-d bark to-to. Tõnd sẽn teeg a Zeova n pa teeg arzɛkã, d tõog n gila zu-loees la yɩɩr wʋsgo. Maam ne a Dorcas sẽn yã bũmb ninsã kɩtame tɩ d kɩs sɩd tɩ yaa a Zeova sẽn yaa “tõnd Wẽnnaam sẽn yaa d fãagdã” nengẽ la bãan hakɩɩk yita. (1 Kib. 16:35) M kɩsa sɩd t’a Zeova na n kogla neb nins fãa sẽn teeg-a wã vɩɩm, “wa ned sẽn kogl bõn-sõma a sẽn vil n ning korg pʋgẽ.”—1 Sãm. 25:29.