ഇരുന്നു: ഇതു ജൂതന്മാ​രായ അധ്യാ​പ​ക​രു​ടെ ഒരു രീതിയായിരുന്നു.​—മത്ത 5:1, 2.

കടൽത്തീരത്ത്‌: ഗലീല​ക്ക​ടൽത്തീ​രത്ത്‌ പ്രകൃ​തി​തന്നെ ഒരുക്കിയ, വൃത്താ​കൃ​തി​യി​ലുള്ള നാടക​ശാ​ല​യോ​ടു (ആംഫിതിയേറ്റർ) രൂപസാ​ദൃ​ശ്യ​മുള്ള ഒരു സ്ഥലമുണ്ട്‌. കഫർന്ന​ഹൂ​മിന്‌ അടുത്താണ്‌ അത്‌. വള്ളത്തി​ലി​രുന്ന്‌ സംസാ​രി​ക്കുന്ന യേശു​വി​ന്റെ ശബ്ദം ഒരു വലിയ ജനക്കൂ​ട്ട​ത്തി​നു​പോ​ലും നന്നായി കേൾക്കാ​നാ​കുന്ന വിധത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ സ്ഥലത്തിന്റെ കിടപ്പ്‌.

ദൃഷ്ടാന്തങ്ങൾ: അഥവാ “ദൃഷ്ടാന്തകഥകൾ.” ഇതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ പരബൊ​ളേ​യു​ടെ അക്ഷരാർഥം “അരികിൽ (ചേർത്ത്‌) വെക്കുക” എന്നാണ്‌. ഇതിന്‌ ഒരു ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ക​ഥ​യെ​യോ പഴമൊ​ഴി​യെ​യോ ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ത്തെ​യോ അർഥമാക്കാനാകും. പലപ്പോ​ഴും യേശു ഒരു കാര്യം വിശദീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌ അതിനെ സാമ്യ​മുള്ള എന്തി​ന്റെ​യെ​ങ്കി​ലും ‘അരികിൽ വെച്ചുകൊണ്ട്‌,’ അഥവാ സാമ്യ​മുള്ള എന്തി​നോ​ടെ​ങ്കി​ലും താരത​മ്യം ചെയ്‌തു​കൊണ്ട്‌ ആയിരുന്നു. (മർ 4:30) ധാർമി​ക​മോ ആത്മീയ​മോ ആയ സത്യങ്ങൾ വേർതി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​വുന്ന ഹ്രസ്വ​മായ ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ങ്ങ​ളാ​ണു യേശു ഉപയോഗിച്ചത്‌. പലപ്പോ​ഴും അവ സാങ്കൽപ്പികകഥകളായിരുന്നു.

പാറസ്ഥലം: ഇതു കുറിക്കുന്നത്‌, മണ്ണിൽ അവിട​വി​ടെ​യാ​യി പാറകൾ കാണ​പ്പെ​ടുന്ന സ്ഥലങ്ങളെയല്ല, മറിച്ച്‌ മണ്ണിന്‌ അധികം ആഴമില്ലാത്ത, മണ്ണിന്‌ അടിയിൽ പാറകൾ നിറഞ്ഞ സ്ഥലങ്ങളെയാണ്‌. സമാന്ത​ര​വി​വ​ര​ണ​മായ ലൂക്ക 8:6-ൽ ചില വിത്തുകൾ “പാറപ്പു​റത്ത്‌ വീണു” എന്നാണു പറയുന്നത്‌. അത്തരം സ്ഥലങ്ങളിൽ വീഴുന്ന വിത്തു​കൾക്ക്‌ ആഴത്തിൽ വേരോടില്ല. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ആവശ്യ​മായ ഈർപ്പ​വും ലഭിക്കില്ല.

മുൾച്ചെടികൾക്കിടയിൽ: സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ യേശു​വി​ന്റെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നത്‌, വളർന്നു​വ​ലു​തായ മുൾച്ചെടികളല്ല, മറിച്ച്‌ ഉഴുതി​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന മണ്ണിൽനിന്ന്‌ നീക്കം ചെയ്യാത്ത കളകളാണ്‌. ഇവ വളർന്ന്‌, പുതു​താ​യി നട്ട വിത്തു​കളെ ഞെരുക്കിക്കളയുമായിരുന്നു.

