使徒行传 28:1-31

28  我们Wǒmen平安píngʼānshàngànhòucái知道zhīdào那个nàgedǎojiào马耳他Mǎʼěrtā+ 2  当地Dāngdìde居民jūmínduì我们wǒmen非常fēichángyǒu人情味rénqíngwèi当时Dāngshí正在zhèngzàixià天气tiānqìyòuhěnlěng+他们tāmenjiùshēnglehuǒ殷勤yīnqínde接待jiēdài我们wǒmen所有suǒyǒurén 3  保罗Bǎoluójiǎnlekǔn树枝shùzhīfàngzàihuǒshangyǒutiáo毒蛇dúshéshòubuzhùzuān出来chūláichánzhùdeshǒu 4  当地Dāngdìderén*看见kànjiàn毒蛇dúshéxuánzàishǒushangjiù彼此bǐcǐshuō:“这个Zhègerén一定yídìngshì杀人犯shārénfàn虽然suīráncónghǎili平安píngʼān获救huòjiùledànhuó下去xiàqù还是háishi天理tiānlǐnánróngde。” 5  Méixiǎngdào保罗Bǎoluó毒蛇dúshédǒujìnhuǒli丝毫sīháo没有méiyǒu受伤shòushāng 6  他们Tāmen以为yǐwéi保罗Bǎoluó要么yàome手臂shǒubìzhǒng起来qǐlái要么yàomedǎoshēnwáng可是kěshìděnglehěnjiǔjiàn竟然jìngrán安然无恙ānrán-wúyàngjiù改变gǎibiàn想法xiǎngfǎshuōshìshén+ 7  那里Nàlǐ附近fùjìnde土地tǔdì属于shǔyújiào部百流Bùbǎiliúderénshìdǎoshangde首领shǒulǐnghěn欢迎huānyíng我们wǒmen盛情shèngqíng款待kuǎndàile我们wǒmensāntiān 8  当时Dāngshí部百流Bùbǎiliúde父亲fùqīnzhèng发烧fāshāorǎnshàngle痢疾lìji卧病wòbìngzàichuáng保罗Bǎoluó进去jìnqùwèi祷告dǎogàoshǒufàngzài身上shēnshangzhìhǎole+ 9  于是Yúshìdǎoshangde其他qítā病人bìngrénláizhǎo所有suǒyǒuréndōubèizhìhǎole+ 10  他们Tāmen为了wèile表达biǎodá谢意xièyìsòngle我们wǒmenhěnduō礼物lǐwùDào启航qǐhángde时候shíhou他们tāmen我们wǒmen需要xūyàode东西dōngxidōusòngdàochuánshang 11  我们Wǒmenzàidǎoshangguòlesānyuèhòushànglesōucóng亚历山大Yàlìshāndàláidechuánzhèsōuchuánzàidǎoshang过冬guòdōng船头chuántóuyǒu宙斯Zhòusī双子shuāngzǐxiàng 12  我们Wǒmendechuánkāidào叙拉古Xùlāgǔ Gǎng停留tíngliúsāntiānhòu 13  cóng那里nàlǐ继续jìxù前行qiánxíngdàole利基安Lìjīʼāntiānhòuguāle南风nánfēng我们Wǒmen离开líkāi利基安Lìjīʼānhòudeèrtiānjiùdàole部提奥利Bùtíʼàolì 14  我们Wǒmenjiàndào一些yìxiē弟兄dìxiong接受jiēshòu邀请yāoqǐngzài那里nàlǐzhùletiān然后ránhòu出发chūfā罗马Luómǎ 15  罗马Luómǎde弟兄们dìxiongmen听说tīngshuōle我们wǒmende消息xiāoxijiùdào亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng三旅馆Sānlǚguǎnlái迎接yíngjiē我们wǒmen保罗Bǎoluójiàndào他们tāmenjiù感谢gǎnxiè上帝Shàngdì感到gǎndào十分shífēn鼓舞gǔwǔ*+ 16  我们Wǒmen终于zhōngyúdàole罗马Luómǎ保罗Bǎoluó获准huòzhǔnzhùzàiyǒu士兵shìbīng看守kānshǒude房子fángzili 17  Guòlesāntiān保罗Bǎoluóqǐng犹太Yóutàirénde首领shǒulǐnglái他们Tāmendàole以后yǐhòu保罗Bǎoluójiùduì他们tāmenshuō:“wèi弟兄dìxiong虽然suīrán没有méiyǒuzuòguo对不起duìbuqǐ同胞tóngbāodeshì没有méiyǒu违反wéifǎn我们wǒmen祖先zǔxiānde规矩guīju+quèchéngle囚犯qiúfàncóng耶路撒冷Yēlùsālěngbèisòngdào罗马Luómǎ官员guānyuánshǒuli+ 18  经过Jīngguò审讯shěnxùn+他们tāmenzhǎobudào理由lǐyóupàn死罪sǐzuì本来běnláixiǎng释放shìfàng+ 19  不过búguò犹太Yóutàirén表示biǎoshì反对fǎnduì只好zhǐhǎoxiàng凯撒Kǎisā上诉shàngsù+dànshì因为yīnwèiyǒu什么shénmeshìyào指控zhǐkòngběnde同胞tóngbāo 20  qǐng你们nǐmenlái见面jiànmiàn谈谈tántan就是jiùshì为了wèile这个zhège原因yuányīnshì因为yīnwèi以色列Yǐsèlièrén盼望pànwàngdeshìcáibèizhètiáo锁链suǒliànsuǒzhede+。” 21  他们Tāmenduì保罗Bǎoluóshuō:“我们Wǒmen没有méiyǒucóng犹地亚Yóudìyàshōudào关于guānyúdexìncóng那里nàlǐláide弟兄dìxiong没有méiyǒushuōguozuòle什么shénmehǎodeshì 22  可是Kěshì我们wǒmen认为rènwéi应该yīnggāitīng亲自qīnzì说说shuōshuode想法xiǎngfǎ因为Yīnwèi我们wǒmen知道zhīdào这个zhège教派jiàopài+确实quèshí到处dàochùshòurén抨击pēngjī+。” 23  于是Yúshì他们tāmengēn保罗Bǎoluó约定yuēdìng见面jiànmiànde日子rìziDàole那个nàge日子rìzilái住处zhùchùderén之前zhīqiándegèngduō保罗Bǎoluójiùcóngzǎodàowǎnxiàng他们tāmen传道chuándàowèi上帝Shàngdìde王国Wángguózuò彻底chèdǐde见证jiànzhèng引用yǐnyòng摩西Móxī法典fǎdiǎn+先知书xiānzhīshūshangdehuà+尽力jìnlì劝导quàndǎo他们tāmen相信xiāngxìn耶稣Yēsū+ 24  Tīng说话shuōhuàderényǒude相信xiāngxìnyǒude相信xiāngxìn 25  他们Tāmenzhījiān意见yìjiàn不合bùhéjiù纷纷fēnfēn离开líkāi于是yúshì保罗Bǎoluóshuōlehuà 神圣力量Shénshèng lìliàng通过tōngguò先知xiānzhī以赛亚Yǐsàiyàduì你们nǐmen祖先zǔxiānshuōdehuà一点yìdiǎnrméicuò 26  duànhuàshuō:‘duìzhèrénshuō:“你们Nǐmentīngshìtīnglequè完全wánquán明白míngbai你们nǐmenkànshìkànlequè完全wánquán理解lǐjiě+ 27  Zhèréndexīn已经yǐjīng麻木mámù耳朵ěrduo听见tīngjiànháo反应fǎnyìngháishàngle眼睛yǎnjing免得miǎnde眼睛yǎnjing看见kànjiàn耳朵ěrduo听见tīngjiàn心里xīnlǐ明白míngbai回头huítóu改过gǎiguòjiùbèizhìhǎo+。”’ 28  所以Suǒyǐ你们nǐmenyào知道zhīdào上帝Shàngdìde救恩jiùʼēn已经yǐjīngchuándào外族人wàizúrén那里nàlǐle+他们tāmen一定yídìnghuìtīng+。” 29  --- 30  保罗Bǎoluózàiláide房子fángzilizhùle整整zhěngzhěngliǎngnián+接待jiēdài所有suǒyǒuláijiànderén 31  勇敢yǒnggǎn无畏wúwèi放胆fàngdǎn发言fāyán+xiàng这些zhèxiērén传讲chuánjiǎng上帝Shàngdìde王国Wángguó+教导jiàodǎo他们tāmen认识rènshizhǔ耶稣Yēsū基督Jīdūdeshì没有méiyǒushòudào什么shénme阻碍zǔʼài

