Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Bipangujo bya Batangi

Bipangujo bya Batangi

Mu Bible wa “Bisonekwa Bijila​—Bushintuludi bwa Ntanda Mipya” mujadikwe mu 2013, Ñimbo ya Mitōto 144:12-15 ifunkilanga pa bantu ba Leza. Inoko, mu bujadiki bubadikile yadi ifunkila pa beni babi batelelwe mu vese 11. Mwanda waka kino kishima i kijadikwe?

Kino kishima kya Kihebelu kibwanya kwalamunwa mu miswelo yonso ibidi. Inoko, kujadikwa kwa kino kishima kwimanine pa ino myanda ilonda’ko:

  1. Kujadikwa kwa kino kishima i kukwatañane na nshintulwilo ya bishima ne ndudi ya ludimi. Kukwatañana kudi pa bukata bwa Ñimbo ya Mitōto 144:12-15 na mavese abadikile kwimanine pa nshintulwilo ya kishima kibajinji kitanwa mu vese 12, kine kitwa mu Kihebelu bu asher. Kishima asher kibwanya kwalamunwa mu miswelo mivule. Kimfwa kibwanya kwivwanwa bu kishima “bene” nansha “boba.” “Bene” yo nshintulwilo yaalamwinwe mu bujadiki bubadikile. Pa kino, bintu biyampe bitelelwe mu vese 12 kutūla ku 14 byadi bifunkila pa babi, bene batelelwe mu mavese abadikile. Inoko, kishima asher kibwanya ne kufunkila pa byobya bilupuka ku mwanda kampanda ne kwalamunwa bu “amba,” “pa kusaka’mba,” nansha “penepo.” “Penepo” kyo kishima kingidijibwe mu bujadiki bwa mu 2013 ne mu malamuni makwabo a Bible.

  2. Kujadikwa kwa kino kishima i kukwatañane na myanda mikwabo ya mu Ñimbo ya Mitōto. Kwingidija kishima “penepo” mu vese 12 kulombola’mba madyese alonda’ko mu 12 kutūla ku 14 afunkilanga pa boloke—bene balomba ‘kupandijibwa ne kukūlwa’ ku bantu babi (vese 11). Buno bujadiki i bukwatañane ne na vese 15, mwine mutelelwe misunsa ibidi kishima “nsangaji,” kadi pano i bikwatañane mu muswelo muyampe ne kwioba. Kino i kilengeje ino nsangaji ifunkile pa bantu bamo bonka​—ko kunena’mba “boba bantu ba Leza wabo i Yehova.” Kadi yuka’mba bilembwa bibajinjibajinji bya Kihebelu kebyādipo na bishinkijo enka ne tunwe twine. O mwana balamuni bafwaninwe kujingulula buluji bwa bine, na kuta mutyima ku mulembelo wa mu Kihebelu wa kusasula, ku myanda isambilwa’po, ne ku mavese makwabo a mu Bible akwatañene na myanda’ya.

  3. Kujadikwa kwa kino kishima i kukwatañane na mavese makwabo a mu Bible, mene alaile madyese akapāna Leza ku bantu bandi ba kikōkeji. Kujadikwa kwa kino kishima asher, pano i kulengeje Ñimbo ya Mitōto ilombole lukulupilo lwa binebine lwādi na Davida, lwa’mba Leza pa kupwa kunyongolola muzo wa Isalela ku balwana nabo, wādi wa kwesela bantu bekale na nsangaji ne ntundubuko. (Levi 26:9, 10; Kupituluka 7:13; Ñimbo ya Mitōto 128:1-6) Kimfwa, Kupituluka 28:4 unena’mba: “Bipa bya ku difu dyobe bikekala byadyese ne bipa bya nshi yobe, ne bipa bya bimunanwa byobe bine, ne kutundubuka, kwa bañombe bobe, ne bāna ba luombe lobe bene kumo.” Na bubine, mu umbikalo wa Solomone mwanā Davida, muzo wa Isalela wāikele mu ndoe ne na ntundubuko byādi kebyamwekele kashā. Kya mvubu nakampata, bintu byālongekele mu buludiki bwa Solomone bifunkila pa bintu bikalongeka mu buludiki bwa Meshiasa.​—1 Balopwe 4:20, 21; Ñimbo ya Mitōto 72:1-20.

Mu kīpi, bujadiki bwa kino kishima kidi mu Ñimbo ya Mitōto 144 kebushintyilepo mwivwanino wetu wa bufundiji bwa mu Bible. Inoko, i bulengeje Ñimbo ya Mitōto yonso ilombole patōka lukulupilo luyampe ludi na bengidi ba Yehova​—lwa’mba shi Leza wapu konakanya bantu babi, boloke bekalanga mu ndoe ne na ntundubuko bya endaenda.​—Ñimbo ya Mitōto 37:10, 11.