XÓTA NǓKPLƆ́NKPLƆ́N TƆN 29
HAN 87 Wǎ! Bónú è ná fá kɔ nú we
Lěe è ná ɖe wě xá mɛ gbɔn é
“Un ná kplɔ́n nǔ we; nukún ce ná ɖo jǐ towe.”—ÐƐH. 32:8.
XÓNUSƆ́ÐÓTE
Lěe è ná ɖe wě e w’azɔ̌ é xá mɛ gbɔn é.
1. Mɛ̌ ka ɖó ná ɖe wě xá mɛ? Tínmɛ.
NƐ̌ NǓ ka nɔ cí nú we dó wě ɖiɖe xá mɛ wú? Wě ɖiɖe xá mɛ nɔ víví nú mɛɖé lɛ́. Mɛ ɖěvo lɛ́ ka nɔ xo nǔ kpɔ́n dó wě ɖiɖe xá mɛ wú, b’ɛ nɔ vɛ́ wǔ nú yě bónú yě ná ɖe wě xá mɛ. Ðěbǔ wɛ é ná bo nyí gbɔn ɔ, é nɔ wá byɔ́ ɖɔ mǐ bǐ ní ɖe wě xá mɛ sín hweɖénu jɛ hweɖénu. Étɛ́wú? Ðó Jezu ɖɔ ɖɔ nǔ e nɔ dó gesí ahwanvú émítɔn nǔgbó lɛ́ é wɛ nyí wǎnyíyí e yě nɔ ɖe xlɛ́ yěɖée é. (Jaan 13:35) Ali e nu mǐ nɔ ɖe wǎnyíyí mǐtɔn xlɛ́ ɖe é ɖokpó wɛ nyí wě ɖiɖe xá nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ hwenu e é byɔ́ dó é. Ðo Biblu mɛ ɔ, è sɔ́ wě e “nǔnywɛ́tɔ́” ɖe xá mɛ é jlɛ́ dó nǔníná xɔ akwɛ́ e nɔ ba acɔ́ nú mɛ e è ná é wú.—Nǔx. 25:12.
2. Étɛ́ mɛxó agun tɔn lɛ́ ka ɖó ná nɔ kpé wú bo wa? Étɛ́wú? (Kpɔ́n gbǎví “ Wě ɖiɖe xá mɛ ɖo kplé aklúnɔzángbla tɛ́ntin tɔn hwenu” ɔ lɔmɔ̌.)
2 É ɖo tají ɖɔ mɛxó agun tɔn lɛ́ ní nɔ ɖe wě xá mɛ kpó azɔ̌tuuntuun kpó. Jexóva gbɔn Jezu jí bo sɔ́ azɔ̌ d’así nú súnnu énɛ́ lɛ́ ɖɔ yě ní kpé nukún dó agun ɔ wú. (1 Pi. 5:2, 3) Ali e nu yě nɔ wa mɔ̌ ɖe é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ, yě nɔ ɖe wě e jínjɔ́n Biblu jí lɛ́ é xá mɛ hwenu e yě ɖo xóɖiɖɔ lɛ́ xwlé agun ɔ wɛ é. Yě ɖó ná nɔ lɛ́ ɖe wě xá lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ ɖokpó ɖokpó, káká jɛ mɛ ɖěɖěe ko sɛ yi zɔ nú lɛ̌ngbɔ́kpó ɔ lɛ́ é jí. Nɛ̌ mɛxó agun tɔn lɛ́, káká jɛ mǐ mɛ bǐ jí ka sixú nɔ ɖe wě ɖagbe xá mɛ gbɔn?
3. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixú kplɔ́n bo nyí wěɖexámɛtɔ́ ɖagbe ɖé gbɔn? (Ezayíi 9:5; kpɔ́n gbǎví “ Xwedó kpɔ́ndéwú Jezu tɔn hwenu e a ɖo wě ɖe xá mɛ wɛ é” ɔ lɔmɔ̌.) (b) Étɛ́ lɛ́ jí mǐ ka ná ɖɔ xó dó ɖo xóta élɔ́ mɛ?
