Να Φυλάγεστε από τις Παγίδες του Διαβόλου!
Να Φυλάγεστε από τις Παγίδες του Διαβόλου!
«Ν’ απελευθερωθούν από την παγίδα του Διαβόλου».—2 ΤΙΜ. 2:26, Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, Ν. Ι. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ.
ΠΩΣ ΘΑ ΑΠΑΝΤΟΥΣΑΤΕ;
Ποια αυτοεξέταση χρειάζεται να κάνετε αν έχετε την τάση να είστε αδικαιολόγητα επικριτικοί με τους άλλους;
Τι μπορείτε να μάθετε από τα παραδείγματα του Πιλάτου και του Πέτρου ώστε να μην ενδίδετε στο φόβο και στην πίεση;
Πώς μπορείτε να αποφεύγετε την υπερβολική ενοχή;
1, 2. Ποιες παγίδες του Διαβόλου θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;
Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ παραμονεύει για να πιάσει τους υπηρέτες του Ιεχωβά. Στόχος του δεν είναι κατ’ ανάγκην να τους εξοντώσει, όπως ένας κυνηγός που σκοτώνει το θήραμά του. Ο κύριος στόχος του είναι να πιάσει το θύμα του ζωντανό και να το κάνει υποχείριό του.—Διαβάστε 2 Τιμόθεο 2:24-26.
2 Για να πιάσει ένας κυνηγός το θύμα του ζωντανό, πιθανόν να χρησιμοποιήσει κάποια παγίδα. Ίσως προσπαθήσει να αναγκάσει το ζώο να βγει από την κρυψώνα του ώστε να μπορέσει να το πιάσει με θηλιά. Ή ίσως το αιφνιδιάσει χρησιμοποιώντας μια κρυμμένη παγίδα με μηχανισμό ενεργοποίησης. Ο Διάβολος χρησιμοποιεί παρόμοιες παγίδες για να πιάσει ζωντανούς τους υπηρέτες του Θεού. Αν θέλουμε να μην παγιδευτούμε, πρέπει να είμαστε άγρυπνοι και να δίνουμε προσοχή στα σημάδια που προειδοποιούν ότι καραδοκεί κάποια παγίδα του Σατανά. Αυτό το άρθρο θα δείξει πώς μπορούμε να προφυλαχτούμε από τρεις παγίδες που ο Διάβολος έχει χρησιμοποιήσει με αρκετή επιτυχία: (1) την ανεξέλεγκτη ομιλία, (2) το φόβο και την πίεση, και (3) την υπερβολική ενοχή. Το επόμενο άρθρο θα εξετάσει άλλες δύο παγίδες του Σατανά.
ΝΑ ΣΒΗΝΕΤΕ ΤΗ ΦΩΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ
3, 4. Τι μπορεί να συμβεί αν δεν ελέγχουμε τη γλώσσα μας; Δώστε παράδειγμα.
3 Μερικοί κυνηγοί, για να κάνουν τα ζώα να βγουν από την κρυψώνα τους, βάζουν φωτιά σε μια περιοχή με βλάστηση και τα πιάνουν καθώς αυτά προσπαθούν να ξεφύγουν. Με συμβολική έννοια, ο Διάβολος θέλει να βάλει φωτιά στη Χριστιανική εκκλησία. Αν τα καταφέρει, θα αναγκάσει τα μέλη της να βγουν από αυτό το ασφαλές καταφύγιο και να πέσουν κατευθείαν στα νύχια του. Πώς θα μπορούσαμε άθελά μας να συνεργαστούμε μαζί του και έτσι να πιαστούμε στην παγίδα του;
4 Ο μαθητής Ιάκωβος παρομοίασε τη γλώσσα με φωτιά. (Διαβάστε Ιακώβου 3:6-8) Αν δεν ελέγχουμε τη γλώσσα μας, θα μπορούσαμε να ανάψουμε φωτιά, σαν να λέγαμε, μέσα στην εκκλησία. Πώς θα ήταν δυνατόν κάτι τέτοιο; Σκεφτείτε το εξής σκηνικό: Στη συνάθροιση, ανακοινώνεται ότι μια αδελφή διορίστηκε τακτική σκαπάνισσα. Στο τέλος, δυο άλλες αδελφές συζητούν για αυτή την ανακοίνωση. Η μία εκφράζει τη χαρά της και εύχεται να πάνε όλα καλά για την καινούρια σκαπάνισσα. Η άλλη αμφισβητεί τα κίνητρα της σκαπάνισσας και υπαινίσσεται ότι θέλει απλώς να ξεχωρίζει μέσα στην εκκλησία. Ποια θα θέλατε να έχετε φίλη; Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε ποια από τις δύο είναι πιθανότερο να βάλει φωτιά στην εκκλησία με την ομιλία της.
