1, 2. (α) Ποια είναι η έννοια των λέξεων που χρησιμοποιεί το πρωτότυπο κείμενο για τη «δόξα»; (β) Ποιες ερωτήσεις θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

ΟΤΑΝ ακούτε τη λέξη «δόξα», τι σας έρχεται στο νου; Η μεγαλειώδης λαμπρότητα της δημιουργίας; (Ψαλμ. 19:1) Η αίγλη και η δόξα που περιβάλλουν όσους έχουν να επιδείξουν εξαιρετικό πλούτο, σοφία ή επιτεύγματα; Στις Εβραϊκές Γραφές, οι λέξεις που χρησιμοποιεί το πρωτότυπο κείμενο για τη «δόξα» μεταδίδουν την έννοια του βάρους. Στους αρχαίους χρόνους​—τότε που τα νομίσματα φτιάχνονταν από πολύτιμα μέταλλα—​όσο πιο βαρύ ήταν το νόμισμα τόσο πιο μεγάλη ήταν η αξία του. Τελικά, οι λέξεις που εξέφραζαν την έννοια του βάρους απέκτησαν μεταφορική σημασία, υποδηλώνοντας κάτι πολύτιμο, μεγαλειώδες ή επιβλητικό.

² Μολονότι εμείς μπορεί να εντυπωσιαζόμαστε από τη δύναμη, τη θέση ή τη φήμη ενός ατόμου, τι είναι αυτό που αναζητάει ο Θεός στους ανθρώπους; Οι Γραφές κάνουν λόγο για μια δόξα που ο Θεός χορηγεί στους ανθρώπους. Λόγου χάρη, το εδάφιο Παροιμίες 22:4 δηλώνει: «Το αποτέλεσμα της ταπεινοφροσύνης και του φόβου του Ιεχωβά είναι πλούτος και δόξα και ζωή». Ο δε μαθητής Ιάκωβος έγραψε: «Ταπεινωθείτε στα μάτια του Ιεχωβά, και αυτός θα σας εξυψώσει». (Ιακ. 4:10) Τι είναι η δόξα που προσδίδει ο Ιεχωβά στους ανθρώπους; Τι μπορεί να μας εμποδίσει να την απολαύσουμε; Και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε άλλους να απολαύσουν αυτή τη δόξα;

3-5. Σε ποια δόξα μπορεί να μας οδηγήσει ο Ιεχωβά;

³ Ο ψαλμωδός εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο Ιεχωβά θα έπιανε το δεξί του χέρι και θα τον οδηγούσε σε αληθινή δόξα. (Διαβάστε Ψαλμός 73:23, 24) Πώς το κάνει αυτό ο Ιεχωβά; Οδηγεί τους ταπεινούς υπηρέτες του στη δόξα τιμώντας τους με διάφορους τρόπους. Τους ευλογεί βοηθώντας τους να κατανοήσουν το θέλημά του. (1 Κορ. 2:7) Τιμάει όσους ακούν το λόγο του και υπακούν σε Αυτόν επιτρέποντάς τους να έχουν στενή προσωπική σχέση μαζί του.​—Ιακ. 4:8.

 ⁴ Ο Ιεχωβά εμπιστεύεται επίσης στους υπηρέτες του τον ένδοξο θησαυρό της Χριστιανικής διακονίας. (2 Κορ. 4:1, 7) Και αυτή η διακονία οδηγεί σε δόξα. Σε όσους χρησιμοποιούν αυτό το προνόμιο υπηρεσίας προς αίνο του και προς όφελος των άλλων, υπόσχεται: «Εκείνους που με τιμούν θα τους τιμήσω». (1 Σαμ. 2:30) Τέτοια άτομα απολαμβάνουν την τιμή να έχουν καλό όνομα ενώπιον του Ιεχωβά, και οι άλλοι υπηρέτες του Θεού πιθανότατα θα λένε καλά λόγια για αυτούς.​—Παρ. 11:16· 22:1.

⁵ Τι θα πούμε για το μέλλον όσων “ελπίζουν στον Ιεχωβά και τηρούν την οδό του”; Αυτοί λαβαίνουν την υπόσχεση: “[Ο Ιεχωβά] θα σας εξυψώσει για να γίνετε κάτοχοι της γης. Όταν εκκοπούν οι πονηροί, θα το δείτε”. (Ψαλμ. 37:34) Αποβλέπουν στην απαράμιλλη τιμή να λάβουν αιώνια ζωή.​—Ψαλμ. 37:29.

