خیر.‏ کل کتاب مقدّس هماهنگ است.‏ شاید برخی گفته‌ها در کتاب مقدّس به نظر متناقض آید،‏ اما معمولاً با در نظر داشتن یک یا چند اصلی که در زیر آمده است،‏ می‌توان درک درستی از آن یافت.‏

1.  ۱.‏ توجه به مضمون متن.‏ گفته‌های هر نویسنده‌ای می‌تواند متناقض به نظر آید،‏ اگر سخنان او خارج از مضمون متن در نظر گرفته شود.‏

2.  ۲.‏ در نظر داشتن دید نویسنده.‏ افرادی که شاهد یک واقعه بوده‌اند،‏ ممکن است هر کدام آن واقعه را دقیق و درست توضیح دهد،‏ اما آن را با کلمات متفاوت بیان کند یا به جزئیات مختلفی اشاره کند.‏

3.  ۳.‏ در نظر گرفتن حقایق تاریخی،‏ عادات و آنچه مرسوم بوده است.‏

4.  ۴.‏ تشخیص مفهوم تحت‌اللفظی و مجازی یک واژه.‏

5.  ۵.‏ تشخیص این که ممکن است عملی به کسی نسبت داده شده باشد،‏ حتی اگر آن شخص خود آن کار را نکرده باشد.‏ a

6.  ۶.‏ استفاده از ترجمه‌ای دقیق از کتاب مقدّس.‏

7.  ۷.‏ پرهیز از تطبیق دادن آیات کتاب مقدّس با اعتقادات نادرست مذهبی یا تعصبات.‏

  مثال‌های زیر نشان می‌دهد که چگونه این اصول برخی از گفته‌های کتاب مقدّس را که به نظر ناهماهنگ می‌رسد،‏ توضیح می‌دهد.‏

اصل ۱:‏ مضمون

  اگر خدا در روز هفتم از کار خود بیاسود،‏ چگونه است که باز هم همچنان کار می‌کند؟‏ گزارش آفرینش در کتاب پیدایش نشان می‌دهد که عبارت «در هفتمین روز،‏ از همهٔ کار خویش بیاسود» مشخصاً به آفرینش چیزهای مادی بر زمین اشاره دارد.‏ (‏پیدایش ۲:‏۲-‏۴‏)‏ گفتهٔ عیسی که «پدر من تا به حال کار کرده است و هنوز کار می‌کند،‏» با این گفته تناقضی ندارد،‏ چون در اینجا منظور اعمال دیگر خداست؛‏ اعمالی مثل الهام کتاب مقدّس،‏ راهنمایی‌هایش و توجه به انسان‌ها.‏—‏یوحنا ۵:‏۱۷؛‏ مزمور ۲۰:‏۶؛‏ ۱۰۵:‏۵؛‏ ۲پِطرُس ۱:‏۲۱‏.‏

اصل ۲ و ۳:‏ دیدگاه و تاریخ

  عیسی در کجا مرد نابینا را شفا داد؟‏ در کتاب لوقا آمده است که عیسی مردی نابینا را شفا داد،‏ وقتی «به اَریحا نزدیک می‌شد.‏» اما مَتّی برای توضیح همین گزارش،‏ به دو مرد نابینا اشاره می‌کند و می‌گوید که این واقعه زمانی روی داد که عیسی و شاگردانش «اَریحا را ترک می‌کردند.‏» (‏لوقا ۱۸:‏۳۵-‏۴۳؛‏ مَتّی ۲۰:‏۲۹-‏۳۴‏)‏ این دو گزارش از دو دید مختلف بیان شده است و در واقع یکدیگر را تکمیل می‌کند.‏ در خصوص تعداد مردان نابینا،‏ مَتّی مشخص بیان کرد که آنان دو نفر بودند،‏ در حالی که لوقا به گفتگوی عیسی با یکی از آن مردان نابینا اشاره کرده است.‏ در خصوص محل وقوع این گزارش،‏ باستان‌شناسان کشف کردند که در زمان عیسی،‏ اَریحا دو شهر بوده است؛‏ یکی شهر قدیمی یهودی بوده است و دیگری شهر جدیدتر رومی که حدود یک‌ونیم کیلومتر از هم فاصله داشت.‏ ممکن است عیسی در میان این دو شهر این معجزه را کرده باشد.‏

اصل ۴:‏ مفهوم تحت‌اللفظی و مجازی عبارات

  آیا زمین نابود خواهد شد؟‏ در کتاب مقدّس در جامعه ۱:‏۴ آمده است که «زمین تا ابد پابرجاست.‏» برخی این عبارت را با این گفتهٔ کتاب مقدّس که «عناصر سوخته شده،‏ از بین خواهند رفت و زمین با هر چه در آن است،‏ ذوب خواهد گشت،‏» متناقض می‌دادند.‏ (‏۲پِطرُس ۳:‏۱۰‏،‏ مژده برای عصر جدید‏)‏ اما در کتاب مقدّس واژهٔ «زمین» به دو مفهوم به کار رفته است،‏ یکی به مفهوم سیّارهٔ ما و دیگری به صورت مجازی به مفهوم مردم روی زمین.‏ (‏پیدایش ۱:‏۱؛‏ ۱۱:‏۱‏)‏ نابودی زمین که در دوم پِطرُس ۳:‏۱۰ به آن اشاره شده است به سوختن و ذوب شدن سیّارهٔ زمین اشاره ندارد،‏ بلکه منظور «نابودی مردمان خدانشناس» است.‏—‏۲پِطرُس ۳:‏۷‏.‏