3 Nǔ kplɔ́nkplɔ́n dó mɛ ɖěɖěe xó Biblu ɖɔ lɛ́ é sín kpɔ́ndéwú wú, tají ɔ, Jezu tɔn wú sixú kplɔ́n nǔ gěgé mǐ dó wěɖexámɛtɔ́ ɖagbe nyínyí wú. Tɛnmɛ-nyíkɔ e è ná ɛ lɛ́ é ɖokpó wɛ nyí “Wěɖexámɛtɔ́ kpíkpé.” (Xa Ezayíi 9:5.) Ðo xóta élɔ́ mɛ ɔ, mǐ ná ɖɔ xó dó nǔ e mǐ sixú wa hwenu e mɛɖé byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí é kpó hwenu e mɛɖé ma byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí ǎ bɔ mǐ ka ɖó ná ɖe wě xá mɛ ɔ é kpó jí. Mǐ ná lɛ́ gbéjé nǔ e wú é ɖo tají ɖɔ è ní ɖe wě xá mɛ ɖo hwenu e sɔgbe é kpó ali e sɔgbe é nu é kpó kpɔ́n.
HWENU E MƐÐÉ BYƆ́ MǏ ÐƆ MǏ NÍ ÐE WĚ XÁ ÉMÍ É
4-5. Ényí mɛɖé byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí ɔ, étɛ́ mǐ ka ɖó ná kanbyɔ́ mǐɖée jɛ nukɔn? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.
4 Ényí mɛɖé byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí ɔ, étɛ́ mǐ ka ɖó ná wa jɛ nukɔn? Mǐ sixú mɔ ɖɔ wǔ wɛ è jɔ mǐ, bo ná ba ná d’alɔ afɔjíafɔjí. Amɔ̌, mǐ ɖó ná kan nǔ élɔ́ byɔ́ mǐɖée jɛ nukɔn: ‘Un ka jɛxá bá ɖe wě xá mɛ ɖo ninɔmɛ élɔ́ mɛ a?’ Hweɖélɛ́nu ɔ, alɔ ɖagbe hú gǎn e mǐ sixú dó é wɛ nyí ɖɔ mǐ ní ma ɖe wě xá mɛ ɔ ó, loɔ, mǐ ní sɛ́ ɛ dó mɛ e jɛxá bá xlɛ́ ali mɛ ɖo ninɔmɛ énɛ́ mɛ é gɔ́n.
5 Kpɔ́ndéwú ɖé ɖíe. Mǐ ní ɖɔ ɖɔ xɔ́ntɔn vívɛ́ towe ɖé ɖo azɔn syɛ́nsyɛ́n ɖé jɛ wɛ. É ɖɔ nú we ɖɔ émí ko ɖo do ba nú nǔ dó nukúnkpémɛwú sín ali ɖěɖěe hun nú émí lɛ́ é jí wɛ, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, é ɖɔ nú we ɖɔ hwi ní ɖɔ linlin hwi tɔn dó ée hwi lin ɖɔ é kpɔ́n te é wú. A sixú ko ɖó linlin mɛɖésúnɔ tɔn lɛ́ dó xó ɔ wú, amɔ̌, a nyí dotóo ǎ, è ka lɛ́ kplɔ́n azɔ̌ we bónú a ná nɔ gbɔ azɔn ǎ. Ðo ninɔmɛ énɛ́ mɛ ɔ, alɔ ɖagbe hú gǎn e a sixú dó xɔ́ntɔn towe é wɛ nyí ɖɔ a ní d’alɔ ɛ bónú é ní mɔ mɛ e jɛxá bá d’alɔ ɛ é.
6. Étɛ́wú mǐ ka sixú wá gbeta ɔ kɔn bo nɔ te hwɛ̌ cóbó ɖe wě xá mɛ?
6 Ényí mǐ ná bo tlɛ mɔ ɖɔ mǐ jɛxá bá ɖe wě xá mɛ dó xó tají ɖé wú ɔ, mǐ sixú wá gbeta ɔ kɔn bá yi agbɔ̌n jí cóbá ná xósin mɛ e byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí é. Étɛ́wú? Nǔnywɛ́xó 15:28 ɖɔ ɖɔ “gbɛtɔ́ hwɛjijɔnɔ nɔ lin tamɛ cóbó nɔ kɛ nu dó xó wú.” Ényí mǐ ka lin ɖɔ mǐ ko tuun xósin ɔ ɔ ka lo? Mǐ sixú lɛ́ yi agbɔ̌n jí bo ba do nú nǔ, xo ɖɛ, bo lɛ́ lin tamɛ. Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ sixú kú d’é jí hú gǎn ɖɔ, xósin e mǐ ná ná é ná xo nǔ dó akpa ɖokpó ɔ mɛ xá linlin e Jexóva ɖó dó xó ɔ wú é. Kpɔ́n kpɔ́ndéwú gbeyíɖɔ Natáan tɔn.