脚注

Yòu当地dāngdìhuìshuō希腊Xīlàderén”。
Yòule勇气yǒngqì”。

注释

马耳他Mǎʼěrtā这里Zhèlǐde希腊语Xīlàyǔ原文yuánwénshìMe·liʹte,duō世纪shìjì以来yǐlái人们rénmen一直yìzhí认为rènwéizhèzhǐde就是jiùshì现今xiànjīnde马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎo因为Yīnwèidào强风qiángfēng保罗Bǎoluó乘坐chéngzuòdechuán不得不bùdébùcóng小亚细亚Xiǎoyàxìyà西南xīnánduānde尼多斯Níduōsīnánxiàshǐdào克里特Kèlǐtè南边nánbian。(27:7,12,13,21之后Zhīhòujiào友拉革罗Yǒulāgéluóde暴风bàofēng使shǐ他们tāmendechuánzài阿德里亚海Ādélǐyà Hǎishang颠簸diānbǒ”。(27:14,27Zài保罗Bǎoluóde时代shídài,“阿德里亚海Ādélǐyà Hǎisuǒzhǐde范围fànwéi现今xiànjīnde亚得里亚海Yàdélǐyà Hǎigèng包括bāokuò爱奥尼亚海Àiʼàoníyà Hǎi以及yǐjí西西里Xīxīlǐ东面dōngmiàn克里特Kèlǐtè西面xīmiànde地中海Dìzhōng Hǎi水域shuǐyù因此yīncǐ包括bāokuò现今xiànjīn马耳他Mǎʼěrtā附近fùjìnde水域shuǐyù。(Lìngjiàn27:27de注释zhùshì当时Dāngshí他们tāmendechuánhěn可能kěnéngbèi暴风bàofēng友拉革罗Yǒulāgéluóchuīwǎng西面xīmiànzài西西里Xīxīlǐ南面nánmiànde马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎo搁浅gēqiǎnbìng毁坏huǐhuài关于Guānyú圣经ShèngjīngdàodeMe·liʹtezhǐdeshì哪个nǎgedǎo有些yǒuxiē学者xuézhěchūguotóngde意见yìjiànzhǒng说法shuōfǎshìzhèzhǐdeshì希腊Xīlà西岸xīʼàn靠近kàojìn科孚岛Kēfú DǎodedǎoLìngzhǒng说法shuōfǎ根据gēnjùdeshì希腊Xīlà语词yǔcíMe·liʹtede拼写pīnxiě认为rènwéizhèzhǐdeshì梅利泰Méilìtài·伊利里卡Yīlìlǐkǎ(Melite Illyrica),xiànchēng姆列特岛Mǔliètè Dǎo(Mljet),位于wèiyú现今xiànjīnde亚得里亚海Yàdélǐyà Hǎizài克罗地亚Kèluódìyà海岸hǎiʼàn附近fùjìn不过Búguò保罗Bǎoluó当时dāngshí乘坐chéngzuòdechuántài可能kěnéngwǎngběishǐdào科孚岛Kēfú Dǎohuò姆列特岛Mǔliètè Dǎo那么nàmeyuǎnde地方dìfangzhègēn圣经Shèngjīng描述miáoshùde路线lùxiànbìng吻合wěnhé。(Lìngjiàn附录FùlùB13

