Skip tu di aatikl

Skip tu lis a tapik

How fi Liv Pahn Les Moni

How fi Liv Pahn Les Moni

 Yoo haftu liv pahn les moni deez dayz bikaaz a haad taimz? Pandemik ahn dizeez, nachral dizaasta, politikal prablemz, ahn waar, ku afek humoch moni peepl gat, an ih ku hapm sodn-wan. Wen wi en op wid les moni di kom een aal af a sodn, ih ku kaaz wi fi feel wahn lata schres, bot di Baibl ga wahn lata gud advais pahn weh wi ku du fi mek wi ku liv pahn les moni.

1. Aksep yu nyoo sichuwayshan.

 Baibl prinsipl: ‘Ah don laan how fi bee satisfai weda Ah ga lat er Ah noh ga notn.’—Filipiyanz 4:12.

 Eevn doa yu mait ga les moni dan bifoa, yu ku laan fi ajos tu yu nyoo sichuwayshan. Di soona yu aksep yu nyoo sichuwayshan ahn staat tu adap, di beta yoo ahn yu famili wahn ku deel wid it.

 Fain owt bowt eni help weh di govament er ada loakal aaganaizayshan aafa. Noh ways taim; tek akshan kwik, bikaaz dehndeh aaganaizayshan yoozhwali onli aafa help fi wahn sertn amonk a taim.

2. Werk tugeda az wahn famili.

 Baibl prinsipl: “Widowt kamyoonikayshan planz fayl, bot if wahn groop a kongslaz ga gud kamyoonikayshan dehn ga gud rizolts.”—Proverbs 15:22.

 Diskos di sichuwayshan wid yu waif er hozban ahn yu pikni dehn. If yu taak tingz oava az wahn famili, yu ku help evribadi eena di famili fi andastan weh di hapm, ahn dehn wahn ku sopoat yu disizhan dehn beta. Ahn wen evribadi werk tugeda fi noh bee waysful, yu wahn ku du moa wid di lee bit a moni weh yu gat.

3. Mek wahn bojet.

 Baibl prinsipl: “Sidong ahn figa owt humoch evriting wahn kaas.”—Look 14:28.

 Wen yu haftu staat liv pahn les moni, ih veri impoatant fi noa how yu di spen evri kapa weh yu gat. Fi mek wahn bojet, fers, yu haftu rait dong humoch moni yu ekspek fi mek eena yu nyoo sichuwayshan. Den, rait dong aala di tingz weh yu spen moni pan rait now, eevn doa yu noa dat mait haftu chaynj. Inklood eena da lis eni moni weh yu mait haftu put wan said fi eni imerjensi er ada bilz weh yu noh ekspek.

 Tip: Wen yu di kip chrak a moni weh yu spen, noh ferget fi inklood evriting, eevn smaal lee tingz weh yu mait bai. Ih mait sopraiz yu how dehn smaal lee tingz ad op afta wahn wail. Fi egzampl, wahn man mi-di kip chrak a moni weh ih mi-di spen, an ih fain owt dat ih mi-di spen honjridz a dalaz pahn cheekleh evri yaa!

4. Disaid wich bilz moa impoatant ahn mek chaynjiz.

 Baibl prinsipl: “Mek shoar a di moa impoatant tingz.”—Filipiyanz 1:10.

 Now dat yu di mek les moni, kompyaa humoch moni yu mek wid humoch moni yu spen, ahn den si weh yu ku kot bak pan, er eevn stap spen pan. Dehnya da som a di tingz weh yu ku chek:

  •   Yu veekl. If yu ga moa dan wan veekl, yu tink yu kuda sel wan a dehn? If yu oan wahn big fansi raid, yu tink yu kuda geh wahn smaala, les fansi wan insted? Yu ku kech bos er raid baisikl er eevn waak insteda jraiv?

  •   Yu entataynment. Yu tink yu kuda kyansl kaybl er eni ada bil weh yu di pay fi bai entataynment, er luk fi ada entataynment weh kaas les, at lees fi wahn lee wail? Fi egzampl, som laibri len owt buk, moovi, an ada tingz fi free.

  •   Yu lait ahn waata bil. Diskos wid yu famili how yu ku yooz les lait, waata, ahn gyas. Ih mait luk laik da notn moch fi ton aaf wahn lait er yooz les waata wen yu bayd, bot dehndeh tingz ada op ahn sayv moni.

  •   Yu food. Chrai noh fi bai food da restorant. Insted, kuk yu oan food hoam. Plan owt weh yu wahn kuk heda taim, bai weh yu need eena biga amonk if yu kud, ahn noh chroa-weh weh lefoava afta yu eet; chrai yooz it layta. Mek wahn lis bifoa yu goh da shap soh yu noh en op di bai tingz weh yu noh reeli need. Bai fresh loakal froots ahn vejitabl kaaz dehn yoozhwali kaas les. Noh bai jonk food ahn snaks weh noh helti. Chrai groa som a yu oan froots ahn vejitabl hoam if yu kud.

  •   Yu kloaz. Onli bai kloaz weh yu need if di kloaz weh yu gat noh gud agen, ahn noh jos bai fi stay eena stail ahn fashan. Wayt fi mek tingz goh pahn sayl er bai fahn yooz-kloaz plays. Jrai yu kloaz pahn kloazlain insteda eena di jraiya wen di weda gud; dis wahn sayv gyas er ilekchrisiti.

  •   Tingz weh yu waahn. Bifoa yu bai sohnting, aks yuself: ‘Ah wanda if Ah reeli ku afoad dis? Ah reeli need it?’ Yu tink yu kuda kantinyu yooz yu oal veekl, foan, kompyoota, tablet, er tingz rong di hows er eena yu kichin widowt haftu bai wahn nyoo wan? Pahn di ada han, yu ga eniting weh yu noh yooz nohmoh er weh yu noh need weh yu kuda sel? Dis wahn help yu fi kip tingz simpl ahn maybi eevn mek wahn lee ekschra moni.

 Tip: Wen les moni di kom een aal af a sodn, dis mait akchwali help yu fi stap eni ekspensiv habit weh yu mait gat. Yu mait stap smoak, gyambl, er jrink tu moch. Dis noh onli wahn sayv yu moni, ih mait mek yu laif beta tu.

5. Put spirichwal tingz ahn Gaad fers eena yu laif.

 Baibl prinsipl: “Di wan dehn hoo noa seh dehn need Gaad wahn bee hapi.”—Machyu 5:3.

 Di Baibl gi wi dis gud advais: “Wizdom ku protek wi jos laik how moni ku protek wi, bot di advantij weh nalij gat oava moni da dis: Wizdom wahn sayv wi.” (Ecclesiastes 7:12) Wi ku fain lata gud advais laik dis eena di Baibl, ahn peepl weh put dis advais tu gud yoos fain owt dat dehn ga les woriz oava moni an ada schres eena laif.—Machyu 6:31, 32.