کلام یَهُوَه زنده است

نکاتی از کتاب پیدایش —‏ قسمت اوّل

کتاب پیدایش محتوی مطالبی در مورد چگونگی به وجود آمدن عالَم،‏ آماده شدن زمین برای سکونت انسان و همین طور آفرینش اوست.‏ موسی این کتاب را در صحرای سینا نوشت و احتمالاً در سال ۱۵۱۳ ق.‏د.‏م.‏ آن را به اتمام رسانید.‏

کتاب پیدایش شامل رویدادهای قبل از طوفان نوح و پس از آن است.‏ علاوه بر این،‏ رابطهٔ یَهُوَه با ابراهیم،‏ اسحاق،‏ یعقوب و یوسف را برای ما توصیف می‌کند.‏ در این مقاله نکات برجستهٔ پیدایش ۱:‏۱ تا ۱۱:‏۹ را یعنی تا پیش از زمانی که رابطهٔ یَهُوَه با ابراهیم آغاز شود،‏ مورد بررسی قرار می‌دهیم.‏

دنیای قبل از طوفان نوح

‏(‏ پیدایش ۱:‏۱ تا ۷:‏۲۴‏)‏

کتاب پیدایش با عبارت «در ابتدا» آغاز می‌شود که منظور از آن میلیاردها سال پیش است.‏ وقایع شش «روز» یا دورهٔ آفرینش طوری توصیف شده‌اند که گویی از دید یک انسان از روی زمین نوشته شده است.‏ خدا در اواخر روز ششم آفرینش،‏ انسان را خلق کرد.‏ اگرچه به علت نافرمانی انسان باغ بهشت از دست رفت،‏ اما یَهُوَه امید برقراری دوبارهٔ آن را به ما می‌دهد.‏ در نخستین نبوّت کتاب مقدّس به «ذریّت» یا نسلی اشاره شده است که اثرات گناه را برطرف می‌کند و سر شیطان را می‌کوبد.‏

در طی ۱۶۰۰ سال شیطان توانست همهٔ انسان‌ها به غیر از تعداد معدودی همچون هابیل،‏ خَنوخ و نوح را از خدا دور کند.‏ نمونهٔ آن قائن است که برادرش هابیل را به قتل رساند.‏ همین طور عبارت انسان‌ها ‹خواندن اسم یَهُوَه را شروع کردند› به معنای آن است که توهین به اسم او را آغاز کردند.‏ حتی شعری که لَمَک سرود نشانگر جو خشونت‌آمیز آن روزگار است.‏ در این شعر آمده است که او جوانی را ظاهراً در دفاع از خود به قتل رسانید.‏ اوضاع زمانی وخیم‌تر شد که فرشتگان نافرمان زنانی را از زمین به همسری گرفتند و دارای فرزندانی غول‌آسا و بی‌رحم شدند.‏ با این همه،‏ نوح با شهامت در مورد طوفان عظیمی که در راه بود اخطار داد و با ساختن کشتی‌ای جان خودش و خانواده‌اش را نجات بخشید.‏

پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۱:‏۱۶ ‏—‏ خدا چگونه می‌توانست در روز اوّل روشنایی را به وجود آورد در حالی که منابع روشنی‌بخش را در روز چهارم ساخت؟‏ کلمهٔ عبری‌ای که در آیهٔ ۱۶ «ساخت» ترجمه شده است با کلمهٔ عبری‌ای که در پیدایش ۱:‏۱،‏ ۲۱،‏ ۲۷ «آفرید» ترجمه شده است یکی نیست.‏ «آسمان‌ها» که شامل منابع روشنی‌بخش نیز می‌شوند مدت‌ها،‏ پیش از «روز اوّل» آفریده شده بودند.‏ اما نور این منابع روشنایی به زمین نمی‌رسید.‏ در روز اوّل هنگامی «روشنایی» به وجود آمد که نور آن منابع از لایه‌های ابر گذشت و به زمین رسید.‏ بدین سان زمین که در حال چرخش بود دارای شب و روز شد.‏ (‏ پیدایش ۱:‏۱-‏۳،‏ ۵‏)‏ اما خود این منابع نور از زمین دیده نمی‌شدند.‏ در طی چهارمین مرحلهٔ آفرینش،‏ یَهُوَه خورشید و ماه و ستارگان را از روی زمین قابل رؤیت «ساخت.‏» —‏ پیدایش ۱:‏۱۷‏.‏

