അപ്പോ​സ്‌ത​ല​ന്മാ​രു​ടെ പ്രവൃത്തികൾ 25:1-27

25  സംസ്ഥാ​നത്ത്‌ എത്തി അധികാ​രം ഏറ്റെടുത്ത്‌ മൂന്നു ദിവസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഫെസ്‌തൊസ്‌+ കൈസ​ര്യ​യിൽനിന്ന്‌ യരുശ​ലേ​മി​ലേക്കു പോയി.  മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രും ജൂത​പ്ര​മാ​ണി​മാ​രും പൗലോ​സി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഫെസ്‌തൊ​സി​നോ​ടു പരാതി ബോധി​പ്പി​ച്ചു.+  തങ്ങളുടെ അപേക്ഷ മാനിച്ച്‌, പൗലോ​സി​നെ ആളയച്ച്‌ യരുശ​ലേ​മി​ലേക്കു കൊണ്ടു​വ​രാ​മോ എന്ന്‌ അവർ ഫെസ്‌തൊ​സി​നോ​ടു ചോദി​ച്ചു. വഴിമ​ധ്യേ ഒളിച്ചി​രുന്ന്‌ പൗലോ​സി​നെ കൊല്ലാ​നാ​യി​രു​ന്നു അവരുടെ പദ്ധതി.+  എന്നാൽ പൗലോ​സി​നെ കൈസ​ര്യ​യിൽത്തന്നെ സൂക്ഷി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെ​ന്നും താൻ ഉടനെ അവി​ടേക്കു പോകാ​നി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്നും ഫെസ്‌തൊസ്‌ പറഞ്ഞു.  “പൗലോസ്‌ എന്തെങ്കി​ലും തെറ്റ്‌ ചെയ്‌തി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കിൽ നിങ്ങൾക്കി​ട​യി​ലെ അധികാ​ര​പ്പെ​ട്ട​വർക്ക്‌ എന്നോ​ടൊ​പ്പം വന്ന്‌ അതു ബോധി​പ്പി​ക്കാ​വു​ന്ന​താണ്‌” എന്നു ഫെസ്‌തൊസ്‌ അറിയി​ച്ചു.+  എട്ടുപത്തു ദിവസം അവിടെ താമസി​ച്ചിട്ട്‌ ഫെസ്‌തൊസ്‌ കൈസ​ര്യ​യി​ലേക്കു മടങ്ങി. പിറ്റേന്ന്‌ ഫെസ്‌തൊസ്‌ ന്യായാ​സ​ന​ത്തിൽ ഇരുന്ന്‌ പൗലോ​സി​നെ കൊണ്ടു​വ​രാൻ ആജ്ഞാപി​ച്ചു.  പൗലോസ്‌ വന്നപ്പോൾ, യരുശ​ലേ​മിൽനിന്ന്‌ എത്തിയ ജൂതന്മാർ പൗലോ​സി​നു ചുറ്റും​നിന്ന്‌ ഗുരു​ത​ര​മായ പല ആരോ​പ​ണങ്ങൾ ഉന്നയി​ക്കാൻതു​ടങ്ങി. എന്നാൽ അതൊ​ന്നും തെളി​യി​ക്കാൻ അവർക്കു കഴിഞ്ഞില്ല.+  മറുപ​ടി​യാ​യി പൗലോസ്‌ പറഞ്ഞു: “ജൂതന്മാ​രു​ടെ നിയമ​ത്തി​നോ ദേവാ​ല​യ​ത്തി​നോ സീസറി​നോ എതിരാ​യി ഞാൻ ഒരു പാപവും ചെയ്‌തി​ട്ടില്ല.”+  ജൂതന്മാ​രു​ടെ പ്രീതി പിടി​ച്ചു​പ​റ്റാൻ ആഗ്രഹിച്ച+ ഫെസ്‌തൊസ്‌ പൗലോ​സി​നോ​ടു ചോദി​ച്ചു: “യരുശ​ലേ​മി​ലേക്കു വരാനും ഇക്കാര്യ​ങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച്‌ എന്റെ മുമ്പാകെ വിചാരണ നേരി​ടാ​നും നിനക്കു സമ്മതമാ​ണോ?” 