Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 22

JUE 127 ?Like benin yɛ sɛ n yo-ɔ ɔ ti su-ɔ?

Wafa nga amun kwla nian be wiengu nzuɛn naan amun a fa ajalɛ kpa’n

Wafa nga amun kwla nian be wiengu nzuɛn naan amun a fa ajalɛ kpa’n

‘Wafa nga amun fa ti amun klun lɔ’n yɛ ɔ ti cinnjin-ɔn.’1 PIƐ. 3:4.

NDƐ CINNJIN’N

Like nga aniaan bian kun nin aniaan bla kun mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n be kwla yo naan b’a fa ajalɛ kpa’n, ɔ nin wafa nga aniaan nga be o asɔnun’n nun’n be kwla uka be’n, é wá kán be ndɛ.

1-2. ?Kɛ aniaan wie’m bé kán blɛ mɔ be nin be wun annzɛ be yi bé nían be wiengu nzuɛn’n i ndɛ’n, be seli sɛ?

 BLƐ mɔ aniaan bian kun nin aniaan bla kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, ɔ kwla yo aklunjɔɛ blɛ. Sɛ dɔ nga su’n a nin aniaan kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, e si kɛ a kunndɛ kɛ blɛ sɔ’n ɔ yo amun aklunjɔɛ blɛ. Blɛ sɔ’n nun kusu’n, aniaan sunman be dili aklunjɔɛ sakpa. I wie yɛle aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Saiɔn a m’ɔ fin Etiopi’n i liɛ’n. Ɔ seli kɛ: “I nun mɔ e nin min wun’n é sán nun mɔ é nían e wiengu nzuɛn’n, n dili aklunjɔɛ dan. E kokoli ndɛ cinnjin wie’m be su yalɛ. Asa’n e srili ndɛ wie’m be su. Nanwlɛ, kɛ n wunnin kɛ m’an ɲan sran kun mɔ n klo i mɔ i kusu klo min wie’n, i sɔ’n yoli min fɛ kpa.”

2 Sanngɛ aniaan bian kun mɔ be flɛ i Alɛsio m’ɔ fin Peiba’n, ɔ seli kɛ: “I nun mɔ e nin min yi é sán nun mɔ é nían e wiengu nzuɛn’n, e dili aklunjɔɛ. Sanngɛ sa wie’m be kleli e yalɛ.” Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún sa wie mɔ be kwla kle aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n be yalɛ’n, ɔ nin Biblu’n nun ndɛ wie mɔ be kwla uka be’n. Asa ekun’n, é wá kán wafa nga aniaan nga be o asɔnun’n nun’n be kwla uka be’n i ndɛ.

SA NGA TI YƐ BLA KUN NIN YASUA KUN BE NIAN BE WIENGU NZUƐN’N

3. ?Ngue ti yɛ yasua kun nin bla kun be nian be wiengu nzuɛn’n niɔn? (Ɲanndra Mun 20:25)

3 Blɛ mɔ yasua kun nin bla kun bé nían be wiengu nzuɛn’n, ɔ ti aklunjɔɛ blɛ. Sanngɛ ɔ ti blɛ cinnjin kpa. Afin blɛ sɔ’n nun yɛ bé nían sɛ be kwla ja-o. Cɛn nga aniaan bian kun nin aniaan bla kun be ja’n, be ta nda Zoova ɲrun kɛ bé kló be wiengu yɛ be ɲin yí be wiengu lele saan wie’n w’a titi be nun. Kwlaa naan y’a ta nda kun’n, ɔ fata kɛ e bu i sin kpa. (An kanngan Ɲanndra Mun 20:25 nun.) I wie yɛle nda nga kɛ yasua kun nin bla kun bé já’n, be ta be wiengu’n. Kɛ yasua kun nin bla kun be nian be wiengu nzuɛn’n, i sɔ’n kwla uka be kpa naan b’a fa ajalɛ ng’ɔ ti kpa’n. Wie liɛ’n, be kwla fa ajalɛ kɛ bé já. Wie liɛ kusu’n, be kwla se kɛ sɛ be titi nun’n, ɔ flunman. Sɛ be titi nun kusu’n, i sɔ’n kleman kɛ ajalɛ nga be fɛli i kɛ bé nían be wiengu nzuɛn’n, i bo’n w’a guaman kpa. Afin be nzuɛn mɔ be niannin’n ti’n, sɛ be kwla ja annzɛ be kwlá jaman’n, be wunnin i wlɛ.

4. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e wun sa nga ti yɛ yasua kun nin bla kun be nian be wiengu nzuɛn’n i wlɛ kpa-ɔ?

4 Ɔ fata kɛ be nga be leman bla annzɛ bian’n, be wun sa nga ti yɛ yasua kun nin bla kun be nian be wiengu nzuɛn’n i wlɛ kpa. Yɛle kɛ be waan bé nían sɛ be kwla ja annzɛ be kwlá jaman-o. Sɛ be wun i sɔ liɛ’n i wlɛ’n, be su seman kɛ be nin aniaan bla kun annzɛ aniaan bian kun mɔ be sunnzunman kɛ bé jɛ́ i’n, bé sán nun. Sanngɛ ɔ fata kɛ e kwlakwla e wun i sɔ liɛ’n i wlɛ wie. Aniaan wie’m be bu i kɛ, sɛ aniaan bian kun nin aniaan bla kun b’a san nun naan be su nian be wiengu nzuɛn’n, ɔ fata kɛ san fii be ja. Sanngɛ i sɔ’n kwla kle aniaan nga be nin-a jaman bla annzɛ bian’n be yalɛ. Aniaan bla kun m’ɔ nin-a jaman bian mɔ be flɛ i Melisa m’ɔ tran Etazinin’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ aniaan wie’m be wun kɛ aniaan bian kun nin aniaan bla kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, be se be wun kɛ saan bé já. I sɔ’n ti’n, kannzɛ aniaan wie’m be wun kɛ ɔ fata kɛ be titi nun’n, sanngɛ be fɛmɛn i sɔ ajalɛ’n. Yɛ aniaan nga be kunndɛ kɛ bé já bla annzɛ bian’n, be kunndɛman kɛ be nin sran wie sán nun naan bé nían be wiengu nzuɛn’n. I kwlaa sɔ’n kwla kle aniaan’m be yalɛ dan.”

AMUN SI AMUN WIENGU KPA

5-6. ?Kɛ sran kun níɛn i wiengu kun’n i nzuɛn’n, i wiengu sɔ’n i su ndɛ benin yɛ ɔ fata kɛ ɔ si i-ɔ? (1 Piɛli 3:4)

5 ?Sɛ a nin aniaan kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, sɛ ɔ fata kɛ amun ja annzɛ amun titi nun’n, ngue yɛ ɔ kwla uka ɔ naan w’a wun i wlɛ-ɔ? Fa ɔ ɲin sie i ɔ wiengu’n i nzuɛn’n su naan si i kpa. I yo, kwlaa naan a nin i b’a san nun’n, atrɛkpa’n a tili i su ndɛ wie mun. Sanngɛ siɛn’n, ɔ fata kɛ a si sran ‘wafa ng’ɔ fa ti i klun lɔ’n.’ (An kanngan 1 Piɛli 3:4 nun.) I sɔ’n kle kɛ ɔ fata kɛ a si wafa ng’ɔ su Ɲanmiɛn’n, nin i nzuɛn’n, ɔ nin akunndan ng’ɔ bu’n i kpa. I liɛ’n, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, sɛ sran sɔ’n ti ɔ liɛ su’n, á wún i wlɛ. (Ɲan. 31:​26, 27, 30; Efɛ. 5:33; 1 Tim. 5:8) Asa’n, sɛ sran sɔ’n kwla klo wɔ guɛ i ti nin i bo’n, yɛ sɛ kusu a kwla yo sɔ wie i lika’n, á wún i wlɛ. Yɛ sɛ amun kwla tra amun awlɛn amun wiengu wun’n, á wún i wlɛ wie. b (Rɔm. 3:23) Kɛ amún sí amun wiengu kɔ́’n, maan ɔ wla kpɛn ndɛ nga su. Yɛle kɛ like ng’ɔ ti cinnjin m’ɔ fata kɛ a fa ɔ ɲin sie su’n, nɛ́n i yɛle ninnge nga amun nuan sɛ be su’n. Sanngɛ kɛ amun nuan sɛman ninnge wie’m be su’n, wafa nga amun kwla tra amun awlɛn amun wiengu wun’n, yɛ ɔ fata kɛ a fa ɔ ɲin sie su kpa-ɔ.

