കഫർന്ന​ഹൂം: “നഹൂമി​ന്റെ ഗ്രാമം” അഥവാ “ആശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ ഗ്രാമം” എന്ന്‌ അർഥമുള്ള എബ്രാ​യ​പേ​രിൽനിന്ന്‌ വന്നിരി​ക്കു​ന്നത്‌. (നഹൂ 1:1, അടിക്കു​റിപ്പ്‌) യേശു​വി​ന്റെ ഭൗമി​ക​ശു​ശ്രൂ​ഷ​യിൽ വളരെ​യ​ധി​കം പ്രാധാ​ന്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ഒരു നഗരം. ഗലീല​ക്ക​ട​ലി​ന്റെ വടക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റേ തീരത്ത്‌ സ്ഥിതി​ചെ​യ്‌തി​രുന്ന ഈ നഗരത്തെ മത്ത 9:1-ൽ യേശു​വി​ന്റെ ‘സ്വന്തം നഗരം’ എന്നാണു വിളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

സ്വന്തം നഗരം: അതായത്‌ കഫർന്നഹൂം. ഗലീല​പ്ര​ദേ​ശത്തെ യേശു​വി​ന്റെ പ്രധാ​ന​താ​വളം ഇതായി​രു​ന്നു. (മത്ത 4:13; മർ 2:1) യേശു വളർന്നു​വന്ന നസറെ​ത്തും വെള്ളം വീഞ്ഞാ​ക്കിയ കാനാ​യും വിധവ​യു​ടെ മകനെ ഉയിർപ്പിച്ച നയിനും കഫർന്ന​ഹൂ​മിൽനിന്ന്‌ അധികം അകലെ​യ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. കഫർന്ന​ഹൂ​മി​നു സമീപ​ത്തുള്ള ബേത്ത്‌സ​യി​ദ​യു​ടെ പരിസ​ര​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽവെ​ച്ചാ​ണു യേശു 5,000-ത്തോളം പുരു​ഷ​ന്മാർക്ക്‌ അത്ഭുത​ക​ര​മാ​യി ഭക്ഷണം കൊടു​ക്കു​ക​യും അന്ധനു കാഴ്‌ച​ശക്തി തിരികെ നൽകു​ക​യും ചെയ്‌തത്‌.

കഫർന്നഹൂം: മത്ത 4:​13-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

വീട്ടിലുണ്ടെന്ന്‌: യേശു തന്റെ ശുശ്രൂഷയുടെ ആദ്യത്തെ മൂന്നു വർഷത്തിൽ ഏറിയ ഭാഗവും ചെലവഴിച്ചതു ഗലീലയിലും സമീപപ്രദേശങ്ങളിലും ആണ്‌. മുഖ്യമായും കഫർന്നഹൂം കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു യേശുവിന്റെ പ്രവർത്തനം. പത്രോസിന്റെയും അന്തയോസിന്റെയും വീട്ടിലായിരിക്കാം യേശു താമസിച്ചിരുന്നത്‌.​—മർ 1:29; മത്ത 9:1-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