10  പൗലോസ്‌ പറഞ്ഞു: “ഞാൻ സീസറി​ന്റെ ന്യായാ​സ​ന​ത്തി​നു മുമ്പാ​കെ​യാ​ണു നിൽക്കു​ന്നത്‌. എന്നെ ന്യായം വിധി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ ഇവി​ടെ​വെ​ച്ചാണ്‌. അങ്ങയ്‌ക്കു നന്നായി അറിയാ​വു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ജൂതന്മാ​രോ​ടു ഞാൻ ഒരു അന്യാ​യ​വും ചെയ്‌തി​ട്ടില്ല. 11  ഞാൻ മരണശിക്ഷ അർഹി​ക്കുന്ന എന്തെങ്കി​ലും കുറ്റം ചെയ്‌തിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ+ മരിക്കാൻ എനിക്ക്‌ ഒരു മടിയു​മില്ല. എന്നാൽ ഇവർ എനിക്ക്‌ എതിരെ ഉന്നയി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ആരോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും സത്യമ​ല്ലെ​ങ്കിൽ, ഇവരുടെ കൈയിൽ എന്നെ ഏൽപ്പി​ക്കാൻ ആർക്കും അധികാ​ര​മില്ല. ഞാൻ സീസറി​ന്റെ മുമ്പാകെ അപ്പീലി​നു പോകാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു!”+ 12  അപ്പോൾ ഫെസ്‌തൊസ്‌ ഉപദേ​ശ​ക​സ​മി​തി​യു​മാ​യി ആലോ​ചി​ച്ചിട്ട്‌, “നീ സീസറി​ന്റെ മുമ്പാകെ അപ്പീലി​നു പോകാൻ അപേക്ഷി​ച്ച​ല്ലോ; അതു​കൊണ്ട്‌ സീസറി​ന്റെ അടു​ത്തേ​ക്കു​തന്നെ നിന്നെ വിടാം” എന്നു പറഞ്ഞു. 13  കുറെ ദിവസം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഫെസ്‌തൊ​സി​നെ അഭിന​ന്ദ​നങ്ങൾ അറിയി​ക്കാ​നാ​യി അഗ്രിപ്പ രാജാ​വും ബർന്നീ​ക്ക​യും കൈസ​ര്യ​യിൽ ഒരു ഔദ്യോ​ഗിക സന്ദർശനം നടത്തി. 14  അവർ കുറെ ദിവസം അവിടെ താമസി​ക്കു​മെന്ന്‌ അറിഞ്ഞ ഫെസ്‌തൊസ്‌ പൗലോ​സി​ന്റെ കേസ്‌ രാജാ​വി​ന്റെ മുമ്പാകെ അവതരി​പ്പി​ച്ചു: “ഫേലി​ക്‌സ്‌ തടവു​കാ​ര​നാ​യി വിട്ടി​ട്ടു​പോയ ഒരാൾ ഇവി​ടെ​യുണ്ട്‌.+ 15  ഞാൻ യരുശ​ലേ​മിൽ ചെന്ന​പ്പോൾ മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രും ജൂതന്മാ​രു​ടെ മൂപ്പന്മാ​രും അയാൾക്കെ​തി​രെ പരാതി ബോധിപ്പിക്കുകയും+ ശിക്ഷ വിധി​ക്ക​ണ​മെന്ന്‌ എന്നോട്‌ അപേക്ഷി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. 16  എന്നാൽ വാദി​കളെ മുഖാ​മു​ഖം കണ്ട്‌ ആരോ​പ​ണ​ങ്ങൾക്കു മറുപടി നൽകാൻ അവസരം കൊടു​ക്കാ​തെ പ്രതിയെ അവർക്കു വിട്ടു​കൊ​ടു​ക്കു​ന്നതു റോമാ​ക്കാ​രു​ടെ രീതി​യ​ല്ലെന്നു ഞാൻ അവരോ​ടു പറഞ്ഞു.+ 17  അതു​കൊണ്ട്‌ അവർ ഇവിടെ വന്നപ്പോൾ പിറ്റേ​ന്നു​തന്നെ ഞാൻ ന്യായാ​സ​ന​ത്തി​ലി​രുന്ന്‌, അയാളെ കൊണ്ടു​വ​രാൻ കല്‌പി​ച്ചു. 18  എന്നാൽ വാദി​ഭാ​ഗം എഴു​ന്നേറ്റ്‌ അയാൾക്കെ​തി​രെ പലതും പറഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ച​തു​പോ​ലുള്ള ഒരു കുറ്റവും അവർ ഉന്നയി​ച്ചില്ല.+ 19  അവരുടെ മതത്തെക്കുറിച്ചും* യേശു എന്ന ഒരാ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഉള്ള എന്തോ ചില തർക്കങ്ങളേ അവർക്കി​ട​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.+ മരിച്ചു​പോയ ആ യേശു ജീവി​ച്ചി​രി​പ്പു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു പൗലോസ്‌ വാദി​ക്കു​ന്നത്‌.