6 ?Kɛ amún nían amun wiengu nzuɛn’n, ngue ekun su yɛ ɔ fata kɛ a fa ɔ ɲin sie-ɔ? Kwlaa naan klolɛ’n w’a yo tankaan kpa’n, a kwla se kɛ maan amun koko ndɛ cinnjin wie’m be su yalɛ. I wie yɛle ninnge nga ɔ wiengu kun’n, ɔ sunnzun kɛ ɔ́ yó be’n. ?Sɛ amun waan bé nían sɛ tukpacɛ wie o amun nun kun wun’n, annzɛ sɛ kalɛ wie o amun nun kun su’n, annzɛ kusu sɛ sa wie tɔli amun nun kun su laa naan ɔ te kle i yalɛ’n, blɛ benin nun yɛ amun kwla koko su yalɛ-ɔ? Nán ndɛ ngba yɛ i bo bolɛ’n nun’n, ɔ fata kɛ amun koko su yalɛ-ɔ. (An nian Zan 16:12.) Sɛ a kunndɛ kɛ ɔ wiengu kun’n, ɔ minndɛ kan ka naan w’a kan ɔ su ndɛ wie mun w’a kle i’n, di i nanwlɛ kle i. Sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, ɔ ti cinnjin kɛ ɔ wiengu kun’n, ɔ si ɔ su ndɛ sɔ mun naan w’a kwla fa ajalɛ kun. Ɔ maan blɛ ng’ɔ nin i fata’n nun’n, ɔ fata kɛ a kan ɔ su ndɛ sɔ mun i weinwein kle i.

7. ?Sɛ aniaan bian kun nin aniaan bla kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, ngue yɛ be kwla yo naan b’a si be wiengu kpa-ɔ? (An nian kuku nga be flɛ i kɛ “ Sɛ amun tranman klɔ kunngba’n su’n” nun wie.) (An nian foto mun wie.)

7 ?Á yó sɛ naan w’a si ɔ wiengu kun’n i sran wafa ng’ɔ ti i klun lɔ sakpa’n? Like kun mɔ a kwla yo’n, yɛle kɛ a kan ɔ klun ndɛ kle ɔ wiengu kun’n i weinwein. Yɛ usɛ i kosan wie mun. Kpɛkun kɛ ɔ́ tɛ́ su’n, sie ɔ su kpa. (Ɲan. 20:5; Zak. 1:19) I lɛ nun’n, an kwla yo ninnge wie mɔ kɛ amún yó be’n, an kwla koko yalɛ’n. I wie yɛle kɛ, amun kwla di like likawlɛ, amun kwla ko wlanwlan lika nga sran’m be kwla wun amun lɛ’n, yɛ amun kwla bo jasin fɛ’n likawlɛ. Asa’n, amun nin amun janvuɛ mun annzɛ amun awlofuɛ’m be kwla yo ninnge wie mun likawlɛ. I liɛ’n á kwlá sí ɔ wiengu kun’n. Yɛ a nin i be kwla yo ninnge wie mɔ be kwla uka ɔ naan w’a si wafa ng’ɔ nin sran wafawafa be tran’n. I nun mɔ Asunin m’ɔ fin Peiba’n ɔ nin i yi Alisia bé nían be wiengu nzuɛn’n, like nga be yoli’n, ɔ kɛnnin i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “E yoli ninnge wie mɔ be kwla uka e naan y’a si e wiengu kpa’n. Blɛ sunman’n, ninnge kanngan wie mun yɛ e yoli be-ɔ. I wie yɛle kɛ e tɔnnin like likawlɛ, yɛ e dili junman wie mun likawlɛ. Kɛ é dí junman sɔ mun’n, e wunnin e wiengu kun’n i nzuɛn ng’ɔ ti kpa’n, ɔ nin i nzuɛn ng’ɔ timan kpa’n.”

Sɛ amun yo ninnge wie mɔ be kwla yo naan amun a koko yalɛ’n, i sɔ’n kwla uka amun naan amun a si amun wiengu kpa. (An nian ndɛ kpɔlɛ 7-8 nun.)


8. ?Sɛ aniaan bian kun nin aniaan bla kun mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n, be suan Biblu’n nun like likawlɛ’n, i su ye benin yɛ be kwla ɲɛn i-ɔ?

