Si Don kag si Margaret * nalipay gid sa pagbisita sang ila bata upod sa iya pamilya. Sa ila pag-upod kaon antes magpauli ang ila bata, si Margaret, nga isa ka propesyonal nga manugluto sadto, nagpreparar sang macaroni kag cheese, kay paborito gid ini sang iya duha ka apo.

Nagapungko na ang tanan sang ginbutang ni Margaret ang iya ginluto sa lamesa. Sang ginbuksan niya ini, naglalain sia kay mainit nga cheese nga sauce lang ang unod sang yahong! Wala nalunod ni Margaret ang panguna nga ingrediente sini, ang macaroni! *

Ano man ang aton edad ukon eksperiensia, tanan kita makasala gid. Mahimo nga nakahambal kita nga wala naton napamensaran ukon may nahimo kita nga indi suno sa tion, ukon ayhan may nalipatan kita. Ngaa nagasala kita? Paano naton ini atubangon? Mahimo bala naton ini malikawan? Ang nagakaigo nga pagtamod sa mga sala makabulig sa aton nga masabat ina nga mga pamangkot.

Kon makahimo kita sing maayo, ginabaton naton ang pagdayaw kag pagkilala kay para sa aton amo gid ina ang nagakadapat. Kon makahimo kita sing sala, bisan indi naton hungod ukon wala nahibaluan sang iban, indi bala dapat man naton ini akuon? Para mahimo ina, kinahanglan ang pagpaubos.

Kon mataas ang pagtan-aw naton sa aton kaugalingon, mahimo naton pakadiutayon ang aton mga sala, basulon ang iban, ukon indi naton ini pag-akuon. Sa masami, ini nga panimuot may indi maayo nga mga resulta. Indi sini masolbar ang problema, kag mahimo mabasulan ang iban nga wala sing sala. Bisan pa nalikawan naton nga manabat sa aton sala subong, dapat naton dumdumon nga sa ulihi, “ang kada isa sa aton manabat sa Dios.”—Roma 14:12.

Ang Dios may realistiko nga pagtamod sa mga sala. Sa libro sang Salmo, ginlaragway ang Dios bilang “maluluy-on kag mainawaon”; “indi niya pagdumdumon sing dayon ang aton mga kasaypanan, ukon maghinakit sa aton sa wala sing katubtuban.” Nahibaluan niya nga indi kita perpekto kag naintiendihan nga mahuyang kita, kag “ginadumdom niya nga kita yab-ok lamang.”—Salmo 103:8, 9, 14.

Isa pa, pareho sang maluluy-on nga amay, gusto sang Dios nga sundon naton, bilang iya mga anak, ang iya pagtamod sa mga sala. (Salmo 130:3) Makita sa iya Pulong ang madamo kag mahigugmaon nga laygay kag giya nga makabulig sa aton nga maatubang ang aton mga sala kag ang sala sang iban.

Sa masami, kon makahimo ang isa sing sala, ginapangitaan gid niya sing paagi nga mabasol ang iban ukon pakamatarungon ang iya nasiling ukon  nahimo. Pero kon may nahambal ka nga nakasaklaw sa iban, mas maayo nga mangayo ka na lang dayon sing pasaylo kag tadlungon ini, para indi maguba ang inyo pag-abyanay. Nakahimo ka bala sing sala nga nagresulta sing indi maayo sa imo ukon sa iban? Imbes nga maakig sa imo kaugalingon ukon basulon ang iban, mas maayo nga tinguhaan mo gid nga tadlungon ini. Kon iinsister mo gid nga iban ang may sala, ginapadugay mo lang kag ginapalala ang problema. Gani, manuto, tadlungon, kag himuon ang dapat himuon.

