NAGALAKAT si Elias sa nalupyakan sang Jordan. Sinemana na sia nga nagapanglakaton pakadto sa naaminhan halin sa Bukid Horeb. Sang ulihi nakabalik gid man sia sa Israel, kag nakita niya ang mga pagbag-o sa iya lugar. Ang epekto sang madugay nga tigpalamangag amat-amat na nga nadula. Ang talithi nagsugod na, kag ang mga mangunguma makita nga nagaarado. Mahimo nga nagtawhay ang pamatyag sang propeta nga makita nga nag-ayo na ang duta, pero mas nabalaka sia sa mga tawo kay wala gihapon sila nag-ayo sa espirituwal. Lapnag gihapon ang pagsimba nila kay Baal, kag madamo pa sing dapat nga himuon si Elias. *

Malapit sa banwa sang Abel-meholah, nakita ni Elias ang malapad pa nga ulubrahon sa uma. May 24 ka toro nga ginparespares, kag ining dose ka pares nagaarado sa basa nga duta. Ang nagaarado nga naulihi amo ang ginapangita ni Elias. Sia si Eliseo, ang ginpili ni Jehova nga magbulos sa iya. Naghunahuna sadto si Elias nga nagaisahanon sia sa pag-alagad sing matutom sa Dios, kag wala duhaduha nga nalangkag gid sia nga makilala ini nga tawo.—1 Hari 18:22; 19:14-19.

Nangalag-ag man bala si Elias nga ihatag ang iban niya nga responsibilidad, ipaambit ang iya mga pribilehiyo, ukon basi pila ka adlaw buslan sia? Indi naton mapat-od ukon masiling nga wala gid niya ini mapensaran. Kay man, sia “isa ka tawo nga may balatyagon nga kaangay sang aton.” (Santiago 5:17) Diin man sini ang matuod, ang Biblia nagasiling: “Si Elias naglabay sa iya kag gintaklap ni Elias ang iya kunup kay Eliseo.” (1 Hari 19:19) Ang opisyal nga panapton ni Elias, nga mahimo panit sang karnero ukon kanding, ginasuksok nga kunop nga nagapakita sang pagtangdo ni Jehova sa iya. Ang pagtaklap niya sini sa abaga ni Eliseo may daku gid nga kahulugan. Kinabubut-on nga nagpasakop si Elias sa sugo ni Jehova nga itangdo si Eliseo nga mabulos sa iya. Nagsalig sia kag nagsunod sa iya Dios.

Ang pamatan-on naman handa nga buligan ang tigulang nga propeta. Indi dayon pagbuslan ni Eliseo si Elias. Kundi, sa sulod sang mga anom ka tuig, mapainubuson niya nga gin-updan kag ginbuligan ang tigulang nga propeta, kag nakilal-an sia sang ulihi “nga nagbobo sing tubig sa mga kamut ni Elias.” (2 Hari 3:11) Nalipay gid si Elias kay masaligan kag mapisan sia nga kabulig! Mahimo nga nangin mag-abyan sila gilayon. Ang ila pagpalig-unanay sigurado gid nga nakabulig sa ila nga magbatas bisan pa lapnag ang inhustisya sa ila duog. Ilabi na kay ang kalautan ni Hari Ahab nagalala pa gid.

Nakaeksperiensia ka na bala sang inhustisya? Madamo sa aton ang nakaagi na sini sa sining malaut nga kalibutan. Daku gid nga bulig ang abyan nga matutom nga nagahigugma kay Jehova para makabatas. Madamo ka man sing matun-an sa pagtuo ni Elias kon nagaatubang ka sang inhustisya.

Nangabudlay gid sanday Elias kag Eliseo para pabakuron ang espirituwalidad sang mga tawo. Maathag nga nanguna sila sa paghanas sa iban pa nga propeta, nga mahimo gin-organisar nga daw eskwelahan.  Pero sang ulihi, nakabaton si Elias sang bag-o nga asaynment halin kay Jehova: “Lakat kag kadtui si Haring Ahab sang Israel.” (1 Hari 21:18, Ang Pulong sang Dios) Ano ang ginhimo ni Ahab?