ഓടു നീക്കി: ശരീരം തളർന്നു​പോയ ഒരാളെ യേശു സുഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മത്തായി​യു​ടെ​യും (9:1-8) മർക്കോ​സി​ന്റെ​യും (2:1-12) ലൂക്കോ​സി​ന്റെ​യും സുവി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ കാണാം. മൂന്നു വിവര​ണ​ങ്ങ​ളും പരസ്‌പ​ര​പൂ​ര​ക​ങ്ങ​ളാണ്‌. ആ മനുഷ്യ​നെ മേൽക്കൂ​ര​യി​ലൂ​ടെ താഴേക്ക്‌ ഇറക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മത്തായി ഒന്നും പറയു​ന്നില്ല. എന്നാൽ അയാളു​ടെ കൂട്ടു​കാർ മേൽക്കൂര ഇളക്കി​മാ​റ്റി​യിട്ട്‌ മതിയായ ഒരു ദ്വാരം ഉണ്ടാക്കി അയാളെ കിടക്ക​യോ​ടെ താഴെ ഇറക്കി എന്നു മർക്കോസ്‌ വിശദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. ആ മനുഷ്യ​നെ “ഓടു നീക്കി” താഴേക്ക്‌ ഇറക്കി​യെ​ന്നാ​ണു ലൂക്കോസ്‌ പറയു​ന്നത്‌. (മർ 2:4-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.) “ഓട്‌” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തിന്‌ (കെറ​മൊസ്‌) അതു നിർമി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന ‘കളിമ​ണ്ണി​നെ’ കുറി​ക്കാ​നാ​കു​മെ​ങ്കി​ലും ഇവിടെ ആ ഗ്രീക്കു​പദം ബഹുവ​ച​ന​രൂ​പ​ത്തി​ലാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ അതു ‘മേൽക്കൂ​ര​യി​ലെ ഓടു​കളെ’ ആണ്‌ കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. ഓടു​കൊ​ണ്ടുള്ള മേൽക്കൂ​രകൾ പണ്ട്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്ന​തി​നു തെളി​വുണ്ട്‌. മർക്കോ​സും ലൂക്കോ​സും വിവരി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന മേൽക്കൂര എങ്ങനെ​യു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നെന്നു കൃത്യ​മാ​യി പറയാ​നാ​കി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അതിനു രണ്ടു സാധ്യ​ത​യുണ്ട്‌: ഒന്നുകിൽ ആ വീടിന്റെ കളിമ​ണ്ണു​കൊ​ണ്ടുള്ള മേൽക്കൂ​ര​യിൽ ഓടു പാകി​ക്കാ​ണും, അല്ലെങ്കിൽ അതിൽ ഏതെങ്കി​ലും വിധത്തിൽ ഓടു പതിപ്പി​ച്ചി​രു​ന്നി​രി​ക്കും. രണ്ടായാ​ലും, ശരീരം തളർന്നു​പോയ ആ മനുഷ്യ​നെ യേശു​വി​ന്റെ മുന്നിൽ എത്തിക്കാൻ അയാളു​ടെ കൂട്ടുകാർ വളരെ​യ​ധി​കം അധ്വാ​നി​ച്ചു എന്നു വ്യക്തം. അവർ ചെയ്‌ത ഇക്കാര്യം അവരുടെ വിശ്വാ​സ​ത്തി​ന്റെ ആഴമാണു തെളി​യി​ച്ചത്‌. കാരണം യേശു ‘അവരുടെ വിശ്വാ​സം കണ്ടു’ എന്നു മൂന്നു വിവര​ണ​ങ്ങ​ളും രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു.​—ലൂക്ക 5:20.

മേൽക്കൂര ഇളക്കിമാറ്റിയിട്ട്‌ . . . ഒരു ദ്വാരം ഉണ്ടാക്കി: ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇസ്രായേലിലെ മിക്ക വീടുകൾക്കും പരന്ന മേൽക്കൂരയാണ്‌ ഉണ്ടായിരുന്നത്‌. അവിടെ എത്താൻ ഗോവണിപ്പടികൾ നിർമിച്ചിരുന്നു. പുറമേനിന്ന്‌ ഏണി വെച്ച്‌ കയറുന്ന രീതിയുമുണ്ടായിരുന്നു. ഈ വീടിന്റെ മേൽക്കൂര എന്ത്‌ ഉപയോഗിച്ച്‌ നിർമിച്ചതാണെന്നു മർക്കോസിന്റെ വിവരണത്തിൽ പ്രത്യേകിച്ചൊന്നും പറയുന്നില്ല. പക്ഷേ, മേൽക്കൂര പണിയാൻ തടികൊണ്ടുള്ള ഉത്തരങ്ങൾ പിടിപ്പിച്ചിട്ട്‌ അതിനു മുകളിൽ മരക്കൊമ്പുകളും ഈറ്റത്തണ്ടുകളും നിരത്തി, മണ്ണ്‌ ഇട്ട്‌, പുറമേ ചാന്തു തേക്കുന്നതായിരുന്നു അക്കാലത്ത്‌ പൊതുവേയുള്ള രീതി. ചില വീടുകൾക്ക്‌ ഓടുകൊണ്ടുള്ള മേൽക്കൂരയായിരുന്നു. ലൂക്കോസിന്റെ വിവരണത്തിൽ ആ മനുഷ്യനെ “ഓടു നീക്കി” താഴേക്ക്‌ ഇറക്കി എന്നാണു കാണുന്നത്‌. (ലൂക്ക 5:​19-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.) ആളുകൾ തിങ്ങിനിറഞ്ഞിരുന്ന മുറിയിലേക്കു തളർവാതരോഗിയായ ആ മനുഷ്യന്റെ കട്ടിൽ ഇറക്കാൻ മതിയായ ഒരു ദ്വാരം ഉണ്ടാക്കാൻ അയാളുടെ കൂട്ടുകാർക്ക്‌ എളുപ്പം സാധിക്കുമായിരുന്നു.

