Na Cava na Papitaiso?
Kena isau vakaivolatabu
Na papitaiso e kena ibalebale nona tabadromuci e dua ena wai. a E volai ena iVolatabu e levu na papitaiso. (Cakacaka 2:41) Dua ya nona papitaiso o Jisu ni tabadromuci ena Uciwai na Joritani. (Maciu 3:13, 16) Oti e vica na yabaki, e papitaiso e dua na matanivanua ni Iciopea ena “dua na tobu” volekata na gaunisala e gole tiko kina.—Cakacaka 8:36-40.
E vakavulica o Jisu ni dodonu mera papitaiso o ira na nona imuri. (Maciu 28:19, 20) E vakabibitaka tale qori na yapositolo o Pita.—1 Pita 3:21.
Ena ulutaga qo
Na cava e kaya na iVolatabu me baleta nodra papitaiso na gonelalai?
Na cava na ibalebale ni papitaiso ena yaca i Tamana, na Luvena, kei na yalo tabu?
Na cava na ibalebale ni papitaiso?
Qori na nona vakaraitaka e dua e matanalevu ni sa veivutunitaka nona ivalavala ca, qai yalataka vua na Kalou ni na cakava na lomana. Ena talairawarawa tale ga vua na Kalou kei Jisu ena nona bula taucoko, qai muria tiko ga na sala ina bula tawamudu.
Io nona tabadromuci ena wai e dusia na veiveisau sa cakava ena nona bula. Ena sala cava? Na iVolatabu e vakatauvatana na papitaiso me vaka na veibulu. (Roma 6:4; Kolosa 2:12) Na nona papitaiso gona e dua ena wai e vakaraitaka ni sa mate yani na nona ivakarau ni bula makawa. Ni lamata mai wai, ena tekivu ena dua na bula vou ni sa dua na lotu vaKarisito yalayala.
Na cava e kaya na iVolatabu me baleta nodra papitaiso na gonelalai?
E sega ni laurai ena iVolatabu na vakasama ni nodra papitaiso na gone. b E sega tale ga ni vakavulica ni dodonu mera papitaiso na gonelalai.
Na iVolatabu e sega ni duavata kei na nodra papitaiso na gonelalai. E tukuna ni tiko na ivakatagedegede me muria o koya e via papitaiso. Kena ivakaraitaki, e dodonu me kila eso na ivakavuvuli rawarawa me baleta na Kalou, qai bulataka na ka e vulica kina. Oti ena yalataki koya vua na Kalou ena masu. (Cakacaka 2:38, 41; 8:12) Era sega ni rawa ni cakava qori o ira na gonelalai.
Na cava na ibalebale ni papitaiso ena yaca i Tamana, na Luvena, kei na yalo tabu?
O Jisu e vakaroti ira nona imuri mera ‘veivakavulici . . . . mera veivakatisaipelitaki qai papitaisotaki ira na lewenivanua ena yaca i Tamana kei na Luvena kei na yalo tabu, ra qai vakavulici ira mera muria na ka kece e vakarota o Jisu vei ira.’ (Maciu 28:19, 20) “Ena yaca i,” e kena ibalebale nona kila qai doka o koya e papitaiso na itutu kei na lewa i Tamana kei na Luvena, e kila vinaka tale ga na itavi ni yalo tabu. Kena ivakaraitaki, e kaya na yapositolo o Pita vua e dua na turaga sucu lokiloki: “Ena yaca i Jisu Karisito na kai Nasareci, mo lako!” (Cakacaka 3:6) E macala gona ni o Pita e kila qai doka na lewa i Karisito, e vakadinadinataka ni o Jisu ga e veivakabulai.
“Na Tamana,” e vakaibalebaletaki vua na Kalou o Jiova. c Me vaka ni Dauveibuli, Vunibula qai Kalou Cecere e tu vua na lewa.—Vakatekivu 17:1; Vakatakila 4:11.
“Na Luvena,” qo o Jisu Karisito e solia nona bula ena vukuda. (Roma 6:23) Eda na sega ni rawata na bula vakavo ke da kila da qai vakavinavinakataka nona itavi ena vakayacori ni inaki ni Kalou me baleta na kawatamata.—Joni 14:6; 20:31; Cakacaka 4:8-12.