8 Like kun ekun mɔ a kwla yo naan w’a si ɔ wiengu kun’n, yɛle kɛ a nin i be suan Ɲanmiɛn ndɛ’n likawlɛ. Sɛ amun ja’n, ɔ ti cinnjin kɛ amun fa blɛ be su Ɲanmiɛn awlo lɔ. I liɛ’n Ɲanmiɛn i sa trán amun aja’n nun. (Aku. 4:12) I sɔ’n ti’n, blɛ mɔ amun su nian amun wiengu nzuɛn’n, amun kwla fa blɛ be suan Ɲanmiɛn ndɛ’n likawlɛ. Ɔ ti su kɛ dɔ nga su’n, amun nin-a kaciman awlobo. Ɔ maan aniaan bian’n timan aniaan bla’n i su kpɛn. Sanngɛ sɛ amun suan Ɲanmiɛn ndɛ’n likawlɛ’n, a kwla si wafa nga ɔ wiengu kun’n ɔ su Ɲanmiɛn’n. Kɛ Makusi nin i yi Laisa mɔ be fin Etazinin’n, be suannin Ɲanmiɛn ndɛ’n likawlɛ’n, i su ye nga be ɲɛnnin i’n, Makusi kɛnnin i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ e boli e wiengu nzuɛn nianlɛ bo’n, e suannin fluwa nga be kan be wiengu nzuɛn nianlɛ’n, nin aja’n, ɔ nin awlobo tranlɛ ndɛ’n be nun like. Sɛ ɔ ti kɛ y’a suanman fluwa sɔ’m be nun like sa’n, nn y’a kwlá kokoman ndɛ cinnjin wie’m be su yalɛ.”

NINNGE WIE MUN EKUN MƆ AMUN KWLA BU SU AKUNNDAN’N

9. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, be bu i akunndan naan b’a si sran nga bé bó su klé be’n niɔn?

9 ?Sɛ a nin aniaan kun be su nian be wiengu nzuɛn’n, wan mun yɛ amun kwla bo su kle be-ɔ? Ɔ o amun bɔbɔ amun sa nun. Kɛ amún bó amun wiengu nzuɛn nianlɛ bo’n, amun kwla se kɛ amun su boman su kleman sran kpanngban. (Ɲan. 17:27) I liɛ’n be su usaman amun kosan kpanngban. Yɛ sran wie su jranman amun wun kɛ amun fa ajalɛ kun ndɛndɛ. Sanngɛ kusu sɛ amun a boman su b’a kleman sran fi’n, ɔ cɛman naan amun a yo ninnge mun nvialiɛ nun, kɛ ɔ ko yo naan sran fi w’a wunman amun’n ti. Yɛ i sɔ’n kusu kwla yo maan amun yo sa tɛ. I sɔ’n ti’n, sɛ amun bo su kle be nga be kwla man amun afɔtuɛ kpa, mɔ be kwla uka amun’n, i sɔ’n ti kpa. (Ɲan. 15:22) I wie yɛle kɛ amun kwla bo su kle amun awlofuɛ wie mun, nin amun janvuɛ nga b’a tin Ɲanmiɛn sulɛ’n nun’n, annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn mun.

10. ?Ngue yɛ aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, be kwla yo naan b’a yoman sa tɛ-ɔ? (Ɲanndra Mun 22:3)