۳‏:‏۸ ‏—‏ آیا یَهُوَه شخصاً با آدم سخن می‌گفت؟‏ در کتاب مقدّس آمده است که خدا غالباً از طریق فرشتگان با انسان‌ها سخن می‌گفت.‏ (‏ پیدایش ۱۶:‏۷-‏۱۱؛‏  ۱۸:‏۱-‏۳،‏ ۲۲-‏۲۶؛‏ ۱۹:‏۱؛‏ داوران ۲:‏۱-‏۴؛‏ ۶:‏۱۱-‏۱۶،‏ ۲۲؛‏ ۱۳:‏۱۵-‏۲۲‏)‏ سخنگوی اصلی خدا پسر یگانه‌اش بود که در کتاب مقدّس «کلمه» نامیده شده است.‏ (‏ یوحنّا ۱:‏۱‏)‏ به احتمال قوی خدا به وسیلهٔ او با آدم و حوّا گفتگو می‌کرد.‏ —‏ پیدایش ۱:‏۲۶-‏۲۸؛‏ ۲:‏۱۶؛‏ ۳:‏۸-‏۱۳‏.‏

۳:‏۱۷ ‏—‏ زمین از چه نظر ملعون شده بود و برای چه مدت؟‏ از این نظر که کشت و کار در آن بسیار دشوار شده بود،‏ همان طور که لَمَک،‏ پدر نوح،‏ در پیدایش ۵:‏۲۹ این موضوع را تأیید می‌کند.‏ پس از طوفان روزگار نوح،‏ یَهُوَه نوح و پسرانش را برکت داد و به آنان گفت که زمین را پر سازند.‏ (‏ پیدایش ۹:‏۱‏)‏ ظاهراً از آن پس زمین دوباره برکت یافت.‏ —‏ پیدایش ۱۳:‏۱۰‏.‏

۴:‏۱۵ ‏—‏ منظور از اینکه یَهُوَه «به قائن نشانه‌ای داد» چیست؟‏ در کتاب مقدّس صحبتی از این نشده است که یَهُوَه بر روی بدن قائن نشانه یا علامتی قرار داده باشد.‏ به احتمال زیاد منظور از این نشانه آن است که یَهُوَه حکمی در مورد قائن صادر کرده بود و به موجب آن کسی حق نداشت او را به انتقام قتل برادرش بکشد.‏ ظاهراً همه آن حکم را می‌دانستند و از آن اطاعت می‌کردند.‏

۴:‏۱۷ ‏—‏ همسر قائن چه کسی بود؟‏ آدم و حوّا صاحب ‹پسران و دخترانی› شدند.‏ (‏ پیدایش ۵:‏۴‏)‏ و قائن یکی از خواهران یا یکی از خواهرزاده‌ها یا برادرزاده‌هایش را به همسری گرفت.‏ ازدواج بین خواهر و برادر بعدها در شریعتی که خدا به اسرائیلیان داد ممنوع اعلام شد.‏ —‏ لاویان ۱۸:‏۹‏.‏

۵:‏۲۴ ‏—‏ منظور از عبارت خدا خَنوخ را «برگرفت» چیست‏؟‏ ظاهراً جان خَنوخ در خطر بود.‏ پولُس رسول در این باره می‌نویسد:‏ «خَنوخ منتقل گشت تا موت را نبیند.‏» (‏ عبرانیان ۱۱:‏۵‏)‏ این گفته بدین معنا نیست که خدا او را به آسمان نزد خود برد تا در آنجا به زندگی ادامه دهد.‏ زیرا نخستین کسی که از زمین به آسمان رفت عیسی بود.‏ (‏ یوحنّا ۳:‏۱۳؛‏ عبرانیان ۶:‏۱۹،‏ ۲۰‏)‏ عبارت «خَنوخ منتقل گشت تا موت را نبیند» شاید به این معنا باشد که خدا او را در یک رؤیا فرو برد و سپس جان او را گرفت.‏ بدین ترتیب خَنوخ به دست دشمنانش گرفتار و کشته نشد.‏

