ضمیمه
شیول و هادیس به چه مفهوم است؟
در متون عبری و یونانی کتاب مقدّس، بیش از ۷۰ بار با واژهٔ عبری «شیول» و مترادف یونانی آن «هادیس» برمیخوریم. این دو واژه همیشه در رابطه با موضوع مرگ به کار رفتهاند. در ترجمهٔ فارسی کتاب مقدّس این دو واژه گاهی «گور» و «حفره» ترجمه شدهاند. ولی در برخی موارد نیز «هاویه،» «عالَم اموات» و «جهنّم» ترجمه شدهاند که مفهوم نادرستی را القا میکنند. از آنجایی که در زبان فارسی یافتن مترادفی دقیق برای «شیول» و «هادیس» دشوار است، بهتر است مفهوم این دو واژه را از طریق خود آیات کتاب مقدّس دریابیم. در ادامهٔ این مقاله میخواهیم به بررسی برخی از این آیات بپردازیم.
در جامعه ۹:۱۰ آمده است: «در عالَم اموات [شیول] که به آن میروی نه کار و نه تدبیر و نه علم و نه حکمت است.» در این آیه واژهٔ شیول به معنی قبر است، ولی نه یک قبر مشخص. زیرا در متون عبری و یونانی کتاب مقدّس در اشاره به قبر یک شخص از شیول و هادیس استفاده نمیشود. (پیدایش ۲۳:۷-۹؛ متّیٰ ۲۸:۱) واژهٔ شیول حتی برای مقبرههای خانوادگی و حتی گورهای جمعی نیز به کار نمیرود.—پیدایش ۴۹:۳۰، ۳۱.
پس «شیول» واقعاً به چه معناست؟ از آیات کتاب مقدّس چنین مشخص میشود که «شیول» و «هادیس» مفهومی وسیعتر از یک قبر یا حتی قبرستان دارد. برای مثال، اِشَعْیا ۵:۱۴ آمده است که «هاویه [شیول] حرص خود را زیاد کرده و دهان خویش را بیحد باز نموده است.» با این وصف، شیول با اینکه میلیاردها انسان را به کام خود کشیده، اما سیری نیافته است. (امثال ۳۰:۱۵، ۱۶) حتی قبرستانی بزرگ نیز پس از مدتی پر میشود. در حالی که به گفتهٔ کتاب مقدّس «شیول» هرگز پر نمیشود. (امثال ۲۷:۲۰) پس، شیول محدود به مکانی مشخص نیست. «شیول» و «هادیس» هر دو مفهومی سمبولیک دارد و در واقع سمبول مکانی است که اکثر مردگان در آن آرمیدهاند.
درالبته، مفهوم دیگری نیز در «شیول» و «هادیس» مستتر است. هر بار که کتاب مقدّس در مورد کسانی صحبت میکند که در «شیول» یا «هادیس» آرمیدهاند، منظور آنانی هستند که یَهُوَه رستاخیز خواهد داد. * (ایّوب ۱۴:۱۳؛ اَعمال ۲:۳۱؛ مکاشفه ۲۰:۱۳؛ در این آیات واژهٔ عبری شیول «هاویه» و واژهٔ یونانی هادیس «عالَم اموات» ترجمه شده است) آیات کتاب مقدّس نشان میدهد که یَهُوَه به غیر از خادمان وفادار خود، برخی از کسانی را که هرگز او را خدمت نکردهاند، رستاخیز خواهد داد. (در پیدایش ۳۷:۳۵ و مزمور ۵۵:۱۵ واژهٔ «گور» ترجمهٔ واژه عبری شیول است) آری، به گفتهٔ کتاب مقدّس، خدا هم نیکان را رستاخیز میدهد و هم بدان را.—اَعمال ۲۴:۱۵.
^ بند 1 در متون اصلی کتاب مقدّس همچنین با واژهٔ عبری «گِهِنا» (جهنّم) برمیخوریم. این واژه در مورد کسانی به کار رفته است که یَهُوَه آنان را رستاخیز نخواهد داد. (متّیٰ ۵:۳۰؛ ۱۰:۲۸؛ ۲۳:۳۳) همان طور که شیول و هادیس به مکانی مشخص اشاره نمیکند، «گِهِنا» یا جهنّم نیز به مکانی معین اشاره نمیکند و مفهومی سمبولیک دارد.