Sugilanon sang Kabuhi

Natun-an Ko nga Magsalig sing Bug-os kay Jehova

Panugiron ni Aubrey Baxter

Isa ka Sabado sang gab-i, sang 1940, gin-atake kag ginpulihan ako sang duha ka lalaki tubtob nga natumba ako. May duha ka pulis sa uluunhan, apang sa baylo nga buligan ako, ginbuyayaw nila ako kag gindayaw pa nila ang mga nagkastigo sa akon. Ang mga hitabo sa akon kabuhi nga ginbangdan sining pagpamintas nagsugod sang nagaobra pa ako sa minahan sang karbon mga lima ka tuig antes sini. Tuguti ako sa pagsaysay.

NATAWO ako sang 1913, sa Swansea, isa ka banwa sa baybayon sang New South Wales, Australia, kag ikatlo ako sa apat ka anak nga lalaki. Sang singko anyos ako, ang amon bug-os nga pamilya nalatnan sang ginakahadlukan nga trangkaso Espanyola, nga nagkutol sing minilyon ka kabuhi sa bug-os nga kalibutan. Makalilipay nga nalampuwasan namon ini. Apang, sang 1933 nag-abot ang isa pa gid ka trahedya sang napatay si Nanay sa edad nga 47. Isa sia ka diosnon nga babayi, kag antes sia napatay, nakatigayon sia sing duha ka tomo sang libro nga Light, mga bulig sa pagtuon sa Biblia nga ginapanagtag sang mga Saksi ni Jehova.

Sadto nga tion, nagaobra ako sa minahan sang karbon. May mga tion nga matawhay ang amon obra, gani ginadala ko ang mga libro ni Nanay kag ginabasa ini sa bulig sang suga sa akon helmet. Wala madugay, narealisar ko nga amo ini ang kamatuoran. Nagpamati man ako sa mga pamulongpulong sa Biblia sang mga Saksi nga ginawaragwag sa radyo. Labi pa gid ang akon kalipay sang si Tatay kag ang akon mga utod nangin interesado man sa kamatuoran sa Biblia.

Sang 1935, isa pa gid ka trahedya ang natabo sang ang akon manghod nga si Billy nagmasakit sing pulmonya kag napatay. Disiseis anyos lamang sia. Apang, sini nga tion, nalugpayan ang amon pamilya sang paglaum nga pagkabanhaw. (Binuhatan  24:15) Sang ulihi, si Tatay kag ang akon mga magulang nga sanday Verner kag Harold, kag ang ila man mga asawa, nagdedikar sang ila kabuhi sa Dios. Sa karon, ako na lang ang buhi sa amon pamilya. Apang, ang ikaduha nga asawa ni Verner nga si Marjorie, kag ang asawa ni Harold nga si Elizabeth, aktibo gihapon sa pag-alagad kay Jehova.

Nakatuon nga Magsalig kay Jehova

Sang 1935, isa ka nagabisikleta nga taga-Ukraine nga babayi ang nagduaw sa amon puluy-an. Amo ini ang una nga tion nga nakapakig-angot ako sa isa ka Saksi ni Jehova. Pagkadason nga Domingo, nagtambong ako sa Cristianong miting sa una nga tion, kag pagligad sang isa ka semana, nagbuylog ako sa grupo agod magbantala. Ginhatagan ako sang Saksi nga nagadumala sang miting para sa pag-alagad sa latagon sing pila ka bukleta, kag sa akon kakibot, ginpabantala niya ako sing isahanon! Sa una nga ganhaan nga ginkadtuan ko, grabe gid ang akon kulba amo nga gusto ko kuntani nga magbuka na lang ang duta agod lamunon ako! Apang mabuot ang tagbalay kag nagbaton pa sia sing literatura.

Daku gid ang epekto sa akon sang mga teksto subong sang Manugwali 12:1 kag Mateo 28:19, 20, kag luyag ko nga mangin payunir, ukon bug-os panahon nga ministro. Ginsakdag ni Tatay ang akon handum. Bisan wala pa ako mabawtismuhan, nagsiling ako nga masugod ako sa Hulyo 15, 1936. Sadto mismo nga adlaw, nagkadto ako sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Sydney, kag ginpaupod ako sa 12 ka payunir sa banwa sang Dulwich Hill sa Sydney. Gintudluan nila ako sa paggamit sing de-mano nga galingan sang trigo, nga amo sadto ang ginagamit sang mga payunir sa paghimo sing harina agod makakinot sa gasto sa pagkaon.