6, 7. Γιατί δεν ήθελαν πολλοί να θέσουν πίστη στον Ιησού;

⁶ Τι θα μπορούσε να μας εμποδίσει να λάβουμε τη δόξα που είναι πρόθυμος να μας χορηγήσει ο Ιεχωβά; Ένας παράγοντας είναι το να δίνουμε πολύ μεγάλη βαρύτητα στη γνώμη εκείνων που δεν έχουν καλή σχέση με τον Θεό. Εξετάστε τι έγραψε ο απόστολος Ιωάννης για ορισμένα άτομα με εξουσία την εποχή του Ιησού: «Πολλοί ακόμη και από τους άρχοντες έθεσαν πράγματι πίστη [στον Ιησού], αλλά εξαιτίας των Φαρισαίων δεν τον ομολογούσαν, για να μην αποβληθούν από τη συναγωγή· διότι αγάπησαν τη δόξα των ανθρώπων πιο πολύ και από τη δόξα του Θεού». (Ιωάν. 12:42, 43) Πόσο καλύτερο θα ήταν για εκείνους τους άρχοντες αν δεν υπολόγιζαν τόσο πολύ την άποψη των Φαρισαίων.

⁷ Νωρίτερα στη διακονία του, ο Ιησούς είχε εξηγήσει καθαρά γιατί πολλοί δεν τον δέχονταν ούτε έθεταν πίστη σε αυτόν. (Διαβάστε Ιωάννης 5:39-44) Το έθνος του Ισραήλ προσδοκούσε την έλευση του Μεσσία επί αιώνες. Όταν ο Ιησούς άρχισε να διδάσκει, κάποια άτομα ίσως είχαν διακρίνει από την προφητεία του Δανιήλ ότι είχε έρθει ο προσδιορισμένος καιρός για την εμφάνιση του Χριστού. Μήνες νωρίτερα, όταν ο Ιωάννης ο Βαφτιστής άρχισε να κηρύττει, πολλοί έλεγαν: «Μήπως είναι αυτός ο Χριστός;» (Λουκ. 3:15) Τώρα, ο από πολλού αναμενόμενος Μεσσίας βρισκόταν ανάμεσά τους και δίδασκε. Αλλά αυτοί που ήταν ειδήμονες στο Νόμο δεν τον δέχτηκαν. Επισημαίνοντας το λόγο, ο Ιησούς τούς ρώτησε: «Πώς μπορείτε εσείς να πιστέψετε, όταν αποδέχεστε δόξα ο ένας από τον άλλον και δεν επιζητείτε τη δόξα που έρχεται από τον μόνο Θεό;»

8, 9. Χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα το φως, δείξτε πώς η ανθρώπινη δόξα μπορεί να επισκιάσει τη θεϊκή.

⁸ Μπορούμε να καταλάβουμε πώς η ανθρώπινη δόξα είναι δυνατόν να επισκιάσει τη θεϊκή αν παραβάλουμε τη δόξα με το φως. Το λαμπερό μας σύμπαν διαθέτει άφθονη δόξα. Θυμάστε πότε ήταν η τελευταία φορά που κοιτάξατε τον ξάστερο νυχτερινό ουρανό και θαμπωθήκατε από τα χιλιάδες άστρα; «Η δόξα των άστρων» προκαλεί δέος. (1 Κορ. 15:40, 41) Αλλά πώς φαίνεται αυτός ο ίδιος ουρανός όταν τον κοιτάτε από τους δρόμους μιας κατάφωτης πόλης; Τα φώτα της πόλης καθιστούν σχεδόν αδύνατον να δούμε το φως των μακρινών άστρων! Μήπως συμβαίνει αυτό επειδή τα φώτα των δρόμων, των σταδίων και των κτιρίων είναι πιο ισχυρά ή πιο όμορφα από το φως των άστρων; Όχι! Απλώς, τα φώτα της πόλης είναι πιο κοντά μας και μας εμποδίζουν να διακρίνουμε καθαρά τη δημιουργία του Ιεχωβά. Για να παρατηρήσουμε τα θαύματα του νυχτερινού ουρανού, πρέπει με κάποιον τρόπο να αποκλείσουμε ή να αποφύγουμε τα εμπόδια που θέτει το τεχνητό φως.