7. Étɛ́ gbeyíɖɔ Natáan sín kpɔ́ndéwú ka kplɔ́n we?
7 Hwenu e axɔ́sú Davídi ɖo xó ɖɔ xá gbeyíɖɔ Natáan wɛ é ɔ, é ɖɔ n’i ɖɔ émí jló ná gbá tɛ́npli ɖé nú Jexóva. Afɔjíafɔjí jɛ́n Natáan ɖe wě xá ɛ ɖe ɖɔ é ní bló. Amɔ̌, Natáan ɖó ná ko yi agbɔ̌n jí bo kan nǔ byɔ́ Jexóva hwɛ̌. Aniwú? Ðó Jexóva ba ɖɔ Davídi ní gbá tɛ́npli ɔ ǎ. (1 Tan 17:1-4) Lěe kpɔ́ndéwú énɛ́ xlɛ́ gbɔn é ɔ, ényí mɛɖé byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní ɖe wě xá émí ɔ, nǔnywɛ́nú wɛ é ná nyí ɖɔ mǐ ní ma “yá wǔ ɖɔ xó” ó.—Ja. 1:19.
8. Hwɛjijɔ ɖěvo tɛ́ wú mǐ ka ɖó ná nɔ ɖó ayi te hwenu e mǐ ɖo wě ɖe xá mɛ wɛ é?
8 Hwɛjijɔ e wú mǐ ɖó ná ɖ’ayi te hwenu e mǐ ɖo wě ɖe xá mɛɖé wɛ é ɖěvo ɖíe: Ényí mǐ ɖe wě xá mɛɖé bɔ mɛ ɔ wá gbeta ɖé kɔn bɔ é ji nǔ nyanya ɖé ɔ, mǐ lɔ sixú hɛn agban tɔn. É ɖo wɛn ɖɔ, mǐ ɖó hwɛjijɔ ɖagbe e wú mǐ ná nɔ lin tamɛ ganjí cóbó ɖe wě xá mɛ é lɛ́ é.
HWENU E MǏ ÐÓ NÁ ÐE WĚ XÁ MƐ E MA BYƆ́ MǏ ÐƆ MǏ NÍ ÐE WĚ XÁ ÉMÍ Ǎ É ÐÉ É
9. Cóbónú mɛxó agun tɔn lɛ́ ná ɖe wě xá mɛ ɔ, étɛ́ jí yě ka ɖó ná kú dó? (Galátinu lɛ́ 6:1)
9 Sín hweɖénu jɛ hweɖénu ɔ, mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖó ná wá gbeta ɔ kɔn bo ɖe wě xá nɔví súnnu alǒ nɔví nyɔ̌nu e “ɖe afɔ nyi do” é ɖé. (Xa Galátinu lɛ́ 6:1.) Mɛ ɔ sixú ɖo gbeta e nǔnywɛ́ ma kpé ǎ, bo sixú zɔ́n bɔ é wá hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n ɖé é ɖé lɛ́ kɔn wá wɛ. Nǔ e gbé nya wɛ mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖe é wɛ nyí ɖɔ yě ná d’alɔ mɛ ɔ, bɔ é ná nɔ ali e nɔ kplá mɛ yi gbɛ mavɔmavɔ mɛ é jí. (Ja. 5:19, 20) Amɔ̌, cóbónú wěɖexámɛ yětɔn ná w’azɔ̌ ɔ, yě ɖó ná to kú d’é jí ɖɔ mɛ ɔ ɖe afɔ nyi do nǔgbó nǔgbó hwɛ̌. Mǐ bǐ wɛ Jexóva ná gbe bɔ mǐ ná nɔ wá gbeta e ayixa mǐtɔn yí gbe ná lɛ́ é kɔn. (Hlɔ̌. 14:1-4) Amɔ̌, ényí nɔví súnnu ɖé ɖe afɔ nyi do nǔgbó, bɔ mɛxó lɛ́ wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ è ɖó ná ɖe wě ɖé lɛ́ xá ɛ ɔ ka lo?