当地Dāngdìde居民jūmínYòu当地dāngdìhuìshuō希腊语Xīlàyǔderénhuò那里nàlǐshuō外语wàiyǔderén”。有些Yǒuxiē译本yìběn这里zhèlǐyòngde希腊Xīlà语词yǔcíbarʹba·ros(巴巴罗斯Bābāluósīzuò土人tǔrénhuò野蛮yěmánrén”。Zài这个zhègeli,“这个zhège重复chóngfùde拼写pīnxiě表达biǎodáde意思yìsishì说话shuōhuà结结巴巴jiējiē-bābā含糊不清hánhu-bùqīnghuò难以nányǐ理解lǐjiě因此Yīncǐ希腊人Xīlàrén最初zuìchūyòng这个zhègeláizhǐshuōlìngzhǒng语言yǔyánde外国人wàiguórén当时Dāngshí这个zhègebìng包含bāohánméi文化wénhuà”“méi教养jiàoyǎnghuòméi礼貌lǐmàode意思yìsi没有méiyǒu轻蔑qīngmiède意味yìwèizhǐ不过búguòshìyònglái非希腊人fēi-Xīlàréngēn希腊人Xīlàrén区分qūfēn开来kāilái而已éryǐ一些Yìxiē犹太Yóutài作家zuòjiā包括bāokuò约瑟夫斯Yuēsèfūsī在内zàinèidōu接受jiēshòu别人biérényòng这个zhègelái称呼chēnghu他们tāmen。(《犹太古史Yóutàigǔshǐ》,14juàn,187jié[10zhāng1duàn];《驳斥Bóchì阿比安Ābǐʼān》,1juàn,58jié[11duàn])事实shìshíshang罗马人Luómǎrénzàiháiméi采纳cǎinà希腊Xīlà文化wénhuà之前zhīqián自称zìchēng巴巴罗斯Bābāluósī”。这样Zhèyàng看来kànlái希腊Xīlà语词yǔcíbarʹba·roszài这里zhèlǐzhǐde就是jiùshì马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎoshangde居民jūmín他们tāmenshuōde显然xiǎnránshìzhǒnggēn希腊语Xīlàyǔ没有méiyǒu关联guānliánde本地běndì语言yǔyánhěn可能kěnéngshì迦太基语Jiātàijīyǔ。(LìngjiànLuó1:14de注释zhùshì

Yǒu人情味rénqíngwèiYòu仁慈réncí”。原文Yuánwényòngde希腊Xīlà语词yǔcíshìphi·lan·thro·piʹa,字面zìmiàn意思yìsishìduì人类rénlèide温情wēnqíng爱心àixīn)”。Zhèzhǒng特质tèzhì可以kěyǐzhǐ真挚zhēnzhìde关心guānxīn别人biérén以及yǐjí为了wèile照顾zhàogù别人biérénde需要xūyàoràng别人biérén感到gǎndào舒适shūshìérxiǎnchū好客hàokède精神jīngshén正如Zhèngrú这个zhège记载jìzǎi显示xiǎnshìderénzàihái没有méiyǒu认识rènshi上帝Shàngdì之前zhīqiányǒu可能kěnéngxiǎnchū上帝Shàngdì喜爱xǐʼàidezhèzhǒng特质tèzhì类似lèisìde例子lìzi记载jìzǎizài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn27:3相关xiāngguānde希腊Xīlà语词yǔcíphi·lan·throʹposzài那里nàlǐyònglái描述miáoshù军官jūnguān犹流Yóuliú对待duìdài保罗Bǎoluóde方式fāngshìZài提多书Tíduōshū3:4希腊Xīlà语词yǔcíphi·lan·thro·piʹa描述miáoshùdeshì耶和华Yēhéhuáde情感qínggǎnzuòduì人类rénlèide爱心àixīn”。

tiáo毒蛇dúshéZài现代xiàndài马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎoshang已经yǐjīng没有méiyǒu毒蛇dúshéde踪迹zōngjìDàn正如zhèngrú这个zhège记载jìzǎi显示xiǎnshì公元gōngyuán1世纪shìjìde时候shíhoudǎoshangde居民jūmín知道zhīdàoyǒuzhèzhǒngshéDuō世纪shìjì以来yǐláide环境huánjìng变迁biànqiānhuò人口rénkǒu增长zēngzhǎngdōu可能kěnéngshì导致dǎozhì马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎoshang毒蛇dúshé绝迹juéjìde原因yuányīn

天理Tiānlǐ这里Zhèlǐde希腊语Xīlàyǔ原文yuánwénshìdiʹke,可能kěnéngzhǐ正义zhèngyì这个zhège概念gàiniàn可能kěnéngzhǐ伸张shēnzhāng正义zhèngyìde女神nǚshénZài希腊Xīlà神话shénhuàli狄刻Díkè(Dike)shì正义zhèngyì女神nǚshénde名字míngzi据称Jùchēng专司zhuānsī人间rénjiān事务shìwù如果rúguǒkàndàoyǒurén暗中ànzhōng作恶zuòʼèjiùhuìxiàng宙斯Zhòusī报告bàogàoràng作恶zuòʼèderénshòudào惩罚chéngfá马耳他岛Mǎʼěrtā Dǎoshangde居民jūmín可能kěnéng认为rènwéi保罗Bǎoluó虽然suīrántáoguòle海难hǎinànquètáobuguò上天shàngtiānde报应bàoyìng现在xiànzài神明shénmíngyòngtiáoshélái惩罚chéngfá

宙斯Zhòusī双子shuāngzǐ希腊语XīlàyǔshìDi·oʹskou·roi。根据Gēnjù希腊Xīlà罗马Luómǎde神话shénhuà,“宙斯Zhòusī双子shuāngzǐzhǐdeshì卡斯托耳Kǎsītuōʼěr波吕丢刻斯Bōlü3-diūkèsī他们tāmenshì宙斯神Zhòusīshén朱庇特Zhūbìtègēn斯巴达Sībādá王后wánghòu勒达Lèdásuǒshēngde孪生子luánshēngzǐ。“宙斯Zhòusī双子shuāngzǐ主要zhǔyàobèishìwéi海员hǎiyuánde守护神shǒuhùshénnéng拯救zhěngjiù遭遇zāoyù海难hǎinànde水手shuǐshǒu经文Jīngwén具体jùtǐdào船头chuántóuyǒu宙斯Zhòusī双子shuāngzǐxiàngzhèzài证明zhèngmíng这个zhège记载jìzǎishìyóu目击mùjī证人zhèngrénxiěxiàde