Pero kon iban ang makahimo sang sala, dali lang kita maakig. Mas maayo nga sundon naton ang laygay ni Jesucristo sang sia nagsiling: “Himua ninyo sa inyo isigkatawo ang tanan nga luyag ninyo nga himuon nila sa inyo.” (Mateo 7:12) Kon makahimo ka sing sala, bisan gamay lang, gusto mo gid nga kaluuyan ka sang iban ukon palampason na lang ini. Gani tinguhai man nga ipakita ina nga kaayo sa iban.—Efeso 4:32.

Mahimo kita makasala bangod sa “indi husto nga desisyon, kakulang sang ihibalo, ukon wala nagapokus,” paathag sang isa ka diksionaryo. Kinahanglan naton akuon nga ang tagsa ka tawo may isa ukon sobra pa sini nga mga kinaiya. Pero malikawan naton nga pirme magsala kon pamensaron naton ang pila ka importante nga mga prinsipio sa Biblia.

Isa sini nga prinsipio makita sa Hulubaton 18:13, nga nagasiling: “Kon ang isa nagasabat antes niya mabatian ang kamatuoran, kabuangan ini kag kahuy-anan sa iya.” Matuod gid nga ang pagpamati anay sang kabilugan nga istorya kag pagbinagbinag sang imo reaksion makabulig gid sa imo nga indi makahambal sing masakit ukon magpadasudaso sa imo himuon. Ang ihibalo nga makuha sa pagpamati sing maayo importante para indi ka magsala sa pagdesisyon—kag malikawan nga makasala.

Ang isa pa ka prinsipio sa Biblia nagasiling: “Himua ang masarangan ninyo sa pagpakighidait sa tanan nga tawo.” (Roma 12:18) Tinguhai gid nga mapakita ang paghidait kag kooperasyon. Kon nagatrabaho upod sa iban, magpakita sing konsiderasyon kag pagtahod kag tinguhai nga dayawon sila kag palig-unon. Kon himuon mo ini, mahapos lang mapatawad kag mapalampas ang sala mo nga mahambal kag mahimo, kag maistoryahan sing maayo ukon masolbar ang mas daku nga mga sala.

Tinguhai nga makatuon sa imo sala. Imbes nga mangita sing mga balibad sa imo nasiling ukon nahimo, gamita ini para mapauswag mo ang maayo nga mga batasan. Ayhan kinahanglan mo magpakita sing dugang nga pagkamapinasensiahon, maayo nga kabubut-on, ukon pagpugong sa kaugalingon. Ukon sing dugang nga kalulo, paghidait, kag gugma. (Galacia 5:22, 23) Bisan paano, makatuon ka nga indi na ini pagsuliton. Tinguhai nga indi mo ini sige pamensar, pero indi buot silingon nga balewalaon mo ini. Ang pagpakadlaw mahimo gid makabulig para maghaganhagan ang tension.

Ang nagakaigo nga pagtamod sa mga sala makabulig sa aton nga maatubang ini sing positibo. May kalinong kita kag maayo nga kaangtanan sa iban. Kon tinguhaan naton nga makatuon sa aton mga sala, mangin mas maalam kita kag manamian sang iban. Indi man kita masobrahan sing pagpangasubo ukon kabigon ang aton kaugalingon nga malain. Kon mahangpan naton nga ang iban nagaatubang man sang ila mga sala, magasuod kita sa ila. Labaw sa tanan, makabenepisyo kita sa pagsunod sa gugma sang Dios kag sa iya kahanda sa pagpatawad sing kinabubut-on.—Colosas 3:13.

Ang sala bala ni Margaret, nga ginsambit kaina, nagguba sa okasyon sang pamilya? Wala gid. Nagkadlaw lang sila tanan, ilabi na si Margaret, kag nagkaon sila—nga wala sing macaroni! Pagligad sang tinuig, ginsugid sang iya duha ka apo ining indi malipatan nga hitabo sa ila pamilya sa ila kabataan kag gindumdom ang ila masadya nga pag-updanay sa ila lolo kag lola. Kay man, nagsala man lang sia!