10-12. Ényí mɛɖé ma byɔ́ mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖɔ yě ní ɖe wě xá émí ǎ bɔ yě ka ɖó ná ɖe wě xá ɛ ɔ, étɛ́ yě ka ɖó ná wa? Jlɛ̌ dó nǔɖé wú. (Kpɔ́n ɖiɖe lɛ́ lɔmɔ̌.)
10 Mɛxó agun tɔn ɖěɖěe ɖó ná ɖe wě xá mɛ e ma byɔ́ yě ɖɔ yě ní ɖe wě xá émí ǎ lɛ́ é nɔ ɖí xwi xá tagba bǔnɔ ɖé. Ðo ali tɛ́ nu? Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖɔ ɖɔ mɛɖé sixú ko ɖe afɔ nyi do cóbó wá ɖ’ayi wú. Énɛ́ wú ɔ, nǔ nukɔntɔn e mɛxó lɛ́ ɖó ná wa é wɛ nyí ɖɔ yě ná sɔ́ nǔ nú mɛ ɔ bónú é ná yí gbe nú wěɖexámɛ ɔ.
11 È sixú jlɛ́ wě ɖiɖe xá mɛ e ma byɔ́ ɖɔ è ní ɖe wě xá émí ǎ é dó atín tuntun ɖó ayǐkúngban e syɛ́n é jí wú. Cóbónú glesi ɖé ná jɛ nǔ dó jí ɔ, gle ɔ wɛ é nɔ to lɛ hwɛ̌. Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ ayǐkúngban ɔ nɔ jíjé bɔ é hɛn ɔ, é ná dó nǔkún ɖ’é jí. Énɛ́ gúdo ɔ, é nɔ dó nǔkún ɔ. Gǔdo mɛ ɔ, é nɔ hú sin ná bɔ jinukún ɔ nɔ su. Mɔ̌ ɖokpó ɔ, cóbónú mɛxó agun tɔn ɖé ná ɖe wě xá mɛ e ma byɔ́ ɛ ɖɔ é ní ɖe wě xá émí ǎ é ɖé ɔ, é ná nyɔ́ ɖɔ é ní sɔ́ nǔ nú ayǐkúngban ɔ cóbó ɖɔ xó. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ényí hwenu e jɛxá bɔ mɛxó ɔ ná ɖɔ xó dó é su ɔ, é ná ná gǎnjɛwú nɔví ɔ ɖɔ nǔ e ná nyɔ́ n’i hú gǎn é wɛ ɖo ayi mɛ ɖu nú émí wɛ. Ényí è ko tuun ɖɔ wěɖexámɛtɔ́ ɔ, mɛɖé wɛ é nyí bo nɔ yí wǎn nú mɛ, bo nɔ lɛ́ nyɔ́ xomɛ ɔ, é ná bɔ wǔ nú mɛ ɖěvo lɛ́ hú gǎn bɔ yě ná yí gbe nú wěɖexámɛ tɔn.
12 Ðo xóɖɔɖókpɔ́ ɔ hwenu ɔ, mɛxó agun tɔn ɔ sixú kpo ɖo ayǐkúngban ɔ jíjé wɛ gbɔn flínflín mɛ ɔ ɖɔ mǐ bǐ wɛ nɔ wa nǔ nyi do bo nɔ ɖó hudó wěɖexámɛ tɔn sín hweɖénu jɛ hweɖénu gblamɛ. (Hlɔ̌. 3:23) Mɛxó agun tɔn ɔ ná zán gbe fífá, bo lɛ́ ɖɔ xó kpó sísí ɖaxó kpó lobo zán Mawuxówéma ɔ dó xlɛ́ nɔví ɔ lěe é ɖe afɔ nyi do gbɔn é nyi wɛn. Ényí nɔví ɔ tuun ɖɔ émí ɖe afɔ nyi do gúdo ɔ, mɛxó agun tɔn ɔ ná “dó nǔkún ɔ;” lěe é ná wa mɔ̌ gbɔn é wɛ nyí ɖɔ é ná zán xógbe e bɔkun lɛ́ é dó tínmɛ nǔ e nɔví ɔ ɖó ná wa dó jlá ninɔmɛ ɔ ɖó é n’i. Gǔdo mɛ ɔ, mɛxó agun tɔn ɔ ná “hú sin” nú nǔkún ɔ gbɔn nɔví ɔ kpikpa kpó ayi bǐ kpó, kpó ɖɛ xixo xá ɛ kpó gblamɛ.—Ja. 5:15.