Ang hari apostata na nga daan, ang pinakamalain nga hari sa Israel sadto nga tion. Ginpangasawa niya si Jezebel, amo nga naglapnag ang pagsimba kay Baal sa pungsod, kag ang hari mismo lakip sa sini. (1 Hari 16:31-33) Ang pagsimba kay Baal nagalakip sang ritwal sang pagpakigsekso kag prostitusyon, kag bisan gani paghalad sang mga bata. Dugang pa, wala lang madugay nga nagsupak si Ahab sa sugo ni Jehova nga patyon ang malaut nga hari sang Siria nga si Ben-hadad. Ang indi pagsunod ni Ahab maathag nga maylabot sa pagkamol sang kuarta. (1 Hari, kapitulo 20) Pero subong, ang kakagod, materyalismo, kag kasingki ni Ahab kag ni Jezebel naglala na gid.

May palasyo si Ahab sa Samaria kag tuman ini kadaku nga tinukod! May palasyo man sia sa Jezreel, mga 37 ka kilometro ang kalayuon. Malapit diri ang isa ka ulubasan. Nahisa si Ahab sa sining magamay nga duta nga iya ni Nabot. Ginpatawag sia ni Ahab kag gintanyagan nga baklon ukon bayluhan ang iya ulubasan. Pero nagsiling si Nabot: “Ang GINOO nagadumili sa akon sini nga ihatag ko sa imo ang panublion sang akon mga ginikanan.” (1 Hari 21:3) Batinggilan bala si Nabot? Tig-a sing ulo? Madamo ang naghunahuna sini. Ang matuod, ginsunod niya ang Kasuguan ni Jehova, nga nagadumili sa mga Israelinhon nga magbaligya sang duta nga ginpanubli nila sa ila mga katigulangan. (Levitico 25:23-28) Para kay Nabot, indi niya mahimo nga supakon ang Kasuguan sang Dios. May pagtuo kag kaisog gid sia, bangod nakahibalo sia nga delikado nga magbato kay Ahab.

Siempre, wala ginasapak ni Ahab ang Kasuguan ni Jehova. Nagpuli sia nga “buringut kag naakig” bangod wala sia nagmadinalag-on. Mabasa naton: “Naghigda sia sa iya higdaan, kag nagtalingi sia, kag indi magkaon.” (1 Hari 21:4) Sang makita ni Jezebel ang iya bana nga nagakusamod nga daw bata, naghimo dayon sia sing plano para makuha ang iya luyag, kag para patyon ang isa ka matarong nga pamilya.

Makita gid naton sa iya plano ang iya pagkamalaut. Nakahibalo si Rayna Jezebel nga ginapatuman sang Kasuguan sang Dios ang testimonya sang duha ka saksi para pamatud-an ang isa ka serioso nga sala. (Deuteronomio 19:15) Gani nagsulat sia sa ngalan ni Ahab, nga nagasugo sa prominente nga mga tawo sang Jezreel nga mangita sang duha ka lalaki para patupatuan si Nabot sang pagpasipala nga may silot nga kamatayon. Nagmadinalag-on ang iya plano. Duha ka “tawo nga huroshuros” ang nagpatupato kay Nabot, amo nga ginbato sia asta mapatay. Indi lang amo sina, ginpatay man ang iya mga anak nga lalaki! * (1 Hari 21:5-14; Levitico 24:16; 2 Hari 9:26) Wala ginpabaloran ni Ahab ang iya pagkaulo, nga  gintugutan ang iya asawa nga himuon kon ano ang luyag sini.

Hunahunaa ang nabatyagan ni Elias sang ginsugid sa iya ni Jehova ang ginhimo sang hari kag sang rayna. Mahimo nga makapasubo gid kon ang mga malaut daw nagamadinalag-on batok sa mga matarong. (Salmo 73:3-5, 12, 13) Sa karon, makita naton ang tuman nga inhustisya nga kon kaisa ginahimo sang mga tawo nga nagapangangkon nga representante sang Dios. Pero mahimo kita mapalig-on sini nga kasaysayan. Ginapahanumdom kita sang Biblia nga wala sing may natago kay Jehova. Nakita niya ang tanan. (Hebreo 4:13) Kag ano ang iya himuon sa kalautan nga iya nakita?