ശാസ്‌ത്രി​മാർ: തുടക്ക​ത്തിൽ ഈ പദം തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളു​ടെ പകർപ്പെ​ഴു​ത്തു​കാ​രെ​യാ​ണു കുറി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. എന്നാൽ യേശു​വി​ന്റെ കാലമായപ്പോഴേക്കും, മോശ​യു​ടെ നിയമ​ത്തിൽ പാണ്ഡിത്യമുള്ള, അതു പഠിപ്പി​ച്ചി​രുന്ന വ്യക്തി​ക​ളാണ്‌ ഇങ്ങനെ അറിയ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നത്‌.

ശാസ്‌ത്രിമാർ: മത്ത 2:4-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പും പദാവലിയിൽ “ശാസ്‌ത്രി” എന്നതും കാണുക.

അവരുടെ ചിന്ത തിരിച്ചറിഞ്ഞ: അക്ഷ. “തന്റെ ആത്മാവിനാൽ അവരുടെ ചിന്ത തിരിച്ചറിഞ്ഞ.” ഇവിടെ കാണുന്ന ന്യൂമ എന്ന ഗ്രീക്കുപദം തെളിവനുസരിച്ച്‌, കാര്യങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കിയെടുക്കാനുള്ള യേശുവിന്റെ പ്രാപ്‌തിയെയാണു കുറിക്കുന്നത്‌. യശ 11:2, 3 മിശിഹയെക്കുറിച്ച്‌, “യഹോവയുടെ ആത്മാവ്‌ അവന്റെ മേൽ വസിക്കും” എന്നും അതുകൊണ്ട്‌ “കണ്ണുകൊണ്ട്‌ കാണുന്നതനുസരിച്ച്‌ അവൻ വിധി കല്‌പിക്കില്ല” എന്നും പറയുന്നു. യേശുവിന്‌ അവരുടെ ചിന്തയും മനസ്സിലിരിപ്പും ഉദ്ദേശ്യവും മനസ്സിലാക്കാനായത്‌ അതുകൊണ്ടാണ്‌.​—യോഹ 2:24, 25.

ഏതാണ്‌ എളുപ്പം: തനിക്കു മറ്റുള്ളവരുടെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിച്ചുകൊടുക്കാനാകും എന്ന്‌ അവകാശപ്പെടാൻ എളുപ്പമാണ്‌. കാരണം അതു സംഭവിച്ചോ ഇല്ലയോ എന്നു സ്ഥിരീകരിക്കാനുള്ള ദൃശ്യമായ തെളിവുകൾ ആർക്കും ആവശ്യപ്പെടാനാകില്ല. എന്നാൽ എഴുന്നേറ്റ്‌ . . . നടക്കുക എന്ന വാക്കുകൾ നിറവേറണമെങ്കിൽ ഒരു അത്ഭുതം നടന്നേ തീരൂ. അപ്പോൾ യേശുവിനു പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കാൻ അധികാരമുണ്ടെന്ന കാര്യം എല്ലാവർക്കും വ്യക്തമാകുമായിരുന്നു. ഈ വിവരണവും യശ 33:24-ഉം, രോഗങ്ങളെ നമ്മുടെ പാപാവസ്ഥയുമായി ബന്ധിപ്പിച്ച്‌ സംസാരിക്കുന്നു.

മനുഷ്യ​പു​ത്രൻ: അഥവാ “മനുഷ്യ​ന്റെ പുത്രൻ.” ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം സുവി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ 80-ലധികം തവണ കാണാം. തന്നെത്തന്നെ ഇങ്ങനെ വിശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​തി​ലൂ​ടെ, താൻ ഒരു സ്‌ത്രീ​യിൽനിന്ന്‌ ജനിച്ച യഥാർഥ​മ​നു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്നും അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ആദാമി​നു പകരം​വെ​ക്കാൻ എന്തു​കൊ​ണ്ടും അനു​യോ​ജ്യ​നാ​ണെ​ന്നും യേശു വ്യക്തമാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. അങ്ങനെ മനുഷ്യ​കു​ലത്തെ പാപത്തിൽനി​ന്നും മരണത്തിൽനി​ന്നും വീണ്ടെ​ടു​ക്കാൻ യേശു​വി​നു കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. (റോമ 5:12, 14, 15) ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം, യേശു​ത​ന്നെ​യാ​ണു മിശിഹ അഥവാ ക്രിസ്‌തു എന്നും തിരി​ച്ച​റി​യി​ച്ചു.​—ദാനി 7:13, 14. പദാവലി കാണുക.