Wě ɖiɖe xá mɛ e ma byɔ́ ɖɔ è ní ɖe wě xá émí ǎ é nɔ byɔ́ wǎnyíyí kpó azɔ̌tuuntuun kpó (Kpɔ́n akpáxwé 10-12)
13. Nɛ̌ mɛxó lɛ́ ka sixú kú d’é jí ɖɔ mɛ ɔ mɔ nǔ jɛ wěɖexámɛ ɔ mɛ gbɔn?
13 Hweɖélɛ́nu ɔ, nǔ e wěɖexámɛtɔ́ ɔ ɖɔ é kpó nǔ e mɛ e ɖe wě xá wɛ è ɖe é se é kpó nɔ nyí nǔ ɖokpó ɔ ǎ. Étɛ́ mɛxó agun tɔn lɛ́ ka sixú wa bónú nǔ mɔ̌hun ma wá jɛ ó? Yě sixú dɔn ayi mɛ ɔ tɔn yi nǔ tají lɛ́ jí gbɔn ayi hinhɛn dó kan nǔɖé lɛ́ byɔ́ kpó sísí kpó gblamɛ. (Nǔt. 12:11) Xósin e mɛ ɔ ná ná lɛ́ é ná d’alɔ wěɖexámɛtɔ́ ɔ b’ɛ ná kú d’é jí ɖɔ mɛ ɔ mɔ nǔ jɛ wě e è ɖe xá ɛ é mɛ.—Nǔt. 12:11.
NƆ ÐE WĚ XÁ MƐ ÐO HWE E SƆGBE É KPÓ ALI E SƆGBE É KPÓ NU
14. Mǐ ka ɖó ná ɖe wě xá mɛ hwenu e mǐ ɖo xomɛsin jí é wɛ a? Tínmɛ.
14 Mǐ bǐ wɛ nyí hwɛhutɔ́, énɛ́ wú ɔ, mǐ nɔ wa, alǒ ɖɔ nǔ ɖěɖěe nɔ dó xomɛsin nú mɛ ɖěvo lɛ́ é hweɖélɛ́nu. (Koló. 3:13) Biblu ɖɔ ɖɔ hweɖélɛ́nu ɔ, mɛɖé sixú ɖɔ alǒ wa nǔɖé bɔ é ná dó xomɛsin nú mǐ. (Efɛ́. 4:26) Amɔ̌, mǐ ɖó ná ɖe wě xá mɛ hwenu e mǐ ɖo xomɛsin jí é ǎ. Étɛ́wú? Ðó “xomɛsin gbɛtɔ́ tɔn nɔ wa nǔ sɔgbe xá nǔjlɔ́jlɔ́wiwa Mawu tɔn ǎ.” (Ja. 1:20) Ényí mǐ ɖe wě xá mɛ hwenu e mǐ ɖo xomɛsin jí é ɔ, ninɔmɛ ɔ sixú lɛ́ vántán d’é jí. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ɖe ɖɔ mǐ kún ɖó ná ɖɔ linlin mǐtɔn kpó lěe nǔ cí nú mǐ é kpó nú mɛ e dó xomɛsin nú mǐ é gbeɖé ó ǎ. Amɔ̌, mǐ ɖó ná nɔ te káká bɔ xomɛ mǐtɔn ná to fá hwɛ̌ cóbɔ mǐ ná ɖɔ nǔ ɖěbǔ nú mɛ ɔ. Ð’ayi kpɔ́ndéwú ɖagbe e wěɖexámɛtɔ́ gbejínɔtɔ́ Jɔbu tɔn Elihu zé ɖ’ayǐ é wú.
15. Étɛ́ kpɔ́ndéwú Elihu tɔn ka kplɔ́n mǐ? (Kpɔ́n ɖiɖe ɔ lɔmɔ̌.)