10 ?Ngue yɛ amun kwla yo naan amun a yoman sa tɛ-ɔ? Kɛ amún nían amun wiengu nzuɛn’n kɔ́’n, klolɛ’n kwla yo dan. ?Ɔ maan amún yó sɛ naan amun a yoman sa tɛ? (1 Kor. 6:18) Nán maan yalɛ nga amun koko’n, ɔ yo maan amun ɲin tran bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n nin i wunsu ɲannzuɛn sa’m be su. Nán amun ngunmin be tran lika nga sran fi kwlá wunman amun’n, yɛ nán amun nɔn nzan dan. (Efɛ. 5:3) Afin ninnge sɔ’m be ti’n, amun konvi kwla sɔ bla annzɛ bian kunndɛlɛ. Yɛ kɛ ɔ ko yo naan amun a tra amun awlɛn’n, ɔ kwla yo kekle. Sɛ cɛn kunngun’n, amun koko like nga amun kwla yo naan amun a nanti Zoova i mmla’n su’n, naan kusu amun a kle kɛ amun bu amun wiengu sran’n i su yalɛ’n, ɔ ti kpa. (An kanngan Ɲanndra Mun 22:3 nun.) Be flɛ aniaan bian kun kɛ Dawiti. I yi’n suan Alimazi, yɛ be fin Etiopi. I nun mɔ bé nían be wiengu nzuɛn’n, like ng’ɔ ukali be’n, be kɛnnin i ndɛ. Be seli kɛ: “Lika nga sran kpanngban o lɛ’n, lɛ yɛ e kɔ-ɔ. Wie liɛ kusu’n, e nin e janvuɛ mun e yo ninnge wie mun likawlɛ. Asa’n e ngunmin y’a kaman loto kun nun, annzɛ sua kun nun le. E niannin e wun su naan y’a yoman like wie m’ɔ kwla yo maan e yo sa tɛ-ɔ.”

11. ?Sɛ aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, be kunndɛ kɛ bé trá ndalie’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be bu i akunndan-ɔn?

11 ?Aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, be kwla tra ndalie? Kɛ klolɛ’n yó dan’n, be kwla se kɛ bé yó ninnge wie mun fá klé kɛ be klo be wiengu. Sanngɛ sɛ amun wun yrayra amun dan’n, kɛ ɔ ko yo naan amun a fa blɛ b’a si amun wiengu kun’n i kpa naan amun a fa ajalɛ kpa’n, ɔ kwla yo kekle man amun. (Fɛf. 1:2; 2:6) Asa’n, sɛ amun wun yrayra amun dan naan amun tra ndalie’n, ɔ cɛman naan amun a yo sa wie m’ɔ jɔman Zoova klun’n. (Ɲan. 6:27) I sɔ’n ti’n, kɛ amun bo amun wiengu nzuɛn nianlɛ bo’n, ndalie tralɛ’n nun’n, like nga amun kwla yo’n, nin like ng’ɔ fataman kɛ amun yo’n, amun jran Biblu’n nun ndɛ’n su be koko su yalɛ. c (1 Tes. 4:​3-7) Amun kwla usa amun wun kɛ: ‘?E asa’n su wa’n, sɛ sran’m be wun kɛ e su tra ndalie’n, bé bú i sɛ? ?Wafa nga e tra ndalie’n, ɔ kwla yo maan e konvi sɔ bla annzɛ bian kunndɛlɛ?’

12. ?Sɛ aniaan nɲɔn mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n, be wun kɛ be nuan sɛman ndɛ wie’m be su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be bu i akunndan-ɔn?

12 ?Sɛ amun timan amun wun aniɛn ndɛ wie’m be su’n, wafa sɛ yɛ amun kwla siesie-ɔ? ?Sɛ ɔ ju wie’n, amun nuan sɛman ndɛ wie’m be su’n, i sɔ’n kle kɛ amun nɲɔn’n amun ti sɛman? I yo, be kwlaa nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, ɔ nin be nga b’a ja bɔbɔ’n, ɔ ju wie’n be nuan sɛman ndɛ wie’m be su. Sanngɛ kɛ yasua kun nin i yi be ɲin yi be wiengu, kpɛkun be mian be ɲin naan b’a kwla ti be wun aniɛn’n, i sɔ’n yo maan be aja’n taka kpa. Ɔ maan wafa nga amun siesie amun afiɛn dɔ nga su’n, ɔ kwla uka ɔ naan w’a wun i wlɛ sɛ amun aja’n ɔ́ yó ye-o. I sɔ’n ti’n, amun tinuntinun amun usa amun wun kɛ: ‘?Kɛ e timan e wun aniɛn ndɛ wie’m be su’n, e koko su yalɛ amanniɛn su? ?Sɛ e yo like wie m’ɔ timan kpa’n, e di i nanwlɛ e kle e wiengu, yɛ e mian e ɲin naan y’a kaci e sa? ?E sisiman e bo naan y’a kpata e wiengu, naan y’a yaci y’a cɛ?’ (Efɛ. 4:​31, 32) Sanngɛ kusu’n, sɛ dɔ nga su mɔ amun su nian be wiengu nzuɛn’n, ɔ ti ndɛnganndɛngan ngunmin’n, atrɛkpa’n sɛ amun ja’n, i kunngba’n yɛ amún yó-ɔ. Ɔ maan sɛ a nian naan ɔ wiengu kun’n i nzuɛn’n timan ɔ liɛ’n su’n, sɛ amun titi nun’n, ɔ́ yó kpa mán amun nɲɔn’n. d

13. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka aniaan nɲɔn naan b’a si blɛ ng’ɔ fata kɛ be wiengu nzuɛn nianlɛ’n, ɔ di’n niɔn?

