LẸNNUPỌNDO EHE JI: Mí ni dọ dọ a to sadi gbọn onú hoho-sẹdotẹn de he mẹ onú hoho lẹ gọ́. Susu to yé mẹ ko dohó bo ṣá bọ ninọmẹ aimẹ tọn ko hẹn sinmẹ yetọn gble. Fidelẹ tlẹ ko kán sọn delẹ go. Amọ́, dopo to finẹ bọ nudepope ma wà ẹ; e gbẹ́ to lehe yè basi i do pẹpẹ. A kanse mẹhe to anadena we dọ: “Be yọyọ wẹ yin enẹlọ ya?” E gblọn dọ, “Lala, e tlẹ ko dẹn-to-aimẹ hú susu yetọn podọ yè ma ko vọ́ ẹ jlado pọ́n.” A kanse dọ, “Kavi yè basi hihọ́na ẹn wẹ ya?” E gblọn dọ, “Lala, enẹlọ wẹ tlẹ pehẹ jẹhọn sinsinyẹn po jikun po hugan. Podọ danuwatọ susu wẹ ko tẹnpọn nado hẹn ẹn gble.” E gán paṣa we bọ a na kanse dọ, ‘Etẹ yè yí do basi i taun?’

To aliho de mẹ, Biblu taidi onú hoho ayidego tọn enẹ. E ko tin hoho, jẹnukọnna owe susu. Nugbo wẹ dọ owe hoho devo lẹ tin. Amọ́, taidi onú hoho he ko ṣá enẹlẹ, suhugan owe hoho lẹ tọn ko gble taun dile ojlẹ to yìyì. Di apajlẹ, nuhe yé dọ gando lẹnunnuyọnẹn go lẹ ko yin agọjẹdo gbọn dodinnanu po nukunnumọjẹnumẹ yọyọ lẹ po dali. Ayinamẹ he yé bẹhẹn gando dotozọ́nwiwa go lẹ ma nọ saba yọ́n-na-yizan ba bo tlẹ nọ ze ogbẹ̀ do owù mẹ. Podọ adà vúnvún lẹ kẹdẹ wẹ pò to kandai hohowhenu tọn susu mẹ; apadewhe yetọn ko vún kavi gble.

Ṣigba, Biblu uwọ gbọnvo. Mahopọnna dọ owhe 3 500 linlán die wẹ yè jẹ Biblu kàn ji, nude ma diọ to e mẹ. Podọ dile e tlẹ ko yin nukundiọsọ whlasusu to owhe kanweko lẹ gblamẹ—yin mimẹ̀, yin alọhẹndotena bọ yè sọ yí nukunpẹvi do pọ́n ẹn—nudọnamẹ he e bẹhẹn lẹpo gbẹ́ sọgbe.  Kakati nuhe Biblu dọ lẹ ni dohó yijlẹdo nukunnumọjẹnumẹ agọe tọn lẹ go, suhugan nuhe e dọ lẹ tọn nọ do numọhlan nukọn hia.—Pọ́n apotin lọ “Biblu Ko Dohó Wẹ Kavi E Nọ Dọ Nulẹ Jẹnukọn?”

A sọgan kanse dọ, ‘Be nuplọnmẹ Biblu tọn lẹ gbẹ́ yọ́n-na-yizan to egbehe nugbonugbo ya?’ Nado mọ gblọndo lọ, kanse dewe dọ: ‘Nuhahun tẹlẹ wẹ gbẹtọvi lẹ to pipehẹ to egbehe hugan? Detẹ lẹ wẹ nọ dobunamẹ hugan?’ Vlavo a sọgan dọ awhàn, lẹdo hinhẹnflu, sẹ́nhẹngba kavi mẹhodu. Todin, gbọ mí ni gbadopọnna anademẹ Biblu tọn delẹ. Kanse dewe dọ, ‘Eyin gbẹtọ lẹ nọ nọgbẹ̀ sọgbe hẹ anademẹ ehelẹ, be aihọn lọ ma na pọnte ya?’