സത്യമാ​യി: ഗ്രീക്കിൽ അമീൻ. “അങ്ങനെ​യാ​കട്ടെ,” “തീർച്ച​യാ​യും” എന്നൊക്കെ അർഥമുള്ള ആമേൻ എന്ന എബ്രാ​യ​പ​ദ​ത്തി​ന്റെ ലിപ്യ​ന്ത​രണം. ഒരു പ്രസ്‌താ​വ​ന​യോ വാഗ്‌ദാ​ന​മോ പ്രവച​ന​മോ ഉച്ചരി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ യേശു പലപ്പോ​ഴും ഈ പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ തികച്ചും സത്യവും ആശ്രയ​യോ​ഗ്യ​വും ആണെന്നു കാണി​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു ഇത്‌. വിശു​ദ്ധ​ലി​ഖി​ത​ങ്ങ​ളിൽ “സത്യമാ​യും” (അമീൻ) എന്ന പദം ഈ രീതി​യിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചതു യേശു മാത്ര​മാ​ണെന്നു പറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു. യോഹ​ന്നാ​ന്റെ സുവി​ശേ​ഷ​ത്തിൽ ഉടനീളം മൂലഭാ​ഷ​യിൽ ഈ പദം അടുത്ത​ടുത്ത്‌ ആവർത്തിച്ച്‌ (അമീൻ അമീൻ) ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അതിനെ മിക്കയി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും “സത്യം​സ​ത്യ​മാ​യി” എന്നാണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.​—യോഹ 1:51.

സത്യമായി: മത്ത 5:18-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

വ്യവസ്ഥിതി: ഇതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ ഏയോൻ എന്നതിന്റെ അടിസ്ഥാ​നാർഥം “യുഗം” എന്നാണ്‌. ഏതെങ്കി​ലും ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ അല്ലെങ്കിൽ യുഗത്തെ വേർതി​രി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കുന്ന പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​യോ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ​യോ ഇതിനു കുറിക്കാനാകും. ഇവിടെ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌, ഈ വ്യവസ്ഥി​തി​യി​ലെ ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ മുഖമു​ദ്ര​യായ ഉത്‌ക​ണ്‌ഠ​ക​ളോ​ടും പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളോ​ടും ബന്ധപ്പെടുത്തിയാണ്‌.​—പദാവലി കാണുക.

ഗോത​മ്പി​ന്റെ ഇടയിൽ കളകൾ വിതച്ചു: ഇത്തരത്തിൽ ആരെ​യെ​ങ്കി​ലും ദ്രോ​ഹി​ക്കു​ന്നതു പണ്ടു മധ്യപൂർവ​ദേ​ശത്ത്‌ ഒരു അസാധാരണകാര്യമല്ലായിരുന്നു.

കളകൾ: പുല്ലു​വർഗ​ത്തിൽപ്പെട്ട ഡാർണെൽ (ലോലിയം റ്റെമുലെന്റം) എന്ന ചെടി​യാ​യി​രി​ക്കാം ഇതെന്നാ​ണു പൊതു​വേ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഈ വിഷ​ച്ചെടി കണ്ടാൽ വളർച്ച​യു​ടെ ആദ്യഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലുള്ള ഗോതമ്പുചെടിപോലിരിക്കും.

ഗോത​മ്പും​കൂ​ടെ പിഴുതുപോരും: കളകളു​ടെ​യും ഗോത​മ്പി​ന്റെ​യും വേരുകൾ അതി​നോ​ടകം കെട്ടുപിണഞ്ഞിട്ടുണ്ടാകും. അതു​കൊണ്ട്‌ കളകളെ തിരി​ച്ച​റി​യാൻ പറ്റിയാ​ലും അവ പിഴു​തു​മാ​റ്റി​യാൽ ഗോത​മ്പും അവയോ​ടൊ​പ്പം പോരുമായിരുന്നു.

കളകൾ: പുല്ലു​വർഗ​ത്തിൽപ്പെട്ട ഡാർണെൽ (ലോലിയം റ്റെമുലെന്റം) എന്ന ചെടി​യാ​യി​രി​ക്കാം ഇതെന്നാ​ണു പൊതു​വേ കരുതപ്പെടുന്നത്‌. ഈ വിഷ​ച്ചെടി കണ്ടാൽ വളർച്ച​യു​ടെ ആദ്യഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലുള്ള ഗോതമ്പുചെടിപോലിരിക്കും.