+ 20  ഈ തർക്കം എങ്ങനെ കൈകാ​ര്യം ചെയ്യണ​മെന്നു നിശ്ചയ​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞ​തു​കൊണ്ട്‌, യരുശ​ലേ​മിൽ ചെന്ന്‌ അവി​ടെ​വെച്ച്‌ വിചാരണ നേരി​ടാൻ സമ്മതമാ​ണോ എന്നു ഞാൻ അയാ​ളോ​ടു ചോദി​ച്ചു.+ 21  എന്നാൽ ചക്രവർത്തി​യു​ടെ തീരു​മാ​നം അറിയു​ന്ന​തു​വരെ തന്നെ തടവിൽ പാർപ്പി​ക്ക​ണ​മെന്നു പൗലോസ്‌ അപേക്ഷി​ച്ചു.+ അതു​കൊണ്ട്‌ സീസറി​ന്റെ അടു​ത്തേക്ക്‌ അയയ്‌ക്കു​ന്ന​തു​വരെ പൗലോ​സി​നെ തടവിൽ സൂക്ഷി​ക്കാൻ ഞാൻ കല്‌പി​ച്ചു.” 22  അപ്പോൾ അഗ്രിപ്പ ഫെസ്‌തൊ​സി​നോട്‌, “അയാൾക്കു പറയാ​നു​ള്ളത്‌ എനിക്കു കേൾക്ക​ണ​മെ​ന്നുണ്ട്‌”+ എന്നു പറഞ്ഞു. “നാളെ​യാ​കട്ടെ” എന്നു ഫെസ്‌തൊസ്‌ പറഞ്ഞു. 23  അങ്ങനെ പിറ്റേന്ന്‌ അഗ്രി​പ്പ​യും ബർന്നീ​ക്ക​യും ആഡംബ​ര​ത്തോ​ടെ സൈന്യാ​ധി​പ​ന്മാ​രോ​ടും നഗരത്തി​ലെ പ്രമു​ഖ​രോ​ടും ഒപ്പം കോട​തി​യിൽ എത്തി. ഫെസ്‌തൊ​സി​ന്റെ ആജ്ഞയനു​സ​രിച്ച്‌ പൗലോ​സി​നെ അവിടെ കൊണ്ടു​വന്നു. 24  അപ്പോൾ ഫെസ്‌തൊസ്‌ പറഞ്ഞു: “അഗ്രിപ്പ രാജാവേ, ഇവിടെ ഞങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം കൂടി​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്ന​വരേ, ഈ കാണുന്ന മനുഷ്യ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചാണ്‌ യരുശ​ലേ​മി​ലും ഇവി​ടെ​യും വെച്ച്‌ ജൂതസ​മൂ​ഹം എന്നോടു പരാതി​പ്പെ​ട്ടത്‌. ഇനി ഒരു നിമി​ഷം​പോ​ലും ഇയാൾ ജീവി​ക്കാൻ പാടില്ല എന്നു പറഞ്ഞ്‌ അവർ ബഹളം കൂട്ടി.+ 25  എന്നാൽ മരണശിക്ഷ അർഹി​ക്കു​ന്ന​തൊ​ന്നും ഇയാൾ ചെയ്‌തി​ട്ടി​ല്ലെന്ന്‌ എനിക്കു മനസ്സി​ലാ​യി.+ അതു​കൊണ്ട്‌ ഈ മനുഷ്യൻ ചക്രവർത്തി​യു​ടെ മുമ്പാകെ അപ്പീലി​നു പോകാൻ അപേക്ഷി​ച്ച​പ്പോൾ ഇയാളെ അങ്ങോട്ട്‌ അയയ്‌ക്കാൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. 26  എന്നാൽ ഇയാ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ തിരു​മ​ന​സ്സിന്‌ എന്ത്‌ എഴുത​ണ​മെന്ന്‌ എനിക്കു വ്യക്തമാ​യി അറിയില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ വിചാരണ കഴിയു​മ്പോൾ എഴുതാൻ വല്ലതും കിട്ടി​യേ​ക്കു​മെന്നു വിചാ​രി​ച്ചാ​ണു ഞാൻ ഇയാളെ നിങ്ങളു​ടെ മുമ്പാകെ, വിശേ​ഷിച്ച്‌ അഗ്രിപ്പ രാജാവേ, അങ്ങയുടെ മുമ്പാകെ കൊണ്ടു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. 27  ഒരു തടവു​കാ​രനെ അയയ്‌ക്കു​മ്പോൾ അയാൾക്കെ​തി​രെ​യുള്ള ആരോ​പ​ണങ്ങൾ വ്യക്തമാ​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്നതു ശരിയ​ല്ല​ല്ലോ.”

