തെറ്റു ചെയ്‌ത വ്യക്തിക്കു മാപ്പു കൊടു​ക്കു​ന്ന​താണ്‌ ക്ഷമിക്കുക എന്നതു​കൊണ്ട്‌ അർഥമാക്കുന്നത്‌. ബൈബിളിൽ “ക്ഷമ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്ക്‌ പദത്തിന്റെ അക്ഷരാർഥം “വിട്ടു കളയുക” എന്നാണ്‌. ഒരാൾ കടം കൊടു​ത്തത്‌ തിരിച്ചടയ്‌ക്കാൻ ആവശ്യ​പ്പെ​ടാ​ത്ത​തു​പോ​ലെ​യാണ്‌ അത്‌. യേശു അനുഗാ​മി​ക​ളെ പ്രാർഥിക്കാൻ പഠിപ്പിച്ചപ്പോൾ ഈ താരത​മ്യ​മാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചത്‌. “ഞങ്ങളോ​ടു കടപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന എല്ലാവ​രോ​ടും ഞങ്ങൾ ക്ഷമിക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ ഞങ്ങളുടെ പാപങ്ങൾ ഞങ്ങളോ​ടും ക്ഷമിക്കേണമേ.” (ലൂക്കോസ്‌ 11:4) സമാന​മാ​യി, യേശു ദുഷ്ടദാ​സ​നെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ദൃഷ്ടാന്തം പറഞ്ഞ​പ്പോൾ, ക്ഷമിക്കു​ന്ന​തി​നെ കടം എഴുതി​ത്ത​ള്ളു​ന്ന​തി​നോ​ടാ​ണു താരത​മ്യം ചെയ്‌തത്‌.—മത്തായി 18:23-35.

 വിരോ​ധം വെച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കാ​തെ​യും നമ്മൾ അനുഭ​വി​ച്ച വേദന​യ്‌ക്കും നഷ്ടത്തി​നും പരിഹാ​രം ചെയ്യണ​മെ​ന്നു പ്രതീ​ക്ഷി​ക്കാ​തെ​യും അതു പൂർണമായും വിട്ടു​ക​ള​യു​ന്ന​തി​നെ​യാണ്‌ ക്ഷമിക്കുക എന്നതു​കൊണ്ട്‌ അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌. നിസ്വാർഥസ്‌നേഹമാണ്‌ യഥാർഥക്ഷമയുടെ അടിസ്ഥാ​ന​മെ​ന്നു ബൈബിൾ പഠിപ്പി​ക്കു​ന്നു. കാരണം, സ്‌നേഹം “ദ്രോ​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ കണക്കു​സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ല”—1 കൊരിന്ത്യർ 13:4, 5.

ക്ഷമിക്കുക എന്നാൽ എന്ത്‌ അല്ല

•   തെറ്റിനു നേരെ കണ്ണടയ്‌ക്കുന്നത്‌. മോശ​മാ​യ പ്രവൃത്തികൾ ചെയ്യു​ന്ന​തു നിരു​പ​ദ്ര​വ​ക​ര​മാ​ണെ​ന്നോ സ്വീകാ​ര്യ​മാ​ണെ​ന്നോ വിചാ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ ബൈബിൾ കുറ്റം വിധി​ക്കു​ന്നു.—യശയ്യ 5:20.

•   തെറ്റ്‌ സംഭവി​ച്ചി​ട്ടേ​യി​ല്ല എന്ന മട്ടിൽ നടിക്കുന്നത്‌. ദൈവം ദാവീ​ദു​രാ​ജാ​വി​ന്റെ ഗുരു​ത​ര​മാ​യ തെറ്റുകൾ ക്ഷമി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും അതിന്റെ പരിണ​ത​ഫ​ലം അനുഭവിക്കുന്നതിൽനിന്ന്‌ അവനെ ഒഴിവാ​ക്കി​യി​ല്ല. ദാവീ​ദി​ന്റെ തെറ്റുകൾ ദൈവം ബൈബിളിൽ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​വെ​ക്കു​ക​പോ​ലും ചെയ്‌തു. അതു​കൊ​ണ്ടാണ്‌ ഇന്നും നമ്മൾ അതേക്കു​റിച്ച്‌ ഓർക്കു​ന്നത്‌.—2 ശമുവേൽ 12:9-13.