നിങ്ങൾ അറിയാൻവേണ്ടി. . .: പൂരണ​ചി​ഹ്നം (. . .) സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ യേശു ആ വാചകം ഇടയ്‌ക്കു​വെച്ച്‌ നിറു​ത്തി​യെ​ന്നാണ്‌. തുടർന്ന്‌ എല്ലാവ​രു​ടെ​യും മുന്നിൽവെച്ച്‌ ആ മനുഷ്യ​നെ സുഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊണ്ട്‌ താൻ പറഞ്ഞ കാര്യം ശരിയാ​ണെന്നു യേശു ശക്തിയു​ക്തം തെളി​യി​ച്ചു.

മനുഷ്യപുത്രൻ: മത്ത 8:​20-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

നിങ്ങൾ അറിയാൻവേണ്ടി. . .: മത്ത 9:6-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

ഗലീല​ക്ക​ടൽ: വടക്കൻ ഇസ്രാ​യേ​ലി​ലെ ഒരു ശുദ്ധജല തടാകം. (“കടൽ” എന്ന്‌ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​നു “തടാകം” എന്നും അർഥം വരാം.) അതിനെ കിന്നേ​രെത്ത്‌ കടൽ എന്നും (സംഖ 34:11) ഗന്നേസ​രെത്ത്‌ തടാകം എന്നും (ലൂക്ക 5:1) തിബെ​ര്യാസ്‌ കടൽ എന്നും (യോഹ 6:1) വിളി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. സമു​ദ്ര​നി​ര​പ്പിൽനി​ന്നും ശരാശരി 210 മീ. (700 അടി) താഴെ​യാണ്‌ ഇത്‌. തെക്കേ അറ്റംമു​തൽ വടക്കേ അറ്റംവരെ അതിന്റെ നീളം 21 കി.മീ. ആണ്‌; വീതി 12 കി.മീ.; ഏറ്റവും കൂടിയ ആഴം ഏതാണ്ട്‌ 48 മീ. (160 അടി)—അനു. എ7-ലെ “ഗലീല​ക്ക​ടൽത്തീ​രത്തെ പ്രവർത്തനം” എന്ന ഭൂപടം 3ബി കാണുക.

കടൽത്തീരം: അതായത്‌, ഗലീലക്കടലിന്റെ തീരം.​—മർ 1:​16; മത്ത 4:​18-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

അൽഫായിയുടെ മകനായ യാക്കോബ്‌: തെളിവനുസരിച്ച്‌ മർ 15:40-ൽ ‘ചെറിയ യാക്കോബ്‌ ’ എന്നു വിളിച്ചിരിക്കുന്ന അതേ ശിഷ്യനാണ്‌ ഇത്‌. ഇവിടെ കാണുന്ന അൽഫായിയും ക്ലോപ്പാസും ഒരേ ആളാണെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. (യോഹ 19:25) അങ്ങനെയെങ്കിൽ അദ്ദേഹംതന്നെയാണു ‘മറ്റേ മറിയയുടെ’ ഭർത്താവ്‌. (മത്ത 27:56; 28:1; മർ 15:40; 16:1; ലൂക്ക 24:10) എന്നാൽ ഈ വാക്യത്തിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന അൽഫായിയും മർ 2:14-ലെ ലേവിയുടെ അപ്പനായ അൽഫായിയും ഒരാളല്ല എന്നു തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

അൽഫായിയുടെ മകനായ യാക്കോബ്‌: തെളിവനുസരിച്ച്‌ മർ 15:40-ൽ ‘ചെറിയ യാക്കോബ്‌ ’ എന്നു വിളിച്ചിരിക്കുന്ന അതേ ശിഷ്യനാണ്‌ ഇത്‌. ഇവിടെ കാണുന്ന അൽഫായിയും ക്ലോപ്പാസും ഒരേ ആളാണെന്നു പൊതുവേ കരുതപ്പെടുന്നു. (യോഹ 19:25) അങ്ങനെയെങ്കിൽ അദ്ദേഹംതന്നെയാണു ‘മറ്റേ മറിയയുടെ’ ഭർത്താവ്‌. (മത്ത 27:56; 28:1; മർ 15:40; 16:1; ലൂക്ക 24:10) എന്നാൽ ഈ വാക്യത്തിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന അൽഫായിയും മർ 2:14-ലെ ലേവിയുടെ അപ്പനായ അൽഫായിയും ഒരാളല്ല എന്നു തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