അടിക്കുറിപ്പുകള്‍

അഥവാ “അവരുടെ ദൈവത്തെ ആരാധി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും.”

പഠനക്കുറിപ്പുകൾ

സംസ്ഥാനം: അതായത്‌, യഹൂദ്യ എന്ന റോമൻ സംസ്ഥാനം. അവിടെ കൈസ​ര്യ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഗവർണ​റു​ടെ വസതി. ഈ വാക്യ​ത്തിൽ, എത്തി അധികാ​രം ഏറ്റെടുത്ത്‌ എന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നതു ഫെസ്‌തൊസ്‌ ആ സംസ്ഥാ​നത്തെ ഗവർണ​റാ​യി അധികാ​രം ഏറ്റതി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​യി​രി​ക്കാം.

സീസർ: അഥവാ “ചക്രവർത്തി.” യേശു​വി​ന്റെ ഭൗമി​ക​ശു​ശ്രൂ​ഷ​ക്കാ​ലത്ത്‌ തിബെ​ര്യൊസ്‌ ആയിരു​ന്നു റോമൻ ചക്രവർത്തി. പക്ഷേ ഭരണത്തി​ലി​രുന്ന ചക്രവർത്തി​യെ മാത്രമല്ല “സീസർ” എന്ന പദം കുറി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. റോമൻ ഗവൺമെ​ന്റി​നെ​യും അതിന്റെ നിയമി​ത​പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളെ​യും അതിന്‌ അർഥമാ​ക്കാ​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. പൗലോസ്‌ പറഞ്ഞ ‘ഉന്നതാ​ധി​കാ​രി​ക​ളും’ പത്രോസ്‌ പറഞ്ഞ ‘രാജാ​വും’ ‘ഗവർണർമാ​രും’ ഇതിൽപ്പെ​ടും.​—റോമ 13:1-7; 1പത്ര 2:13-17; തീത്ത 3:1; പദാവലി കാണുക.

സീസർ: അഥവാ “ചക്രവർത്തി.” ആ സമയത്തെ റോമൻ ചക്രവർത്തി ക്ലൗദ്യൊസ്‌ ആയിരു​ന്നു. അദ്ദേഹം എ.ഡി. 41 മുതൽ എ.ഡി. 54 വരെ ഭരണം നടത്തി.—പ്രവൃ 11:28; 18:2; മത്ത 22:17-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യും കാണുക.

സീസർ: അഥവാ “ചക്രവർത്തി.” ആ സമയത്തെ റോമൻ ചക്രവർത്തി നീറോ ആയിരു​ന്നു. എ.ഡി. 54-ൽ ആരംഭിച്ച അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ ഭരണം എ.ഡി. 68-ൽ അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ മരണ​ത്തോ​ടെ അവസാ​നി​ച്ചു. ആ സമയത്ത്‌ ഏതാണ്ട്‌ 31 വയസ്സു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന അദ്ദേഹം ആത്മഹത്യ ചെയ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 25 മുതൽ 28 വരെയുള്ള അധ്യാ​യ​ങ്ങ​ളിൽ “സീസർ” എന്നു പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്നതു നീറോ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചാണ്‌.—മത്ത 22:17; പ്രവൃ 17:7 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പദാവ​ലി​യും കാണുക.