⁹ Παρόμοια, αν η καρδιά μας ελκύεται από το εσφαλμένο είδος δόξας, αυτό μπορεί να μας εμποδίσει να εκτιμούμε και να επιζητούμε την ανεξίτηλη δόξα που είναι πρόθυμος να μας δώσει ο Ιεχωβά. Πολλοί δεν δέχονται το άγγελμα της Βασιλείας επειδή φοβούνται τι θα σκεφτούν για αυτούς οι φίλοι ή οι συγγενείς τους. Μήπως, όμως, η  επιθυμία για δόξα από ανθρώπους θα μπορούσε να επηρεάσει ακόμη και αφιερωμένους υπηρέτες του Θεού; Υποθέστε ότι σε κάποιον νεαρό ανατίθεται να κηρύξει σε έναν τομέα όπου οι άνθρωποι τον γνωρίζουν αρκετά καλά αλλά δεν ξέρουν ακόμη ότι είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά. Μήπως θα φοβηθεί να κηρύξει; Ή τι πρέπει να κάνει κάποιος αν υφίσταται κοροϊδίες επειδή επιδιώκει θεοκρατικούς στόχους; Θα επιτρέψει σε άτομα που δεν έχουν καθαρή πνευματική όραση να επηρεάσουν τις επιλογές του στη ζωή; Ή ίσως κάποιος Χριστιανός να έχει διαπράξει σοβαρή αμαρτία. Μήπως θα κρύψει την αδικοπραγία του επειδή φοβάται ότι θα χάσει την υπόστασή του στην εκκλησία ή επειδή δεν θέλει να απογοητεύσει τους προσφιλείς του; Σε αυτή την τελευταία περίπτωση, αν πρώτιστο μέλημά του είναι να αποκαταστήσει τη σχέση του με τον Ιεχωβά, θα «καλέσει τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας» και θα ζητήσει τη βοήθειά τους.​—Διαβάστε Ιακώβου 5:14-16.

10. (α) Πώς θα μπορούσε να θολώσει την κρίση μας η υπερβολική ανησυχία για το πώς μας βλέπουν οι άλλοι; (β) Ποια διαβεβαίωση έχουμε αν ενεργούμε με ταπεινοφροσύνη;

¹⁰ Ίσως πάλι, ενώ προοδεύουμε προς τη Χριστιανική ωριμότητα, λάβουμε συμβουλή από κάποιον ομόπιστό μας. Οι ειλικρινείς παρατηρήσεις του μπορούν να μας ωφελήσουν αν εμείς δεν υψώσουμε ένα τείχος λόγω της υπερηφάνειας, της επιθυμίας να περισώσουμε το γόητρό μας ή της τάσης να δικαιολογήσουμε την πορεία μας. Ή υποθέστε ότι συνεργάζεστε με έναν ομόπιστό σας για κάποιο ζήτημα. Θα αφήσετε τη συνεργασία σας να επηρεαστεί από την ανησυχία γύρω από το ποιος θα λάβει τα εύσημα για τις καλές σας ιδέες και τη σκληρή σας εργασία; Αν βρεθείτε σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω καταστάσεις, να είστε βέβαιοι ότι «αυτός που έχει ταπεινό πνεύμα θα απολαύσει δόξα».​—Παρ. 29:23.

11. Με ποιον τρόπο πρέπει να αντιδρούμε μέσα μας στον έπαινο, και γιατί;

¹¹ Παρόμοια, οι επίσκοποι και αυτοί που “επιδιώκουν” ένα τέτοιο προνόμιο χρειάζεται να προσέχουν ώστε να μην επιζητούν τον έπαινο των ανθρώπων. (1 Τιμ. 3:1· 1 Θεσ. 2:6) Πώς πρέπει να αντιδράσει ένας αδελφός αν λάβει ειλικρινή έπαινο για κάτι που έκανε καλά; Πιθανότατα δεν θα στήσει μνημείο για τον εαυτό του, όπως έκανε ο Βασιλιάς Σαούλ. (1 Σαμ. 15:12) Ωστόσο, αναγνωρίζει άραγε πρόθυμα ότι μπόρεσε να τα καταφέρει μόνο χάρη στην παρ’ αξία καλοσύνη του Ιεχωβά και ότι οποιαδήποτε μελλοντική του επιτυχία εξακολουθεί να εξαρτάται από την ευλογία και τη βοήθεια του Θεού; (1 Πέτρ. 4:11) Ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούμε μέσα μας στον έπαινο αποκαλύπτει τι είδους δόξα επιζητούμε.​—Παρ. 27:21.

12. Τι εμπόδιζε κάποιους Ιουδαίους να ακούσουν τον Ιησού;

¹² Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να μας εμποδίσει να απολαύσουμε δόξα από τον Θεό είναι οι επιθυμίες μας. Οι εσφαλμένες επιθυμίες μπορεί να μας κάνουν να μη θέλουμε ούτε καν να ακούσουμε την αλήθεια. (Διαβάστε Ιωάννης 8:43-47) Ο Ιησούς είπε σε κάποιους Ιουδαίους ότι δεν άκουγαν το άγγελμά του επειδή “ήθελαν να κάνουν τις επιθυμίες του πατέρα τους του Διαβόλου”.