Pagpayunir sa Wayang

Sang mabawtismuhan ako sa talipuspusan sadto nga tuig, gin-asayn ako sa sentro nga bahin sang Queensland upod sa duha pa ka payunir—sanday Aubrey Wills kag Clive Shade. Ang amon kagamitan amo lamang ang van ni Aubrey, pila ka bisikleta, radyo-pono para sa pagwaragwag sang mga pamulongpulong sa Biblia, tolda nga nangin puluy-an namon sa masunod nga tatlo ka tuig, tatlo ka hiligdaan, isa ka lamesa, kag kaldero. Isa ka gab-i, sang akon na turno nga magluto, nagluto ako sing pagdumdom ko “manamit” nga lugaw nga trigo nga ginlaktan sing utan. Apang, wala sing isa sa amon ang kauyon sini. Gani, ginhatag ko ini sa kabayo nga natabuan nga yara lang sa uluunhan. Ginsimhutan niya ini, dayon naglungolungo, kag naglakat! Wala na ako nag-uloeksperimento pa liwat.

Sang ulihi, agod madasig namon nga matuptupan ang amon teritoryo, gintunga ini namon sa tatlo kag kada isa sa amon may iya teritoryo. Masami nga nagapakalab-ot ako sa malayo nga mga duog kag nagakagab-ihan, gani kon kaisa nagapaligad ako sing gab-i sa balay sang maabiabihon nga mga tawo sa kaumhan. Naagihan ko nga magtulog sa isa ka matahom nga hulot para sa mga bisita sa isa ka ransuhan, apang pagkadason nga gab-i, nagtulog naman ako duta nga salog sang payagpayag sang isa ka mangangayam sing kangaroo, nga napalibutan sang nahantal nga mga panit sang sapat nga tuman ka baho. Sa masami, nagatulog ako sa wayang. Isa ka bes, may mga dingo (talunon nga ido) sa palibot, kag nagauwang sila. Bug-os nga gab-i ako nga wala matulugan, apang pagkaaga nadiskobrehan ko nga indi gali ako ang ginaamag sang mga ido, kundi ang mga kasudlan sang sapat nga ginhaboy sa malapit.

 Paggamit Sing May Trompa nga Salakyan

Naggamit kami sing salakyan nga may trompa sa pagbantala sing Ginharian sang Dios. Sa siudad sang Townsville sa aminhan sang Queensland, gintugutan kami sang pulis nga magpatokar sa sentro sang siudad. Apang, naakig ang pila ka miembro sang Salvation Army sa ginpatokar nga pamulongpulong kag gintabog nila kami. Sang wala kami naghalin, gin-uyog-uyog sang lima sa ila ang amon van. Ato ako sa sulod nga nagapatokar sang plaka! Daw indi gid maalamon nga ipilit namon ang amon kinamatarong, gani pag-untat sang mga lalaki, naglakat kami dayon.

Sa Bundaberg, ginpahulam sa amon sang isa ka interesado ang iya baruto agod nga mawaragwag namon ang mga pamulongpulong samtang nagalayag sa Burnett River, nga nagaagi sa tunga sang banwa. Nagpabilin ako sa duog nga gin-arkilahan namon samtang sanday Aubrey kag Clive nagsakay sa baruto dala ang trompa. Sadto nga gab-i, ang rekord sang mabaskog nga tingog ni Joseph F. Rutherford, gikan sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova, nga nagapahayag sang matigdas apang makapakumbinse nga mensahe naglanog sa bug-os nga Bundaberg. Sa pagkamatuod, kinahanglan gid nga magmaisog kag magmatutom ang mga alagad sang Dios sa sadtong makakulunyag nga mga tion.