WANYINA JIJỌHO

“Ayajẹnọ wẹ jijọho-dintọ lẹ, na yé na yin yiylọdọ visunnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ.” (Matiu 5:9) “Eyin e yọnbasi, dile mì penugo do, mì nọ nọ̀ jijọho mẹ hẹ gbẹtọ lẹpo.”—Lomunu lẹ 12:18.

LẸBLANU, JONAMẸ

“Ayajẹnọ wẹ lẹblanunọ lẹ, na lẹblanu na yin didohia yé.” (Matiu 5:7) “Mì nọ to linsinyẹn hẹ ode awetọ bo nọ to jijona ode awetọ sọn ojlo mẹ wá zọnmii eyin mẹde tlẹ tindo whẹwhinwhẹ́n nado wọ́ po mẹdevo po. Kẹdẹdile Jehovah * jona mì sọn ojlo mẹ wá do, mọ wẹ mì dona nọ wà do ga.”—Kolosinu lẹ 3:13.

JIJỌHO TO AKỌ̀ LẸ ṢẸNṢẸN

Jiwheyẹwhe “hẹn akọta gbẹtọ tọn lẹpo wá sọn mẹdopo mẹ, nado nọ nọ̀ nukunmẹ aigba tọn pete ji.” (Owalọ lẹ 17:26) “Jiwheyẹwhe ma yin mẹnukuntahopọntọ gba, ṣigba to akọta lẹpo mẹ, mẹhe nọ dibusi i bo nọ wà dodo wẹ e nọ kẹalọyi.”—Owalọ lẹ 10:34, 35.

SISI TINTINDO NA AIGBA

“Jehovah Jiwheyẹwhe sọ ze sunnu lọ do jipa Edẹni tọn mẹ nado nọ pọ̀ ẹ podọ nado nọ penukundo e go.” (Jenẹsisi 2:15) Jiwheyẹwhe na “husudo mẹhe to aigba husudo lẹ.”—Osọhia 11:18.

WANGBẸNA NUKUNKẸN PO FẸNNUWIWA PO

Mì “họ́ mìde sọta nukunkẹn wunmẹ lẹpo, na eyin mẹde tlẹ tindo susugege, nutindo etọn lẹ ma nọ na ẹn ogbẹ̀.” (Luku 12:15) “Mì gbọ fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn po mawé wunmẹ lẹpo po kavi nukunkẹn ni ma tlẹ yin nùdego to ṣẹnṣẹn mìtọn blo, kẹdẹdile e jẹna omẹ wiwe lẹ do.”—Efesunu lẹ 5:3.

NUGBODIDỌ, AZỌ́N SINSINYẸN WIWÀ

“Mí jlo nado nọ yinuwa po ahundopo po to nulẹpo mẹ.” (Heblu lẹ 13:18) “Mì dike mẹhe nọ fìnnú sọ fìnnú ba blo; kakatimọ mì gbọ ewọ ni nọ wazọ́n sinsinyẹn.”—Efesunu lẹ 4:28.

ALỌGIGỌNA MẸHE TO NUHUDO MẸ LẸ

“Nọ dọho homẹmiọnnamẹ tọn na mẹhe jẹflumẹ lẹ, . . . nọ gọalọna madogánnọ lẹ bo nọ fahomẹ hẹ mẹlẹpo.” (1 Tẹsalonikanu lẹ 5:14) “Nọ penukundo tọṣiọvi lẹ po asuṣiọsi lẹ po go to nukunbibia yetọn mẹ.”—Jakọbu 1:27.