15 Azǎn mɔ̌kpán wɛ Elihu zán dó ɖótó Jɔbu hwenu e é ɖo hun jɛ dó éɖée jí wɛ sín hwɛ ɖěɖěe gbɔdónúmɛtɔ́ tɔn enyíi lɛ́ dó è lɛ́ é sí wɛ é. Elihu se wǔvɛ́ xá Jɔbu. Hwenu e Jɔbu ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bá ɖe xlɛ́ ɖɔ émí nyí xomɛvɔ́nɔ é ɔ, é ɖɔ nǔɖé lɛ́ dó Jexóva wú bɔ é sɔgbe ǎ. Énɛ́ zɔ́n bɔ xomɛ sin Elihu tawun. Nǔ nyí mɔ̌ có, Elihu nɔ te káká bɔ xó to jɛ jǐ tɔn hwɛ̌, énɛ́ gúdo ɔ, é ɖɔ xó nú Jɔbu kpó gbe fífá kpó, kpó sísí ɖaxó kpó hwenu e é ɖo wě ɖe xá ɛ wɛ é. (Jɔb. 32:2; 33:1-7) Kpɔ́ndéwú Elihu tɔn kplɔ́n nǔgbó tají élɔ́ mǐ: É ná nyɔ́ hú gǎn ɖɔ è ní ɖe wě xá mɛ ɖo hwe ɖagbe ɔ kpó ali ɖagbe ɔ kpó nu, énɛ́ wɛ nyí kpó sísí kpó, kpódó wǎnyíyí kpán.—Nǔt. 3:1, 7.
Elihu tlɛ sin xomɛ syɛ́nsyɛ́n ɖo bǐbɛ́mɛ có, é ka ɖe wě xá Jɔbu kpó gbe fífá kpó, kpódó sísí ɖaxó kpán (Kpɔ́n akpáxwé 15)
KPO ÐO WĚ ÐE XÁ MƐ WƐ, BO LƐ́ KPO ÐO GBE YÍ NÚ WĚÐEXÁMƐ WƐ
16. Étɛ́ Ðɛhan 32:8 ka kplɔ́n mǐ?
16 Wěmafɔ e jí xóta mǐtɔn jínjɔ́n é ɖɔ ‘Jexóva ná kplɔ́n nǔ mǐ; nukún tɔn ná ɖo mǐ jí.’ (Xa Ðɛhan 32:8.) Énɛ́ xlɛ́ ɖɔ é ná kpo ɖo alɔ dó mǐ wɛ. É nyí wě kɛ́ɖɛ́ wɛ é nɔ ɖe xá mǐ ǎ, loɔ, é nɔ lɛ́ d’alɔ mǐ bónú mǐ ná xwedó wěɖexámɛ ɔ. Kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé wɛ énɛ́ nyí nú mǐ! Ényí è jɔ wǔ mǐ bónú mǐ ná ɖe wě xá mɛ ɖěvo lɛ́ hǔn, mi nú mǐ ní xwedó kpɔ́ndéwú Jexóva tɔn bónú nukún mǐtɔn ní nɔ ɖo yě jí, bónú mǐ ní nɔ d’alɔ ɖěbǔ e wú mǐ kpé é yě bónú é ná kpa yě.
17. Ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ ɖe wě e ɖo tlɔlɔ, bo lɛ́ jínjɔ́n Biblu jí é xá mɛ ɔ, étɛ́ yě ka nɔ xlɛ́ ɖɔ émí nyí? Tínmɛ. (Ezayíi 32:1, 2)
17 É byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ ɖe wě ɖagbe lɛ́ xá mɛ, bo nɔ lɛ́ yí gbe nú wě ɖagbe e è ɖe xá mǐ lɛ́ é din hú ɖ’ayǐ tɔn. (2 Tim. 3:1) Mɛxó agun tɔn ɖěɖěe nɔ ɖe wě e ɖo tlɔlɔ, bo lɛ́ jínjɔ́n Biblu jí lɛ́ é xá mɛ lɛ́ é “cí tɔhwín e ɖo ayǐkúngban xúxú jí é ɖɔhun.” (Xa Ezayíi 32:1, 2.) Xɔ́ntɔn ɖěɖěe tuun nǔ e ba ná se wɛ mǐ ɖe é lɛ́ é, cóbó ka nɔ ɖɔ nǔ e mǐ ɖó ná se lɛ́ é nú mǐ é, nɔ ná nǔníná e xɔ akwɛ́ bo cí “kpatágan e è bló sikánú gbɔn wú dó ɖó acɔ́ ná é” ɖɔhun é mǐ. (Nǔx. 25:11) Mi nú mǐ bí ní kpo ɖo tíntɛ́nkpɔ́n wɛ bá ɖó nǔnywɛ́ e sín hudó mǐ ɖó bo ná nɔ ɖe wě ɖagbe lɛ́ xá mɛ, bo ná nɔ lɛ́ yí gbe nú wěɖexámɛ ɖagbe lɛ́ é.
HAN 109 Yǐ wǎn ɖaxó nú mɛ sín ayi mɛ