കളകൾ പറിച്ചുകൂട്ടി: വളർച്ച​യെ​ത്തിയ ഡാർണെൽ ചെടി​കളെ (മത്ത 13:25-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.) ഗോത​മ്പു​ചെ​ടി​യിൽനിന്ന്‌ വേർതി​രി​ച്ച​റി​യാൻ എളുപ്പമായിരുന്നു.

കടുകുമണി: ഇസ്രാ​യേ​ലി​ലെ​ങ്ങും പലതരം കടുകു​ചെ​ടി​കൾ ധാരാ​ള​മാ​യി കാണാം. സാധാ​ര​ണ​യാ​യി കൃഷി ചെയ്യുന്ന ഇനം, കറുത്ത കടുകാണ്‌ (ബ്രാസിക്ക നൈഗ്ര). വെറും 1-1.6 മി.മീ. വ്യാസ​വും 1 മി.ഗ്രാം ഭാരവും ഉള്ള, താരത​മ്യേന ചെറിയ ഈ വിത്തിൽനിന്ന്‌ കാഴ്‌ച​യ്‌ക്കു മരം​പോ​ലി​രി​ക്കുന്ന ഒരു ചെടി വളരുന്നു. ചിലയി​നം കടുകു​ചെ​ടി​കൾ 4.5 മീ. (15 അടി) വരെ ഉയരത്തിൽ വളരാറുണ്ട്‌.

വിത്തു​ക​ളിൽവെച്ച്‌ ഏറ്റവും ചെറുത്‌: ജൂതഭാ​ഷ​യി​ലെ പുരാ​ത​ന​ലി​ഖി​ത​ങ്ങ​ളിൽ, ഒരു വസ്‌തു തീരെ ചെറു​താ​ണെന്നു കാണി​ക്കാൻ ഒരു അലങ്കാ​ര​പ്ര​യോ​ഗ​മാ​യി കടുകു​മ​ണി​യെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഇന്ന്‌ അതിലും വലുപ്പം കുറഞ്ഞ വിത്തു​ക​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ നമുക്ക്‌ അറിയാ​മെ​ങ്കി​ലും തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ യേശു​വി​ന്റെ കാലത്ത്‌ ഗലീല​പ്ര​ദേ​ശത്തെ ആളുകൾ കൃഷി​ചെ​യ്‌തി​രുന്ന വിത്തു​ക​ളിൽ ഏറ്റവും ചെറു​താ​യി​രു​ന്നു ഇവ.

പുളിച്ച മാവ്‌: പലപ്പോ​ഴും വഷളത്ത​ത്തെ​യും പാപ​ത്തെ​യും കുറി​ക്കാൻ ബൈബി​ളിൽ ആലങ്കാ​രി​ക​മാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഇവിടെ തെറ്റായ ഉപദേ​ശ​ങ്ങളെ അർഥമാ​ക്കു​ന്നു.​—മത്ത 16:12; 1കൊ 5:6-8; മത്ത 13:33-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു താരത​മ്യം ചെയ്യുക.

പുളി​പ്പി​ക്കാൻ ഉപയോ​ഗി​ക്കുന്ന മാവ്‌: പുളിച്ച മാവിൽനിന്ന്‌ എടുത്തു​മാ​റ്റി​വെ​ക്കുന്ന അല്‌പം മാവാണ്‌ ഇത്‌. പിന്നീട്‌, പുതിയ മാവ്‌ കുഴയ്‌ക്കു​മ്പോൾ പുളി​ച്ചു​പൊ​ങ്ങാ​നാ​യി ഇതും അതിൽ ചേർക്കും. അപ്പമു​ണ്ടാ​ക്കുന്ന സാധാ​ര​ണ​രീ​തി​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു യേശു ഇവിടെ. ‘പുളി​പ്പി​ക്കുന്ന മാവ്‌ ’ എന്ന പദപ്ര​യോ​ഗം പലപ്പോ​ഴും പാപത്തി​ന്റെ​യും വഷളത്ത​ത്തി​ന്റെ​യും പ്രതീ​ക​മാ​യി ബൈബി​ളിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും (മത്ത 16:6-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.) എപ്പോ​ഴും ഇതിന്‌ അത്തരത്തിൽ മോശ​മാ​യൊ​രു അർഥമില്ല. (ലേവ 7:11-15) തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ പുളി​പ്പി​ക്കൽപ്ര​ക്രിയ ഇവിടെ, നല്ല ഒരു സംഗതി​യു​ടെ വ്യാപ​ന​ത്തെ​യാ​ണു കുറിക്കുന്നത്‌.