13, 14. (α) Τι λένε οι ερευνητές για τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζεται ο εγκέφαλός μας την ανθρώπινη ομιλία; (β) Τι καθορίζει το ποιον ακούμε;

¹³ Αυτά που επιθυμούμε επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ακούμε. (2 Πέτρ. 3:5) Ο Ιεχωβά μάς έπλασε με την αξιοθαύμαστη ικανότητα να αγνοούμε τους ανεπιθύμητους ήχους. Σταματήστε για λίγο και προσπαθήστε να δείτε πόσους διαφορετικούς ήχους μπορείτε να εντοπίσετε αυτή τη στιγμή. Πιθανότατα δεν είχατε αντιληφθεί πολλούς από αυτούς νωρίτερα. Το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου σας σάς βοηθούσε να επικεντρωθείτε σε ένα και μόνο πράγμα, διατηρώντας παράλληλα την ικανότητά σας να ακούτε και πολλούς άλλους ήχους. Αλλά οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι η ταυτόχρονη αναγνώριση πολλών διαφορετικών ήχων γίνεται πιο δύσκολη όταν περιλαμβάνονται  ανθρώπινες φωνές. Δηλαδή, όταν ακούτε δύο φωνές ταυτόχρονα, πρέπει να διαλέξετε σε ποια θα επικεντρωθείτε. Η επιλογή σας θα εξαρτηθεί από το ποια θέλετε να ακούσετε. Οι Ιουδαίοι που ήθελαν να κάνουν τις επιθυμίες του πατέρα τους, του Διαβόλου, δεν άκουγαν τον Ιησού.

¹⁴ Στα αφτιά μας φτάνουν μηνύματα και από “το σπίτι της σοφίας” και από “το σπίτι της αφροσύνης”. (Παρ. 9:1-5, 13-17) Τόσο η σοφία όσο και η αφροσύνη φωνάζουν προς εμάς, σαν να λέγαμε, και αυτό θέτει ενώπιόν μας μια επιλογή. Σε ποιο κάλεσμα θα ανταποκριθούμε; Η απάντηση εξαρτάται από το τίνος το θέλημα επιθυμούμε να κάνουμε. Τα πρόβατα του Ιησού ακούν τη φωνή του και τον ακολουθούν. (Ιωάν. 10:16, 27) Είναι «με το μέρος της αλήθειας». (Ιωάν. 18:37) «Δεν γνωρίζουν τη φωνή των ξένων». (Ιωάν. 10:5) Τέτοια ταπεινά άτομα απολαμβάνουν δόξα.​—Παρ. 3:13, 16· 8:1, 18.

15. Πώς μπορούσαν οι θλίψεις του Παύλου να «σημαίνουν δόξα» για τους άλλους;

¹⁵ Όταν εγκαρτερούμε κάνοντας το θέλημα του Ιεχωβά, βοηθάμε άλλους να απολαύσουν δόξα. Ο Παύλος έγραψε στην εκκλησία της Εφέσου: «Σας ζητώ . . . να μην παραιτείστε εξαιτίας αυτών των θλίψεών μου για χάρη σας, γιατί αυτές σημαίνουν δόξα για εσάς». (Εφεσ. 3:13) Με ποια έννοια “σήμαιναν δόξα” για τους Εφεσίους οι θλίψεις του Παύλου; Η προθυμία με την οποία συνέχιζε να τους διακονεί παρά τις δοκιμασίες αποδείκνυε στους Εφεσίους ότι τα προνόμια που απολάμβαναν ως Χριστιανοί είχαν βαρύνουσα σημασία και ύψιστη αξία. Αν ο Παύλος είχε παραιτηθεί εξαιτίας των θλίψεων, δεν θα τους μετέδιδε το μήνυμα ότι η σχέση τους με τον Ιεχωβά, η διακονία τους και η ελπίδα τους ήταν άνευ αξίας; Η υπομονή του Παύλου εξήρε τη Χριστιανοσύνη και καταδείκνυε ότι το να είναι κάποιος μαθητής του Χριστού αξίζει κάθε θυσία.