റോമാ​ക്കാ​രായ ഞങ്ങൾ: അവർ റോമൻ പൗരന്മാ​രാണ്‌ എന്നാണ്‌ ഈ വാക്കുകൾ സൂചി​പ്പി​ച്ചത്‌. പൗലോ​സും സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ശീലാ​സും റോമൻ പൗരന്മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു റോമൻ പൗരന്‌ എപ്പോ​ഴും ന്യായ​മായ വിചാരണ ലഭിക്കാൻ അർഹത​യു​ണ്ടെ​ന്നും അയാളു​ടെ കുറ്റം തെളി​യി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ അയാളെ ഒരിക്ക​ലും പരസ്യ​മാ​യി ശിക്ഷി​ക്ക​രു​തെ​ന്നും റോമൻ നിയമം വ്യവസ്ഥ ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. റോമാ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തിൽ എവി​ടെ​പ്പോ​യാ​ലും ഒരു റോമൻ പൗരനു ചില പ്രത്യേക അവകാ​ശ​ങ്ങ​ളും ആനുകൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളും ഒക്കെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ആ സാമ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ ഓരോ സംസ്ഥാ​ന​ത്തി​ലെ​യും നഗരങ്ങൾക്ക്‌ അവയു​ടേ​തായ നിയമ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഒരു റോമൻ പൗരൻ എപ്പോ​ഴും റോമൻ നിയമ​ത്തി​ന്റെ കീഴി​ലാ​യി​രു​ന്നു. തനിക്ക്‌ എതിരെ ഒരു ആരോ​പ​ണ​മു​ണ്ടാ​യാൽ, പ്രാ​ദേ​ശി​ക​നി​യ​മ​മ​നു​സ​രി​ച്ചുള്ള വിചാ​ര​ണ​യ്‌ക്കു വിധേ​യ​നാ​ക​ണോ വേണ്ടയോ എന്ന്‌ അയാൾക്കു തീരു​മാ​നി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. അങ്ങനെ വിചാരണ ചെയ്യ​പ്പെ​ട്ടാൽപ്പോ​ലും അയാൾക്ക്‌ ഒരു റോമൻ കോട​തി​യെ സമീപി​ക്കാ​നുള്ള അവകാ​ശ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. വധശിക്ഷ കിട്ടി​യേ​ക്കാ​വുന്ന കേസു​ക​ളിൽ അയാൾക്കു വേണ​മെ​ങ്കിൽ റോമൻ ചക്രവർത്തി​യു​ടെ മുമ്പാകെ അപ്പീലി​നു പോകാ​നും അനുവാ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. റോമൻ സാമ്രാ​ജ്യ​ത്തിൽ അങ്ങോ​ള​മി​ങ്ങോ​ളം പ്രസം​ഗ​പ്ര​വർത്തനം നടത്തിയ ആളായി​രു​ന്നു അപ്പോ​സ്‌ത​ല​നായ പൗലോസ്‌. ഒരു റോമൻ പൗരനെന്ന നിലയിൽ തനിക്കുള്ള അവകാ​ശങ്ങൾ പൗലോസ്‌ മൂന്നു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്കി​ലും ഉപയോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​യി രേഖയുണ്ട്‌. അതിൽ ആദ്യ​ത്തേ​താ​ണു ഫിലി​പ്പി​യിൽവെച്ച്‌ നടന്ന ഈ സംഭവം. തന്നെ അടിപ്പി​ച്ച​തി​ലൂ​ടെ ഫിലി​പ്പി​യി​ലെ മജിസ്‌​റ്റ്രേ​ട്ടു​മാർ തന്റെ അവകാ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ കൈ കടത്തി​യെന്ന്‌ അവരെ അറിയി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ആ സന്ദർഭ​ത്തിൽ പൗലോസ്‌ തന്റെ അവകാശം ഉപയോ​ഗി​ച്ചു.—മറ്റു രണ്ടു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ പ്രവൃ 22:25; 25:11 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

ഒരു റോമാ​ക്കാ​രൻ: അതായത്‌, ഒരു റോമൻ പൗരൻ. ഒരു റോമൻ പൗരനെന്ന നിലയിൽ തനിക്കുള്ള അവകാ​ശങ്ങൾ പൗലോസ്‌ മൂന്നു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ങ്കി​ലും ഉപയോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​യി രേഖയുണ്ട്‌. അതിൽ രണ്ടാമ​ത്തേ​താണ്‌ ഈ സംഭവം. സാധാ​ര​ണ​യാ​യി റോമൻ അധികാ​രി​കൾ ജൂതന്മാ​രു​ടെ കാര്യാ​ദി​ക​ളിൽ കാര്യ​മാ​യി ഇടപെ​ടാ​റി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ റോമാ​ക്കാർ ഇവിടെ പൗലോ​സി​ന്റെ കാര്യ​ത്തിൽ ഇടപെ​ട്ടത്‌ അദ്ദേഹം ദേവാ​ല​യ​ത്തിൽ വന്നപ്പോൾ ഒരു ലഹളയു​ണ്ടാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ മാത്രമല്ല, അദ്ദേഹം ഒരു റോമൻ പൗരനാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടും​കൂ​ടി​യാണ്‌. റോമാ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തിൽ എവി​ടെ​പ്പോ​യാ​ലും ഒരു റോമൻ പൗരനു ചില പ്രത്യേക അവകാ​ശ​ങ്ങ​ളും ആനുകൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളും ഒക്കെ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, കുറ്റം തെളി​യി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ ഒരു റോമാ​ക്കാ​രനെ പിടി​ച്ചു​കെ​ട്ടു​ന്ന​തും അടിക്കു​ന്ന​തും നിയമ​വി​രു​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്നു. അടിമ​ക​ളോ​ടു മാത്ര​മാ​ണു പൊതു​വേ ആ രീതി​യിൽ പെരു​മാ​റി​യി​രു​ന്നത്‌.—മറ്റു രണ്ടു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ പ്രവൃ 16:37; 25:11 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