13 ?Ɔ fata kɛ amun wiengu nzuɛn nianlɛ’n, ɔ di anglo annzɛ afuɛ nɲɛ? Blɛ sunman’n, kɛ sran kun kpli fa ajalɛ’n, i bo’n guaman kpa mɛnmɛn i. (Ɲan. 21:5) I sɔ’n ti’n, amun fa blɛ lɔun kpa be nian amun wiengu nzuɛn’n, naan amun a kwla si amun wun kpa. Sanngɛ kusu’n nán maan ɔ cɛ dan ngboko. Biblu’n se kɛ: “Like nga be ɲin o i sin m’ɔ baman ndɛndɛ’n, ɔ kpɛ awlɛn.” (Ɲan. 13:12) Asa ekun’n, kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́ mɔ amún wún amun wun tikatika’n, amun awlɛn tralɛ’n kwla yo kekle. (1 Kor. 7:9) Nán blɛ nga amun wiengu nzuɛn nianlɛ dí’n, yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo amun cinnjin dan-ɔn. Sanngɛ amun usa amun wun kɛ: ‘?Ngue ekun yɛ ɔ fata kɛ n si i min wiengu kun’n su ka naan m’an fa ajalɛ kun-ɔn?’

WAFA NGA ANIAAN ONGA’M BE KWLA UKA BE’N

14. ?Ngue yɛ e kwla yo fa uka aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n niɔn? (An nian foto’n wie.)

14 ?Sɛ e si aniaan nɲɔn mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n, wafa sɛ yɛ e kwla uka be-ɔ? E kwla yia be naan e di like likawlɛ, annzɛ e su Ɲanmiɛn awlo lɔ likawlɛ, annzɛ kusu e yiyi e ɲin su likawlɛ. (Rɔm. 12:13) I sɔ’n kwla uka be naan b’a si be wun kpa. Asa’n, e kwla se be kɛ sɛ be klo’n, kɛ bé kɔ́ lika wie’n e kwla nian be su, annzɛ e kwla fa be e loto’n nun. Annzɛ kusu e kwla se be kɛ sɛ be kunndɛ kɛ bé kókó be afiɛn yalɛ wie’n, be kwla ba e awlo lɔ. (Gal. 6:10) Alisia mɔ e dun mmua e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ kannin like nga aniaan’m be yo mɛnnin i nin i wun Asunin m’ɔ yoli be fɛ’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Aniaan wie’m be seli e kɛ sɛ e kunndɛ kɛ é wún e wun’n, e kwla kɔ be awlo lɔ. I sɔ’n yoli e fɛ kpa.” Sɛ aniaan wie mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n be srɛ e kɛ e nian be su’n, maan e wun i wlɛ kɛ like nga e kwla yo e fa uka be’n, i kun yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Sɛ be se e sɔ kusu’n, nán maan e yaci be ngunmin lika wie mɔ sran fi wunman be’n nun. Sanngɛ sɛ ɔ nin i fata’n kusu’n, maan e yaci be nun naan be koko be afiɛn yalɛ.—Fip. 2:4.

Sɛ e si aniaan wie mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n, e kwla yo ninnge wie mun e fa uka be. (An nian ndɛ kpɔlɛ 14-15 nun.)