叙拉古Xùlāgǔ西西里岛Xīxīlǐ Dǎo东南dōngnánàndezuòchéngyǒu优良yōuliángde海港hǎigǎng叙拉古Xùlāgǔxiànchēng锡拉库萨Xīlākùsà希腊Xīlà历史学家lìshǐ xuéjiā修昔底德Xiūxīdǐdé记载jìzǎizhèzuòchéng公元前gōngyuánqián734niányóu哥林多人Gēlínduōrénjiànchéng古代Gǔdàide一些yìxiē名人míngrén就是jiùshìzài这里zhèlǐ出生chūshēngde其中qízhōng包括bāokuò数学家shùxuéjiā阿基米德Ājīmǐdé公元前Gōngyuánqián212nián罗马人Luómǎrén征服zhēngfúle叙拉古Xùlāgǔ。(Lìngjiàn附录FùlùB13

部提奥利Bùtíʼàolì罗马Luómǎ东南面dōngnánmiànde主要zhǔyào港口gǎngkǒu位于wèiyú那不勒斯Nàbùlèsī西面xīmiànYuē10公里gōnglǐchùxiànchēng波佐利Bōzuǒlì今天Jīntiānzài那里nàlǐréngnéng看见kànjiàn古代gǔdài防波堤fángbōdīde大片dàpiàn遗迹yíjì约瑟夫斯Yuēsèfūsīzàidào这个zhège港口gǎngkǒushíyòngdeshìgèng早期zǎoqīde名字míngzi迪凯阿科亚Díkǎiʼākēyàbìngshuō当地dāngdìyǒu犹太Yóutài社区shèqū。(《犹太古史Yóutàigǔshǐ》,17juàn,328jié[12zhāng1duàn])保罗Bǎoluózài公元gōngyuán59nián左右zuǒyòudàoguo部提奥利Bùtíʼàolì当时dāngshízhèng前往qiánwǎng罗马Luómǎyào凯撒Kǎisā面前miànqián受审shòushěn保罗Bǎoluó乘坐chéngzuòdechuánshìcóng利基安Lìjīʼān开来kāiláide利基安Lìjīʼānxiànchēng雷吉奥卡拉布里亚Léijíʼàokǎlābùlǐyàshì意大利Yìdàlì南端nánduānduìzhe西西里岛Xīxīlǐ Dǎode港口gǎngkǒu城市chéngshì位于wèiyú部提奥利Bùtíʼàolì东南面dōngnánmiànYuē320公里gōnglǐchù保罗Bǎoluó同伴tóngbàn接受jiēshòu部提奥利Bùtíʼàolìde基督徒Jīdūtúde邀请yāoqǐngzài那里nàlǐzhùle星期xīngqī。(28:14Zhè表明biǎomíng保罗Bǎoluó虽然suīránshì囚犯qiúfànquè享有xiǎngyǒu一定yídìngde自由zìyóu。(Lìngjiàn附录FùlùB13

出发Chūfā罗马LuómǎCóng部提奥利Bùtíʼàolì245公里gōnglǐwàide罗马Luómǎ大约dàyuē需要xūyào星期xīngqī保罗Bǎoluó同伴tóngbànhěn可能kěnéngxiāncóng部提奥利Bùtíʼàolìle卡普阿Kǎpǔʼā然后ránhòucóng那里nàlǐ沿yánzhe阿庇亚大道Ābìyà Dàdào拉丁语LādīngyǔshìVia Appia)zǒule212公里gōnglǐde罗马Luómǎ阿庇亚大道Ābìyà Dàdàoshìyóu罗马Luómǎ政治家zhèngzhìjiā阿庇乌Ābìwū·克劳狄Kèláodí·凯库斯Kǎikùsī公元前gōngyuánqián312nián开始kāishǐ修建xiūjiàndebìngde名字míngzi命名mìngmíng修建Xiūjiàn完成wánchéngde阿庇亚大道Ābìyà Dàdàocóng罗马Luómǎ一直yìzhí延伸yánshēnzhì布伦迪休姆Bùlúndíxiūmǔxiànchēng布林迪西Bùlíndíxī这个zhègetōngwǎng东方dōngfāngde港口gǎngkǒu阿庇亚大道Ābìyà Dàdào主要zhǔyàoshìyòng大块dàkuàide火山岩huǒshānyán石板shíbǎnchéngde大道Dàdàode宽度kuāndù变化biànhuàhěnyǒude路段lùduàndào3yǒude超过chāoguò6kuānde基本jīběn标准biāozhǔnshì可以kěyǐ容纳róngnàliǎngliàngcháo相反xiāngfǎn方向fāngxiàng行驶xíngshǐdechē同时tóngshí通过tōngguòZài沿途yántúdemǒuxiē地方dìfang可以kěyǐkàndào地中海Dìzhōng HǎiYǒuduàn穿chuānguò蓬蒂内Péngdìnèi沼泽zhǎozé罗马Luómǎ作家zuòjiāshuō那里nàlǐyǒuhěnduō蚊子wénzi而且érqiě臭气chòuqìxūntiān沿Yánzhe阿庇亚大道Ābìyà Dàdàohái修建xiūjiànletiáo运河yùnhé这样zhèyàngdāng道路dàolùbèishuǐ淹没yānmòshí人们rénmen可以kěyǐchéngchuánzǒu水路shuǐlùZài蓬蒂内Péngdìnèi沼泽zhǎozéde北面běimiànyuǎnchù就是jiùshì亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng三旅馆Sānlǚguǎnliǎng分别fēnbié距离jùlí罗马Luómǎ大约dàyuē65公里gōnglǐ50公里gōnglǐ

亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng拉丁语LādīngyǔshìAppii Forum。这个Zhège市集shìjí广场guǎngchǎng位于wèiyú罗马Luómǎ东南面dōngnánmiàn大约dàyuē65公里gōnglǐchùshì著名zhùmíngde阿庇亚大道Ābìyà Dàdàoshang广guǎngwéirénzhīde驿站yìzhànZhètiáo大道dàdàocóng罗马Luómǎ一直yìzhí延伸yánshēnzhì布伦迪休姆Bùlúndíxiūmǔxiànchēng布林迪西Bùlíndíxī),途经tújīng卡普阿Kǎpǔʼā阿庇亚大道Ābìyà Dàdào亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎngdōushìyóu公元前gōngyuánqián4世纪shìjìde阿庇乌Ābìwū·克劳狄Kèláodí·凯库斯Kǎikùsī修建xiūjiàndedōude名字míngzi命名mìngmíngCóng罗马Luómǎ出发chūfāde旅客lǚkèzàitiān旅程lǚchéng结束jiéshùshí通常tōngchánghuìzài亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng停留tíngliú这里zhèlǐ因此yīncǐ成为chéngwéi繁忙fánmángde驿站yìzhànshǎorénhuìlái这里zhèlǐzuò买卖mǎimai另外Lìngwài亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng位于wèiyútiáo运河yùnhéde北端běiduānzhètiáo运河yùnhé沿yán阿庇亚大道Ābìyà Dàdào修建xiūjiàn穿chuānguò蓬蒂内Péngdìnèi沼泽zhǎozé),zhèshìhěnduōréndào这里zhèlǐláide原因yuányīnYǒu记载jìzǎidàozài运河yùnhéshanyóu骡子luózide驳船bóchuánhuìzài夜间yèjiān运送yùnsòng旅客lǚkè罗马Luómǎ诗人shīrén贺拉斯Hèlāsī记述jìshùzhèbìngshì愉快yúkuàide旅程lǚchéng沿途yántúyǒufánrénde青蛙qīngwā蚊虫wénchóng而且érqiě亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎngmǎnle船夫chuánfū态度tàidù恶劣èliède旅馆lǚguǎn老板lǎobǎn”。(《讽刺Fěngcìshī》,1juàn,5zhāng,1-6jié尽管jǐnguǎnyào克服kèfú种种zhǒngzhǒng艰辛jiānxīncóng罗马Luómǎláide弟兄们dìxiongmen还是háishi开开心心kāikai-xīnxīndezài那里nàlǐ等候děnghòu保罗Bǎoluóde同伴tóngbànwèide就是jiùshìzài最后zuìhòuzhèduàn旅途lǚtúzhōng陪伴péibàn他们tāmen确保quèbǎo他们tāmen平安píngʼān抵达dǐdá罗马Luómǎ今天Jīntiānzài阿庇亚大道Ābìyà Dàdàoshangyǒujiào费泰Fèitàidexiǎo村庄cūnzhuāng那里nàlǐ就是jiùshì亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎngde原址yuánzhǐ。(Lìngjiàn附录FùlùB13

三旅馆Sānlǚguǎn拉丁语LādīngyǔshìTres Tabernas。古代Gǔdài一些yìxiē著作zhùzuòdàoguo这个zhège地方dìfang三旅馆Sānlǚguǎn位于wèiyú阿庇亚大道Ābìyà Dàdàoshangzài罗马Luómǎ东南面dōngnánmiànyuē50公里gōnglǐchù距离jùlí亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎngyuē15公里gōnglǐ今天Jīntiānzài这个zhège地方dìfangháinéngkàndào一些yìxiē罗马Luómǎ时代shídàide遗迹yíjì。(Lìngjiàn附录FùlùB13

凯撒KǎisāJiàn26:32de注释zhùshì

这个Zhège教派jiàopàiJiàn24:5de注释zhùshì

Wèi上帝Shàngdìde王国Wángguózuò彻底chèdǐde见证jiànzhèngZài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn希腊Xīlà语词yǔcímarʹtys(“见证人jiànzhèngrén”)、mar·ty·reʹo(“作证zuòzhèng”)、di·a·mar·tyʹro·mai(“zuò彻底chèdǐde见证jiànzhèng”)以及yǐjí相关xiāngguānde出现chūxiànde次数cìshù虽然suīránbushàng约翰福音Yuēhàn Fúyīndàn其他qítā任何rènhé经卷jīngjuàndōuyàoduō。(LìngjiànYuē1:7;1:8de注释zhùshì贯穿Guànchuān使徒行传Shǐtú Xíngzhuànde主题zhǔtí就是jiùshìwèi上帝Shàngdìde旨意zhǐyìzuò见证人jiànzhèngrén包括bāokuòwèi上帝Shàngdìde王国Wángguó耶稣Yēsū担任dānrènde角色juésèzuò彻底chèdǐde见证jiànzhèng。(2:32,40;3:15;4:33;5:32;8:25;10:39;13:31;18:5;20:21,24;22:20;23:11;26:16

上帝Shàngdìde救恩jiùʼēnYòu上帝Shàngdìyònglái施行shīxíng拯救zhěngjiùde安排ānpái”。这里Zhèlǐyòngde希腊Xīlà语词yǔcíso·teʹri·on可能kěnéng不仅bùjǐnzhǐ拯救zhěngjiù本身běnshēnzhǐdàilái拯救zhěngjiùde安排ānpái。(2:30精读本jīngdúběn脚注jiǎozhù3:6精读本jīngdúběn脚注jiǎozhù这个Zhègehái可以kěyǐ引申yǐnshēnzhǐ重要zhòngyàode信息xìnxī上帝Shàngdìjiānghuì怎样zěnyàng拯救zhěngjiù人类rénlèi