സെയാ: ഒരു സെയാ = 7.33 ലി.​—പദാവ​ലിയും അനു. ബി14-ഉം കാണുക.

യഹോവ (തന്റെ പ്രവാ​ച​ക​നി​ലൂ​ടെ) പറഞ്ഞ കാര്യങ്ങൾ നിറ​വേ​റേ​ണ്ട​തി​നാണ്‌: മത്തായി​യു​ടെ സുവി​ശേ​ഷ​ത്തിൽ ഇതും സമാന​മായ മറ്റു പ്രയോ​ഗ​ങ്ങ​ളും നിരവധി തവണ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. യേശു​വാ​ണു വാഗ്‌ദ​ത്ത​മി​ശിഹ എന്ന കാര്യം ജൂതന്മാ​രു​ടെ മനസ്സിൽ പതിപ്പി​ക്കാ​നാ​യി​രി​ക്കാം അങ്ങനെ ചെയ്‌തത്‌.​—മത്ത 2:15, 23; 4:14; 8:17; 12:17; 13:35; 21:4; 26:56; 27:9.

ലോകാ​രം​ഭം: ഇവിടെ കാണുന്ന ‘ആരംഭം’ എന്നതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പദം എബ്ര 11:11-ൽ “ഗർഭി​ണി​യാ​കുക” എന്നാണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഈ വാക്യ​ത്തിൽ ‘ആരംഭം’ എന്ന പദം, ആദാമി​ന്റെ​യും ഹവ്വയു​ടെ​യും മക്കൾ ഗർഭത്തിൽ ഉരുവാ​യ​തി​നെ​യും അവർ ജനിച്ച​തി​നെ​യും ആണ്‌ കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. യേശു ‘ലോകാ​രം​ഭത്തെ’ ഹാബേ​ലു​മാ​യി ബന്ധിപ്പി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ വീണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടാ​വുന്ന മനുഷ്യ​വർഗ​ലോ​ക​ത്തി​ലെ ആദ്യമ​നു​ഷ്യ​നാ​ണു ഹാബേൽ. അത്തരത്തിൽ വീണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ടാ​വുന്നവ​രു​ടെ പേരുകൾ ‘ലോകാ​രം​ഭം​മു​തൽ’ ജീവന്റെ പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ എഴുത​പ്പെടുന്നുണ്ട്‌.​—ലൂക്ക 11:50, 51; വെളി 17:8.

അങ്ങനെ ഈ പ്രവാ​ച​ക​വ​ചനം നിറവേറി: സങ്ക 78:2-ൽനിന്നുള്ള ഉദ്ധരണി​യാണ്‌ ഇത്‌. ആ സങ്കീർത്ത​ന​ത്തിൽ അതിന്റെ രചയി​താവ്‌ (ഈ വാക്യ​ത്തിൽ ‘പ്രവാ​ചകൻ’ എന്നു വിളിച്ചിരിക്കുന്നു.) ഇസ്രാ​യേൽ ജനത​യോ​ടു ദൈവം ഇടപെ​ട്ട​തി​ന്റെ നീണ്ട ചരിത്രം വർണനാ​ത്മ​ക​മാ​യാ​ണു വിവരിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. സമാന​മാ​യി യേശുവും, തന്റെ ശിഷ്യ​ന്മാ​രെ​യും തന്നെ അനുഗ​മിച്ച ജനക്കൂ​ട്ട​ങ്ങ​ളെ​യും പഠിപ്പി​ക്കാ​നാ​യി പറഞ്ഞ ധാരാളം ദൃഷ്ടാ​ന്ത​ങ്ങ​ളിൽ ആലങ്കാ​രി​ക​ഭാഷ നിർലോ​പം ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്‌.​—മത്ത 1:22-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

തുടക്കംമുതൽ: മറ്റൊരു സാധ്യത “ലോകം സ്ഥാപിച്ചതുമുതൽ.” “ലോകം” എന്നതി​നുള്ള ഗ്രീക്കു​പദം പ്രത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ടുന്ന ഈ പദപ്ര​യോ​ഗ​മാ​ണു ചില പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ കാണുന്നത്‌. (മത്ത 25:34-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു താരത​മ്യം ചെയ്യുക.) എന്നാൽ മറ്റു പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഈ വാക്യ​ത്തിൽ കാണുന്ന “തുടക്കം​മു​തൽ” എന്ന പദപ്രയോഗമാണുള്ളത്‌.

