•  Iticha nọ ọ geva gaga

•  Eware jọ nọ whọ rẹ sai ru

•  Oghẹrẹ nọ u fo nọ whọ rẹ rọ ta ẹme kẹ iticha ra

•  Ẹme nọ ehwa ra a ta

 Iticha nọ ọ geva gaga

 Enwenọ ọmọ-isukulu kpobi o wo iticha jọ nọ o rri nọ o bi kienyẹ iẹe, ọnọ a sai ru eva were he, hayo nọ ọ rrọ eva gaga.

•   Ọmọzae jọ nọ a re se Luis nọ ọ rrọ ikpe 21 ọ ta nọ: “Iticha mẹ jọ ọ rẹ la eka gaga, yọ o re ru emọ-isukulu na wọhọ ẹsenọ a fioka ha. Fikinọ ọ riẹ nọ ọ te retaya kẹle, o je ru oware nana ududu keme ọ riẹ nọ ohwo ọvo ọ te sai si ei no iruo na ha.”

•   Melanie nọ ọ rrọ ikpe 25 ọ kareghẹhọ nọ iticha riẹ ọ jẹ hai gboja kẹe gaga. Ọ ta nọ: “Iticha na ọ jẹ hai ru omẹ enẹ fikinọ mẹ rrọ egagọ nọ a mae riẹ evaọ ẹwho na ha. Ọ ta nọ o bi ru onana re o reria omẹ oma keme ahwo a ti ru omẹ enẹ evaọ ẹdẹfa.”

 Who te wo iticha jọ nọ o re ru ohwo gaga, u wo eware jọ nọ whọ rẹ sai ru re isukulu e sae were owhẹ ziezi. Whọ sae ru eware nana nọ ma be te ta kpahe na.

 Eware jọ nọ whọ rẹ sai ru

•   Daoma riẹ oware nọ iticha ra ọ gwọlọ. Orọnikọ oware ovona iticha kpobi a rẹ gwọlọ mi emọ-isukulu hu. Daoma riẹ oware nọ iticha ra ọ gwọlọ, re who ru utho nọ ẹgba ra o te.

   Ohrẹ Ebaibol: “Ohwo nọ o wo areghẹ ọ rẹ gaviezọ re ọ gbẹ riẹ viere.”​—Itẹ 1:5.

   “Mẹ ruẹ nọ u fo nọ me re ru eware epanọ iticha mẹ ọ gwọlọ, fikiere mẹ tẹ jẹ dawo utho ẹgba mẹ kpobi re me ru epanọ iticha mẹ ọ ta nọ me ru. Yọ onana u ru nọ me gbe ro wo ẹbẹbẹ kugbei hi.”​—Christopher.

•   Rọ adhẹẹ kẹ iticha ra. Romakpotọ ta ẹme kẹ iticha ra. Whọ kpahe ẹme ọgaga kẹe he, o tẹ make rọnọ who roro nọ o ru thọ. Kareghẹhọ nọ whẹ avọ iticha ra ọhwa ha, whẹ yọ ọmọ-isukulu.

   Ohrẹ Ebaibol: “Jọ eme rai e hae jọ wowou ẹsikpobi, wọhọ ẹsenọ a fi uwhei họ ae, re wha riẹ epanọ wha rẹ rọ kẹ ohwo kpobi uyo.”​—Ahwo Kọlọsi 4:6.

   “Ẹsibuobu emọ-isukulu a rẹ rọ kẹ iticha adhẹẹ hẹ, rekọ nọ iticha a tẹ ruẹ nọ whọ be hae daoma kẹ ae adhẹẹ ẹsikpobi, u ti ru nọ a te rọ riẹ owhẹ ru ziezi.”​—Ciara.

•   Riẹ nọ iticha a wo ebẹbẹ re. Iticha yọ ahwo-akpọ wọhọ owhẹ. A sae wo ebẹbẹ nọ e be kẹ ae uye hayo eware nọ e rẹ sae lẹliẹ ae ruawa. Fikiere whọ nwani roro vievie he inọ, ‘Iticha mẹ ọ rrọ eva gaga’ hayo ‘Iticha mẹ o mukpahe omẹ.’

   Ohrẹ Ebaibol: “Mai kpobi ma re ru eware thọ.”​—Jemis 3:2, ẹme-obotọ.

   “Iruo iticha e rrọ gaga. Mẹ riẹ nọ re ohwo ọ tẹzẹ emọ-isukulu re a gaviezọ kẹe je wuhrẹ ae oware jọ yọ okolo iruo ho. Fikiere mẹ rẹ daoma ẹsikpobi re me ru oware nọ iticha mẹ ọ ta, re mẹ gbẹ jọ usu emọ nọ e rẹ kẹe ẹbẹbẹ hẹ.”​—Alexis.

•    Ta kẹ ọsẹgboni ra. Ọsẹgboni ra a sai fiobọhọ kẹ owhẹ. A gwọlọ nọ eware e rẹ riẹ nya kẹ owhẹ evaọ isukulu, fikiere ehrẹ nọ a te kẹ owhẹ i ti fiobọhọ kẹ owhẹ nọ who ti gbe ro wo ẹbẹbẹ kugbe iticha ra ha.

   Ohrẹ Ebaibol: “Omaa o rẹ raha nọ a gbẹ nọ mi amọfa ha.”​—Itẹ 15:22.

