آیا می‌دانستید که
آیا می‌دانستید که
پولُس رسول در اوّلین سفر میسیونری خود به روم، از چه جاده‌ای عبور کرد؟
▪ در کتاب مقدّس در اعمال ۲۸:۱۳-۱۶ آمده است که پولُس به ایتالیا سفر کرد. او با کشتی به شهر بندری پوتیولی (امروزه پوتزولی) واقع در خلیج ناپل وارد شد. سپس از جادهٔ ویا آپیا که شاهراه اصلی شهر پوتیولی بود سفر خود را به مقصد روم ادامه داد.
سیاستمداری به نام آپیوس کلادیوس کایکوس در سال ۳۱۲ قبل از میلاد، شروع به ساختن این جاده کرد و نام خود را بر آن گذاشت. عرض این جاده که حدود ۵ تا ۶ متر بود با قطعه سنگ‌های آتش‌فشانی سنگفرش شده بود. بعدها این جاده به سمت جنوب شرقی روم گسترش یافت که مسافت آن حدود ۵۸۳ کیلومتر بود. این جاده روم را به بندر بروندیسی‌یوم (امروزه بریندیسی) که دَری به سوی مشرق‌زمین بود، متصل می‌کرد. مسافران طی سفرشان در توقف‌گاه‌های بین‌راه می‌ایستادند. این توقف‌گاه‌ها به مسافت ۲۴ کیلومتر از یکدیگر فاصله داشتند. در آنجا مسافرین می‌توانستند مایحتاج خود را تهیه کنند، بخوابند و یا اسب‌ها و وسایل نقلیه‌شان را عوض کنند.
با این حال، پولُس احتمالاً برای رسیدن به روم، پای پیاده مسافت ۲۱۲ کیلومتر را در جادهٔ ویا آپیا طی کرد. قسمتی از این جاده از کنار مرداب‌های پونتین می‌گذشت که منطقه‌ای مرطوب و باتلاق‌خیز بود. نویسنده‌ای رومی در کتابش از پشه‌ها و بوی متعفّن آن مرداب گله و شکایت کرد. درست در ناحیهٔ شمال این مرداب‌ها، بازار آپیوس قرار داشت که حدود ۶۵ کیلومتری شهر روم بود. همچنین استراحتگاهی به نام «سه میخانه» در آن ناحیه واقع بود که حدود ۵۰ کیلومتر از روم فاصله داشت. در این دو توقف‌گاه، مسیحیان روم به استقبال پولُس آمدند. در آنجا بود که «پولُس با دیدن ایشان خدا را شکر کرد و قوّت قلب یافت.» — اعمال ۲۸:۱۵.
انجیل لوقا ۱:۶۳ به چه «لوحی» اشاره می‌کند؟
▪ در انجیل لوقا می‌خوانیم که دوستان زَکَرِیّا نام نوزادش را از او پرسیدند. زَکَرِیّا «لوحی خواست» و روی آن نوشت: «نام او یحیی است!» (لوقا ۱:۶۳) طبق نوشتهٔ محققی، واژهٔ یونانی ‹لوح› در این آیه به «تختهٔ کوچکی که بر سطح آن لایه‌ای از موم کشیده شده است» اشاره دارد. هر لوح با دو یا چندین لولا به لوحی دیگر متصل شده بود. یک لوح، تخته‌ای با سطح فرو رفته بود که با لایه‌ای از موم پوشیده شده بود. نگارنده با استفاده از قلمی می‌توانست روی سطح آن بنویسد. همچنین او می‌توانست پس از نگارش، دوباره سطح آن را صاف سازد و روی آن بنویسد.
در کتابِ «خواندن و نوشتن در زمان عیسی» (انگل.) چنین آمده است: «نقاشی‌هایی از شهر پمپی، مجسمه‌هایی از نقاط مختلف امپراتوری روم و بسیاری از آثار باقی‌ماندهٔ مصر تا دیوارهای هادریان [شمال بریتانیا] نشان دهندهٔ آن است که استفاده از لوح، در آن زمان بسیار متداول بوده است.» احتمالاً افراد گوناگونی این لوح‌ها را در دست داشتند؛ افرادی مانند تاجران، مأموران دولت و شاید برخی از مسیحیانی که در قرن اوّل میلادی زندگی می‌کردند.
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
ویا آپیا
[تصویر در صفحهٔ ۲۹]
لوح پوشیده‌شده با موم، متعلّق به پسر بچه‌ای از قرن دوّم میلادی
[سطر اعتبار در صفحهٔ ۲۹]
By permission of the British Library