Ginpadala ni Jehova si Elias kay Ahab. Gintudlo sia sang Dios nga nagasiling: “Yara sia sa ulubasan ni Nabot.” (1 Hari 21:18) Sang ginsilingan ni Jezebel si Ahab nga sia na ang tag-iya sang ulubasan, nagtindog sia gilayon kag nagkalipay sa iya bag-o nga ginapanag-iyahan. Wala gid sia nakapamensar nga nakita ini ni Jehova. Hunahunaa ang iya hitsura samtang nagalagawlagaw sia sa ulubasan, nagadalamguhanon parte sa iya himuon nga matahom nga hardin sa sini nga lugar. Pero sa hinali lang nagpakita si Elias! Ang malipayon nga pangguyahon ni Ahab gulpi lang naakig kag nanginit, samtang nagasiling sia: “Nakita mo bala ako, O kaaway ko?”—1 Hari 21:20.

Ginapakita sang ginsiling ni Ahab ang duha ka kabuangan. Una, paagi sa pagsiling nga “Nakita mo bala ako” kay Elias, ginapakita ni Ahab nga bulag sia sa espirituwal. “Nakita” na sia ni Jehova. Nakita niya nga gin-abusuhan ni Ahab ang ginhatag sa iya nga kahilwayan sa pagpili kag nagakalipay sia sa resulta sang ginhimo nga plano ni Jezebel. Nakita sang Dios ang tagipusuon ni Ahab, nga natabunan sang gugma sa materyal ang iya kaluoy, hustisya, ukon kaawa. Ikaduha, paagi sa pagsiling kay Elias nga “O kaaway ko?” ginapakita ni Ahab ang iya dumot sa tawo nga abyan ni Jehova nga Dios nga amo tani ang makabulig sa iya nga talikdan ang iya malaut nga dalanon.

May matun-an kita sa kabuangan ni Ahab. Dapat naton pirme dumdumon nga nakita ni Jehova ang tanan. Subong mahigugmaon nga Amay, nakahibalo sia kon nagalisa na kita sa husto nga dalan, kag luyag gid niya nga bag-uhon naton ang aton dalanon. Para buligan kita, masami nga ginagamit niya ang aton mga abyan, mga matutom nga pareho kay Elias, nga nagadala sang pulong sang Dios  sa iban. Sayop gid nga tamdon ang mga abyan sang Dios nga aton mga kaaway!—Salmo 141:5.

Hunahunaa nga nagasabat si Elias kay Ahab: “Nakita ko ikaw.” Nakita niya si Ahab sa kon ano gid sia, isa ka kawatan, manugpatay, kag rebelde batok kay Jehova nga Dios. Daku gid nga kaisog ang iya kinahanglan para makatindog batok sa sining malaut nga tawo! Nagpadayon si Elias sa pagsugid sang silot sang Dios kay Ahab. Nakita ni Jehova ang tanan, nagalala na gid ang kalaut sang pamilya ni Ahab kag nagalaton ini sa iban. Gani ginsilingan ni Elias si Ahab nga ang Dios nagtagna nga ‘silhigon sia sing bug-os,’ ang pagpapas sang iya bug-os nga dinastiya. Hukman man si Jezebel.—1 Hari 21:20-26.

Wala naghunahuna si Elias nga mapalagyuhan lang sang mga tawo ang ila malaut kag indi makatarunganon nga ginahimo. Pero amo ina ang ginahunahuna sang mga tawo sa kalibutan subong. Ginapahanumdom kita sini nga istorya sa Biblia nga wala lamang nakita ni Jehova ang nagakatabo kundi hatagan man niya ini sing hustisya sa iya gintalana nga tion. Ang iya Pulong nagapasalig sa aton nga magaabot ang tion nga dulaon niya ang tanan nga inhustisya! (Salmo 37:10, 11) Pero mahimo mamangkot ka: ‘Ang paghukom bala sang Dios nagalakip lang sang pagsilot? Maluluy-on man bala ini?’