5. Για να σβήνουμε τη φωτιά της ανεξέλεγκτης ομιλίας, ποια αυτοεξέταση πρέπει να κάνουμε;
5 Πώς μπορούμε να σβήνουμε τη φωτιά της ανεξέλεγκτης ομιλίας; Ο Ιησούς είπε: «Από την αφθονία της καρδιάς μιλάει το στόμα». (Ματθ. 12:34) Άρα, το πρώτο βήμα είναι να εξετάζουμε την καρδιά μας. Αποφεύγουμε εμείς τα αρνητικά αισθήματα που πυροδοτούν την επιβλαβή ομιλία; Για παράδειγμα, όταν ακούμε ότι ένας αδελφός επιδιώκει κάποιο προνόμιο υπηρεσίας, σκεφτόμαστε αμέσως ότι τα κίνητρά του είναι αγνά ή μήπως υποψιαζόμαστε ότι υποκινείται από ιδιοτέλεια; Αν έχουμε την τάση να είμαστε φιλύποπτοι, είναι καλό να θυμόμαστε ότι ο Διάβολος ήταν αυτός που αμφισβήτησε τα κίνητρα του πιστού υπηρέτη του Θεού, του Ιώβ. (Ιώβ 1:9-11) Αντί να βλέπουμε καχύποπτα τον αδελφό μας, πρέπει να σκεφτούμε γιατί είμαστε επικριτικοί μαζί του. Έχουμε βάσιμο λόγο για αυτό; Ή μήπως έχει δηλητηριαστεί η καρδιά μας από το άστοργο πνεύμα που είναι τόσο διάχυτο αυτές τις τελευταίες ημέρες;—2 Τιμ. 3:1-4.
6, 7. (α) Ποιοι είναι μερικοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να είμαστε επικριτικοί με τους άλλους; (β) Πώς πρέπει να αντιδρούμε αν μας εξυβρίζουν;
6 Σκεφτείτε μερικούς ακόμη λόγους για τους οποίους μπορεί να είμαστε επικριτικοί με τους άλλους. Πιθανόν να θέλουμε να προβάλουμε τα δικά μας επιτεύγματα. Στην ουσία, ίσως προσπαθούμε να εξυψώσουμε τον εαυτό μας μειώνοντας τους άλλους. Ή ίσως θέλουμε έτσι να δικαιολογήσουμε κάποιες δικές μας παραλείψεις. Όποια και αν είναι η αιτία—υπερηφάνεια, ζήλια ή ανασφάλεια—το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό.
7 Μερικές φορές, πιθανόν να πιστεύουμε ότι έχουμε λόγο να μιλήσουμε επικριτικά για κάποιον. Μπορεί να έχουμε πληγωθεί από τη δική του ανεξέλεγκτη ομιλία. Αλλά η λύση δεν είναι η ανταπόδοση. Αυτό θα ρίξει απλώς λάδι στη φωτιά και θα εξυπηρετήσει το θέλημα του Διαβόλου, όχι του Θεού. (2 Τιμ. 2:26) Αντιθέτως, χρειάζεται να μιμούμαστε το παράδειγμα του Ιησού. Όταν τον εξύβριζαν, «δεν ανταπέδιδε εξυβρίζοντας». Απεναντίας, «παρέδιδε τον εαυτό του σε εκείνον που κρίνει δίκαια». (1 Πέτρ. 2:21-23) Ο Ιησούς ήταν πεπεισμένος ότι ο Ιεχωβά θα τακτοποιούσε τα ζητήματα με το δικό Του τρόπο και στο δικό Του χρόνο. Και εμείς πρέπει να έχουμε την ίδια εμπιστοσύνη στον Θεό. Όταν χρησιμοποιούμε την ομιλία μας για να γιατρεύουμε, διαφυλάττουμε «τον ενωτικό δεσμό της ειρήνης» στην εκκλησία μας.—Διαβάστε Εφεσίους 4:1-3.
