دِمی شش‌ساله بود که پدرش در اثر آنوریسمِ مغزی درگذشت.‏ دِریک نه‌سال داشت که پدرش از بیماری قلبی فوت کرد.‏ جِینی در هفت‌سالگی مادرش را که یک سال با سرطان می‌جنگید،‏ از دست داد.‏ *

این سه نفر خیلی زود در زندگی با درد مرگ عزیزانشان روبرو شدند.‏ آیا تو نیز تجربه‌ای مشابه داشته‌ای؟‏ اگر چنین است این مقاله می‌تواند در کنار آمدن با آن تو را یاری کند.‏ * اما ابتدا به چند نکته در مورد دوران سوگواری می‌پردازیم که آگاهی از آن مفید است.‏

افراد به گونه‌های متفاوت سوگواری می‌کنند.‏ به این معنی که هر شخص به شیوهٔ خاص خود با غم و اندوه مرگ عزیزی برخورد می‌کند.‏ در کتاب «یاری به نوجوانان در کنار آمدن با مرگ»‏ * آمده است:‏ «برای کنار آمدن با مرگ عزیزانمان یک قانون خاص یا شیوه‌ای مشخص وجود ندارد.‏» آنچه اهمیت دارد این است که شخص غم و اندوهش را در خود نریزد.‏ چرا چنین می‌گوییم؟‏

سرکوب کردن غم و اندوه می‌تواند مضر باشد.‏ جِینی که در ابتدای مقاله از او صحبت شد،‏ می‌گوید:‏ «من احساساتم را پنهان می‌کردم چون فکر می‌کردم باید قوی باشم تا خواهر کوچک‌ترم به من تکیه کند.‏ حتی امروز هم بیشتر تمایل دارم ناراحتی‌هایم را در خود بریزم و این خوب نیست.‏»‏

در کتاب «سوگواری نوجوانان»‏ * آمده است:‏ «احساسات پنهان و سرکوب‌شده همیشه مخفی نمی‌ماند.‏ این احساسات به صورت امراض جسمی و ناهنجاری‌های عاطفی در زمانی که انتظار ندارید،‏ بروز می‌کند.‏» سرکوب کردن غم و اندوه می‌تواند باعث شود که شخص برای تسکین درد خود به الکل و مواد مخدّر روی آورد.‏

سوگواری می‌تواند با احساسات نامعقول همراه باشد.‏ برای مثال،‏ برخی از شخص متوفی خشمگین می‌شوند و احساس می‌کنند که او آنان را «ترک کرده» است.‏ برخی دیگر خدا را ملامت می‌کنند و می‌گویند که خدا باید مانع این رویداد می‌شد.‏ بعضی نیز از عمل خود یا حرفی که به شخص متوفی زده بوده‌اند،‏ احساس گناه می‌کنند و ناراحتند چون دیگر نمی‌توانند آن را جبران کنند.‏

روشن است که دوران سوگواری می‌تواند بسیار سخت باشد.‏ پس چگونه می‌توان آرامش یافت و در زندگی پیش رفت؟‏

با یک نفر صحبت کن.‏ شاید در این دورانِ سخت بیشتر تمایل داشته باشی که خود را کنار بکشی و تنها باشی.‏ اما اگر برای یکی از اعضای خانواده یا دوستی نزدیک سفرهٔ دلت را باز کنی،‏ می‌تواند باعث شود که با عواطف و احساساتت کنار بیایی و این فاجعه تو را از پا در نیاورد.‏—‏اصل کتاب مقدّس:‏ امثال ۱۸:‏۲۴‏.‏

دفتر خاطرات درست کن.‏ در مورد مادر یا پدرت که از دست داده‌ای بنویس.‏ مثلاً از زیباترین خاطره‌ای که با او داشته‌ای بنویس.‏ در مورد خصوصیات خوب او بنویس؛‏ خصوصیاتی که می‌خواهی در زندگی‌ات سرمشق قرار دهی.‏

اگر افکار منفی آزارت می‌دهد آن را بنویس.‏ برای مثال اگر قبل از مرگ او حرف تندی به او زده‌ای و نمی‌توانی فراموش کنی،‏ در مورد آن بنویس،‏ در مورد این که چه احساسی داری و چرا چنین احساسی داری.‏ برای مثال این که «احساس گناه می‌کنم که روز پیش از مرگ پدر با او بگومگو کردم.‏»‏

پس از آن،‏ از خود بپرس که آیا این احساس و ناراحتی وجدانت منطقی است.‏ در کتاب «سوگواری جوانان»‏ * آمده است:‏ «تو نباید خود را از این که نمی‌دانستی دیگر فرصت عذر خواهی نخواهی داشت،‏ سرزنش کنی.‏ همچنین واقع‌بینانه نیست،‏ اگر فکر کنی که هیچ‌وقت نباید حرفی بزنی یا کاری کنی که لازم باشد بابت آن عذر خواهی کنی.‏»—‏اصل کتاب مقدّس:‏ ایّوب ۱۰:‏۱‏.‏

به سلامت خود برس.‏ به اندازهٔ کافی استراحت کن،‏ ورزش کن و به تغذیهٔ خود توجه کن.‏ اگر اشتها به غذا نداری،‏ تا زمانی که اشتهایت را بازیابی،‏ طی روز تنقلات سالم بخور.‏ برای تسکین اندوه خود به غذاهای ناسالم یا الکل روی نیاور،‏ این کار وضعیت تو را بدتر می‌کند.‏

در دعا با خدا درددل کن.‏ در کتاب مقدّس چنین آمده است:‏ «نگرانی خود را به خداوند بسپار،‏ که او تکیه‌گاه تو خواهد بود.‏» (‏مزمور ۵۵:‏۲۲‏)‏ دعا تنها تکیه‌گاهی عاطفی نیست.‏ دعا به‌راستی ارتباط برقرار کردن با خداست،‏ خدایی که «در تمام سختی‌هایمان به ما دلگرمی می‌بخشد.‏»—‏۲قُرِنتیان ۱:‏۳،‏ ۴‏.‏

یک راهی که خدا به افراد داغدار تسلّی می‌بخشد از طریق کلامش است.‏ تعلیم کتاب مقدّس در مورد وضعیت مردگان و امید رستاخیز می‌تواند به تو کمک کند.‏ آیا مایلی با این تعالیم آشنا شوی؟‏ *‏—‏اصل کتاب مقدّس:‏ مزمور ۹۴:‏۱۹‏.‏