Biblu ma slẹ anademẹ enẹlẹ poun gba. E sọ plọnmẹ lehe mí sọgan yọ́n pinpẹn anademẹ enẹlẹ tọn bo yí yé do yizan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ do ga. Eyin mẹsusu nọ yí nuplọnmẹ he mí slẹ enẹlẹ do yizan mẹ, be nuhahun gbẹtọvi lẹ tọn ma na ko depò  ya? Enẹwutu, anademẹ Biblu tọn lẹ gbẹ́ yọ́n-na-yizan bo nọ wá do gànmẹ hú gbede pọ́n tọn! Amọ́, nawẹ nuplọnmẹ Biblu tọn lẹ sọgan gọalọna we todin gbọn?

Dawe nuyọnẹntọ hugan lọ dọ to gbèdopo dọ: “Nuyọnẹn nọ yin whẹsuna gbọn kọdetọn etọn lẹ dali.” (Matiu 11:19, nudọnamẹ odò tọn lẹ) Be e ma yin nugbo wẹ ya? Nado mọ kọdetọn nuyọnẹn tọn, yè dona yí i do yizan mẹ whẹ́. Enẹwutu a sọgan dọ dọ: ‘Eyin Biblu yọ́n-na-yizan nugbo, be e ma na ko yinuwado gbẹzan ṣie ji ya? Nawẹ e na gọalọna mi to nuhahun he n’to pipehẹ lẹ mẹ gbọn?’ Pọ́n apajlẹ dopo.

Delphine * mọdọ ogbẹ̀ emitọn yọ́n bọ nulẹ to yìyì ganji. Amọ́, adán jẹ gbigbò e ji debọdo-dego. Viyọnnu aflanmẹ etọn kú. Alọwle etọn gbà. E sọ jẹ nuhahun akuẹzinzan tọn tindo ji. E dọ dọ: “Nulẹpo wẹ gbledo mi—viyọnnu ṣie kú, n’masọ do asu, mọ n’masọ do owhé ba. N’mọdọ gbẹzan ṣie ko gble pete bọ sọgodo ṣie dózin.”

Delphine ma ko mọ nugbo-yinyin hogbe salmu-kantọ lọ tọn to gbẹzan etọn mẹ domọ pọ́n, ehe dọmọ: “Tedidi gbẹzan mítọn tọn yin owhe 70,  kavi 80, eyin mẹlọ tindo huhlọn vonọtaun niyẹn. Ṣigba, yé nọ gọ́ na tukla po awubla po; yé nọ juwayi bleun, bọ mí nọ busẹ plaun.”—Salmu lẹ 90:10.

Delphine dín anademẹ Biblu tọn to nuhahun etọn lẹ whenu. Podọ Biblu gọalọna ẹn taun. Dile hosọ atọ̀n he bọdego lẹ na dohia do, ayinamẹ Biblu tọn lẹ ko gọalọna mẹsusu devo lẹ to nuhahun yetọn lẹ whenu. Yé ko wá mọdọ Biblu taidi onú hoho he yin nùdego to bẹjẹeji lọ. E gbọnvo taun na owe susu devo lẹ he nọ dohó bo ma nọ yọ́n-na-yizan ba. Be na nuhe yè yí do basi Biblu gbọnvo wutu wẹ ya? Kavi be na linlẹn Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ e bẹhẹn bọ e ma yin gbẹtọvi tata tọn lẹ wutu wẹ ya?—1 Tẹsalonikanu lẹ 2:13.

Vlavo hiẹ lọsu sọgan ko mọdọ ogbẹ̀ mítọn whègli bo gọ́ na nuhahun. To whenue nuhahun lẹ húagbọ́ we, fie wẹ a nọ lẹhlan nado mọ homẹmiọnnamẹ, alọgọ po ayinamẹ dagbe po yí?

Gbọ mí ni gbadopọnna aliho atọ̀n delẹ he mẹ Biblu sọgan yọ́n-na-yizan na we te. E sọgan plọn we nado

1. dapana nuhahun lẹ eyin e yọnbasi.

2. didẹ nuhahun lẹ to whenue yé fọ́n.

3. doakọnna ninọmẹ he a ma sọgan diọ lẹ.

Hosọ he bọdego lẹ na dọhodo onú atọ̀n ehelẹ ji.