Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Misanya mu Ntanda ya Dyuba Dyenda Dikamba

Misanya mu Ntanda ya Dyuba Dyenda Dikamba

 BINTU BYA KALA BYA MU BIBĪKO BYETU

Misanya mu Ntanda ya Dyuba Dyenda Dikamba

Tukanda twa lwito lwa ku dishikulu twaponejibwe na amviyo mu Osaka monso

MU MAFUKU 6 Kweji 9, 1926, kalala-ntanda umo mwine Jampani (mutadi wendakana) wadi wingila bu mishonele mu États-Unis wakajokele mwabo mu Jampani. Muntu umo kete welembeje kutambula Kiteba kya Mulami kadi washilula ne kisumpi kya kifundwa kya Bible mu Kobe ye wadi utengele kumulubula. Befundi ba Bible balongele mu kino kibundi kitango kyabo kibajinji mu 2 Kweji 1, 1927. Kwatenwe bantu 36 kadi kwabatyijibwa bantu 8. Yadi i ngalwilo miyampe, inoko lelo kino kisumpi kityetye kyadi kya kubwanya namani kukwasha bene Jampani midiyo 60 badi basaka kumona musanya wa bubinebine bwa mu Bible?

Mu Kweji 5, 1927, Befundi ba Bible bashilula kampanye ka busapudi bwa bantu bonso beta bantu ku mashikulu esambila pa Bible. Kumeso kwa kwivwana dishikulu dibajinji mu Osaka, batutu balembele biyukeno pa mabwe mapapakane mu dishinda ne pa matabulo mu kibundi kupwa batuma tukanda twa lwito 3000 ku bantu batumbe. Baabīle bantu tukanda twa lwito 150000 kadi basapula mu majulunale makatampe a mu Osaka ne mu matyike 400000 a makudiye amba kusa kwikala dishikulu. Mu difuku dya kunena dishikulu, maamviyo abidi atumbuka mu kibundi mwanda wa kwabanya tukanda twa lwito 100000. Kintu kya bantu 2300 bayūla mu Kiwanza kya Asahi mu Osaka mwanda wa kwivwana dishikulu dinena’mba, “Bulopwe bwa Leza Bubafwena.” Bakwabo kintu kya tununu, babudilwe kifuko. Kupwa kwa dishikulu, betwa 600 ne kupita bashele mwanda wa kulonda kipindi kya bipangujo ne malondololo. Mu bula bwa myeji yalondele’po, mashikulu a bantu bonso a Bible akanenenwe mu Kyoto ne mu bibundi bikwabo bya kushika kwa Jampani.

Mu Kweji 10, 1927, Befundi ba Bible bateakenye’ko mashikulu mu Tokyo. Tukanda twa lwito pano napo twapēnwe ku bantu batumbe—kubadila’mo ne ministre mubajinji, badepite, ne bendeji ba bipwilo ne bakulu ba basola. Matabulo, majulunale ne tukanda twa lwito 710000, byaingidijibwe, kadi bantu 4800 batenwe ku mashikulu asatu mwipata mwa Jampani.

BATULALA-NTANDA BAPYASAKANE

Katsuo ne Hagino Miura

Batulala-ntanda (bapania) baingile mwingilo wa mvubu mu kusapula musapu wa Bulopwe ku njibo ya muntu ne muntu. Kaka Matsue Ishii ubadilwa mu batulala-ntanda babajinji mu Jampani, aye ne wandi mulume Jizo basapwile mu bipindi bisatu pa bipindi biná bya ntanda’ya, tamba ku Sapporo kungala kulampe kutūla ku Sendai, Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kyoto, Okayama, ne ku Tokushima. Kaka Ishii ne kaka umo mutame Sakiko Tanaka, badi bavwele makazo malampe mwanda wa kukafundija ne bakatampe ba lupusa ba ntanda. Wa lupusa umo walombele mabuku 300 a La Harpe de Dieu, ne Délivrance mwanda wa kukatūla’o mu kibīko kya mu kifungo.

Katsuo ne Hagino Miura baitabije mabuku ebapele Kaka Ishii ne kujingulula kala amba mudi bubine. Kupwa babatyijibwa ne kwikala bu  batulala-ntanda mu mwaka 1931. Haruichi ne Tane Yamada ne babutule babo bavule baitabija musapu wa Bulopwe kumeso kwa mwaka 1930. Ba Yamada batwelele mu mwingilo wa bu kalala-ntanda, ne wabo mwana mwana-mukaji Yukiko baenda kukengila ku Betele mu Tokyo.

“BIYEHU”—BIKATA NE BITYETYE

Kiyehu Kikatampe mubwana bapania basamba

Byadi bikomo pa kumona myotoka ya kusela bantu kadi dishinda dyadi dibi. O mwanda ba Kazumi Minoura ne bakalala-ntanda bakwabo bankasampe badi bengidija kidi bwa dikalo kyampikwa motele. Bainikile’byo bu Biyehu na kulonda dijina dya mwendeji umo mukomokomo wādi wendeja dikalo ne wāikele ke mulopwe mu Isalela. (2 Ba. 10:15, 16) Biyehu Bikatampe bisatu byadi, mu bula mametele 2,2, mu bukata metele 1,9 ebiya mu bwimwa metele 1,9 mwadi mukokeja ne kulāla bapania basamba. Ku musambo wa Jampani i bōbake’ko Kayehu Katyetye kabwana’mo bantu babidi. Kiichi Iwasaki wakweshe ku kupunga Biyehu uvuluka’mba, “Yehu ne Yehu wadi na dipema ne batedi ya motoka mwanda wa kuleta’mo kitōkeji.” Bakalala-ntanda badi bamunika mwinya wa bubine mu Jampani benda batonona ne kukoka Biyehu bakanda ngulu ne kutūka, batyibulula malungu kutamba kungala ku Hokkaido kutūla ne kushika ku Kyushu.

Kayehu Katyetye kabwana’mo bantu babid

Kalala-ntanda Ikumatsu Ota wanene amba: “Kitatyi kyotwadi tufika mu kibundi, twadi tushīka Yehu wetu kubwipi na munonga nansha mu lubanza. Twadi bidi tukafundija bantu batumbe ba mu kibundi, kimfwa bendeji ba Leta, kupwa twakafundija ku mobo na kushilula kulombola mabuku etu. Shi tubapu kufundija mu kibundi kyonso, ebiya twaenda ku kibundi kikwabo.”

Dyadi “dyuba dya bintu bityutyu” mwanda kitatyi kyobalongele mu Kobe musunsa mubajinji kubungakana kwabo, kwadi kisumpi kya Befundi ba Bible 36. (Zek. 4:10) Myaka itano’tu pa kupita’po—ke mu mwaka 1932—bakalala-ntanda 103 ne basapudi bakwabo mu Jampani baleta lapolo wa mwingilo ulombola’mba abapāna mabuku 14000. Dyalelo mu Jampani, muteakanibwanga senene busapudi bwa mu bibundi bikatampe, kadi kintu kya basapudi 220000 bamunikanga mwinya wabo mu Ntanda ya Dyuba Dyenda Dikamba.—Bintu bya kala bya mu bibīko byetu bya mu Jampani.

Kifwatulo kifwatulwe bya bukidi na Kiishi Iwasaki, mwine waubakile Biyehu ku Betele ya Jampani