اصل ۵:‏ نسبت دادن

  در کَفَرناحوم چه کسی خواستهٔ افسر را به عیسی بیان کرد؟‏ در مَتّی ۸:‏۵،‏ ۶ آمده است که افسر خود نزد عیسی آمد،‏ اما در لوقا ۷:‏۳ نوشته شده است که او برای بیان درخواستش ریش‌سفیدان یهود را فرستاد.‏ این گفتهٔ کتاب مقدّس که به نظر متناقض می‌آید،‏ می‌تواند این مفهوم را داشته باشد که آن افسر مردان پیر را به عنوان نمایندگان خود فرستاد تا درخواست او را به عیسی بگویند.‏

اصل ۶:‏ ترجمهٔ دقیق

  آیا همهٔ ما گناه می‌کنیم؟‏ کتاب مقدّس تعلیم می‌دهد که همهٔ ما از آدم،‏ اولین انسان گناه را به ارث برده‌ایم،‏ یعنی گناه موروثی.‏ (‏رومیان ۵:‏۱۲‏)‏ اما در برخی ترجمه‌ها به نظر می‌رسد تناقضی وجود دارد،‏ چون در آیه‌ای دیگر گفته شده است،‏ انسان خوب «گناه نمی‌کند.‏» (‏۱یوحنا ۳:‏۶‏؛‏ ترجمه قدیم‏)‏ در زبان اصلی،‏ یعنی زبان یونانی فعلی که در اول یوحنا ۳:‏۶ آمده است زمان حال است که در این زبان به عملی مستمر اشاره دارد.‏ میان گناه موروثی که از آن گریزی نیست و گناه عمدی که نشانهٔ بی‌توجهی به قانون خدا و نافرمانی مداوم از اوست،‏ تفاوتی وجود دارد.‏ در برخی ترجمه‌ها با به کار بردن عبارتی همچون «گناه پیشه نمی‌کند» یا «به گناه کردن عادت ندارد» این نکتهٔ به ظاهر متناقض روشن شده و مفهوم درست این آیه بیان شده است.‏—‏ترجمهٔ دنیای جدید‏؛‏ ترجمهٔ فیلیپس انگلیسی.‏

اصل ۷:‏ کتاب مقدّس،‏ نه اعتقادی خارج از آن

  آیا عیسی با خدا برابر است یا مقامی پایین‌تر از او دارد؟‏ عیسی گفت:‏ «من و پدر یک هستیم.‏» از سوی دیگر گفته است:‏ «پدر از من بزرگ‌تر است.‏» آیا این دو گفته در تناقضند؟‏ (‏یوحنا ۱۰:‏۳۰؛‏ ۱۴:‏۲۸‏)‏ برای درک درست این آیات،‏ باید بررسی کنیم که کتاب مقدّس واقعاً در مورد یَهُوَه و عیسی چه می‌گوید،‏ نه این که تلاش کنیم این آیات را با اعتقاد تثلیث هماهنگ کنیم؛‏ اعتقادی که بر پایهٔ کتاب مقدّس نیست.‏ در کتاب مقدّس یَهُوَه خدا،‏ پدر عیسی خوانده شده است،‏ همچنین خدای او،‏ یعنی کسی که عیسی او را پرستش می‌کند.‏ (‏مَتّی ۴:‏۱۰؛‏ مَرقُس ۱۵:‏۳۴؛‏ یوحنا ۱۷:‏۳؛‏ ۲۰:‏۱۷؛‏ ۲قُرِنتیان ۱:‏۳‏)‏ پس عیسی با خدا برابر نیست.‏

 مضمون این گفتهٔ عیسی که «من و پدر یک هستیم» نشان می‌دهد که او در مورد یکسان بودن اهداف و مقاصدشان صحبت می‌کرد،‏ به این معنی که او همان اهداف و مقاصد پدرش،‏ یَهُوَه خدا را دارد.‏ عیسی بعدها گفت:‏ «پدر در اتحاد با من است و من در اتحاد با پدر هستم.‏» (‏یوحنا ۱۰:‏۳۸‏)‏ عیسی با پیروانش نیز مقصود و هدفی یکسان داشت،‏ چون برای آنان به خدا این چنین دعا کرد:‏ «من جلالی را که تو به من عطا کرده‌ای،‏ به ایشان عطا کردم تا همان گونه که ما یک هستیم،‏ آنان نیز یک باشند.‏ من در اتحاد با آنان و تو در اتحاد با من.‏» —‏یوحنا ۱۷:‏۲۲،‏ ۲۳‏.‏