മനുഷ്യ​പു​ത്രൻ: അഥവാ “മനുഷ്യ​ന്റെ പുത്രൻ.” ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം സുവി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളിൽ 80-ലധികം തവണ കാണാം. തന്നെത്തന്നെ ഇങ്ങനെ വിശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​തി​ലൂ​ടെ, താൻ ഒരു സ്‌ത്രീ​യിൽനിന്ന്‌ ജനിച്ച യഥാർഥ​മ​നു​ഷ്യ​നാ​ണെ​ന്നും അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ആദാമി​നു പകരം​വെ​ക്കാൻ എന്തു​കൊ​ണ്ടും അനു​യോ​ജ്യ​നാ​ണെ​ന്നും യേശു വ്യക്തമാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. അങ്ങനെ മനുഷ്യ​കു​ലത്തെ പാപത്തിൽനി​ന്നും മരണത്തിൽനി​ന്നും വീണ്ടെ​ടു​ക്കാൻ യേശു​വി​നു കഴിയു​മാ​യി​രു​ന്നു. (റോമ 5:12, 14, 15) ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം, യേശു​ത​ന്നെ​യാ​ണു മിശിഹ അഥവാ ക്രിസ്‌തു എന്നും തിരി​ച്ച​റി​യി​ച്ചു.​—ദാനി 7:13, 14. പദാവലി കാണുക.

മനുഷ്യപുത്രൻ: മത്ത 8:20-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ലോകം: മനുഷ്യ​സ​മൂ​ഹത്തെ മുഴു​വ​നും കുറിക്കുന്നു.

വ്യവസ്ഥിതി: ഇതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ ഏയോൻ എന്നതിന്റെ അടിസ്ഥാ​നാർഥം “യുഗം” എന്നാണ്‌. ഏതെങ്കി​ലും ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ അല്ലെങ്കിൽ യുഗത്തെ വേർതി​രി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കുന്ന പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​യോ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ​യോ ഇതിനു കുറിക്കാനാകും. ഇവിടെ ഈ പദം ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌, ഈ വ്യവസ്ഥി​തി​യി​ലെ ജീവി​ത​ത്തി​ന്റെ മുഖമു​ദ്ര​യായ ഉത്‌ക​ണ്‌ഠ​ക​ളോ​ടും പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളോ​ടും ബന്ധപ്പെടുത്തിയാണ്‌.​—പദാവലി കാണുക.

വ്യവസ്ഥി​തി: അഥവാ “യുഗം.” ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ ഏയോൻ ഇവിടെ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌ ഏതെങ്കി​ലും ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ അല്ലെങ്കിൽ യുഗത്തെ വേർതി​രി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കുന്ന പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​യോ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ​യോ ആണ്‌.​—പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി(കൾ)” കാണുക.

അവസാ​നി​ക്കാൻപോ​കു​ന്നു: അഥവാ “അവസാ​ന​കാ​ലം.” സുന്റേലയ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌ ഇവിടെ കാണു​ന്നത്‌. അതിന്റെ അർഥം “ഒന്നിച്ചുള്ള അവസാനം; സംയു​ക്താ​ന്ത്യം; ഒരുമിച്ച്‌ അവസാ​നി​ക്കുക” എന്നെല്ലാ​മാണ്‌. (മത്ത 13:39, 40, 49; 28:20; എബ്ര 9:26) ഇത്‌ ഒരു കാലഘ​ട്ട​ത്തെ​യാണ്‌ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌. ആ സമയത്ത്‌ സംയു​ക്ത​മാ​യി നടക്കുന്ന ചില സംഭവങ്ങൾ മത്ത 24:6, 14 വാക്യ​ങ്ങ​ളിൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കുന്ന സമ്പൂർണ​മായ “അവസാന”ത്തിലേക്കു നയിക്കും. അവിടെ ‘അവസാനം’ എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌, ടെലോസ്‌ എന്ന മറ്റൊരു ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌.​—മത്ത 24:6, 14 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നതും കാണുക.

വ്യവസ്ഥിതി: അഥവാ “യുഗം.”​—മത്ത 13:22; 24:3 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​(കൾ)”; “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നിവ​യും കാണുക.

അവസാനകാലം: “അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന സുന്റേലയ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം മത്ത 13:40, 49; 24:3; 28:20; എബ്ര 9:26 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളി​ലും കാണുന്നുണ്ട്‌.​—മത്ത 24:3-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നതും കാണുക.