ഞാൻ സീസറി​ന്റെ മുമ്പാകെ അപ്പീലി​നു പോകാൻ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു!: ബൈബിൾ രേഖക​ള​നു​സ​രിച്ച്‌, ഒരു റോമൻ പൗരനെന്ന നിലയിൽ തനിക്കുള്ള അവകാ​ശങ്ങൾ പൗലോസ്‌ ഉപയോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തുന്ന മൂന്നാ​മത്തെ സന്ദർഭ​മാണ്‌ ഇത്‌. (മറ്റു രണ്ടു സന്ദർഭ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ പ്രവൃ 16:37; 22:25 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.) തനി​ക്കെ​തി​രെ​യുള്ള വിധി വന്നശേ​ഷ​മോ വിചാ​ര​ണ​യ്‌ക്കി​ട​യിൽത്ത​ന്നെ​യോ ഒരാൾക്കു സീസറിന്‌ അപ്പീൽ നൽകാ​മാ​യി​രു​ന്നു. പൗലോ​സി​ന്റെ കാര്യ​ത്തിൽ ഒറ്റയ്‌ക്കു തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കാൻ താത്‌പ​ര്യ​മി​ല്ലെ​ന്നും യരുശ​ലേ​മിൽവെച്ച്‌ വിചാരണ നടത്താ​മെ​ന്നും ഫെസ്‌തൊസ്‌ സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നുണ്ട്‌. എന്നാൽ അവി​ടെ​വെച്ച്‌ നീതി ലഭിക്കാൻ ഒരു സാധ്യ​ത​യു​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞ​തു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ പൗലോസ്‌ റോമൻ സാമ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ പരമോ​ന്ന​ത​കോ​ട​തി​യിൽ വിചാ​ര​ണ​യ്‌ക്കാ​യി അപ്പീൽ നൽകി​യത്‌. പക്ഷേ ഇത്തരം അപ്പീലു​കൾ തള്ളിക്ക​ള​യുന്ന കേസു​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, ഒരു കള്ളനെ​യോ കടൽക്കൊ​ള്ള​ക്കാ​ര​നെ​യോ കലാപം ഇളക്കി​വി​ടു​ന്ന​വ​നെ​യോ ഒക്കെ കൈ​യോ​ടെ പിടി​കൂ​ടി​യാൽ അവർക്ക്‌ അപ്പീൽ നൽകാ​നാ​കി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇതു​കൊ​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാം പൗലോ​സി​ന്റെ അപ്പീലിന്‌ അനുമതി നൽകു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ ഫെസ്‌തൊസ്‌ “ഉപദേ​ശ​ക​സ​മി​തി​യു​മാ​യി” കൂടി​യാ​ലോ​ചി​ച്ചത്‌. (പ്രവൃ 25:12) പിന്നീട്‌, ഹെരോദ്‌ അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമൻ കൈസര്യ സന്ദർശി​ച്ച​പ്പോൾ ഫെസ്‌തൊസ്‌ പൗലോ​സി​നെ വീണ്ടും വിചാരണ ചെയ്‌തു. ‘ചക്രവർത്തി​യായ’ നീറോ​യ്‌ക്കു പൗലോ​സി​ന്റെ കേസ്‌ കൈമാ​റു​മ്പോൾ ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തേണ്ട കൂടു​ത​ലായ വിശദാം​ശങ്ങൾ ലഭിക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. (പ്രവൃ 25:12-27; 26:32; 28:19) ഇനി, അപ്പീൽ നൽകി​യ​തു​കൊണ്ട്‌ പൗലോ​സി​നു തന്റെ ആഗ്രഹം​പോ​ലെ​തന്നെ റോമിൽ എത്താനുള്ള വഴിയു​മൊ​രു​ങ്ങി. (പ്രവൃ 19:21) യേശു പൗലോ​സി​നു കൊടുത്ത പ്രാവ​ച​നിക ഉറപ്പും പിന്നീട്‌ ഒരു ദൈവ​ദൂ​ത​നി​ലൂ​ടെ അദ്ദേഹ​ത്തി​നു ലഭിച്ച സന്ദേശ​വും സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ ഇതി​ന്റെ​യെ​ല്ലാം പിന്നിൽ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ കരങ്ങളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്നാണ്‌.—പ്രവൃ 23:11; 27:23, 24.

അഗ്രിപ്പ: അതായത്‌ ഹെരോദ്‌ അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമൻ. മഹാനായ ഹെരോ​ദി​ന്റെ കൊച്ചു​മ​കന്റെ മകനായ ഇദ്ദേഹം, ഹെരോദ്‌ അഗ്രിപ്പ ഒന്നാമനു ഭാര്യ​യായ സി​പ്രോ​സിൽ ജനിച്ച മകനാണ്‌.—പ്രവൃ 12:1; പദാവ​ലി​യിൽ “ഹെരോദ്‌” കാണുക.