有些Yǒuxiē后期hòuqīde希腊语Xīlàyǔ抄本chāoběn以及yǐjímǒuxiē语言yǔyánde古老gǔlǎo译本yìběnzài这里zhèlǐjiālehuà:“保罗Bǎoluóshuōwánzhèfānhuà那些nàxiē犹太人Yóutàirénjiùzǒule彼此bǐcǐ争论zhēnglùn不休bùxiū。”不过Búguò这些zhèxiēhuàbìng没有méiyǒu出现chūxiànzài那些nàxiēzuì早期zǎoqīzuì可靠kěkàode抄本chāoběnli因此yīncǐ显然xiǎnránshì使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn原文yuánwénde部分bùfen。(Lìngjiàn附录FùlùA3

保罗Bǎoluózài……zhùle整整zhěngzhěngliǎngniánZàizhèliǎngniánli保罗Bǎoluóxiěle好几hǎojǐfēng书信shūxìn包括bāokuò以弗所书Yǐfúsuǒshū4:1;6:20)、腓立比书FéilìbǐshūFéi1:7,12-14)、歌罗西书Gēluóxīshū西4:18)、腓利门书FéilìménshūMén9),可能kěnéngxiěle希伯来书Xībóláishū保罗Bǎoluóbèi软禁ruǎnjìnde时期shíqī看来kànlái结束jiéshù公元gōngyuán61nián左右zuǒyòu当时dāngshí也许yěxǔ已经yǐjīng受审shòushěnbìngbèipàn无罪wúzuìér审判shěnpànderén可能kěnéngshì罗马Luómǎ皇帝huángdì尼禄Nílùhuò尼禄Nílù委派wěipàide官员guānyuán保罗Bǎoluó获释huòshìhòu一如既往yìrú-jìwǎngde勤奋qínfèn工作gōngzuò可能kěnéngzàizhèduàn时期shíqī完成wánchéngle西班牙Xībānyáde心愿xīnyuàn。(Luó15:28罗马Luómǎde克雷芒Kèléimáng公元gōngyuán95niánzài著作zhùzuòlidào保罗Bǎoluóde足迹zújìyuǎnzhì罗马Luómǎ帝国dìguódezuì西duān”。获释Huòshìhòu保罗Bǎoluóxiělesānfēng书信shūxìn提摩太前书Tímótài Qiánshū提摩太后书Tímótài Hòushū提多书Tíduōshū),从中cóngzhōng可以kěyǐkànchūhěn可能kěnéngle克里特Kèlǐtè以弗所Yǐfúsuǒ马其顿Mǎqídùn米利都Mǐlìdū尼哥波立Nígēbōlì特洛阿斯Tèluòʼāsī。(提前Tí-Qián1:3;提后Tí-Hòu4:13,20;Duō1:5;3:12有些Yǒuxiērén认为rènwéi保罗Bǎoluó可能kěnéngshìzài希腊Xīlàde尼哥波立Nígēbōlì再次zàicìbèidebìng公元gōngyuán65nián左右zuǒyòu再次zàicìzài罗马LuómǎbèiqiúZhè尼禄Nílù看来kànlái没有méiyǒufàngguo保罗Bǎoluóniánqiányǒuchǎng大火dàhuǒ使shǐ罗马城Luómǎ Chéngshòudào重创zhòngchuāngér根据gēnjù罗马Luómǎ历史学家lìshǐ xuéjiā塔西佗Tǎxītuóde记述jìshù尼禄Nílù声称shēngchēngzhèchǎng火灾huǒzāide罪魁祸首zuìkuí-huòshǒushì基督徒Jīdūtú随后Suíhòu尼禄Nílù掀起xiānqǐle残酷cánkù迫害pòhài基督徒Jīdūtúde浪潮làngcháo保罗Bǎoluózàigěi提摩太Tímótàixiěèrfēngxìn最后zuìhòufēngxìnde时候shíhou已经yǐjīng知道zhīdào自己zìjǐ不久bùjiǔjiùhuìbèi处决chǔjué因此yīncǐqǐng提摩太Tímótài马可Mǎkě尽快jǐnkuàidào那里nàlǐZàizhè期间qījiān路加Lùjiā奥尼色弗Àonísèfúxiǎnchūde勇气yǒngqì不惜bùxīmào生命shēngmìng危险wēixiǎn看望kànwàngbìng安慰ānwèi保罗Bǎoluó。(提后Tí-Hòu1:16,17;4:6-9,11保罗Bǎoluóhěn可能kěnéngzài公元gōngyuán65nián左右zuǒyòubèi处决chǔjué无论Wúlùnshìshēngshì保罗Bǎoluódōuwèi耶稣Yēsūzuòguo教导jiàodǎoguode一切yíqièzuòle有力yǒulìde见证jiànzhèng。(1:1

勇敢Yǒnggǎn无畏wúwèi放胆fàngdǎn发言fāyán原文Yuánwényòngle希腊语Xīlàyǔ名词míngcípar·re·siʹa,这个zhègezài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn4:13zuò直言不讳zhíyán-búhuì”。这个Zhège名词míngcí相关xiāngguānde动词dòngcípar·re·si·aʹzo·mai(常常chángchángzuò勇敢yǒnggǎndechuándào]”)duō出现chūxiànzài使徒行传Shǐtú Xíngzhuànli路加Lùjiāde记载jìzǎicóngshǐzhìzhōngdōu显示xiǎnshì勇敢yǒnggǎnde传讲chuánjiǎng好消息hǎo xiāoxishì早期zǎoqī基督徒Jīdūtú传道chuándào工作gōngzuòde标志biāozhì。(4:29,31;9:27,28;13:46;14:3;18:26;19:8;26:26

传讲Chuánjiǎng希腊语Xīlàyǔ原文yuánwénde基本jīběn意思yìsishì公众gōngzhòng使者shǐzhěde身份shēnfèn宣告xuāngào”。这个Zhège强调qiángdiào宣告xuāngàode方式fāngshì通常tōngchángshìzhǐ公开gōngkāidexiàng大众dàzhòng宣讲xuānjiǎngérshìxiàng特定tèdìngdeqúnrén布道bùdào保罗Bǎoluó传讲chuánjiǎngde信息xìnxī上帝Shàngdìde王国Wángguówèi主题zhǔtíZài使徒行传Shǐtú Xíngzhuànde希腊语Xīlàyǔ原文yuánwénli,“上帝Shàngdìde王国Wángguó这个zhège词组cízǔ出现chūxiànleliùshìzài使徒行传Shǐtú Xíngzhuàn1:3jié经文jīngwén记述jìshù复活fùhuóhòude耶稣Yēsūzài升天shēngtiānqiánde40tiānliduō谈论tánlùn这个zhège王国wángguó使徒们Shǐtúmen传讲chuánjiǎngde信息xìnxīdōu围绕wéiràozhe上帝Shàngdìde王国Wángguó这个zhège主题zhǔtí。(8:12;14:22;19:8;28:23