നിയമ​ലം​ഘ​നം: “നിയമ​ലം​ഘനം” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തിന്‌ ആളുകൾ നിയമം തെറ്റി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​യും അതിനെ പുച്ഛി​ച്ചു​ത​ള്ളു​ന്ന​തി​നെ​യും അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കും. നിയമ​ങ്ങളേ ഇല്ല എന്ന മട്ടിലാ​യി​രി​ക്കും അവരുടെ പെരു​മാ​റ്റം. ബൈബി​ളിൽ ഈ പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു ദൈവ​നി​യ​മ​ങ്ങ​ളോ​ടുള്ള അവഗണ​നയെ കുറി​ക്കാ​നാണ്‌.​—മത്ത 7:23; 2കൊ 6:14; 2തെസ്സ 2:3-7; 1യോഹ 3:4.

നിയമലംഘകർ: മത്ത 24:12-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

പല്ലിറു​മ്മു​ക: അഥവാ “പല്ലുക​ടി​ക്കുക.” ഈ പ്രയോ​ഗ​ത്തി​നു സങ്കട​ത്തെ​യും നിരാ​ശ​യെ​യും ദേഷ്യ​ത്തെ​യും ഒക്കെ സൂചി​പ്പി​ക്കാ​നാ​കും. അതു വാക്കു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യും അക്രമാ​സ​ക്ത​മായ പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യും പുറത്തു​വ​രു​ക​യും ചെയ്‌തേ​ക്കാം.

നിരാ​ശ​യോ​ടെ പല്ലിറുമ്മും: മത്ത 8:12-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

തനിക്കുള്ളതെല്ലാം: ഒരു പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്രതി ഈ വാക്യ​ത്തിൽ “എല്ലാ; എല്ലാം” എന്നതി​നുള്ള പാന്റ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം വിട്ടു​ക​ള​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ആദ്യകാ​ല​ത്തെ​യും പിൽക്കാ​ല​ത്തെ​യും കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​കൾ ആ പദം ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നെ ശക്തമായി പിന്താങ്ങുന്നു.

മുത്ത്‌: ബൈബിൾക്കാ​ല​ങ്ങ​ളിൽ ചെങ്കടൽ, പേർഷ്യൻ കടലിടുക്ക്‌, ഇന്ത്യൻ മഹാസ​മു​ദ്രം എന്നിവി​ട​ങ്ങ​ളിൽനി​ന്നാ​ണു മേന്മ​യേ​റിയ മുത്തുകൾ ലഭിച്ചിരുന്നത്‌. അതു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ വ്യാപാ​രി മുത്തു തേടി സഞ്ചരി​ക്കു​ന്നു എന്നു യേശു പറഞ്ഞത്‌. നീണ്ട യാത്ര​യും കഠിന​ശ്ര​മ​വും ഉൾപ്പെട്ട ഒരു ഉദ്യമ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.

കൊള്ളാത്തവ: ഇവ മോശ​യി​ലൂ​ടെ കൊടുത്ത നിയമ​മ​നു​സ​രിച്ച്‌ അശുദ്ധ​മാ​യി കണക്കാക്കിയിരുന്ന, ചിറകും ചെതു​മ്പ​ലും ഇല്ലാത്ത മീനുകളായിരിക്കാം. അത്തരം മീനു​കളെ തിന്നു​ന്ന​തി​നു വിലക്കുണ്ടായിരുന്നു. ഇനി അവ, അവർക്കു കിട്ടിയ ഭക്ഷ്യ​യോ​ഗ്യ​മ​ല്ലാത്ത മറ്റു മീനുകളുമാകാം.​—ലേവ 11:9-12; ആവ 14:9, 10.

അവസാനകാലം: “അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന സുന്റേലയ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം മത്ത 13:40, 49; 24:3; 28:20; എബ്ര 9:26 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളി​ലും കാണുന്നുണ്ട്‌.​—മത്ത 24:3-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നതും കാണുക.

വ്യവസ്ഥിതി: അഥവാ “യുഗം.”​—മത്ത 13:22; 24:3 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​(കൾ)”; “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നിവ​യും കാണുക.

