ICHIMAA WIƊI PANUU | FRÉDÉRIC DUMOULIN

“Mʉa akawa ijãabarii Dachi Akõreba joma wauɗa baɗa”

“Mʉa akawa ijãabarii Dachi Akõreba joma wauɗa baɗa”

Frédéric Dumoulin 10 años aude basii ʉrrmiɗia waukabariiɗe traja nibabarii chi Universidad Ganteɗe (Bélgica). Naeɗe ichia ijãakabasii Dachi Akõreɗebena, jãabaera kuitaa ɓuu Dachi Akõreba joma waukaɗa baɗa, maabae Jeowa ɗebena Jarabarii nii. Chi karta ¡Ʉ̃rʉmase! abadauba ichi baara beɗeaɗa baɗa ichi trajo mauɗe ichi ijãabariiɗebena.

¿Sakʉ religionɗaa wãbachaa chuburi niiɗe?

Mʉ dana católica baɗa, maka ɓumina, mʉa leasiiɗe chi catolicorãba ãrĩã ẽbẽrarã puʼuabiɗapeɗa kinipeɗaaɗa ãchi religionɗebena babiɗayua, mauɗeeba kĩru koɓeepeɗa mauɗe religionɗebena akawa kawa kʉ̃riabasii. Mʉa leaɗa baɗa june religionɗebena siɗa, mʉ baita jãarã religiorã ara aɓau kachirua ɓooɗa baɗa. Mʉ 14 año niiɗe, kʉ̃risiaɗa baɗa Dachi Akõre wãʼãe, chi religionɗe kachirua ãrĩã asebachiɗauɗeeba. Mʉʉmaa chi escuelaɗe kawabisiɗau evolución abadauɗebena, mʉa kʉ̃risiaɗa baɗa wãʼãe basii akawa kaiba wauɗa baɗa nau iujãaɗebena, bari ichidu aɓaburu wauɗa baɗa.

¿Sakayua maucha kawa kʉ̃riasaa chi ciencia abadauɗebena?

Mʉ siete año niiɗe microscopio regalapeɗaaɗa baɗa. Jãdu basii chi juguete mʉa ãrĩã bustaɗa. Jãuba mʉa ochiabachii ãnimara ɓiɗĩika kirureerã, chi bõbõorã, jãka ɓee. Jãu aseyu mipitaa ãrĩã ɓoosii mʉ baita.

¿Sakaeɗe kawai kʉ̃ria ɓoosaa saka neeɗa baɗaba chi joma barauɗebena nau iujãaɗe?

Mʉ 22 año nibasiiɗe unuɗa baɗa wẽra ciencia abadauɗebena ãrĩã kuitaa nii, mau Jeowa ɗebena Jarabarii nibasii, ichia ijãa nibasii chi Waukabariiburu joma waukaɗa baɗa, mʉa kawaabasii sakãera jãka jaraɗa baɗa. Mʉa kʉ̃risiaɗa baɗa ichia kawabia ɓoosiiɗebena, jãu kachirua ɓoosia. Mʉa wiɗisiiɗe joma ichia biʼia panauɗa baɗa. Mauɗeeba, mʉa kawai kʉ̃ria ɓoosii sakayua ẽbẽra ãrĩãba Dachi Akõreɗe ijãabadau.

Maaɗakare, unusii june Jeowa ɗebena Jarabarii nii, ichi kuitaa ãrĩã nibasii medicina ʉ̃rʉbena. Ichia kawabi kʉ̃riasiiɗe ichia ijãa niiɗebena, maabae mʉa maerã aɗa baɗa. Mʉa kawabi kʉ̃ria ɓoosii ichia ãyaa ijãa nii.

¿Bichia jãka kawabisẽe?

Makawẽma. Ãrĩã estudiaɗakare chi nureeba jarabadau saka neeɗa baɗa joma iujãaɗe kuɓuuɗebena, mʉa kawasii chi kuitaa ãrĩã nureeba naka jarabadauɗebena: chi célula ɓiɗĩika ɓeerã, biʼia ãrĩã wau koɓee, du aɓa neeɗaabasii nau iujãaɗaa. Chi nureeba kʉ̃risiabadau ʉtʉ bajãaɗebena neeɗa baɗa. Chi ẽbẽrarãba diwara kʉ̃risiabadau saka iujãaɗaa neepeɗaaɗa baɗa joma nau iujãaɗe barauɗebena.

¿Chi ɓee ãrĩã kuitaa nureeba kãareɗe ara aɓau kʉ̃risia nuree?