   “Esẹgbini a rọ ẹro ruẹ eware buobu no evaọ uzuazọ, yọ a riẹ epanọ a sai ro ku ẹbẹbẹ họ vi izoge. Fikiere gaviezọ kẹ ohrẹ rai. U ti ru nọ eware e te rọ riẹ nya kẹ owhẹ evaọ uzuazọ.”​—Olivia.

 Oghẹrẹ nọ u fo nọ whọ rẹ rọ ta ẹme kẹ iticha ra

 Evaọ ẹsejọ, u fo nọ whọ rẹ ta kẹ iticha ra kpahe eware jọ nọ e be kẹ owhẹ uye kpahe iẹe. O tẹ make rọnọ ozọ u bi mu owhẹ, riẹ nọ ẹwhọ whọ be nyai lele iei whọ họ. Rekọ whẹ gwọlọ lele iei ta ẹme kpahe ẹbẹbẹ nọ who bi wo yọ oyena o sae ru eware lọhọ kẹ owhẹ.

 Ohrẹ Ebaibol: “Joma hai ru eware nọ e rẹ wha udhedhẹ ze.”​—Ahwo Rom 14:19.

 “Nọ whọ tẹ ruẹ nọ whẹ ọvo iticha na o bi ru gaga, whọ sae nọe sọ who ru rie oware jọ thọ nọ o be dhae eva. Uyo nọ ọ te kẹ owhẹ o sai fiobọhọ kẹ owhẹ riẹ eria nọ o gwọlọ nọ whọ rẹ gbẹ jọ daoma viere.”​—Juliana.

 “O rẹ mai woma re whọ romakpotọ ta ẹme kẹ iticha ra kpahe ẹbẹbẹ na evaọ oria nọ ahwo a rrọ họ, yọ whọ sae vuẹe taure o te ti mu owhai họ ewuhrẹ hayo nọ o te wuhrẹ owhai no. Ẹsejọhọ o ti roro kpahe ẹme nọ whọ ta na je yere owhẹ rọkẹ oghẹrẹ nọ whọ rọ tae.”​—Benjamin.

 IKU ỌMỌ-ISUKULU JỌ

 “Mẹ jẹ hai wo emamọ emake evaọ ẹdawọ họ yọ iticha mẹ o je ru oware ọvo ro fiobọhọ kẹ omẹ hẹ. Mẹ tẹ jẹ gwọlọ epanọ mẹ rẹ rọ siọ isukulu ba keme iticha na o je ru isukulu na bẹ omẹ no.

 “Fikiere mẹ tẹ nyabru iticha ọfa re ọ vuẹ omẹ oware nọ mẹ rẹ sai ru. Ọ tẹ vuẹ omẹ nọ: ‘Iticha ra na ọ riẹ owhẹ tere he, yọ whẹ omara whọ riẹ e riẹ ziezi gbe he. O gwọlọ nọ whọ rẹ vuẹe kpahe ẹbẹbẹ nọ who bi wo na. Onana o sai tube fiobọhọ kẹ emọ eklase ra nọ ozọ u bi mu re a ta ẹme kẹ iticha na.’

 “Mẹ jẹ gwọlọ ru oware nọ iticha na ọ vuẹ omẹ na ha. Rekọ nọ me roro kpahe ẹme na, mẹ ruẹ nọ oware nọ u fo nọ me re ru oye. Nọ mẹ tẹ gwọlọ nọ eware i re nwene, o gwọlọ nọ mẹ rẹ nyabru iticha mẹ na.

 “Fikiere okiokiọ riẹ, mẹ tẹ nyabru iticha mẹ na, jẹ romakpotọ ta kẹe nọ oghẹrẹ nọ o re wuhrẹ o rẹ were omẹ yọ mẹ gwọlọ nọ mẹ rẹ riẹ eware nọ o bi wuhrẹ omai na ziezi. Rekọ o rrọ bẹbẹ kẹ omẹ yọ mẹ riẹ oware nọ me re ru hu. Ọ tẹ vuẹ omẹ eware jọ nọ mẹ rẹ sai ru, jẹ ta nọ o ti fiobọhọ kẹ omẹ nọ o te wuhrẹ omai no evaọ eklase hayo ọ ve rọ ekọmputa ro vi uwou se omẹ.

 “Akpọ o gbe omẹ unu gaga! Fiki ẹme nọ me lele iticha mẹ ta na, u ru nọ mẹ be sae rọ vuẹ iticha mẹ oware nọ o be kẹ omẹ uye yọ onana u ru eware lọhọ kẹ omẹ gaga evaọ obọ isukulu.”​—Maria.

 Oware jọ nọ u re fiobọhọ: Nọ who te bi wo ẹbẹbẹ kugbe iticha jọ, rri rie wọhọ uvẹ nọ whọ sai ro wuhrẹ oware okpokpọ jọ nọ u ti fiobọhọ kẹ owhẹ nọ whọ tẹ kpako no. Katie nọ ọ rrọ ikpe 22 ọ ta nọ: “Nọ whọ tẹ maki nwrotọ no isukulu no dede, whọ te nyaku ahwo nọ a rrọ ọkwa nọ a te riẹ owhẹ ru hu evaọ uzuazọ. Nọ whọ tẹ sai ku ẹbẹbẹ nọ who bi wo kugbe iticha ra họ, u ti fiobọhọ kẹ owhẹ ku ebẹbẹ nọ who ti wo kugbe amọfa họ evaọ obaro.”