没有Méiyǒushòudào什么shénme阻碍zǔʼài使徒行传Shǐtú Xíngzhuànzhèduàn鼓舞gǔwǔ人心rénxīndehuà作为zuòwéi结尾jiéwěi保罗Bǎoluó虽然suīránbèi软禁ruǎnjìnquè仍然réngrán勇敢yǒnggǎndexiàngrén传道chuándào教导jiàodǎo他们tāmen认识rènshi真理zhēnlǐ没有Méiyǒu任何rènhéshìnéng阻止zǔzhǐ王国wángguóde好消息hǎo xiāoxizài罗马Luómǎchuánkāi这样Zhèyàngde结尾jiéwěi对于duìyú使徒行传Shǐtú Xíngzhuànláishuō确实quèshíhěn恰当qiàdàng因为yīnwèizhèjuànshū记载jìzǎide就是jiùshì神圣力量shénshèng lìliàng怎样zěnyàng推动tuīdòng公元gōngyuán1世纪shìjìde基督徒Jīdūtú展开zhǎnkāi有史以来yǒushǐ-yǐláizuì伟大wěidàde传道chuándào工作gōngzuòjiāng上帝Shàngdì王国Wángguóde好消息hǎo xiāoxi一直yìzhíchuándàoshangzuì遥远yáoyuǎnde地方dìfang”。(1:8

多媒体资料

罗马人Luómǎrén修建xiūjiàn道路dàolù的de方法fāngfǎ
罗马人Luómǎrén修建xiūjiàn道路dàolùde方法fāngfǎ

早期Zǎoqī基督徒Jīdūtú之所以zhīsuǒyǐnéng好消息hǎo xiāoxichuánbiàn罗马Luómǎ帝国dìguó原因yuányīnshì罗马人Luómǎrén修建xiūjiànle庞大pángdàde道路dàolù系统xìtǒng使徒Shǐtú保罗Bǎoluó无疑wúyízài其中qízhōng许多xǔduō道路dàolùshangliúxiàle足迹zújì。(西1:23Cóngzhèzhāng图片túpiàn可以kěyǐkàndào罗马人Luómǎrénde铺石路pūshílù一般yìbānshì怎么zěnme修建xiūjiànde首先Shǒuxiānshì标示biāoshì路线lùxiàn接着jiēzhehuì沿yánzhe路线lùxiànchūtiáo宽大kuāndàdegōu然后ránhòuzàigōulitiánshàngcéngtóngde材料cáiliào石块shíkuài水泥shuǐní沙子shāzi作为zuòwéiZài铺设pūshè路面lùmiànshí工人gōngrénhuì使用shǐyòng比较bǐjiàode石板shíbǎn为了Wèile使shǐhǎode石板shíbǎn保持bǎochí固定gùdìng他们tāmenhuì安设ānshè路缘石lùyuánshí修建Xiūjiàn道路dàolù使用shǐyòngde材料cáiliào以及yǐjí中间zhōngjiān略微lüèwēigǒngde路面lùmiàndōuyǒuzhù雨水yǔshuǐpáidào道路dàolùliǎng路边Lùbiānměiduàn距离jùlíjiùshèyǒu排水口páishuǐkǒuràngshuǐliú两边liǎngbiānde排水沟páishuǐgōu这些Zhèxiē工人gōngrén技术jìshù精湛jīngzhàn他们tāmen修建xiūjiànde一些yìxiē道路dàolù至今zhìjīn仍然réngrán存在cúnzài不过Búguò罗马Luómǎ帝国dìguójìngnèi大多数dàduōshù道路dàolùde构造gòuzàobìng没有méiyǒu这么zhème复杂fùzá当时Dāngshízuìchángjiànde道路dàolùdōuhěn简单jiǎndān只是zhǐshìyóu砂砾shālìshíérchéng

罗马城Luómǎ Chéng
罗马城Luómǎ Chéng

罗马城Luómǎ Chéngshì罗马Luómǎ帝国dìguóde首都shǒudūjiàn台伯河Táibó Hépànyǒuzuò山丘shānqiūde地区dìqū随着Suízhe罗马Luómǎ帝国dìguóde发展fāzhǎnzhèzuòchéng不断búduàn扩建kuòjiànDàole公元gōngyuán1世纪shìjì中叶zhōngyè罗马城Luómǎ Chéngde人口rénkǒu可能kěnéngduō100wàn其中qízhōng包括bāokuò相当xiāngdāngde犹太Yóutài社区shèqū罗马城Luómǎ Chéngde基督徒Jīdūtúhěn可能kěnéngshì一些yìxiē公元gōngyuán33nián耶路撒冷Yēlùsālěng庆祝qìngzhù五旬节Wǔxúnjiéde犹太人Yóutàirén归信guīxìn犹太教Yóutàijiàoderén他们Tāmenzài那里nàlǐtīngdào使徒shǐtú彼得Bǐdé其他qítā门徒méntú传讲chuánjiǎngde信息xìnxī结果jiéguǒ成为chéngwéi基督徒Jīdūtú然后ránhòu好消息hǎo xiāoxidàihuí罗马城Luómǎ Chéng。(2:10公元Gōngyuán56nián左右zuǒyòu保罗Bǎoluózàixiěgěi罗马城Luómǎ Chéngde基督徒Jīdūtúdexìnlishuō他们tāmende信心xìnxīn已经yǐjīng闻名wénmíngquán世界shìjiè”。(Luó1:7,8这个Zhège3D短片duǎnpiàn展示zhǎnshìle罗马城Luómǎ Chéngli一些yìxiē主要zhǔyào建筑物jiànzhùwùzài保罗Bǎoluóde日子rìzi可能kěnéngde样貌yàngmào