Chi kuitaa ãrĩã nureeba jarabadau chi chokae nii neeɗa baɗa netaa du aɓa tonoɗa kĩra, jarabadau akawa wãʼãebasii kaiba wauɗa baɗa, mauɗeeba mʉa wiɗika koɓeeɗa: “Ãchia aduabʉrã saka neepeɗaaɗa dachirã, aɓauba wauwẽa, ¿saka kuitaa duanaa ãchia jarabadau ariɗe ɓuu?”. Mau kakuaburu kawa kʉ̃ria koɓeesii Bibliaɗe saka jara ɓuu dachi samabena neepeɗaaɗa baɗa.

¿Kãare kʉ̃risia koɓeesaa Bibliaɗebena?

Jãuɗe lea koɓeesiiɗe, kʉ̃risiaɗa baɗa chi jara kuɓuu ariɗe ɓuu. Ãrĩã bawẽe, chi kuitaa nureeba kawasiɗau joma chi iujãaɗe barau mauɗe bajãaɗe biɗa jara ɓoosiiɗe samareeba empezaɗa. Maamina, chi Bibliabara 3.500 año basiiɗe Genesismare naka jara ɓuu: “Naeɗeeɗa Dachi Akõreba iujãa bajãa baara wausia”. a Maubapeɗa, mʉa kawaɗa baɗa chi Bibliaba ciencia ʉ̃rʉbena jaraburuuɗe ariɗe jarabaria.

Mʉa kawaɗa baɗa chi Bibliaba ciencia ʉ̃rʉbena jaraburuuɗe ariɗe jarabaria

Bichia ãrĩã ciencia ʉ̃rʉbena kawabarii baerã, ¿bʉ baita fácil ɓoosẽe Dachi Akõreɗe ijãai baita?

Makawẽma. Mʉa Dachi Akõre nii ijãa koɓeesiiɗe tres año basii estudiaɗa baɗa ciencias universidaɗe. Iɗiiɗaa biɗa, waaburu kawa kãriiɗe ẽbẽrarãɗebena mauɗe ãnimaraɗebena siɗa, aude kawa kãrii ãchirã siɗa waukaɗa baɗa Dachi Akõreba.

¿Aɓa jãuɗebena jaratai ɓuẽ?

Maerã. Mʉa estudiabarii kãare pasa nii dachia ʉrrmiɗia doburuuɗe dachi kakuaɗe mauɗe dachi kakuaɗe baɗakare ẽpermabibarii. Mʉa kawayuwãe koɓeeɗa saka dachi kakuaba asebarii dachi boromor cuidayua chi bacteriarã mauɗe junebenarã biɗa dachi daño aseemaaba. Jãu aɗu jʉ̃ka kuɓuu kĩraka ɓuu dachi oa mauɗe chi célula boromorɗebena baara ãbua kopaneebiimaaba.

¿Mau sakayua kawayuwãe koɓeebaraa?

Cien año aude basia, chi wiɗikabadaurãba kawasiɗau oaɗe chi ɓee bania kĩra subudauɗe, chi jari susiiɗebena jãu dachi kakua jomaɗe nee kuɓua, mauɗe boromorɗaarawãe e bʉrʉɗaa biɗa. Nau biʼia ãrĩã ɓuu nau kakua: dachi oa wã ɓuu chi celularã boromorɗebenaɗaa dachi vena chekerãɗe, ʉtaa wãbarii biʼia jeraapeɗa, biʼia kobipeɗa chi oxígeno biʼia koɓeebiyua. Mama wãburuuɗe, aɗu jʉ̃ka kuɓuu kĩra kuɓuu, mauba chi dachi boromorɗebenaɗaa neebiimaaba. ¿Makarã chi oa saka wãi ɓua? Año ãrĩã basii, adua panaɗa baɗa.

¿Chi aɗu jʉ̃ka kuɓuu kĩra ɓuuba kãare asebaraa?

Chi vena chekerã ɓiɗĩika ɓee dachi kakuaɗe eɗa barau, mau tubo plástico kĩra ɓuuwãema, akawa eɗa neebikau mauɗe awara waya wãbikau. Chi e venaɗebenarã mau celularã́, jãarãbara eɗa cosarã bʉebibadaa mauɗe ida awara neebibadaa. Maamina, chi vena ɓiɗĩika ɓee dachi boromorɗe diwara ɓea. Chi e venaɗebenaɗe koɓee chaarea jidau koɓea, jãu chi bia ãrĩã ɓuu. Jãarãba ida wãbibadau chi oxígeno neebiɗayua, dióxido de carbono, glucosa jãka ɓeerã, oa cerebro baara, maka ɓumina junebenarã wãbiɗakaa jari proteinarã mauɗe celularã oaɗebena. Jari chi aɗu jʉ̃ka kuɓuu kĩraka ɓuuba dachi boromorɗaa bʉebibarii chi ɓiɗĩika ɓeerã boromorɗe koɓee barau, jãuba idaarabikau akawa wãbiibai chi dachi boromor dañabariiɗebena. Mʉ baita, dachi kakuaɗe eɗa barau jãu du aɓa wauwẽebasii.

a Génesis 1:1.