“Na yalo tabu,” ya na nona igu tawarairai na Kalou. d E vakayagataka qori na Kalou me veibuli, solia na bula, vakadewa na itukutuku vei ira nona parofita kei na so tale, solia tale ga vei ira na kaukaua mera cakava na lomana. (Vakatekivu 1:2; Jope 33:4; Roma 15:18, 19) E vakayagataka tale ga na Kalou me uqeti ira na tagane mera vola nona nanuma ena iVolatabu.—2 Pita 1:21.
E ivalavala ca ke dua e papitaiso tale?
E matau vei ira e levu mera veisautaka nodra lotu. Ia vakacava ke ra sa papitaiso oti ena lotu era lewena tu? Ena okati me ivalavala ca ke ra papitaiso tale? Eso era na rairai kaya io, de dua e yavutaki nodra rai ena ka e kaya na Efeso 4:5: “E dua na Turaga, e dua na vakabauta, e dua na papitaiso.” Ia e sega ni kena ibalebale qori ni cala ke dua e via papitaiso tale. Ena sala cava?
Tikina wavolita. E vakabibitaka na yapositolo o Paula ena tikina wavolita na Efeso 4:5, ni dodonu vei ira na lotu vaKarisito dina mera duavata ena vakabauta. (Efeso 4:1-3, 16) Ena rawa ga qori ke ra muri Jisu Karisito, dua ga nodra vakabauta se na nodra kila na ivakavuvuli vakaivolatabu, ra qai muria na ivakatagedegede vakaivolatabu me baleta na papitaiso.
Na yapositolo o Paula e uqeti ira eso era papitaiso oti mera papitaiso tale. Na vuna? Baleta nira se sega ni kila vinaka sara na ivakavuvuli vaKarisito.—Cakacaka 19:1-5.
Yavutaki vinaka na papitaiso. Ena vinakati me yavutaki na papitaiso ena kila ka dina mai na iVolatabu me rawa ni vakadonui keda na Kalou. (1 Timoci 2:3, 4) Ke dua e papitaiso ena ivakavuvuli ni lotu e veisaqasaqa kei na iVolatabu, ena sega ni vakadonui koya na Kalou. (Joni 4:23, 24) De dua e vinaka na nona inaki, ia na ka e cakava e sega ni yavutaki ena “kilaka dodonu.” (Roma 10:2) Me rawa ni vakadonui koya na Kalou ena vinakati me vulica na ka dina ena iVolatabu, muria na ka e vulica, yalataka nona bula vua na Kalou qai papitaiso tale. Koya gona, ena ituvaki qori e sega ni okati me ivalavala ca nona papitaiso tale. Qori na ka ga e dodonu me cakava.
Eso tale na papitaiso e cavuti ena iVolatabu
E tukuni ena iVolatabu eso tale na papitaiso e duatani na kena ibalebale mai na nodra tabadromuci ena wai na imuri i Karisito. Dikeva mada eso na kena ivakaraitaki.
Papitaiso e cakava o Joni na Dauveipapitaisotaki. e O Joni e papitaisotaki ira na Jiu kei ira na tavuki mera Jiu, qori e vakaraitaka nira sa veivutunitaka nodra ivalavala ca nira beca na Lawa e soli vei Mosese. Na Lawa qo e solia na Kalou vei Mosese me baleti ira na Isireli. Nona veipapitaisotaki o Joni e vukei ira mera kila na gauna ena basika mai kina na Mesaia o Jisu na kai Nasareci.—Luke 1:13-17; 3:2, 3; Cakacaka 19:4.
Nona papitaiso o Jisu. E duatani duadua na sala e papitaisotaki Jisu kina o Joni na Dauveipapitaisotaki. O Jisu e uasivi qai sega nona ivalavala ca. (1 Pita 2:21, 22) Nona papitaiso e sega ni okati kina na veivutuni se ‘nona kerea vua na Kalou me savasava na nona lewaeloma.’ (1 Pita 3:21) E dusia ga ni solia nona bula me cakava na loma ni Kalou me Mesaia yalataki se Karisito. E okati kina nona mai mate ena vukuda.—Iperiu 10:7-10.
