E dau kilai levu na Kirisimasi me nodra soqo na lotu vaKarisito me marautaki kina na sucu i Jisu. Ia e levu na ivalavala e dau vakayacori ena soqo qori eda vaqaqa kina se ra mai okati tu mada vakacava ena nona sucu o Jisu.

Kena imatai na kena itukuni o Santa Claus se o Father Christmas. Dau vakatayaloyalotaki tu ena gauna qo me turaga mamarau, e kumi vulavula levu, balubalu tale ga, e vakaisulu damudamu. E toso vinaka mada ga e dua na bisinisi ni volitaki gunu e Noca Amerika ena 1931 ni vakayagataki o Father Christmas ena itukutuku ni kena volitaki. Ia era saga eso na lewe i Brazil ena veiyabaki ni 1950 me sosomitaki o Father Christmas ena dua na turaga e kilai levu ena nodra itukuni makawa o Grandpa Indian. Cava e yaco? E taleitaki ga vakalevu o Father Christmas, bau “sivita tale ga na gone o Jisu me vakayagataki ena soqo e dau vakayacori ena ika25 ni Tiseba,” e kaya o Parofesa Carlos E. Fantinati. Ia e sega ni cala duadua e kune ena Kirisimasi na itukuni kei Father Christmas. Ena vinaka meda dikeva tale mada na ka era dau cakava na lotu vaKarisito taumada.

E kaya na Encyclopedia Britannica: “Ena imatai ni rua na senitiuri ni lotu vaKarisito, a saqati vakalevu na nodra siganisucu o ira era bolemate ena vuku ni nodra vakabauta, wili kina o Jisu.” Na vuna? Nodra rai na lotu vaKarisito ni siganisucu e nodra ivalavala na lotu butobuto, me kua sara ga ni soqovi. E sega mada ga ni kune ena iVolatabu na tikinisiga e sucu kina o Jisu.

Ena ikava ni senitiuri G.V., era tauyavutaka ga na lotu Katolika na Kirisimasi, ra sega ni bau kauai ena nodra cata na lotu vaKarisito taumada na ivalavala e dau muri me soqovi kina na siganisucu. E vinakata o lotu me rogo mani kauta tani na ka sara ga e vakalatilati tiko vua—qori na nodra soqo kilai levu na lotu butobuto vakaRoma kei na nodra dau marautaka na vulaililiwa. Ena veiyabaki mai na ika17 ni Tiseba ina imatai ni Janueri, e kaya na ivola Christmas in America, e vola o Penne L. Restad “nira kana na lewe i Roma, ra qito, ra marau, ra tayabe, ra qai tiko ena so tale na soqo mera vakaraitaka kina nodra doka na nodra kalou.” Ena ika25 ni Tiseba era soqova kina na lewe i Roma na sucu ni Matanisiga Qaqa. E tauyavutaka kina o lotu na Kirisimasi, qai vakamarici ira e levu na lewe i Roma mera marautaka na sucu i Jisu me kua na sucu ni matanisiga. E vola e dua na ivola o Gerry Bowler, e yacana na Santa Claus, a Biography, qai tukuna kina nira se “marautaka tiko ga” na lewe i Roma “na veisiwati ni soqo ni vulaililiwa qo.” Era “sega ni wasea na siga vou kei na ivalavala makawa.”

E matata kina ni leqa levu ni soqo ni Kirisimasi oya ni sega ni dodonu na sala e tauyavutaki kina. E kaya o Stephen Nissenbaum ena nona ivola The Battle for Christmas me baleta na Kirisimasi “ni qo na soqo ni lotu butobuto e kena ubi ga na lotu vaKarisito.” E sega ni dokai gona na Kalou kei na Luvena ena Kirisimasi. Vakacava, me raici tu ga vakamamada qori? E taroga na iVolatabu: “Erau na veitokani vakacava na yalododonu kei koya e sega ni yalododonu? Se rau tautauvata vakacava na rarama kei na butobuto?” (2 Korinica 6:14) Me vaka ga na tolo ni kau sa sega ni tubu rawa tale vakadodonu, sa va sara tu ga qori na soqo ni Kirisimasi ni “sa bau dredre sara ga me vakadodonutaki” tale.—Dauvunau 1:15.