“Niu se yabaki 15 au dau taleitaka na lawa rau cakava noqu itubutubu, ia qo niu sa yabaki 19 e dodonu me soli vakalevu vei au na galala.”​—Sylvia.

 Vakacava e va tale ga qori nomu rai? Ena vukei iko na ulutaga qo mo veivosakitaka kei rau nomu itubutubu na ituvaki qori.

•  Ka mo kila

•  Ka o rawa ni cakava

•  Ka era kaya nomu icaba

 Ni bera ni o tarogi rau nomu itubutubu me baleta na lawa rau cakava, vakasamataka eso na tikina qo:

•  Ni sega na lawa ena veilecayaki na bula. Vakasamataka mada e dua na gaunisala osooso. Ke sega na kena lawa, ivakatakilakila, cina, se sega ni yalani na totolo ni cici ni motoka ena tini ga ena leqa. Me vaka ga na lawa qori, na lawa tale ga e vale e vukea me kua ni yaco na leqa.

•  Vakaraitaka na nodrau kauaitaki iko nomu itubutubu. Ke sega ni dua na lawa e vale, e vakaraitaka qori ni rau sega ni kauaitaki iko dina. E macala ga ni na sega ni cakava qori e dua na itubutubu.

 O BAU KILA? E tu tale ga nodra lawa na itubutubu! Ke o lomatarotarotaka na tikina qori, wilika na Vakatekivu 2:​24; Vakarua 6:​6, 7; Efeso 6:4; kei na 1 Timoci 5:8.

 Ia vakacava ke o se sega tiko ga ni lomavakacegu ena lawa rau cakava na nomu itubutubu?

 Ni bera ni dou veitalanoa, vakasamataka mada qo. Vakacava o dau talairawarawa ina lawa rau cakava nomu itubutubu? Ke sega, ena rairai ka vakavuku mo kua ni se kerea me soli tale eso na galala vei iko. Ena vinaka mo wilika na ulutaga, “Rawa ni Rau Nuitaki au na Noqu iTubutubu?”

 Ke vinaka na kemu irogorogo, vakarautaka na ka o via tukuna vei rau na nomu itubutubu. Ni o tuvana vakavinaka na nomu kerekere, ena vukei iko mo lewa vinaka na ka mo tukuna. O rawa tale ga ni kerea me rau lalawataka na gauna kei na vanua e veiganiti, mo dou veitalanoa kina. Na gauna dou veitalanoa kina, nanuma tiko e vica na tikina qo:

 Veidokai. E kaya na iVolatabu: “Na vosa kaukaua e vakatubura na cudru.” (Vosa Vakaibalebale 15:1) Qo na ka mo nanuma tiko, ke o veiba keirau nomu itubutubu, qai vakalewai rau ena lawa rau cakava, ena sega ni tini vinaka na veivosaki.

 “Na levu ga ni noqu dokai rau noqu itubutubu, rau dokai au tale ga vakalevu. Ni laurai na veidokai dina e rawarawa tale ga me keitou duavata ena vakatulewa e caka.”​—Bianca, yabaki 19.

 Vakarorogo. E tukuna na iVolatabu mo “totolo ni vakarorogo. . . , me berabera ni cudru.” (Jemesa 1:​19) Kua ni guilecava ni o veivosaki tiko kei rau na nomu itubutubu, ena vinakati mo vakarorogo, sega wale ga ni o vosa.

 “Nida tubu cake tiko, eda nanuma ga nida sa kila e levu na ka ni vakatauvatani vei ira na noda itubutubu, ia e sega ni dina qori. Ena vinakati gona meda rogoca na nodra ivakasala se veidusimaki.”​—Devan, yabaki 20.

 Kauai. Saga mo raica na ka mai na nodrau rai na nomu itubutubu. Mo muria tale ga na ivakasala ena iVolatabu ni o “sega ni kauaitaka ga na ka e baleti [iko], ni kauaitaka tale ga na ka e baleti ira tale eso.” Kena ibalebale, mo kauaitaka na ka e baleti rau na nomu itubutubu.​—Filipai 2:4.

 “Au dau nanuma ga ni rau sega ni tokoni au se saqati au na noqu itubutubu. Ia au qai liaca ni rau via vukei au tiko, rau vinakata tale ga meu dua na tamata nuitaki. Na ka kece rau cakava e vakaraitaka nodrau lomani au.”​—Joshua, yabaki 21.

 Vakatututaka eso na ka. Kaya mada ke rau sa kotora e dua na lawa, oya me kua ni dua na aua na balavu ni nomu draiva ina vanua e caka kina na soqo. Saga mo kila na vuna. Vakacava rau kauai ena yawa ni vanua, se na soqo qori?

•   Ke o draiva, rawa ni o tukuna vei rau ni na tomani iko tiko e dua na nomu itokani.

•   Ke vauca na soqo, de dua mo vakamacalataka vei rau o cei ena tiko kina, o cei tale ga e cicivaka na soqo.

 Nanuma tiko mo dau veidokai ena ka o tukuna, mo vakarorogo tale ga vakavinaka ena ka rau tukuna na nomu itubutubu. Mo vakaraitaka tale ga ni o “rokovi tamamu kei tinamu,” ena ka o tukuna se nomu ivakarau. (Efeso 6:​2, 3) Ke rau veisautaka nodrau vakatulewa se sega, e bibi ga mo  . . .

 Doka na nodrau vakatulewa. E bibi dina qori, ni na rawa ni uqeti rau nomu itubutubu me rau solia vakalevu vei iko na galala. Ke sega ni rawa na ka o vinakata o qai vakavu veiba, qori ena vakadredretaka ga na ka vei iko, ke dou mani veivosaki tale ena dua na gauna. Ia ni o muria se doka nodrau vakatulewa, rau na rawa ni solia tale vei iko eso na galala.