•   മറ്റുള്ളവർ നമ്മളെ മുതലെടുക്കാൻ അനുവ​ദി​ക്കു​ന്നത്‌. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌ നിങ്ങൾ ഒരാൾക്കു കടം കൊടു​ത്തു, അദ്ദേഹം അത്‌ ദുരു​പ​യോ​ഗം ചെയ്‌തു. അതു​കൊണ്ട്‌ പറഞ്ഞൊ​ത്തി​രു​ന്ന​തു​പോ​ലെ അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌ അതു മടക്കിത്തരാൻ കഴിയു​ന്നി​ല്ല. അദ്ദേഹം നിങ്ങ​ളോട്‌ ക്ഷമയ്‌ക്കാ​യി കേണ​പേ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു. നിങ്ങൾക്കു നീരസം വെക്കാതെ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടു ക്ഷമിക്കാ​നാ​കും. എപ്പോ​ഴും ഇതി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ പറഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒഴിവാ​ക്കാം. ഒരുപക്ഷേ ആ കടം മുഴുവൻ വേണ്ടെ​ന്നു​വെ​ക്കു​ക​പോ​ലും ചെയ്യാം. എന്നാൽ ഇനി ഒരിക്ക​ലും ആ വ്യക്തിക്കു പണം കടം കൊടു​ക്കി​ല്ലെ​ന്നും നിങ്ങൾക്കു തീരു​മാ​നി​ക്കാ​നാ​കും.—സങ്കീർത്തനം 37:21; സുഭാഷിതങ്ങൾ 14:15; 22:3; ഗലാത്യർ 6:7.

•   തക്കതായ അടിസ്ഥാ​ന​മി​ല്ലാ​തെ ക്ഷമിക്കു​ന്നു. മനഃപൂർവവും ഹീനവും ആയ പാപങ്ങൾ ദൈവം ക്ഷമിക്കു​ന്നി​ല്ല. അതായത്‌, തങ്ങളുടെ തെറ്റുകൾ അംഗീ​ക​രി​ക്കാ​ത്ത​വ​രും ചെയ്‌തികൾക്കു മാറ്റം വരുത്താ​ത്ത​വ​രും വേദനി​പ്പി​ച്ച​വ​രോ​ടു ക്ഷമാപണം നടത്താ​ത്ത​വ​രും ആയവ​രോ​ടു​ള്ള ദൈവ​ത്തി​ന്റെ വീക്ഷണ​വും അതാണ്‌. (സുഭാഷിതങ്ങൾ 28:13; പ്രവൃത്തികൾ 26:20; എബ്രായർ 10:26) അത്തരം അനുതാപമില്ലാത്തവർ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ശത്രു​ക്ക​ളാ​യി​ത്തീ​രും. ദൈവം അവരോ​ടു ക്ഷമിക്കാ​ത്ത​തു​കൊണ്ട്‌ നമ്മളും അത്തരക്കാ​രോ​ടു ക്ഷമിക്കാൻ ദൈവം പ്രതീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നി​ല്ല.—സങ്കീർത്തനം 139:21, 22.

   നിങ്ങളെ ക്രൂര​മാ​യി ദ്രോ​ഹി​ച്ച ആരെങ്കി​ലും ക്ഷമാപണം നടത്താ​തി​രി​ക്കു​ക​യും തന്റെ കുറ്റം സമ്മതി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യു​ന്നെ​ങ്കി​ലോ? ‘കോപം കളഞ്ഞ്‌ ദേഷ്യം ഉപേക്ഷി​ക്കാൻ’ ബൈബിൾ ഉപദേ​ശി​ക്കു​ന്നു. (സങ്കീർത്തനം 37:8) കുറ്റത്തി​നു നേരെ കണ്ണടയ്‌ക്കി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും കോപാ​ക്രാ​ന്ത​രാ​കു​ന്നതു നമുക്ക്‌ ഒഴിവാ​ക്കാം. ദൈവം ആ വ്യക്തി​യോട്‌ കണക്കു​ചോ​ദി​ച്ചു​കൊ​ള്ളും എന്ന്‌ ഓർക്കുക. (എബ്രായർ 10:30, 31) ഇപ്പോൾ നമ്മളെ ഭാര​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന അതി​വേ​ദ​ന​യോ ദ്രോ​ഹ​മോ ഇല്ലാത്ത ഒരു കാലം ദൈവം കൊണ്ടു​വ​രു​മെന്ന്‌ അറിയുന്നതിൽനിന്നുള്ള ആശ്വാ​സ​വും നമുക്കു നേടാ​നാ​കും.—യശയ്യ 65:17; വെളി​പാട്‌ 21:4.