1.阿庇亚Ābìyà大道dàdào

2.竞技场jìngjìchǎng

3.帕拉蒂诺山Pàlādìnuò Shān凯撒Kǎisāde宫殿gōngdiàn

4.凯撒Kǎisā神庙shénmiào

5.剧场Jùchǎng

6.万神庙Wànshénmiào

7.台伯河Táibó Hé

阿庇亚大道Ābìyà Dàdào
阿庇亚大道Ābìyà Dàdào

照片Zhàopiànzhōngshìkàndàodeshì阿庇亚大道Ābìyà Dàdào拉丁语LādīngyǔshìVia Appia)de其中qízhōngduàn今天jīntiānzài意大利Yìdàlì仍然réngrán可以kěyǐkàndàozhètiáo虽然Suīrán圣经Shèngjīng没有méiyǒu直接zhíjiēdào阿庇亚大道Ābìyà Dàdàodàn保罗Bǎoluóhěn可能kěnéng就是jiùshì沿yánzhezhètiáo前往qiánwǎng罗马LuómǎdeZhètiáo大道dàdàozuìzǎodeduàn公元前gōngyuánqián312niánjiànchéngdàn其余qíyú路段lùduànde修建xiūjiàn工程gōngchéng一直yìzhí延续yánxùdào公元前gōngyuánqián244nián左右zuǒyòu最终zuìzhōngzhěngtiáo大道dàdàocóng罗马Luómǎ一直yìzhí延伸yánshēnzhì布伦迪休姆Bùlúndíxiūmǔ。(Jiàn地图dìtú为了Wèile迎接yíngjiē保罗Bǎoluó弟兄们dìxiongmencóng罗马Luómǎxiàngnánzǒudàole三旅馆Sānlǚguǎn亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng。(28:15三旅馆Sānlǚguǎn距离jùlí罗马Luómǎ大约dàyuē50公里gōnglǐ亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng距离jùlí罗马Luómǎ大约dàyuē65公里gōnglǐzhèliǎng地方dìfangdōu位于wèiyú阿庇亚大道Ābìyà Dàdàoshang

1.罗马Luómǎ

2.三旅馆Sānlǚguǎn

3.亚比乌Yàbǐwū市集shìjí广场guǎngchǎng

4.阿庇亚大道Ābìyà Dàdào

5.布伦迪休姆Bùlúndíxiūmǔxiànchēng布林迪西Bùlíndíxī

保罗Bǎoluó在zài软禁ruǎnjìn期间qījiān被bèi锁链suǒliàn锁suǒ住zhù
保罗Bǎoluózài软禁ruǎnjìn期间qījiānbèi锁链suǒliànsuǒzhù

使徒Shǐtú保罗Bǎoluózài罗马Luómǎbèiqiú期间qījiān获准huòzhǔnzài士兵shìbīngde看守kānshǒuxiàzhùzàiláide房子fángzili。(28:16,30罗马Luómǎ士兵shìbīngzài看守kānshǒu囚犯qiúfànshí通常tōngchánghuìyòng锁链suǒliàn囚犯qiúfànsuǒzhù一般Yìbānláishuō士兵shìbīnghuì锁链suǒliànde一端yìduānsuǒzài囚犯qiúfàndeyòu手腕shǒuwànshanglìng一端yìduānsuǒzài自己zìjǐdezuǒ手腕shǒuwànshang这样zhèyàng自己zìjǐde右手yòushǒuréngnéng自由zìyóu活动huódòng保罗Bǎoluózài罗马Luómǎbèi软禁ruǎnjìn期间qījiānzài上帝Shàngdìde指引zhǐyǐnxiàxiěleshǎo书信shūxìn其中qízhōng大多数dàduōshùdōudàobèi囚禁qiújìnbèi锁链suǒliànsuǒzhùzhèjiànshì。(3:1;4:1;6:20;Féi1:7,13,14,17;西4:3,18;Mén1,9,10,13

凯撒Kǎisā尼禄Nílù
凯撒Kǎisā尼禄Nílù

照片Zhàopiànzhōngde金币jīnbì大约dàyuē铸造zhùzào公元gōngyuán56~57nián上面shàngmiànyǒu尼禄Nílùde半身像bànshēnxiàngér尼禄Nílùshì公元gōngyuán54~68niánjiānde罗马Luómǎ皇帝huángdì公元Gōngyuán56~58nián左右zuǒyòu保罗Bǎoluózài耶路撒冷Yēlùsālěng无辜wúgūbèi然后ránhòuzài凯撒里亚Kǎisālǐyàbèi囚禁qiújìnZài那里nàlǐxiàng凯撒Kǎisā上诉shàngsùér当时dāngshíde凯撒Kǎisā就是jiùshì尼禄Nílù看来Kànlái保罗Bǎoluó大约dàyuē公元gōngyuán59niánzài罗马Luómǎbèiqiú之后zhīhòucéngbèipàn无罪wúzuìbìng公元gōngyuán61nián左右zuǒyòu获释huòshì公元Gōngyuán64nián罗马Luómǎ发生fāshēnglechǎng大火dàhuǒchéngdefēnzhībèi烧毁shāohuǐ有些yǒuxiērénjiāngzhèchǎng灾难zāinàn归咎guījiù尼禄Nílù为了Wèile转移zhuǎnyí视线shìxiàn尼禄Nílù嫁祸jiàhuògěi基督徒Jīdūtú结果jiéguǒ引发yǐnfāle政府zhèngfǔduì基督徒Jīdūtúde猛烈měngliè迫害pòhàiHěn可能kěnéng就是jiùshìzàizhèduàn时期shíqī大约dàyuēshì公元gōngyuán65nián),保罗Bǎoluózài罗马Luómǎèrbèiqiú随后suíhòubèi处决chǔjué