അവസാ​നി​ക്കാൻപോ​കു​ന്നു: അഥവാ “അവസാ​ന​കാ​ലം.” സുന്റേലയ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌ ഇവിടെ കാണു​ന്നത്‌. അതിന്റെ അർഥം “ഒന്നിച്ചുള്ള അവസാനം; സംയു​ക്താ​ന്ത്യം; ഒരുമിച്ച്‌ അവസാ​നി​ക്കുക” എന്നെല്ലാ​മാണ്‌. (മത്ത 13:39, 40, 49; 28:20; എബ്ര 9:26) ഇത്‌ ഒരു കാലഘ​ട്ട​ത്തെ​യാണ്‌ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌. ആ സമയത്ത്‌ സംയു​ക്ത​മാ​യി നടക്കുന്ന ചില സംഭവങ്ങൾ മത്ത 24:6, 14 വാക്യ​ങ്ങ​ളിൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കുന്ന സമ്പൂർണ​മായ “അവസാന”ത്തിലേക്കു നയിക്കും. അവിടെ ‘അവസാനം’ എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌, ടെലോസ്‌ എന്ന മറ്റൊരു ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌.​—മത്ത 24:6, 14 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നതും കാണുക.

വ്യവസ്ഥി​തി: അഥവാ “യുഗം.” ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മായ ഏയോൻ ഇവിടെ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌ ഏതെങ്കി​ലും ഒരു കാലഘ​ട്ടത്തെ അല്ലെങ്കിൽ യുഗത്തെ വേർതി​രി​ച്ചു​കാ​ണി​ക്കുന്ന പ്രത്യേ​ക​ത​ക​ളെ​യോ സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​യോ സ്ഥിതി​വി​ശേ​ഷ​ത്തെ​യോ ആണ്‌.​—പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി(കൾ)” കാണുക.

വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാനകാലം: മത്ത 13:39; 24:3 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യിൽ “വ്യവസ്ഥി​തി​(കൾ)”; “വ്യവസ്ഥി​തി​യു​ടെ അവസാ​ന​കാ​ലം” എന്നിവ​യും കാണുക.

പഠിപ്പി​ക്കു​ന്ന ഏതൊരു ശിഷ്യനും: അഥവാ “പഠിപ്പുള്ളയാൾ.” ഗ്രമ്മറ്റ്യൂസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌ ഇവിടെ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. മോശ​യി​ലൂ​ടെ കൊടുത്ത നിയമ​ത്തിൽ പാണ്ഡി​ത്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ജൂതാ​ധ്യാ​പ​ക​രെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയു​മ്പോൾ ഈ പദം “ശാസ്‌ത്രി” എന്നാണു പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്‌. എന്നാൽ ഇവിടെ ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം മറ്റുള്ള​വരെ പഠിപ്പി​ക്കാൻ പരിശീ​ലനം ലഭിച്ച ക്രിസ്‌തു​ശി​ഷ്യ​രെ​യാ​ണു കുറിക്കുന്നത്‌.

സ്വന്തം നാട്‌: അക്ഷ. “അപ്പന്റെ നാട്‌.” അതായത്‌, യേശു വളർന്നു​വന്ന നസറെത്ത്‌ എന്ന പട്ടണം. യേശു​വി​ന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ അന്നാട്ടുകാരായിരുന്നു.

മരണപ്പ​ണി​ക്കാ​ര​ന്റെ മകൻ: “മരപ്പണി​ക്കാ​രൻ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ടെക്‌റ്റോൻ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​നു വിശാ​ല​മായ അർഥമുണ്ട്‌. അതിൽ എല്ലാത്തരം കൈ​ത്തൊ​ഴി​ലും കെട്ടി​ട​നിർമാ​ണ​വും ഉൾപ്പെടും. എന്നാൽ മരപ്പണി​യാണ്‌ ഉദ്ദേശി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കിൽ അതിൽ വീടു​പ​ണി​യോ​ടു ബന്ധപ്പെട്ട ജോലികളും, വീട്ടു​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യോ തടി​കൊ​ണ്ടുള്ള മറ്റു വസ്‌തു​ക്ക​ളു​ടെ​യോ നിർമാ​ണ​വും ഉൾപ്പെടാം. യേശു “മനുഷ്യ​രു​ടെ ഇടയി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോൾ ഒരു മരപ്പണി​ക്കാ​ര​നാ​യി കലപ്പയും നുകവും ഉണ്ടാക്കുന്ന” ജോലി ചെയ്‌തു എന്ന്‌ എ.ഡി. 2-ാം നൂറ്റാ​ണ്ടിൽ ജീവി​ച്ചി​രുന്ന ജസ്റ്റിൻ മാർട്ടയർ എഴുതി. പുരാ​ത​ന​ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലെ ആദ്യകാല ബൈബിൾതർജ​മ​ക​ളും യേശു ഒരു മരപ്പണി​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു എന്ന ആശയത്തെ പിന്താങ്ങുന്നു. യേശു ‘മരപ്പണി​ക്കാ​രന്റെ മകൻ’ എന്നും ‘മരപ്പണി​ക്കാ​രൻ’ എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. (മർ 6:3) തെളിവനുസരിച്ച്‌, യേശു മരപ്പണി പഠിച്ചതു വളർത്ത​ച്ഛ​നായ യോസേഫിൽനിന്നാണ്‌. സാധാ​ര​ണ​യാ​യി ആൺകു​ട്ടി​കൾക്ക്‌ ഏതാണ്ട്‌ 12 അല്ലെങ്കിൽ 15 വയസ്സു​ള്ള​പ്പോൾത്തന്നെ അത്തരം തൊഴിൽപ​രി​ശീ​ലനം നൽകിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. അനേക​വർഷങ്ങൾ നീളുന്ന ഒരു പരിശീ​ല​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.