അൽഫായി: മർ 3:18-ൽ ഒരു അൽഫായിയെക്കുറിച്ച്‌ പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും അതു മറ്റൊരാളാണെന്നു തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. (മർ 3:​18-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.) ആ അൽഫായി 12 അപ്പോസ്‌തലന്മാരിൽ 9-ാമത്തെ ആളായി രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന യാക്കോബിന്റെ അപ്പനാണ്‌.​—മത്ത 10:3; ലൂക്ക 6:15.

ലേവി: മത്ത 9:9-ലെ സമാന്തരവിവരണത്തിൽ ഈ ശിഷ്യനെ മത്തായി എന്നാണു വിളിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. അദ്ദേഹം മുമ്പ്‌ നികുതിപിരിവുകാരനായിരുന്ന കാലത്തെക്കുറിച്ച്‌ പറയുമ്പോൾ മർക്കോസും ലൂക്കോസും ലേവി എന്ന പേരാണ്‌ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നതെങ്കിലും (ലൂക്ക 5:27, 29) അദ്ദേഹത്തെ അപ്പോസ്‌തലന്മാരിൽ ഒരാളായി പറഞ്ഞിരിക്കുന്നിടത്ത്‌ മത്തായി എന്ന പേരാണ്‌ അവർ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌ (മർ 3:18; ലൂക്ക 6:15; പ്രവൃ 1:13). യേശുവിന്റെ ശിഷ്യനാകുന്നതിനു മുമ്പ്‌ ലേവിക്കു മത്തായി എന്നൊരു പേരുണ്ടായിരുന്നോ എന്നു തിരുവെഴുത്തുകൾ പറയുന്നില്ല. മത്തായി എന്ന ലേവി അൽഫായിയുടെ മകനാണെന്നു പറയുന്ന സുവിശേഷയെഴുത്തുകാരൻ മർക്കോസ്‌ മാത്രമാണ്‌.​—മർ 3:​18-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

നികുതി പിരിക്കുന്നിടം: അഥവാ “നികുതി പിരിക്കുന്ന താത്‌കാലികകേന്ദ്രം.” നികുതി പിരിക്കുന്നയാളുടെ ഓഫീസ്‌, ഒരു ചെറിയ കെട്ടിടമോ താത്‌കാലികമായി കെട്ടിയുണ്ടാക്കിയ ഒരു നിർമിതിയോ ആയിരുന്നു. നികുതിപിരിവുകാരൻ അവിടെ ഇരുന്ന്‌ കയറ്റുമതി-ഇറക്കുമതി സാധനങ്ങളുടെയും ആ ദേശത്തുകൂടെ വ്യാപാരികൾ കൊണ്ടുപോകുന്ന വസ്‌തുക്കളുടെയും നികുതി പിരിച്ചിരുന്നു. മത്തായി എന്നും അറിയപ്പെട്ട ലേവി നികുതി പിരിച്ചിരുന്ന ഓഫീസ്‌ കഫർന്നഹൂമിലോ കഫർന്നഹൂമിന്‌ അടുത്തോ ആയിരുന്നിരിക്കാം.

എന്നെ അനുഗമിക്കുക: ഈ ആഹ്വാനത്തിൽ കാണുന്ന ഗ്രീക്കുക്രിയയുടെ അടിസ്ഥാനാർഥം “പിന്നാലെ പോകുക, പിന്തുടരുക” എന്നെല്ലാമാണെങ്കിലും ഇവിടെ അതിന്റെ അർഥം “ശിഷ്യനായി ആരെയെങ്കിലും അനുഗമിക്കുക” എന്നാണ്‌.