۶:‏۶ ‏—‏ از چه جهت می‌توان گفت که یَهُوَه از آفریدن انسان ‹پشیمان شد›؟‏ کلمهٔ عبری‌ای که در اینجا ‹پشیمان شدن› ترجمه شده است به معنی تغییر رفتار می‌باشد.‏ یَهُوَه اشتباه نمی‌کند و در آفرینش انسان نیز اشتباهی مرتکب نشده است.‏ اما در آن زمان تصمیم گرفت انسان‌ها را به دلیل شرارت بسیارشان از میان ببرد.‏ این امر که عده‌ای از انسان‌ها نجات یافتند نشانگر آن است که یَهُوَه رفتارش را فقط نسبت به انسان‌های شریر تغییر داده بود نه نسبت به ایمانداران.‏ —‏ ۲پِطْرُس ۲:‏۵،‏ ۹‏.‏

۷:‏۲ ‏—‏ بر چه اصلی حیوانی پاک یا ناپاک شمرده می‌شد‏؟‏ ظاهراً حیوانی پاک شمرده می‌شد که برای قربانی مناسب بود و منظور،‏ پاکی یا ناپاکی آن به جهت خوراک نبود.‏ چون پیش از طوفان نوح،‏ انسان‌ها از گوشت حیوانات تغذیه نمی‌کردند.‏ از هنگام برقرار شدن شریعت موسی بود که عنوان «پاک» یا «ناپاک» به گوشت حیوانات اطلاق شد.‏ پس از باطل شدن شریعت موسی قوانین مربوط به «پاک» یا «ناپاک» بودن گوشت حیوانات نیز با آن لغو شد.‏ (‏ اَعمال ۱۰:‏۹-‏۱۶؛‏ اَفَسُسیان ۲:‏۱۵‏)‏ ظاهراً نوح می‌دانست که چه حیواناتی برای قربانی کردن مناسب هستند.‏ او به محض پایین آمدن از کشتی «مذبحی برای خداوند بنا کرد،‏ و از هر بهیمهٔ پاک و از هر پرندهٔ پاک گرفته،‏ قربانی‌های سوختنی بر مذبح گذرانید.‏» —‏ پیدایش ۸:‏۲۰‏.‏

۷:‏۱۱ ‏—‏ آب‌هایی که در هنگام طوفان نوح دنیا را نابود ساخت از کجا آمده بود‏؟‏ «فلک» یا جو زمین،‏ در طی «روز» دوّم یا دورهٔ دوّم آفرینش به وجود آمد.‏ (‏ پیدایش ۱:‏۶،‏ ۷‏)‏ منظور از آب‌هایی که «زیر فلک» قرار داشت آب‌هایی است که پیش از طوفان روی زمین وجود داشت.‏  منظور از آب‌هایی که «بالای فلک» بود،‏ آب‌هایی بود که به مقدار بسیار زیاد در ارتفاعات بالای آسمان وجود داشت و «چشمه‌های لُجّهٔ عظیم» را تشکیل می‌داد.‏ این آب‌ها بود که در هنگام طوفان روی زمین بارید.‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۱:‏۲۶‏.‏ انسان چون شبیه خدا آفریده شده است می‌تواند خصوصیات او را دارا باشد.‏ ما باید خصوصیاتی همچون محبت،‏ رحمت،‏ مهربانی،‏ نیکویی و صبر را که در شخصیت آفریدگارمان وجود دارد در خود پرورش دهیم.‏

۲:‏۲۲-‏۲۴‏.‏ خدا بنیان‌گذار ازدواج است.‏ پیوند ازدواج ابدی و مقدّس می‌باشد و شوهر سرپرست اصلی خانواده است.‏