Dugang nga mga Kabudlayan Bangod sa Inaway

Sang magsugod ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II sang Septiembre 1939, ginbinagbinag sa Nobiembre 1 nga Lalantawan ang tuhoy sa neutralidad sang mga Cristiano sa pulitika kag inaway. Sa ulihi, daku gid ang mabulig sa akon sining sibu sa tion nga topiko. Sa pihak nga bahin, sa tapos sang tatlo ka tuig nga pag-updanay, nagbulagay kami nanday Aubrey kag Clive sang makabaton kami sing lainlain nga asaynment. Gintangdo ako subong nagalakbay nga manugtatap sa aminhan sang Queensland, kag masami nga gintilawan ang akon pagsalig kay Jehova sa sini nga asaynment.

Sang Agosto 1940, ginduaw ko ang kongregasyon sa Townsville, nga may apat ka payunir—sanday Percy kag Ilma Iszlaub * kag ang mag-utod nga sanday Norman kag Beatrice Bellotti. Anom ka tuig sa ulihi, mapangasawa ko si Beatrice. Isa ka Sabado sang gab-i, sang makatapos ang amon grupo sa pagpanaksi sa kalye, gin-atake kag ginpulihan ako subong sang ginsambit ko sa umpisa. Apang, ini nga inhustisya labi pa gid nga nagpalig-on sa akon nga padayunon ang pag-alagad kay Jehova.

Ang mag-utod nga mga babayi nga payunir nga sanday Una kag Merle Kilpatrick, makugi man nga nagabantala sa aminhan. Nag-upod ako sa ila sa pagbantala sa bug-os nga adlaw. Nian, nangabay sila nga bugsayan ko sila patabok sa suba pakadto sa balay sang isa ka interesado nga pamilya. Ang buot sini silingon amo nga languyon ko anay ang baruto nga ato sa pihak nga pangpang, bugsayan ini, kag pasakyon ining duha ka mag-utod patabok sa suba. Pero, pag-abot ko sa baruto, wala ini sing bugsay! Nahibaluan namon sang ulihi nga gintago gali ini sang isa ka manugpamatok. Apang, wala ini makapugong sa amon. Pila ka tuig ako anay nga nagtrabaho subong lifeguard kag maayo gihapon ako maglangoy. Gani, ginhigot ko ang lubid sang angkla sa akon hawak kag ginbutong patabok ang baruto. Ginpasakay ko ang mag-utod, kag ginbutong  naman ini pabalik sa pihak nga pangpang. Ginpakamaayo ni Jehova ang amon panikasog, kay sang ulihi nangin Saksi ining interesado nga pamilya.

Gin-amligan ni Jehova

Bangod sa seguridad, ginbutangan sang militar sing barikada ang dalan pasulod sa banwa sang Innisfail. Bangod diri ako nagapuyo, makakuha ako sing permiso agod makaagi sa barikada. Daku gid ang nabulig sini kon may magduaw nga mga tiglawas gikan sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova. Agod makalusot sila sa barikada, ginapapanago ko sila sa kalargahan sa idalom sang bangko sa likod sang akon salakyan.

Ginarasyon sadto ang gasolina, kag madamo nga salakyan ang ginbutangan sing gas producer. Agod magdalagan ang salakyan, ginagatungan ini sing gas nga gikan sa nagabaga nga uling. Nagabiyahe ako kon gab-i nga may karga nga sinako nga uling sa likod sang salakyan diin nagapanago ang utod. Kon mag-agi ako sa barikada, ginapat-od ko nga mabaskog ang dalagan sang makina kag tuman kainit ang bulutangan sang uling agod malikaw ang atension sang mga bantay kag haluson mag-inspeksion. “Kon patyon ko ang makina,” singgit ko sa guardia isa ka gab-i, “mabudlayan na ako nga magpaandar liwat.” Bangod sang init, gahod, kag aso gikan sa salakyan padali nga gin-inspeksion sang mga guardia ang akon salakyan, kag ginpalakat ako dayon.