ΜΗΝ ΠΙΑΝΕΣΤΕ ΣΤΗ ΘΗΛΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
8, 9. Γιατί καταδίκασε ο Πιλάτος τον Ιησού;
8 Το ζώο που πιάνεται σε παγίδα χάνει τον έλεγχο των κινήσεών του. Παρόμοια, ο άνθρωπος που ενδίδει στο φόβο και στην αλληλένδετη με αυτόν πίεση χάνει, τουλάχιστον εν μέρει, τον έλεγχο της ζωής του. (Διαβάστε Παροιμίες 29:25) Ας εξετάσουμε τα παραδείγματα δύο πολύ διαφορετικών ανθρώπων που υπέκυψαν στην πίεση και στο φόβο και ας δούμε τι μπορούμε να μάθουμε από την περίπτωσή τους.
9 Ο Ρωμαίος Κυβερνήτης Πόντιος Πιλάτος γνώριζε ότι ο Ιησούς ήταν αθώος και προφανώς δεν ήθελε να του κάνει κακό. Είπε μάλιστα ότι δεν είχε διαπράξει «τίποτα άξιο θανάτου». Παρ’ όλα αυτά, τον καταδίκασε σε θάνατο. Γιατί; Επειδή υπέκυψε στην πίεση του όχλου. (Λουκ. 23:15, 21-25) Για να πετύχουν το σκοπό τους οι εναντιούμενοι, άσκησαν πάνω του πίεση φωνάζοντας: «Αν τον απελευθερώσεις αυτόν, δεν είσαι φίλος του Καίσαρα». (Ιωάν. 19:12) Ο Πιλάτος ίσως φοβόταν πως, αν έπαιρνε το μέρος του Χριστού, θα έχανε τη θέση του—ίσως και τη ζωή του. Γι’ αυτό, άφησε τον εαυτό του να γίνει υποχείριο του Διαβόλου εκτελώντας το θέλημά του.
10. Τι έκανε τον Πέτρο να αρνηθεί τον Χριστό;
10 Ο απόστολος Πέτρος ήταν ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Ιησού. Δήλωσε δημόσια ότι ο Ιησούς ήταν ο Μεσσίας. (Ματθ. 16:16) Παρέμεινε όσιος όταν άλλοι μαθητές εγκατέλειψαν τον Ιησού επειδή δεν αντιλήφθηκαν τη σημασία των λόγων του. (Ιωάν. 6:66-69) Και όταν ήρθαν οι εχθροί να συλλάβουν τον Ιησού, ο Πέτρος χρησιμοποίησε σπαθί για να υπερασπιστεί τον Κύριό του. (Ιωάν. 18:10, 11) Αργότερα, όμως, υπέκυψε στο φόβο και αρνήθηκε ακόμη και ότι γνώριζε τον Ιησού Χριστό. Για λίγο, ο απόστολος παγιδεύτηκε από το φόβο του ανθρώπου και άφησε αυτόν το φόβο να καταπνίξει το θάρρος του.—Ματθ. 26:74, 75.