പാപികൾ: ബൈബിൾ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ എല്ലാ മനുഷ്യ​രും പാപി​ക​ളാണ്‌. (റോമ 3:23; 5:12) അതു​കൊണ്ട്‌ ഇവിടെ ഈ പദം കുറി​ക്കു​ന്നത്‌, പാപ​പ്ര​വൃ​ത്തി​കൾ ചെയ്യു​ന്ന​തി​നു സമൂഹ​ത്തിൽ പേരു​കേ​ട്ട​വ​രെ​യാ​യി​രി​ക്കാം. ഇവർ ഒരുപക്ഷേ അധാർമി​ക​ജീ​വി​തം നയിച്ചി​രു​ന്ന​വ​രോ കുറ്റകൃ​ത്യ​ങ്ങൾ ചെയ്‌തി​രു​ന്ന​വ​രോ ആയിരി​ക്കാം. (ലൂക്ക 7:37-39; 19:7, 8) കൂടാതെ മോശ​യി​ലൂ​ടെ കൊടുത്ത നിയമം അറിയാ​ത്ത​വ​രോ റബ്ബിമാർ രൂപം​നൽകിയ പാരമ്പ​ര്യ​ങ്ങൾ ആചരി​ക്കാ​ത്ത​വ​രോ ആയ ജൂതന്മാ​രെ​യും ജൂതന്മാ​ര​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ​യും കുറി​ക്കാ​നും ജൂതമ​ത​നേ​താ​ക്കൾ ഈ പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഭക്ഷണത്തിന്‌ ഇരുന്നു: അഥവാ “മേശയ്‌ക്കൽ ചാരിക്കിടന്നു.” ആരുടെയെങ്കിലും ഒപ്പം മേശയ്‌ക്കൽ ചാരിക്കിടക്കുന്നത്‌ അയാളുമായുള്ള ഉറ്റസൗഹൃദത്തിന്റെ സൂചനയായിരുന്നു. അക്കാലത്ത്‌ ജൂതന്മാർ ജൂതന്മാരല്ലാത്തവരുടെകൂടെ ഇങ്ങനെ ഒരേ മേശയ്‌ക്കൽ ഇരുന്ന്‌ ഭക്ഷണം കഴിക്കില്ലായിരുന്നു.

പാപികൾ: മത്ത 9:​10-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

നികു​തി​പി​രി​വു​കാർ: ധാരാളം ജൂതന്മാർ റോമൻ അധികാ​രി​കൾക്കു​വേണ്ടി നികുതി പിരി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഈ നികു​തി​പി​രി​വു​കാ​രോ​ടു ജനങ്ങൾക്കു വെറു​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം, തങ്ങൾ വെറു​ത്തി​രുന്ന ഒരു വിദേ​ശ​ശ​ക്തി​യു​മാ​യി ചേർന്ന്‌ പ്രവർത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു അവർ. പോരാ​ത്ത​തിന്‌, ഔദ്യോ​ഗി​ക​മാ​യി അംഗീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​തി​ലും കൂടുതൽ നികുതി അവർ ഈടാ​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. മറ്റു ജൂതന്മാർ ഈ നികു​തി​പി​രി​വു​കാ​രെ പൊതു​വേ അകറ്റി​നി​റു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. പാപി​ക​ളു​ടെ​യും വേശ്യ​മാ​രു​ടെ​യും അതേ തട്ടിലാണ്‌ ഇവരെ​യും കണ്ടിരു​ന്നത്‌.​—മത്ത 11:19; 21:32.

നികുതിപിരിവുകാർ: മത്ത 5:​46-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

മണവാ​ള​ന്റെ കൂട്ടു​കാർ: അക്ഷ. “മണിയ​റ​പു​ത്ര​ന്മാർ.” വിവാ​ഹാ​ഘോ​ഷ​ത്തിന്‌ എത്തുന്ന അതിഥി​കളെ, പ്രത്യേ​കിച്ച്‌ മണവാ​ളന്റെ കൂട്ടു​കാ​രെ കുറി​ക്കുന്ന ഒരു പ്രയോ​ഗം.

മണവാളന്റെ കൂട്ടുകാർ: മത്ത 9:​15-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

വയലി​ലൂ​ടെ: വയലിനു നടുവി​ലൂ​ടെ​യുള്ള ഒരു നടപ്പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ​യാ​യി​രി​ക്കാം യേശു പോയത്‌.

വയലിലൂടെ: മത്ത 12:1-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പു കാണുക.