Mahimo nakibot si Elias sa reaksion ni Ahab sa paghukom sang Dios. Ang rekord nagasiling: “Sang nabatian ni [Ahab] yadtong mga polong, ginkusnit niya ang iya mga panapton, kag nagsuklub sing mga panapton nga sako sa iya lawas, kag nagpuasa kag naghigda sa panapton nga sako, kag naglakat sing mahinay.” (1 Hari 21:27) Naghinulsol bala si Ahab sa iya ginhimo?

Makasiling kita nga naghimo sia sing maayo nga mga pagbag-o. Nagpaubos si Ahab nga mabudlay himuon sang hambog kag arogante nga tawo. Pero sinsero bala ang iya paghinulsol? Ipaanggid naton ang hari sang ulihi nga si Manases, nga labaw pa kalaut kay Ahab. Sang ginsilutan ni Jehova si Manases, nagpaubos sia kag nangayo sing bulig kay Jehova. Pero may ginhimo pa gid sia. Ginbag-o niya ang dalanon sang iya kabuhi paagi sa pagguba sang mga imahen nga gintukod niya, nagtinguha nga alagaron si Jehova, kag ginpalig-on pa gani niya ang katawhan nga maghimo man sini. (2 Cronica 33:1-17) Amo man bala sini ang ginhimo ni Ahab? Sing makapasubo, indi.

Natalupangdan bala ni Jehova nga pakitakita lang ang kasubo ni Ahab? Si Jehova nagsiling kay Elias: “Nakita mo bala kon paano nga si [Ahab] nagpaubus sa atubangan nakon? Bangud nga nagpaubus sia sa atubangan nakon, indi ko pagdalhon ang malaut sa iya kaadlawan; kondi sa kaadlawan sang iya anak dalhon ko ang malaut sa iya panimalay.” (1 Hari 21:29) Ginpatawad bala ni Jehova si Ahab? Wala, kay ang sinsero lang nga nagahinulsol ang ginapatawad sang Dios. (Ezequiel 33:14-16) Pero sang nagpakita si Ahab sang diutay nga paghinulsol, ginpakitaan man sia ni Jehova sang nagakaigo nga kaluoy. Indi makita ni Ahab ang makangilidlis nga paglaglag sang iya bug-os nga pamilya.

Sa gihapon, wala nagbag-o ang paghukom ni Jehova sa iya. Ginpamangkot sang ulihi ni Jehova ang iya mga anghel sang pinakamaayo nga paagi para matiplang si Ahab nga mag-entra sa inaway nga magapatay sa iya. Wala magdugay, ginpatuman ang silot ni Jehova kay Ahab. Napilasan sia sa inaway, kag napatay sa iya karwahe. Gindugang pa sang kasaysayan ining makangilidlis nga detalye: Sang ginhugasan ang ginsakyan niya nga karwahe, gindilapan sang pila ka ido ang dugo sang hari. Tungod sini, natuman ang ginsiling ni Jehova kay Elias nga ihambal kay Ahab: “Sa duug diin nagdilap ang mga ido sang dugo ni Nabot ang mga ido magadilap sang imo gid dugo.”—1 Hari 21:19; 22:19-22, 34-38.

Para kanday Elias, Eliseo, kag sa tanan nga matutom nga alagad sang Dios, ang kamatayon ni Ahab nagapasalig nga wala ginkalimtan ni Jehova ang kaisog kag katutom ni Nabot. Ginasilutan gid sang Dios sang hustisya ang mga malaut, insigida man ini ukon sa ulihi, kag ginakaluuyan sila kon may basihan sia sa paghimo sini. (Numeros 14:18) Daku gid ang natun-an ni Elias sa sini, nga nagbatas sing madamo nga dekada sa paggahom sang malaut nga hari! Biktima ka man bala sang inhustisya? Ginapaabot mo bala nga tadlungon ini sang Dios? Maayo kon ilugon mo ang pagtuo ni Elias. Upod sa iya matutom nga kaupod nga si Eliseo, nagpadayon sia sa pagpahayag sang mensahe sang Dios kag nagbatas sa pag-atubang sang inhustisya!