11. Σε ποιες αρνητικές επιρροές ίσως χρειάζεται να αντιστεκόμαστε;
11 Ως Χριστιανοί, χρειάζεται να αντιστεκόμαστε στην πίεση να κάνουμε πράγματα που θα δυσαρεστούσαν τον Θεό. Εργοδότες ή άλλα άτομα ίσως προσπαθήσουν να μας κάνουν να ενεργήσουμε ανέντιμα ή να αναμειχθούμε σε σεξουαλική ανηθικότητα. Τα παιδιά στο σχολείο ίσως έχουν συμμαθητές που τους πιέζουν να αντιγράψουν στις εξετάσεις, να παρακολουθήσουν πορνογραφική ύλη, να καπνίσουν, να πάρουν ναρκωτικά, να κάνουν κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών ή να διαπράξουν σεξουαλική ανηθικότητα. Τι μπορεί, λοιπόν, να μας βοηθήσει να μην πιαστούμε στην παγίδα του φόβου και της πίεσης να κάνουμε αυτό που δυσαρεστεί τον Ιεχωβά;
12. Ποια μαθήματα μπορούμε να αντλήσουμε από τον Πιλάτο και τον Πέτρο;
12 Ας δούμε τι μπορούμε να μάθουμε από τα παραδείγματα του Πιλάτου και του Πέτρου. Ο Πιλάτος δεν γνώριζε πολλά για τον Χριστό. Ωστόσο, ήξερε ότι ήταν αθώος και ότι δεν ήταν συνηθισμένος άνθρωπος. Αλλά ο Πιλάτος δεν ήταν ταπεινός ούτε αγαπούσε τον αληθινό Θεό. Ο Διάβολος δεν δυσκολεύτηκε να τον πιάσει ζωντανό. Ο Πέτρος είχε και ακριβή γνώση και αγάπη για τον Θεό. Μερικές φορές, όμως, του έλειπε η μετριοφροσύνη, τον κυρίευε ο φόβος και ενέδιδε στην πίεση. Προτού συλληφθεί ο Ιησούς, ο Πέτρος καυχήθηκε: «Ακόμη και αν όλοι οι άλλοι σκανδαλιστούν, εντούτοις εγώ δεν θα σκανδαλιστώ». (Μάρκ. 14:29) Θα είχε προετοιμαστεί καλύτερα για τις δοκιμασίες που τον περίμεναν αν διακρατούσε την ίδια στάση με αυτήν του ψαλμωδού, ο οποίος έθετε την εμπιστοσύνη του στον Θεό και έψαλε: «Ο Ιεχωβά είναι στο πλευρό μου· δεν θα φοβηθώ. Τι μπορεί να μου κάνει ο χωματένιος άνθρωπος;» (Ψαλμ. 118:6) Την τελευταία νύχτα της επίγειας ζωής Του, ο Ιησούς πήρε μαζί του τον Πέτρο και δυο άλλους αποστόλους πιο μέσα στον κήπο της Γεθσημανή. Αλλά ο Πέτρος και οι σύντροφοί του, αντί να παραμείνουν άγρυπνοι, αποκοιμήθηκαν. Ο Ιησούς τούς ξύπνησε και είπε: «Να είστε σε εγρήγορση και να προσεύχεστε, για να μην έρθετε σε πειρασμό». (Μάρκ. 14:38) Ο Πέτρος, όμως, αποκοιμήθηκε ξανά και αργότερα ενέδωσε στο φόβο και στην πίεση.
13. Πώς μπορούμε να αντισταθούμε στην πίεση να κάνουμε κάτι εσφαλμένο;
13 Τα παραδείγματα του Πιλάτου και του Πέτρου μάς διδάσκουν άλλο ένα πολύτιμο μάθημα: Για να μπορέσουμε να αντισταθούμε με επιτυχία στην πίεση, είναι απαραίτητος ένας συνδυασμός παραγόντων, όπως η ακριβής γνώση, η ταπεινοφροσύνη, η μετριοφροσύνη, η αγάπη για τον Ιεχωβά και ο φόβος για Εκείνον, όχι για ανθρώπους. Αν η πίστη μας βασίζεται σε ακριβή γνώση, θα μιλάμε για τις πεποιθήσεις μας με θάρρος και παρρησία. Αυτό θα μας βοηθάει να αντιστεκόμαστε στην πίεση και να νικάμε το φόβο του ανθρώπου. Ασφαλώς, δεν πρέπει ποτέ να υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας. Αντιθέτως, πρέπει να αναγνωρίζουμε ταπεινά ότι, για να αντιστεκόμαστε