۳:‏۱-‏۵،‏ ۱۶-‏۲۳‏.‏ شادی و سعادت ما در زندگی بستگی به آن دارد که تا چه حد حاکمیت یَهُوَه را به عنوان سلطان عالَم به رسمیت بشناسیم.‏

۳:‏۱۸،‏ ۱۹؛‏ ۵:‏۵؛‏ ۶:‏۷؛‏ ۷:‏۲۳‏.‏ سخنان یَهُوَه همیشه به حقیقت می‌پیوندد.‏

۴:‏۳-‏۷‏.‏ یَهُوَه قربانی هابیل را با رضایت پذیرفت زیرا او مردی درستکار و باایمان بود.‏ (‏ عبرانیان ۱۱:‏۴‏)‏ اما اَعمال قائن نشانگر بی‌ایمانی او بود.‏ او از روی شرارت،‏ حسادت و تنفر دست به قتل زد.‏ (‏ ۱یوحنّا ۳:‏۱۲‏)‏ علاوه بر این،‏ ظاهراً در نظر او تقدیم کردن قربانی به یَهُوَه عملی پیش‌پاافتاده بود و فقط حالت انجام وظیفه داشت.‏ ما می‌خواهیم خدمت روحانی خود را از صمیم قلب،‏ با نیّتی پاک و بدرستی انجام دهیم.‏

۶:‏۲۲‏.‏ ساختن کشتی برای نوح سال‌ها به طول انجامید اما او در تمام این مدت دقیقاً مطابق فرامین خدا عمل می‌کرد.‏ نتیجه آن شد که خود و خانواده‌اش را نجات بخشید.‏ یَهُوَه از طریق کتاب مقدّس با ما سخن می‌گوید و از طریق سازمانش ما را راهنمایی می‌کند.‏ به صلاح ماست که به فرامین و راهنمایی‌های او گوش فرا دهیم و عمل کنیم.‏

۷:‏۲۱-‏۲۴‏.‏ یَهُوَه فقط شریران را نابود می‌سازد و درستکاران را نجات می‌بخشد.‏

انسان وارد عصری جدید شد

‏(‏ پیدایش ۸:‏۱–‏۱۱:‏۹‏)‏

پس از طوفان نوح،‏ انسان وارد عصری جدید شد.‏ یَهُوَه به آنان اجازه داد که از گوشت حیوانات تغذیه کنند؛‏ به شرط آن که از خوردن خون خودداری نمایند.‏ اجرای حکم اعدام را برای شخصی که مرتکب قتل می‌شد مجاز دانست.‏ عهد رنگین‌کمان را با انسان منعقد ساخت و بر طبق آن قَسَم خورد که دیگر دنیا را با سیل و طوفان نابود نسازد.‏ همهٔ نژادها از سه پسر نوح به وجود آمدند.‏ یکی از نوادگان آنان شکارچی‌ای قوی بود به نام نِمرُود که در مقابل یَهُوَه قد علم کرد.‏ انسان‌ها به جای آنکه در سراسر زمین ساکن شوند،‏ تصمیم گرفتند شهری که بعدها بابل نامیده شد بنا کنند و برجی در آن به افتخار خود بسازند.‏ اما یَهُوَه نقشه‌های آن‌ها را نقش بر آب کرد بدین سان که زبانشان را تغییر داد و ایشان را در سراسر عالَم پراکنده ساخت.‏

 پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات:‏

۸:‏۱۱ ‏—‏ اگر همهٔ درختان در طوفان نوح نابود شدند،‏ کبوتر شاخهٔ زیتون را از کجا آورد؟‏ دو امکان وجود دارد.‏ اوّل آنکه درخت زیتون درختی قوی است که شاید چندین ماه توانسته است زیر آب دوام آورد و وقتی آب‌ها فروکش کرد،‏ دوباره برگ تازه دهد.‏ دوّم آنکه شاید کبوتر شاخهٔ زیتون را از درختچه‌ای که پس از فروکش کردن آب‌ها سبز شده بود جدا ساخت و برای نوح آورد.‏