സഹോദരന്മാർ: അഡെൽഫോസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം ബൈബി​ളിൽ ആത്മീയ​ബ​ന്ധത്തെ കുറി​ക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. എന്നാൽ ഇവിടെ അതു യേശു​വി​ന്റെ അർധസഹോദരന്മാരെ, യോ​സേ​ഫി​ന്റെ​യും മറിയ​യു​ടെ​യും ഇളയ ആൺമക്കളെ, ആണ്‌ കുറിക്കുന്നത്‌. യേശു ജനിച്ച​ശേ​ഷ​വും മറിയ ഒരു കന്യക​യാ​യി​ത്തന്നെ തുടർന്നു എന്നു വിശ്വ​സി​ക്കു​ന്നവർ വാദിക്കുന്നത്‌, ഈ വാക്യ​ത്തി​ലെ അഡെൽഫോസ്‌ എന്ന പദം കുറി​ക്കു​ന്നതു യേശു​വി​ന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ സഹോദരപുത്രന്മാരെയാണെന്നാണ്‌. എന്നാൽ മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളു​ടെ സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രു​ടെ പുത്ര​ന്മാ​രെ കുറി​ക്കാൻ ഗ്രീക്കു​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ വേറൊ​രു പദമാണ്‌ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. (കൊലോ 4:10-ലെ അനപ്‌സി​യോസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കുപദം.) ഇനി, “പൗലോ​സി​ന്റെ പെങ്ങളു​ടെ മകൻ” എന്നു പറയു​ന്നി​ടത്ത്‌ മറ്റൊരു ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്‌. (പ്രവൃ 23:16) കൂടാതെ, ലൂക്ക 21:16-ൽ അഡെൽഫോസ്‌ (“സഹോ​ദ​രങ്ങൾ”), സിജെ​നെസ്‌ (“ബന്ധുക്കൾ”) എന്നീ രണ്ടു ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ബഹുവ​ച​ന​രൂ​പങ്ങൾ കാണുന്നു. ഗ്രീക്കു​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ കുടും​ബ​ബ​ന്ധ​ങ്ങളെ സൂചി​പ്പി​ക്കുന്ന പദങ്ങൾ വളരെ വിവേചനയോടെ, ശ്രദ്ധാ​പൂർവ​മാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​തെന്ന്‌ ഈ ഉദാഹ​ര​ണങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു.

യാക്കോബ്‌: ഇതു യേശു​വി​ന്റെ അർധസ​ഹോ​ദ​ര​നായ യാക്കോബാണ്‌. തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ പ്രവൃ 12:17; ഗല 1:19 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളിൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കുന്ന യാക്കോബും, യാക്കോബ്‌ എന്ന ബൈബിൾപു​സ്‌തകം എഴുതിയ വ്യക്തി​യും ഇദ്ദേഹംതന്നെയാണ്‌.​—യാക്ക 1:1.

യൂദാസ്‌: യേശു​വി​ന്റെ അർധസ​ഹോ​ദ​ര​നായ ഇദ്ദേഹം​ത​ന്നെ​യാ​ണു തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ യൂദ (ഗ്രീക്കിൽ, യിഊദാസ്‌) എന്ന പേരി​ലുള്ള ബൈബിൾപു​സ്‌തകം എഴുതിയ യൂദ.