Sadto nga mga tion, gintangduan ako nga maghimo sing kahimusan para sa isa ka kombension sa Townsville para sa mga Saksi sa sini nga duog. Ginarasyon ang pagkaon, kag agod makakuha sing pagkaon, dapat kami mangayo sing pahanugot sa lokal nga mahistrado. Sini nga tion, ang amon Cristianong mga kauturan ginabilanggo bangod sa ila neutralidad. Gani sang nagkadto ako agod makigkita sa mahistrado, nahunahuna ko, ‘Husto bala ang akon ginahimo, ukon ginapaakig ko pa gid ang kaaway?’ Walay sapayan sini, ginsunod ko ang instruksion kag nakigkita sa mahistrado.

Ang mahistrado nagapungko sa atubang sang daku kag matahom nga lamesa, kag ginpapungko man niya ako. Sang ginhambal ko sa iya ang akon tuyo, daw nagpormal sia kag gintulok lang niya ako. Nian, nagrelaks sia kag nagsiling, “Daw ano kadamo nga pagkaon ang kinahanglan mo?” Gindaho ko sa iya ang listahan. Diutay ini kaayo kon ikumparar sa amon kinahanglan. Gin-usisa niya ini kag nagsiling: “Daw kagamay gid sini. Mas maayo nga doblehon naton ini.” Naglakat ako nga nagapasalamat sing daku kay Jehova, kay gintudluan niya ako liwat nga magsalig sa iya.

Sang Enero 1941, gindumilian ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Australia. Madamo ang nagaduhaduha sa amon kag ginsumbong pa gani nila kami nga espiya sang mga Hapon! Isa ka bes, duha ka salakyan nga puno sang mga pulis kag mga soldado ang nagsalakay sa Kingdom Farm. Lote ini sa Atherton Plateau nga ginbakal sang sanga agod tamnan. Ginapangita nila ang spotlight nga ginagamit kuno namon sa pagsenyas sa ila kaaway. Ginsumbong man nila kami nga ang pagtanom namon sing mais may ginapahangop kuno nga mensahe nga sarang mabasa kon nagasakay sa eroplano! Siempre pa, napamatud-an nga butig ining tanan nga panumbungon.

Bangod sa pagdumili, dapat kami magmainandamon kag magmapahituon kon nagadul-ong sing mga literatura. Halimbawa, sang ginpagua ang libro nga Children, nagkuha ako sing isa ka karton sa Brisbane, nagsakay sa tren pa aminhan, kag ginbilin ang mga libro sa mga estasyon nga may kongregasyon. Agod indi pagbuksan sang mga pulis kag sang mga inspektor sang army ang karton, nagdala ako sing tipulon nga blade sang lagari kag ginhigot ini sa karton antes ako manaug. Simple lamang apang epektibo ini nga paagi. Daku gid ang kalipay sang katawhan ni Jehova sang ang pagdumili—nga ginlaragway sang hukom subong “di-makatarunganon, padasudaso, kag mapiguson”—ginkuha sang Hunyo 1943.

Gintawag nga Magsoldado

Mga isa ka tuig antes sini, si Aubrey Wills, si Norman Bellotti, kag ako ginpatawag nga magsoldado. Nauna sing isa ka semana ang pagpatawag kanday Aubrey kag Norman kag ginsentensiahan sila sing anom ka bulan nga pagkabilanggo. Sini nga tion, ginkompiskar sang post office ang mga magasin nga ginpadala sa kilala nga mga Saksi, apang wala nila ginpahilabtan ang para sa mga suskritor. Gintukahan kami nga pangitaon ining mga suskritor, kopyahon ang mga magasin, kag ipanagtag ang mga kopya sa mga Saksi. Sa sini nga paagi, regular kami nga nakabaton sing espirituwal nga pagkaon.

 Sang mabaton ko ang akon ginapaabot nga pamatbat nga mabilanggo sing anom ka bulan, gilayon ako nga nag-apelar, suno sa instruksion sang sanga talatapan sa Sydney. Ang tuyo sini amo agod mapalantang ang pagbilanggo sa akon, tubtob makakita sing iban nga magaatipan sang hilikuton. Ginhimuslan ko ang akon kahilwayan agod duawon ang pila sa 21 ka Saksi nga nabilanggo sa aminhan sang Queensland. Kalabanan sa ila ululupod sa isa ka selda, kag ang bantay didto akig gid sa amon. Sang ginpahanumdom ko sa iya nga ang mga ministro sang iban nga relihion mahimo makaduaw sa ila mga miembro, naakig sia. “Kon ako lang ang pasugtan,” singgit niya, “palinyahon ko kag paniruhon ang tanan nga Saksi!” Dalidali ako nga ginpagua sang mga guardia.