•   ദ്രോ​ഹ​മാ​ണെ​ന്നു തോന്നി​യ​തെ​ല്ലാം “ക്ഷമിക്കു​ന്നു.” ചിലപ്പോൾ നമ്മളോട്‌ തെറ്റു ചെയ്‌തെ​ന്നു വിചാ​രി​ക്കു​ന്ന ആളോടു ക്ഷമിക്കേണ്ട ആവശ്യമേ വരുന്നില്ല. കാരണം ആ വ്യക്തി നമ്മളോ​ടു തെറ്റു ചെയ്‌തു എന്നതു നമ്മുടെ തോന്നൽ മാത്ര​മാണ്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ ആദ്യം​ത​ന്നെ ആ വസ്‌തുത അംഗീ​ക​രി​ക്ക​ണം. ബൈബിൾ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: “പെട്ടെന്നു നീരസ​പ്പെ​ട​രുത്‌. നീരസം വിഡ്‌ഢി​ക​ളു​ടെ ഹൃദയ​ത്തി​ല​ല്ലേ ഇരിക്കുന്നത്‌?”—സഭാ​പ്ര​സം​ഗ​കൻ 7:9. അടിക്കു​റിപ്പ്‌.

ക്ഷമി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ എങ്ങനെ?

1.   ക്ഷമിക്കുന്നതിൽ എന്താണ്‌ ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്‌? തെറ്റിനു നേരെ കണ്ണടയ്‌ക്കു​ക​യോ അതു നടന്നി​ട്ടി​ല്ല എന്ന മട്ടിൽ പ്രവർത്തിക്കുകയോ അല്ല—മറിച്ച്‌ നിങ്ങൾ അതു വിട്ടു​ക​ള​യു​ന്നു.

2.   ക്ഷമിക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ പ്രയോജനങ്ങൾ കണക്കി​ലെ​ടു​ക്കു​ക. കോപ​മോ വിരോ​ധ​മോ വിട്ടു​ക​ള​യു​ന്നത്‌ ശാന്തനാ​യി​രി​ക്കാ​നും ആരോ​ഗ്യം മെച്ച​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും സന്തോഷം വർധിപ്പിക്കാനും നിങ്ങളെ സഹായി​ക്കും. (സുഭാഷിതങ്ങൾ 14:30; മത്തായി 5:9) അതിലും പ്രധാ​ന​മാ​യി, ദൈവം നിങ്ങളു​ടെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കണമെങ്കിൽ മറ്റുള്ള​വ​രോ​ടു നിങ്ങളും ക്ഷമിക്കണം.—മത്തായി 6:14, 15.

3.   സമാനു​ഭാ​വം കാണി​ക്കു​ക. നമ്മളെ​ല്ലാം അപൂർണരാണ്‌. (യാക്കോബ്‌ 3:2) മറ്റുള്ളവർ നമ്മളോ​ടു ക്ഷമിക്കാൻ നമ്മൾ ആഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു. അതു​പോ​ലെ നമ്മളും മറ്റുള്ള​വ​രോട്‌ ക്ഷമിക്കണം.—മത്തായി 7:12.

4.   ന്യായ​ബോ​ധം കാണി​ക്കു​ക. പരാതിക്ക്‌ നിസ്സാ​ര​മാ​യ ഒരു കാരണ​മാ​ണു​ള്ളത്‌ എങ്കിൽ ബൈബി​ളി​ന്റെ ഈ ഉപദേശം നമുക്ക്‌ അനുസ​രി​ക്കാം: “അതു സഹിക്കു​ക​യും അന്യോ​ന്യം ഉദാര​മാ​യി ക്ഷമിക്കു​ക​യും ചെയ്യുക.”—കൊ​ലോ​സ്യർ 3:13.

5.   പെട്ടെന്ന്‌ നടപടി സ്വീക​രി​ക്കു​ക. നിങ്ങളു​ടെ കോപം മൂർഛിക്കുന്നതിനു മുമ്പു​ത​ന്നെ ക്ഷമിക്കാൻ പ്രയത്‌നി​ക്കു​ക.—എഫെസ്യർ 4:26, 27.