ബർന്നീക്ക: ഹെരോദ്‌ അഗ്രിപ്പ രണ്ടാമന്റെ സഹോ​ദരി. ബർന്നീക്ക അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ സഹോ​ദ​രി​യാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അവർ തമ്മിൽ അവിഹി​ത​ബ​ന്ധ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പിൽക്കാ​ലത്ത്‌ ബർന്നീക്ക ടൈറ്റ​സി​ന്റെ വെപ്പാ​ട്ടി​യു​മാ​യി. ടൈറ്റസ്‌ റോമൻ ചക്രവർത്തി​യാ​കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.

മൂപ്പന്മാർ: അക്ഷ. “പ്രായ​മേ​റിയ പുരു​ഷ​ന്മാർ.” ബൈബി​ളിൽ പ്രെസ്‌ബൂ​റ്റെ​റൊസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം, സമൂഹ​ത്തി​ലോ ജനതയി​ലോ ഒരു അധികാ​ര​സ്ഥാ​ന​മോ ഉത്തരവാ​ദി​ത്വ​സ്ഥാ​ന​മോ വഹിക്കു​ന്ന​വ​രെ​യാ​ണു പ്രധാ​ന​മാ​യും കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. ചില സാഹച​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ഇതു പ്രായ​ത്തെ​യാണ്‌ അർഥമാ​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും (ലൂക്ക 15:25; പ്രവൃ 2:17 എന്നിവ ഉദാഹ​ര​ണങ്ങൾ.) എപ്പോ​ഴും അതു വയസ്സു​ചെ​ന്ന​വ​രെയല്ല കുറി​ക്കു​ന്നത്‌. ഇവിടെ ഈ പദം​കൊണ്ട്‌ ഉദ്ദേശി​ക്കു​ന്നതു ജൂതജ​ന​ത​യിൽപ്പെട്ട നേതാ​ക്ക​ന്മാ​രെ​യാണ്‌. മിക്ക​പ്പോ​ഴും മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രു​ടെ​യും ശാസ്‌ത്രി​മാ​രു​ടെ​യും കൂടെ​യാണ്‌ ഇവരെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയാ​റു​ള്ളത്‌. ഈ മൂന്നു കൂട്ടത്തിൽനി​ന്നു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു സൻഹെ​ദ്രി​നി​ലെ അംഗങ്ങൾ.​—മത്ത 21:23; 26:3, 47, 57; 27:1, 41; 28:12; പദാവ​ലി​യിൽ “മൂപ്പൻ; പ്രായ​മേ​റിയ പുരുഷൻ” കാണുക.

മൂപ്പന്മാർ: ജൂതജ​ന​ത​യു​ടെ നേതാ​ക്ക​ന്മാ​രായ ചില മൂപ്പന്മാ​രാണ്‌ ഇവർ. മിക്ക​പ്പോ​ഴും മുഖ്യ​പു​രോ​ഹി​ത​ന്മാ​രു​ടെ​യും ശാസ്‌ത്രി​മാ​രു​ടെ​യും കൂടെ​യാണ്‌ ഇവരെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറയാ​റു​ള്ളത്‌.—മത്ത 16:21-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

സീസർ: അഥവാ “ചക്രവർത്തി.” സീസർ എന്ന ലത്തീൻപദത്തിന്റെ തത്തുല്യ​മായ ഗ്രീക്കു​രൂ​പം കൈസർ എന്നാണ്‌. (പദാവലി കാണുക.) ഒന്നാമത്തെ റോമൻ ചക്രവർ ത്തിയായ ഗയസ്‌ ഒക്ടേവി​യ​സിന്‌ ആദ്യമാ​യി അഗസ്റ്റസ്‌ (“ശ്രേഷ്‌ഠ​നാ​യവൻ” എന്ന്‌ അർഥമുള്ള ലത്തീൻപദം) എന്ന പദവി​നാ​മം നൽകി​യത്‌ റോമൻ ഭരണസ​മി​തി​യാണ്‌. ബി.സി. 27-ലായി​രു​ന്നു അത്‌. അങ്ങനെ അദ്ദേഹം അഗസ്റ്റസ്‌ സീസർ എന്ന്‌ അറിയ​പ്പെ​ടാൻ തുടങ്ങി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കല്‌പ​ന​യാ​ണു യേശു ബേത്ത്‌ലെ​ഹെ​മിൽ ജനിക്കാൻ വഴി​യൊ​രു​ക്കി​യത്‌. അതിലൂ​ടെ ഒരു ബൈബിൾപ്ര​വ​ചനം നിറ​വേ​റു​ക​യും ചെയ്‌തു.​—ദാനി 11:20; മീഖ 5:2.