στην πίεση, χρειαζόμαστε τη δύναμη του Θεού. Χρειάζεται να προσευχόμαστε για το πνεύμα του Ιεχωβά και να αφήνουμε την αγάπη μας για αυτόν να μας υποκινεί να υποστηρίζουμε το όνομα και τους κανόνες του. Επιπλέον, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για την πίεση προτού βρεθούμε μπροστά στη δοκιμασία. Για παράδειγμα, η προετοιμασία σε συνδυασμό με την προσευχή μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά μας να αντιδρούν σωστά όταν οι συνομήλικοί τους τα πιέζουν να κάνουν κάτι εσφαλμένο.—2 Κορ. 13:7. *
ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΕ ΤΗΝ ΠΑΓΙΔΑ ΠΟΥ ΣΥΝΤΡΙΒΕΙ—ΤΗΝ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΕΝΟΧΗ
14. Τι θα ήθελε να μας κάνει ο Διάβολος να πιστέψουμε όσον αφορά παλιά μας λάθη;
14 Μερικές φορές, ο κυνηγός χρησιμοποιεί μια άλλη παγίδα—ένα χοντρό κούτσουρο ή μια πέτρα που αιωρείται πάνω από κάποιο πέρασμα ζώων. Το ανύποπτο ζώο σκοντάφτει πάνω στο σύρμα παγίδευσης, και τότε το κούτσουρο ή η πέτρα πέφτει πάνω στο θύμα και το συντρίβει. Η υπέρμετρη ενοχή μπορεί να παρομοιαστεί με αυτό το βαρύ φορτίο που συντρίβει. Οι σκέψεις για κάποια παλιά λάθη μπορεί να μας προκαλούν “τρομερή συντριβή”. (Διαβάστε Ψαλμός 38:3-5, 8) Ο Σατανάς θα ήθελε να μας κάνει να πιστέψουμε ότι έχουμε ξεπεράσει τα όρια ελέους του Ιεχωβά και ότι δεν είμαστε ικανοί να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις Του.
15, 16. Πώς μπορείτε να αποφύγετε την παγίδα της υπερβολικής ενοχής;
15 Πώς μπορείτε να αποφύγετε αυτή την παγίδα που συντρίβει; Αν διαπράξατε κάποια σοβαρή αμαρτία, κάντε ενέργειες αμέσως για να αποκαταστήσετε τη φιλία σας με τον Ιεχωβά. Πλησιάστε τους πρεσβυτέρους και ζητήστε τη βοήθειά τους. (Ιακ. 5:14-16) Κάντε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να διορθώσετε το λάθος. (2 Κορ. 7:11) Αν λάβετε διαπαιδαγώγηση, μην αποκαρδιωθείτε. Η διαπαιδαγώγηση είναι αλάνθαστο σημάδι της αγάπης του Ιεχωβά για εσάς. (Εβρ. 12:6) Πάρτε την απόφαση να μην επαναλάβετε τα βήματα που σας οδήγησαν στην αμαρτία και ενεργήστε ανάλογα. Εφόσον έχετε μετανοήσει και έχετε αλλάξει πορεία, να έχετε πίστη ότι η λυτρωτική θυσία του Ιησού Χριστού είναι όντως σε θέση να καλύψει τα σφάλματά σας.—1 Ιωάν. 4:9, 14.
16 Μερικά άτομα εξακολουθούν να νιώθουν ενοχή για αμαρτίες που στην πραγματικότητα έχουν συγχωρηθεί. Αν νιώθετε και εσείς έτσι, να θυμάστε ότι ο Ιεχωβά συγχώρησε τον Πέτρο και τους άλλους αποστόλους όταν εγκατέλειψαν τον αγαπημένο του Γιο, τον Ιησού, την κρισιμότερη στιγμή της ζωής του. Συγχώρησε τον άντρα που αποβλήθηκε από την εκκλησία της Κορίνθου λόγω σκανδαλώδους ανηθικότητας αλλά ο οποίος αργότερα μετανόησε. (1 Κορ. 5:1-5· 2 Κορ. 2:6-8) Ο Λόγος του Θεού μιλάει για ανθρώπους που διέπραξαν χονδροειδείς αμαρτίες αλλά μετανόησαν και συγχωρήθηκαν από τον Θεό.—2 Χρον. 33:2, 10-13· 1 Κορ. 6:9-11.