Sang ginbista ang akon apelasyon, ginhatagan ako sing abogado sang gobierno. Apang ang matuod, ako ang nangatubang sa akon kaso, nga nagakahulugan sing bug-os nga pagsalig kay Jehova. Kag wala gid niya ako ginpaslaw. (Lucas 12:11, 12; Filipos 4:6, 7) Daw indi mapatihan nga nagdaug ang akon apelasyon kay may nakita nga pila ka sayop sa papeles nga ginhimo sang klerk.

Sang 1944, gintangdo ako nga mangin manugtatap sa sirkito sa bug-os nga South Australia, naaminhan nga Victoria, kag sa siudad sang New South Wales sa Sydney. Pagkadason nga tuig, ginsugdan ang bug-os kalibutan nga kampanya paagi sa pamulongpulong publiko, kag ang kada humalambal dapat maghanda sang iya ipamulongpulong, pasad sa isa ka pahina nga balayan nga gin-aman sang organisasyon. Indi mahapos ang magpamulongpulong sing isa ka oras, apang nagsalig kami sing bug-os kay Jehova, kag ginpakamaayo niya ang amon mga panikasog.

Pagpangasawa kag Bag-o nga mga Responsibilidad

Sang Hulyo 1946, nagpakasal kami ni Beatrice Bellotti, kag nagpayunir. Nagpuyo kami sa isa ka trailer. Ang amon bugtong nga anak nga babayi nga si Jannyce (Jann), natawo sang Disiembre 1950. Nagpayunir kami sa madamo nga duog, lakip sa banwa sang Kempsey, New South Wales, diin kami lang ang mga Saksi. Kada Domingo, nagakadto kami sa duog nga tilipunan sang komunidad, kag nagapamulongpulong publiko ako sang topiko nga gin-anunsyo namon paagi sa mga handbill. Pila ka bulan man nga si Beatrice kag si Jann lang ang akon tagpalamati. Apang, wala madugay, amat-amat kami nga nagdamo. Sa karon, may duha na ka mainuswagon nga kongregasyon sa Kempsey.

Sang duha ka tuig si Jann, nagsaylo kami sa Brisbane. Sang makatapos sia sa pag-eskwela, ang amon pamilya nagpayunir sing apat ka tuig sa banwa sang Cessnock sa New South Wales. Nian, nagbalik kami sa Brisbane agod atipanon ang akon nagamasakit nga ugangan nga babayi . Sa karon, may pribilehiyo ako nga mag-alagad subong gulang sa kongregasyon sa Chermside.

Nagapasalamat gid kami ni Beatrice kay Jehova bangod sa iya indi maisip nga pagpakamaayo, lakip ang pribilehiyo nga mabuligan ang 32 ka tawo nga makilala sia. Ang ginapasalamatan ko gid kay Jehova amo nga ginhatagan niya ako sing isa ka pinalangga nga asawa, nga bisan pa malulo kag mabuot, maisog sia nga manugpangapin sang kamatuoran sang Biblia. Ang iya gugma kag pagsalig sa Dios, kag ang iya ‘simple nga mata’ naghimo sa iya nga isa gid ka sangkol nga asawa kag iloy. (Mateo 6:22, 23, NW; Hulubaton 12:4) Upod sa iya, bug-os tagipusuon ko nga masiling: “Bulahan ang tawo nga nagasalig sa GINOO.”—Jeremias 17:7.

[Footnote]

[Piktyur sa pahina 9]

Gingamit namon ining may trompa nga salakyan sa aminhan sang Queensland

[Piktyur sa pahina 10]

Pagbulig sa mag-utod nga Kilpatrick nga mapaagi sa baha ang ila salakyan sa panahon sang tingulan sa aminhan sang Queensland

[Piktyur sa pahina 12]

Sa adlaw sang amon kasal