KỌ ẸMA A MA RIẸ?
Oghẹrẹ nọ Eri jọ nọ A re Se Grunion O re ro Fi Ike Họ
Eri ọsese jọ nọ ọ wọhọ ọzẹzẹ nọ a re se California grunion o re fi ike họ unueri abade Pacific evaọ California, U.S.A., gbe Baja California, evaọ Mexico. Eri nana ọ riẹ uzedhe edẹ gbe oke nọ o re fi ike họ re ike na e sae sa.
Roro kpahe onana: Nọ ọvẹre o te ghelie no hayo nọ ọvẹre ọkpokpọ ọ tẹ romavia no, grunion na i re fi ike họ nọ ame nọ ọ mai bu o te ku unueri na vrẹ no. A re fi ike na họ evaọ aso evaọ edẹ esa hayo edẹ ene ususu. Otẹrọnọ a fi ike họ evaọ aso taure ọvẹre o te ti ghelie hayo ọvẹre ọkpokpọ ọ tẹ te romavia, ame nọ o ku unueri na o re su ike rai vrẹ kpobọ abade, keme ame na ọ rẹ fa ẹkpẹ unueri na. Rekọ fikinọ a re fi ike rai họ nọ ame nọ ọ mai bu o te ku unueri na no, oware ovo u re gbe ru ike na ha, keme e rẹ jọ otọ ẹkpẹ unueri na. Ame nọ o bi su zihe na ọ rẹ fa ẹkpẹ ruru ike na.
Wally Skalij/Los Angeles Times via Getty Images
Ofariẹ, evaọ ezi okpakpọ gbe ezi ivo nọ a re ro fi ike họ, ame nọ o re ku evaọ aso o re bu vi ame nọ o re ku evaọ uvo. Fikiere, iyei na e rẹ ya te obọ okpa ziezi re i te ti fi ike rai họ. Onana o rẹ whae ze nọ ame ọfa nọ ọ te wariẹ ku ze o gbe te ike rai oma ha.
Nọ a tẹ gwọlọ fi ike họ, grunion na i re lele ẹkporo nọ ọ mae ga ziọ obọ okpa, e vẹ ya ruọ obọ okpa ziezi te oria nọ ẹkpẹ gheghe ọ rrọ. Nọ ame na o je muhọ esu zihe no, ọrọ aye ọ vẹ rọ uweli riẹ tọ eghogho fihọ ẹkpẹ na nọ ọ gbẹ rrọ vuavo na, enwenọ abọvo omariẹ o vẹ jọ eghogho na. Nọ o je bi fi ike riẹ họ evaọ eghogho nọ o diwi te enwenọ uziobọ na, ọrọ ọzae ọvo hayo ivẹ i ve ku ame oma rai fihọ ike na. Kẹsena iyei na e vẹ katiẹ rri ofẹ nọ ame ọ rrọ bẹsenọ ame ọfa o re ku ze nọ a re lele zihe kpobọ abade.
Ike na e vẹ rro evaọ ẹkpẹ nọ ọ rrọ vuavo na, rekọ e gwọlọ ame nọ o re ku ze re e tẹ te sa. Fikiere nọ eka ivẹ e tẹ vrẹ no, nọ ame nọ ọ mai bu o te ku ze, ike na e vẹ sa. Rekọ nọ ame o gbe ku ze he, ike na e sae jọ etẹe eka ene bẹsenọ ame nọ ọ mai bu o re ku ze re e tẹ te sa.
Ẹvẹ who roro: Kọ oghẹrẹ nọ eri nọ a re se grunion na ọ rẹ rọ riẹ oke nọ o re ro fi ike họ na u mu romavia? Manikọ ẹma a ma riẹ?