17. Τι μπορεί να κάνει για εμάς το λύτρο;
17 Ο Ιεχωβά θα συγχωρήσει και θα ξεχάσει τα παλιά σας σφάλματα αν έχετε μετανοήσει αληθινά και δέχεστε το έλεός του. Ποτέ μη φανταστείτε ότι η λυτρωτική θυσία του Ιησού δεν μπορεί να καλύψει τις αμαρτίες σας. Αν σκεφτόσασταν κάτι τέτοιο, θα πέφτατε σε παγίδα του Σατανά. Παρά τα όσα θα ήθελε ο Διάβολος να πιστέψετε, το λύτρο μπορεί να καλύψει τα παραπτώματα όλων εκείνων που έπεσαν στην αμαρτία αλλά μετανόησαν. (Παρ. 24:16) Η πίστη στο λύτρο μπορεί να αφαιρέσει από πάνω σας το βάρος της υπερβολικής ενοχής και να σας δώσει τη δύναμη να υπηρετείτε τον Θεό με όλη σας την καρδιά, τη διάνοια και την ψυχή.—Ματθ. 22:37.
ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΑΓΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΣΑΤΑΝΑ
18. Πώς μπορούμε να αποφεύγουμε τις παγίδες του Διαβόλου;
18 Τον Σατανά δεν τον ενδιαφέρει σε ποια παγίδα θα πέσουμε, αρκεί να μας πιάσει. Εφόσον όμως δεν έχουμε άγνοια για τα σχέδιά του, μπορούμε να μην εξαπατηθούμε. (2 Κορ. 2:10, 11) Αν προσευχόμαστε για σοφία όταν αντιμετωπίζουμε δοκιμασίες, δεν θα πιαστούμε στις παγίδες του. «Αν . . . κάποιος από εσάς είναι ελλιπής σε σοφία», έγραψε ο Ιάκωβος, «ας ζητάει από τον Θεό, γιατί αυτός δίνει σε όλους γενναιόδωρα και χωρίς να ονειδίζει· και θα του δοθεί». (Ιακ. 1:5) Χρειάζεται, όμως, να ενεργούμε και σε αρμονία με τις προσευχές μας κάνοντας τακτική προσωπική μελέτη και εφαρμόζοντας το Λόγο του Θεού. Τα βοηθήματα μελέτης της Γραφής που παρέχει η τάξη του πιστού και φρόνιμου δούλου μάς προειδοποιούν για τις παγίδες που στήνει ο Διάβολος και μας βοηθούν να τις αποφεύγουμε.
19, 20. Γιατί πρέπει να μισούμε το κακό;
19 Η προσευχή και η μελέτη της Γραφής προάγουν μέσα μας αγάπη για το καλό. Αλλά είναι εξίσου σημαντικό να αναπτύσσουμε μίσος για το κακό. (Ψαλμ. 97:10) Ο στοχασμός γύρω από τις συνέπειες των ιδιοτελών επιθυμιών θα μας βοηθάει να τις αποφεύγουμε. (Ιακ. 1:14, 15) Αν μάθουμε να μισούμε το κακό και να αγαπάμε αληθινά το καλό, το δόλωμα που βάζει ο Σατανάς στις παγίδες του δεν θα μας παρασύρει, αλλά θα μας απωθεί.
20 Πόσο ευγνώμονες είμαστε που ο Θεός μάς βοηθάει να μην εξαπατηθούμε από τον Σατανά! Μέσω του πνεύματος, του Λόγου και της οργάνωσής Του, ο Ιεχωβά μάς απελευθερώνει «από τον πονηρό». (Ματθ. 6:13) Στο επόμενο άρθρο, θα μάθουμε πώς μπορούμε να αποφεύγουμε άλλες δύο παγίδες τις οποίες ο Διάβολος έχει χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά για να πιάσει ζωντανούς κάποιους υπηρέτες του Θεού.
[Υποσημείωση]
^ Οι γονείς είναι καλό να συζητούν με τα παιδιά τους το «Σχέδιο Αντιμετώπισης της Πίεσης των Συνομιλήκων» από το βιβλίο Οι Νεαροί Ρωτούν—Αποτελεσματικές Απαντήσεις, Τόμος 2, σελίδες 132, 133, στα πλαίσια της βραδιάς Οικογενειακής Λατρείας.
[Ερωτήσεις Μελέτης]
[Εικόνα στη σελίδα 21]
Η ανεξέλεγκτη ομιλία μπορεί να βάλει φωτιά στην εκκλησία δημιουργώντας προβλήματα
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Μπορείτε να απαλλαχτείτε από το βάρος της υπερβολικής ενοχής