കാഴ്‌ച​യ​പ്പം: ഈ എബ്രാ​യ​പ​ദ​പ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ അക്ഷരാർഥം “മുഖത്തി​ന്റെ അപ്പം” എന്നാണ്‌. “മുഖം” എന്ന പദം ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ “സന്നിധി​യെ” കുറി​ക്കു​ന്നു. ഈ കാഴ്‌ച​യപ്പം ഒരു നിരന്ത​ര​യാ​ഗ​മാ​യി യഹോ​വ​യു​ടെ മുഖത്തി​നു മുന്നിൽ, അതായത്‌ സന്നിധി​യിൽ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു.​—പുറ 25:30; പദാവ​ലി​യും അനു. ബി5-ഉം കാണുക.

മുഖ്യപുരോഹിതനായ അബ്യാഥാർ: ഇവിടെ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന ഗ്രീക്കുപദം “മഹാപുരോഹിതൻ” എന്നോ “മുഖ്യപുരോഹിതൻ” എന്നോ പരിഭാഷപ്പെടുത്താം. എന്നാൽ രണ്ടാമത്തേതാണ്‌ അബ്യാഥാരിനു കൂടുതൽ യോജിക്കുന്നത്‌. കാരണം ഈ വാക്യത്തിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന സംഭവം നടക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവായ അഹിമേലെക്കായിരുന്നു മഹാപുരോഹിതൻ. (1ശമു 21:1-6) ദാവീദ്‌ ദൈവഭവനത്തിൽ പ്രവേശിച്ച്‌ കാഴ്‌ചയപ്പം കഴിച്ചതിനെപ്പറ്റി പറഞ്ഞതിനു ശേഷമാണ്‌ അബ്യാഥാരിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആദ്യത്തെ പരാമർശം കാണുന്നത്‌. മഹാപുരോഹിതനായ അഹിമേലെക്കിന്റെ മകനായിരുന്നതുകൊണ്ട്‌ അബ്യാഥാർ അപ്പോൾത്തന്നെ ഒരു പ്രമുഖപുരോഹിതൻ അഥവാ മുഖ്യപുരോഹിതൻ ആയിരുന്നിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്‌. അഹിമേലെക്കിന്റെ പുത്രന്മാരിൽ ഇദ്ദേഹം മാത്രമാണ്‌ ഏദോമ്യനായ ദോവേഗ്‌ നടത്തിയ കൂട്ടക്കൊലയിൽനിന്ന്‌ രക്ഷപ്പെട്ടത്‌. (1ശമു 22:18-20) തെളിവനുസരിച്ച്‌ പിൽക്കാലത്ത്‌ ദാവീദ്‌ ഭരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഇദ്ദേഹം മഹാപുരോഹിതനാകുന്നത്‌. ഇവിടെ “മഹാപുരോഹിതൻ” എന്ന പരിഭാഷ ഉപയോഗിച്ചാൽപ്പോലും അത്‌ “(അബ്യാഥാരിനെക്കുറിച്ചുള്ള) വിവരണത്തിൽ” എന്നു പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന ഗ്രീക്കുപദപ്രയോഗവുമായി ചേരും. കാരണം ആ പദപ്രയോഗത്തിന്‌, അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു പുരോഹിതനായി അബ്യാഥാരിനെ വർണിച്ചിരിക്കുന്ന 1ശമു 21-23 അധ്യായങ്ങളെ മുഴുവനായി കുറിക്കാനാകും. ചില ഗ്രീക്കുപണ്ഡിതന്മാർ ഈ പദപ്രയോഗത്തെ “മഹാപുരോഹിതനായ അബ്യാഥാരിന്റെ കാലത്ത്‌ ” എന്നു പരിഭാഷപ്പെടുത്തുന്നതിനെയാണ്‌ അനുകൂലിക്കുന്നത്‌. അബ്യാഥാർ പിന്നീടാണു മഹാപുരോഹിതനായതെങ്കിലും ഈ പരിഭാഷയ്‌ക്കും ഏതാണ്ട്‌ മേൽപ്പറഞ്ഞ അതേ കാലഘട്ടത്തെ കുറിക്കാനാകും. ഇതിൽ ഏതു വിശദീകരണമെടുത്താലും യേശുവിന്റെ പ്രസ്‌താവന ചരിത്രവസ്‌തുതകളുമായി യോജിക്കുന്നതായിരുന്നെന്നു നമുക്ക്‌ ഉറപ്പുണ്ടായിരിക്കാം.