16. Ποια θλίψη πέρασε ο Παύλος στα Λύστρα;

¹⁶ Σκεφτείτε την επίδραση που ασκούσε ο ζήλος και η υπομονή του Παύλου. Τα εδάφια Πράξεις 14:19, 20 αναφέρουν: «Έφτασαν . . . Ιουδαίοι από την Αντιόχεια και το Ικόνιο οι οποίοι έπεισαν τα πλήθη και λιθοβόλησαν τον Παύλο και τον έσυραν έξω από την πόλη [των Λύστρων] νομίζοντας ότι ήταν νεκρός. Ωστόσο, όταν τον περικύκλωσαν οι μαθητές, εκείνος σηκώθηκε και μπήκε στην πόλη. Και την επόμενη ημέρα έφυγε με τον Βαρνάβα για τη Δέρβη». Φανταστείτε​—τη μια μέρα να φτάνει τόσο κοντά στο θάνατο και την επομένη να κάνει ταξίδι 100 χιλιομέτρων, και μάλιστα χωρίς τα σύγχρονα μέσα μεταφοράς!

17, 18. (α) Με ποια έννοια θα μπορούσε ο Τιμόθεος να έχει ακολουθήσει προσεκτικά τα παθήματα του Παύλου στα Λύστρα; (β) Ποια επίδραση άσκησε στον Τιμόθεο η υπομονή του Παύλου;

¹⁷ Ήταν άραγε ο Τιμόθεος ένας από τους «μαθητές» που έσπευσαν να βοηθήσουν τον Παύλο; Η αφήγηση του βιβλίου των Πράξεων  δεν το διασαφηνίζει αυτό, αλλά πιθανώς ήταν. Εξετάστε τι έγραψε ο Παύλος στη δεύτερη επιστολή του προς τον Τιμόθεο: «Έχεις ακολουθήσει προσεκτικά τη διδασκαλία μου, την πορεία της ζωής μου, . . . τι πράγματα μου συνέβησαν στην Αντιόχεια [η εκδίωξή του από την πόλη], στο Ικόνιο [η απόπειρα λιθοβολισμού του], στα Λύστρα [ο λιθοβολισμός], τι διωγμούς υπέφερα· και όμως, από όλα αυτά ο Κύριος με ελευθέρωσε».​—2 Τιμ. 3:10, 11· Πράξ. 13:50· 14:5, 19.

¹⁸ Ο Τιμόθεος είχε παρακολουθήσει «προσεκτικά» εκείνα τα γεγονότα και γνώριζε πολύ καλά την υπομονή του Παύλου. Όλα αυτά χαράχτηκαν βαθιά στη διάνοια του Τιμόθεου. Όταν ο Παύλος επισκέφτηκε τα Λύστρα, διαπίστωσε ότι ο Τιμόθεος ήταν υποδειγματικός Χριστιανός, «ο οποίος είχε καλή φήμη μεταξύ των αδελφών στα Λύστρα και στο Ικόνιο». (Πράξ. 16:1, 2) Εν καιρώ, απέκτησε τα προσόντα για να αναλάβει βαρυσήμαντες ευθύνες.​—Φιλιπ. 2:19, 20· 1 Τιμ. 1:3.

19. Ποια επίδραση μπορεί να ασκήσει στους άλλους η υπομονή μας;

¹⁹ Η δική μας εγκαρτέρηση καθώς επιτελούμε το θέλημα του Θεού μπορεί να ασκήσει παρόμοια επίδραση στους άλλους​—κυρίως στους νεαρούς, πολλοί από τους οποίους θα γίνουν ιδιαίτερα πολύτιμοι υπηρέτες του Θεού όταν μεγαλώσουν. Οι νεαροί μαθητές του Χριστού, όχι μόνο μας παρατηρούν και μαθαίνουν από εμάς πώς να μιλούν και πώς να φέρονται στη διακονία αγρού, αλλά και ωφελούνται βλέποντας πώς χειριζόμαστε τις αντιξοότητες της ζωής. Ο Παύλος “υπέμενε τα πάντα” ώστε όλοι όσοι θα παρέμεναν πιστοί “να αποκτήσουν τη σωτηρία μαζί με αιώνια δόξα”.​—2 Τιμ. 2:10.

20. Γιατί πρέπει να συνεχίσουμε να επιζητούμε τη δόξα που έρχεται από τον Θεό;

²⁰ Δεν πρέπει, λοιπόν, να συνεχίσουμε να “επιζητούμε τη δόξα που έρχεται από τον μόνο Θεό”; (Ιωάν. 5:44· 7:18) Σαφώς και πρέπει! (Διαβάστε Ρωμαίους 2:6, 7) Ο Ιεχωβά δίνει «αιώνια ζωή σε εκείνους που επιζητούν δόξα». Επιπλέον, “η υπομονή μας σε έργο που είναι καλό” παρακινεί και άλλους να μείνουν σταθεροί, για το αιώνιο όφελός τους. Γι’ αυτό, μην αφήνετε τίποτα να σας εμποδίζει να απολαμβάνετε τη δόξα που δίνει ο Θεός.