ചക്രവർത്തി: അക്ഷ. “ശ്രേഷ്‌ഠ​നാ​യവൻ.” “ശ്രേഷ്‌ഠ​നാ​യവൻ” എന്ന്‌ അർഥം വരുന്ന ഒരു സ്ഥാന​പ്പേര്‌ റോമൻ ചക്രവർത്തി​മാർക്കു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇവിടെ കാണുന്ന സെബ​സ്റ്റൊസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​ന്റെ അർഥം “ഭയാദ​ര​വിന്‌ അർഹൻ; ബഹുമാ​ന്യൻ; ശ്രേഷ്‌ഠൻ” എന്നൊ​ക്കെ​യാണ്‌. അഗസ്റ്റസ്‌ എന്ന ലത്തീൻ സ്ഥാന​പ്പേ​രി​ന്റെ പരിഭാ​ഷ​യാ​ണു സെബ​സ്റ്റൊസ്‌. ചില ഭാഷാ​ന്ത​രങ്ങൾ ഇവിടെ ഈ പദപ്ര​യോ​ഗത്തെ “ചക്രവർത്തി തിരു​മ​നസ്സ്‌” എന്നതു​പോ​ലെ​യും പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. ഈ വാക്യ​ത്തിൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കുന്ന “ചക്രവർത്തി” സീസറായ നീറോ​യാണ്‌ (എ.ഡി. 54-എ.ഡി. 68). ഈ സ്ഥാന​പ്പേര്‌ ലഭിച്ച നാലാ​മത്തെ ചക്രവർത്തി​യാ​യി​രു​ന്നു നീറോ. ഒക്ടേവി​യന്‌ (ഒക്‌ടേവി​യ​സിന്‌) ആയിരു​ന്നു ആദ്യം ഈ സ്ഥാന​പ്പേര്‌ ലഭിച്ചത്‌.—ലൂക്ക 2:1-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ദൃശ്യാവിഷ്കാരം

നീറോ സീസർ
നീറോ സീസർ

ഏതാണ്ട്‌ എ.ഡി. 56-57 കാലഘ​ട്ട​ത്തിൽ നിർമിച്ച ഈ സ്വർണ​നാ​ണ​യ​ത്തിൽ നീറോ ചക്രവർത്തി​യു​ടെ അർധകാ​യ​രൂ​പ​മാ​ണു കാണു​ന്നത്‌. എ.ഡി. 54 മുതൽ 68 വരെ റോമൻ സാമ്രാ​ജ്യം ഭരിച്ചത്‌ അദ്ദേഹ​മാണ്‌. യരുശ​ലേ​മിൽവെച്ച്‌ അന്യാ​യ​മാ​യി അറസ്റ്റ്‌ ചെയ്യ​പ്പെട്ട്‌, ഏതാണ്ട്‌ എ.ഡി. 56 മുതൽ ഏതാണ്ട്‌ എ.ഡി. 58 വരെ കൈസ​ര്യ​യി​ലെ തടവിൽ കഴിഞ്ഞ പൗലോസ്‌ അപ്പീലി​നു പോയത്‌ അന്നത്തെ സീസറായ നീറോ​യു​ടെ മുമ്പാ​കെ​യാ​യി​രു​ന്നു. ഏതാണ്ട്‌ എ.ഡി. 59-ൽ ആദ്യമാ​യി റോമിൽ തടവി​ലായ പൗലോ​സി​നെ സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ എ.ഡി. 61-ഓടെ നിരപ​രാ​ധി​യാ​യി പ്രഖ്യാ​പിച്ച്‌ വിട്ടയച്ചു. എന്നാൽ പിന്നീട്‌ സാഹച​ര്യ​ങ്ങൾ മാറി. എ.ഡി. 64-ൽ റോമി​ലു​ണ്ടായ ഒരു തീപി​ടു​ത്ത​ത്തിൽ നഗരത്തി​ന്റെ ഒരു ഭാഗം കത്തിന​ശി​ച്ച​പ്പോൾ ആ ദുരന്ത​ത്തി​നു പിന്നിൽ നീറോ​യാ​ണെന്നു ചിലർ ആരോ​പി​ച്ചു. ആ ആരോ​പ​ണ​ത്തി​ന്റെ ഗതി മാറ്റി​വി​ടാൻ നീറോ കുറ്റം മുഴുവൻ ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​ക​ളു​ടെ മേൽ കെട്ടി​വെച്ചു. തുടർന്ന്‌ ഗവൺമെന്റ്‌ അവർക്കെ​തി​രെ ക്രൂര​മായ ഉപദ്രവം അഴിച്ചു​വി​ട്ടു. സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഈ സമയത്താണ്‌ (എ.ഡി. 65) പൗലോസ്‌ രണ്ടാമതു റോമിൽ തടവി​ലാ​കു​ന്നത്‌. തുടർന്ന്‌ അദ്ദേഹം വധിക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെയ്‌തു.