(അബ്യാഥാരിനെക്കുറിച്ചുള്ള) വിവരണത്തിൽ: ഇവിടെ കാണുന്ന എപീ എന്ന ഗ്രീക്കുപ്രത്യയത്തിനു സമയത്തെ മാത്രമല്ല സ്ഥലത്തെയും (ഒരു തിരുവെഴുത്തുഭാഗംപോലുള്ളത്‌.) കുറിക്കാനാകും. ഈ വാക്യത്തിൽ ഇത്‌ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌ “(അബ്യാഥാരിന്റെ) കാലത്ത്‌  ” എന്ന അർഥത്തിൽ സമയത്തെ സൂചിപ്പിക്കാനാണെന്നാണു മിക്ക പരിഭാഷകരും കരുതുന്നത്‌. എന്നാൽ ഈ വാക്യത്തിലെ മുഖ്യപുരോഹിതനായ അബ്യാഥാർ എന്ന പഠനക്കുറിപ്പിൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്നതുപോലെ, ആ ഗ്രീക്കുപദം സമയത്തെയല്ല മറിച്ച്‌ ഒരു സ്ഥലത്തെ, അതായത്‌ ഒരു തിരുവെഴുത്തുഭാഗത്തെ, ആയിരിക്കാം കുറിക്കുന്നതെന്നാണു യേശുക്രിസ്‌തു പരാമർശിച്ച ചരിത്രവിവരണം (1ശമു 21:1-6) സൂചിപ്പിക്കുന്നത്‌. സമാനമായ ഒരു ഗ്രീക്കുവ്യാകരണഘടന കാണുന്ന മർ 12:26; ലൂക്ക 20:37 എന്നീ വാക്യങ്ങളിൽ പല പരിഭാഷകളും ആ ഗ്രീക്കുപദത്തെ, “കുറിച്ചുള്ള വിവരണത്തിൽ” എന്നതുപോലെ സ്ഥലത്തെ (തിരുവെഴുത്തുഭാഗത്തെ) സൂചിപ്പിക്കുന്ന രീതിയിലാണു തർജമ ചെയ്‌തിരിക്കുന്നത്‌.

ദൈവഭവനം: ഇവിടെ വിശുദ്ധകൂടാരത്തെ കുറിക്കുന്നു. യേശു ഇവിടെ സൂചിപ്പിച്ച സംഭവം (1ശമു 21:1-6) നടക്കുന്നതു വിശുദ്ധകൂടാരം നോബിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന കാലത്താണ്‌. തെളിവനുസരിച്ച്‌, യരുശലേമിന്‌ അടുത്ത്‌ സ്ഥിതി ചെയ്‌തിരുന്ന ഈ പട്ടണം ബന്യാമീന്റെ പ്രദേശത്തായിരുന്നു.​—അനു. ബി7 (ഭൂപടത്തിലെ ചെറുചിത്രം) കാണുക.

കാഴ്‌ചയപ്പം: മത്ത 12:4-ന്റെ പഠനക്കുറിപ്പും പദാവലിയും കാണുക.

ശബത്തിനു കർത്താവ്‌: യേശു തന്നെത്തന്നെ ഇങ്ങനെ വിശേഷിപ്പിച്ചതിലൂടെ, (മത്ത 12:8; ലൂക്ക 6:5) സ്വർഗീയപിതാവ്‌ കല്‌പിച്ച കാര്യങ്ങൾ ശബത്തിൽ ചെയ്യാൻ തനിക്ക്‌ അധികാരവും സ്വാതന്ത്ര്യവും ഉണ്ടെന്നു സൂചിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. (യോഹ 5:19; 10:37, 38 താരതമ്യം ചെയ്യുക.) രോഗികളെ സൗഖ്യമാക്കിയത്‌ ഉൾപ്പെടെ, ശ്രദ്ധേയമായ അത്ഭുതങ്ങളിൽ ചിലതു യേശു ചെയ്‌തതു ശബത്തിലാണ്‌. (ലൂക്ക 13:10-13; യോഹ 5:5-9; 9:1-14) തെളിവനുസരിച്ച്‌ ഈ അത്ഭുതങ്ങൾ ദൈവരാജ്യഭരണത്തിൻകീഴിൽ യേശു കൈവരുത്തുന്ന ആശ്വാസത്തിന്റെ ഒരു നിഴലായിരുന്നു. ശബത്തിലെ വിശ്രമത്തോട്‌ അഥവാ സ്വസ്ഥതയോടു താരതമ്യം ചെയ്യാവുന്ന ഒരു സമയമായിരിക്കും അത്‌.​—എബ്ര 10:1.