МӘРЬВ ҺʹӘМУ АЛИЙАВА МӘХСУС ЬН; ӘМ ДЬКАРЬН БЬНЬВИСЬН, ШЬКЬЛА НӘԚЬШ КЬН, ТЬШТӘКИ САЗ КЬН, У ӘМ ӦСА ЖИ ДЬФЬКЬРЬН ДӘРҺӘԚА ПЬРСЕД ГЬРИНГ ЖИЙИНЕВА ГЬРЕДАЙИ: Чьма гәрдун һәйә? Әм жь кʹӧ һатьнә? Нета жийине чь йә? Ль ахьрийе чь һивийа мә йә?

Һьнәк мәрьв жь ԝан пьрса дур ьн у дьфькьрьн ԝәки чәтьн ә щабед ԝан пьрса бьвиньн. Йед дьн дьбежьн кӧ бекер ә сәр ԝан пьрса бьфькьрьн, чьмки жийин бь сайа еволусийайе пешда һатийә. Зандаре тʹәрихийе у биоложийайе бь наве Ԝилиам Провин дьбежә: «Тʹӧ Хԝәде у тʹӧ нета жийине тʹӧнә. Тʹӧ һʹиме норма тʹӧнә, ләма жи нета жийине жи тʹӧнә».

Һәнә йед ӧса жи кӧ дьбежьн, ԝәки нәрʹаст ә бьфькьрьн, кӧ йан чь нета тʹӧ тьшти тʹӧнә, тʹәне жь бо ԝе йәке, кӧ дәст мә найе тьштәки бьгӧһезьн. Әԝана тен сәр ве нете, кӧ гәрдуна мәда һʹәму тьшт щийе хԝәда нә, чьмки бь сайа ԛанунед матәматикейә рʹаства те рʹебәрикьрьне. Әԝана әʹщебмайи дьминьн, кӧ чаԝа тʹәбйәтеда һʹәму тьшт щивар у бь кʹамьлийе саз кьрийә. Зандар һәла һе дьхәбьтьн, кӧ анәгори сазкьрьна тʹәбйәте, механизмед ви щурʹәйи чекьн. Хенщи ԝе йәке һәр рʹож әԝана избат дьбьн, кӧ дизайна тʹәбйәтейә ӧса чәтьн у әʹщеб, бь ԛәԝата хԝә пешда нәһатийә, ле пәй ԝе йәке Сазкʹарәки билан сәкьнийә.

Шеԝьркьрьна ԝи щурʹәйи, һьнә мәрьва һелан кьрьбу, ԝәки ньһерʹандьна хԝә еволусийева гьредайи бьгӧһезьн. Дина хԝә бьдьнә дӧ мәсәлед жере готи:

ДОХДЬР-НЕЙРОЛОГ АЛЕКСЕЙИ МАРНОВ. Әԝ дьбежә: «Чахе әз дьчумә мәкʹтәбе у заньнгәһе, һʹәму щийа мьн һин дькьрьн дәрһәԛа атеизме у еволусийайе. Һәрге кәсәк Хԝәде баԝәр дькьр, ԝи һʹәсаб дькьрьн, ча мәрьве нәхԝәнди». Дь сала 1990-да әԝи дәстпекьр ньһерʹандьна хԝә бьгӧһезә.

«Әԝ шьроԝәдькә: «Мьн тʹьме дьхԝәст бь логики тьшта леколин кьра, ӧса жи мәжийе мәрьва. Әв әндәмәкә муһим, бь рʹасти жи бь дисайна лапә чәтьн гәрдунеда чекьрийә. Ле гәло мәжу тʹәне сәва ве йәке һатийә сазкьрьне, кӧ занәбуне у фәрәсәта ԛазанч кә, у паше бьмьрә? Әв тьштәкә нәлогики йә. Ләма жи мьн дәстпекьр бьфькьрьм: «Чьма әм дьне кәʹтьн? Нета жийине чь йә?» Паши фькьрандьне, әз һатьмә сәр ԝи нети, кӧ Әʹфьрандаре һʹәму тьшти гәрәке һәбуйа».

Пьрсед жийинева гьредайи Алексейи һелан кьрьн, дәстпекә Кʹьтеба Пироз леколин кә. Ԝәʹдә шунда, кʹӧлфәта ԝи, йа кӧ ӧса жи дохдьр бу һьм жи атеист, дәстпекьр Кʹьтеба Пироз леколин кә, бь ԝе мәʹнийе кӧ мере хԝәрʹа избат кә, ԝәки әԝ нәрʹаст ә! Ньһа әԝана һәрдӧ жи ԛайим Хԝәде баԝәр дькьн у ль гора Ньвисаред Пироз, фәʹм дькьн нета Хԝәде йа бона инсанәте.

ЗАНДАР ҺԜАБИ ЙИН. Һԝаби Йин нава гәләк салада физикайе һин дьбу у леколина тәʹве дькьр.

Әԝ дьбежә: «Чахе әм зандар тьштед тʹәбйәте леколин дькьн, әм тʹьме щиԝарбунәкә мәзьн дьвиньн, чь кӧ бь ԛанунед рʹаст те рʹебәрикьрьне. Әз тʹьме дьфькьрим: «Гәло әв ԛанун чаԝа чебун?» «Әм заньн кӧ бь тʹәбйәти кәсәк агьре фьрне тʹьме контрол дькә, ԝәки ӧса нә, ле кʹи щабдар ә бона ԛанунед гәрмайа тәʹве контрол кә?» Пәй ԝәʹдәрʹа мьн фәʹм кьр, кӧ щьмлә пешьнә Кʹьтеба Пироз щабәкә логики дьдә сәр ве пьрсе: «Дәстпебунеда Хԝәде әʹрд у әʹзман әʹфьрандьн›» (Дәстпебун 1:1).

Ԝерʹа зәлал бу, пьрсед ӧса: Чаԝа шанед мәжу дьхәбьтьн? Чаԝа тәʹв, гәрмайи у шәԝԛе пешда тинә? Хенщи тьштед кӧ Алексейи у Һԝаби жь Кʹьтеба Пироз пеһʹәсийан, әв кʹьтеб щаба пьрсед гьринг жи дьдә. Мәсәлә: Чьма гәрдун һәйә? Чьма әԝ бь ԛануна те рʹебәрикьрьне? Чьма әм һәнә?

Дәрһәԛа әʹрде, Пʹьртука Пироз дьбежә: «Хԝәдайе кӧ шькьл дайә дьне у ԝе афьрандийә . . . ԝе ль валаһийе нәафьрандийә, бона кӧ ль сә ԝе бетә рʹуньштьн» (Ишайа 45:18). Бәле, арманща Хԝәде бона әʹрде һәйә. У жь готара дьн ԝе бе кʹьфше, кӧ әв арманщ гьредайә һевийа мәва йа бона ахьрийе.