Papitaiso ena yalo tabu. Erau cavuta o Joni na Dauveipapitaisotaki kei Jisu Karisito na papitaiso ena yalo tabu. (Maciu 3:11; Luke 3:16; Cakacaka 1:1-5) Qori e sega ni tautauvata kei na papitaiso ena yaca ni yalo tabu. (Maciu 28:19) Cava e bibi kina qori?
E dua ga na iwiliwili lailai ni imuri i Jisu era papitaiso ena yalo tabu. Era lumuti ena yalo tabu nira digitaki mera tui qai bete kei Karisito mai lomalagi, ra qai liutaki vuravura. f (1 Pita 1:3, 4; Vakatakila 5:9, 10) Era na liutaki ira na vica vata na milioni na imuri i Jisu era nuitaka na bula tawamudu ena vuravura parataisi.—Maciu 5:5; Luke 23:43.
Papitaiso vei Karisito Jisu kei na papitaiso ena nona mate. O ira na papitaiso ena yalo tabu era ‘papitaiso tale ga vei Karisito Jisu.’ (Roma 6:3) E caka qori vei ira na imuri lumuti i Jisu era na veiliutaki vata kei koya mai lomalagi. Nira papitaiso vei Jisu, era sa lewe ni nona ivavakoso lumuti. O Jisu na Ulu ni ivavakoso qai kena yago o ira na lumuti.—1 Korinica 12:12, 13, 27; Kolosa 1:18.
O ira tale ga na lumuti era “papitaisotaki ina nona [Jisu] mate.” (Roma 6:3, 4) Era vakatotomuri Jisu nira vakuai ira mera talairawarawa vua na Kalou, era kila tale ga nira sega ni bula tawamudu e vuravura. Nira mate e vaka ga era vakaotia nodra papitaiso ena mate i Jisu, ra qai vakaturi i lomalagi ena yago vakayalo.—Roma 6:5; 1 Korinica 15:42-44.
Papitaiso ena bukawaqa. E kaya o Joni na Dauveipapitaisotaki vei ira na vakarorogo: “Ena papitaisotaki kemuni o koya [Jisu] ena yalo tabu kei na bukawaqa. E tu e ligana nona isivi ni cebuceburaki, ena samaka vinaka nona rara ni butu covuata, ena kumuna tale ga nona witi ina lololo, ia ena vakama na qana ena bukawaqa e sega ni boko rawa.” (Maciu 3:11, 12) E duidui na papitaiso ena bukawaqa kei na papitaiso ena yalo tabu. Na cava e vakaibalebaletaka o Joni ena vosa vakatautauvata qori?
Na witi e vakaibalebaletaki ira na rogoci Jisu ra qai talairawarawa vua. Era rawa tale ga ni papitaiso ena yalo tabu. Na qana e vakaibalebaletaki ira na sega ni rogoci Jisu. Era na papitaiso ena bukawaqa, qori e vakaibalebaletaka na rusa tawamudu.—Maciu 3:7-12; Luke 3:16, 17.
a E kaya na Vine’s Complete Expository Dictionary of Old and New Testament Words ni vakadewataki ena vosa vaKirisi na “papitaiso,” e kena ibalebale “toni, tabadromuci qai lamata mai wai.”
b Eso na lotu era dau “papitaisotaki” ira na gonelalai nira vakamirika se sova e uludra na wai, qai vakayacani ira.
c Na yaca ni Kalou o Jiova. (Same 83:18) Raica na ulutaga “O Cei o Jiova?”
d Raica na ulutaga “Na Cava na Yalo Tabu?”
e Raica na ulutaga “O Cei o Joni na Dauveipapitaisotaki?”
f Raica na ulutaga “O Cei ena Lai Bula i Lomalagi?”
g E vakayagataka tale ga na iVolatabu na vosa “papitaiso” me vakamacalataka na vakasavasavataki ni iyaya e vakayagataki ena sokalou, me vaka na tabadromuci ni iyaya ena wai. (Marika 7:4; Iperiu 9:10) Ia qo e sega ni tautauvata kei na nona tabadromuci ena wai o Jisu kei ira na nona imuri.