۹:‏۲۰-‏۲۵ ‏—‏ چرا نوح نوهٔ خود کنعان را لعنت کرد‏؟‏ به احتمال زیاد،‏ کنعان در حق پدربزرگش عملی زشت مرتکب شد.‏ حام پدر کنعان با اینکه شاهد عمل زشت پسرش بود نه تنها جلوی او را نگرفت بلکه قضیه را برای دیگران نیز نقل کرد.‏ اما دو پسر دیگر نوح یعنی سام و یافِث برهنگی پدر خود را پوشانیدند.‏ از این رو برکت یافتند.‏ ولی نوح کنعان را لعنت کرد و این باعث شرمندگی پدرش حام شد.‏

۱۰:‏۲۵ ‏—‏ منظور از اینکه زمین در زمان فالِج «منقسم شد» چیست؟‏ فالِج حدود سال‌های ۲۲۶۹ تا ۲۰۳۰ ق.‏د.‏م.‏ می‌زیست.‏ «در ایّام او» بود که یَهُوَه زبان کسانی را که بابل را می‌ساختند تغییر داد و آنان را در سراسر زمین پراکنده کرد.‏ (‏ پیدایش ۱۱:‏۹‏)‏ به همین دلیل می‌توان گفت که در زمان فالِج زمین یا به عبارت دیگر جمعیت روی زمین «منقسم شد.‏»‏

از این آیات چه می‌آموزیم؟‏

۹:‏۱؛‏ ۱۱:‏۹‏.‏ نقشه‌ها یا تلاش‌های انسان نمی‌تواند مانع تحقق مقاصد یَهُوَه شود.‏

۱۰:‏۱-‏۳۲‏.‏ در باب‌های ۵ و ۱۰ کتاب پیدایش دو شجره‌نامه نوشته شده است که یکی مربوط به قبل از طوفان نوح و دیگری مربوط به بعد از آن است.‏ این شجره‌نامه‌ها نشانگر آن است که همهٔ انسان‌ها از سه پسر نوح و در نتیجه از نسل آدم به وجود آمده‌اند.‏ آشوریان،‏ کلدانیان،‏ عبرانیان،‏ اَرامیان و برخی از قبایل عرب فرزندان سام هستند.‏ حبشی‌ها،‏ مصری‌ها،‏ کنعانیان و بعضی از قبایل آفریقایی و عرب نوادگان حام می‌باشند.‏ هندواروپایی‌ها فرزندان یافِث هستند.‏ پس می‌بینیم که همهٔ ما انسان‌ها از یک خانواده‌ایم و در نظر پروردگار فرقی بین ما وجود ندارد.‏ (‏ اَعمال ۱۷:‏۲۶‏)‏ اگر این نکته را به خاطر بسپاریم ما نیز بین انسان‌ها تبعیض قائل نمی‌شویم.‏

کلام خدا زنده است

باب‌های اوّل کتاب پیدایش شامل معتبرترین گزارش تاریخی در مورد به وجود آمدن انسان است و مقصود یَهُوَه را از آفرینش بشر بر روی زمین روشن می‌کند و اینکه هیچ انسانی نمی‌تواند او را از انجام مقاصدش باز دارد،‏ نمونهٔ آن تلاش‌های بی‌حاصل نَمرود است.‏

هنگامی که خود را برای مطالعهٔ هفتگی کتاب مقدّس در مدرسهٔ تئوکراتیک آماده می‌کنید،‏ می‌توانید به مطالبِ «‏پاسخ به پرسش‌های مربوط به آیات» مراجعه نمایید تا آیات دشوار را بهتر درک کنید.‏ بررسی نکاتِ «‏از آیات چه می‌آموزیم؟‏‏» خواندن کتاب مقدّس را برای ما پرمعناتر می‌سازد.‏ در صورت لزوم می‌توانید از این نکات در بخش «نیازهای محلی» جلسهٔ خدمت استفاده کنید.‏ کلام خدا حقیقتاً زنده است و قدرت دارد زندگی ما را بهبود بخشد.‏ —‏ عبرانیان ۴:‏۱۲‏.‏