15. ?Ngue ekun yɛ e kwla yo fa uka aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n niɔn? (Ɲanndra Mun 12:18)

15 Sɛ e waan é úka aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, ɔ fata kɛ e nian ndɛ nga e kan’n su. Ɔ ju wie’n, sɛ e muan e nuan’n ɔ flunman. (An kanngan Ɲanndra Mun 12:18 nun.) Wie liɛ’n, e kwla kunndɛ kɛ é bó su é klé sran uflɛ kɛ aniaan nga nin nga be su nian be wiengu nzuɛn’n. Kusu nn atrɛkpa’n aniaan sɔ’m be kunndɛ kɛ be bɔbɔ yɛ bé bó su klé be-ɔ. Nán maan e fa be wun ndɛ e tru. Yɛ nán maan ajalɛ wie mɔ be fali’n ti’n, e kan be wun ndɛ. (Ɲan. 20:19; Rɔm. 14:10; 1 Tes. 4:11) Asa ekun’n, nán maan e kan ndɛ wie annzɛ e usa kosan wie m’ɔ́ yó be kɛ e su mian be kɛ be ja sa-ɔ. Aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Elizi’n, ɔ nin i wun’n be seli kɛ: “Aniaan wie’m be usali e cɛn nga é já’n ɔ nin like nga e sunnzun kɛ é yó’n. I sɔ’n miannin e sa. Afin e bɔbɔ e nin-a kokoman su yalɛ.”

16. ?Sɛ aniaan wie mɔ be su nian be wiengu nzuɛn’n be titi nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

16 ?Yɛ sɛ aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n, be waan bé títí nun’n nin? Nán maan e fa e nuan e wla be ndɛ’n nun, yɛ nán maan e jran kun sin. (1 Piɛ. 4:15) Be flɛ aniaan bla kun kɛ Lea. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n tili i kɛ aniaan wie’m be sili akplowa naan bé sí sa nga ti yɛ e nin aniaan bian kun e titili nun’n, i sɔ’n yoli min ya kpa.” Kɛ nga e fa wunnin i’n sa’n, sɛ aniaan nɲɔn be fali ajalɛ kɛ bé nían be wiengu nzuɛn naan kasiɛn su’n be titi nun’n, i sɔ’n kleman kɛ ajalɛ sɔ mɔ be fali’n i bo’n w’a guaman kpa. Blɛ sunman’n, i sɔ’n kle kɛ be wiengu nzuɛn mɔ be niannin’n, ɔ ukali be naan b’a fa ajalɛ ng’ɔ ti kpa’n. Sanngɛ kɛ be ko titi nun’n, be wla kwla bo be wun. Yɛ ɔ kwla yo be kɛ be ndɛ loman sran sa. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e bu like nga e kwla yo fa uka be’n i akunndan.—Ɲan. 17:17.

17. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ aniaan nga be su nian be wiengu nzuɛn’n be mian be ɲin be yo-ɔ?

17 Kɛ nga e fa wunnin i sa’n, kɛ aniaan bian kun nin aniaan bla kun bé nían be wiengu nzuɛn’n, sa wie’m be kwla kle be yalɛ. Sanngɛ be kwla di aklunjɔɛ wie. Aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Zesika’n ɔ seli kɛ: “Nanwlɛ ti kpa, be wiengu nzuɛn nianlɛ’n ɔ timan junman pɔpɔ. Sanngɛ sɛ amun fa amun blɛ be yo sɔ’n, i sɔ’n ti kpa dan.” Ɔ maan sɛ a nin aniaan kun be su nian be wiengu nzuɛn dɔ nga su’n, mian ɔ ɲin naan amun si amun wiengu kpa. Sɛ a yo sɔ’n, amun wiengu nzuɛn nianlɛ’n i bo’n gúa kpa. Yɛle kɛ i sɔ’n úka amun naan amun nɲɔn’n amun a fa ajalɛ ng’ɔ ti kpa’n.

JUE 49 E yo maan Zoova i klun jɔ

a Be kacili dunman wie mun.

b Sɛ amun waan amún sí nun kpa’n, amun nian fluwa Les jeunes s’interrogent- Réponses pratiques, volume 2 i bue 39-40 nun.

c Sɛ sran kun fɛ i sa’n kpakpa i wiengu kun’n i yasua lika annzɛ i bla lika’n su’n, i sɔ’n ti bla annzɛ bian kunndɛlɛ sukusuku wie. Yɛ ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yia be wun. Annzɛ sɛ ɔ fɛ i sa fa kpakpa bla’n i wunflɛn’n su’n, annzɛ bian nin bla nna’n i su yalɛ nga be koko’n, ɔ yo maan be konvi sɔ bian annzɛ bla kunndɛlɛ’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m bé nían sɛ ɔ fata kɛ be yia be wun-o.

d Sɛ amun waan amún sí nun kpa ekun’n, amun nian afuɛ 1999, Utu 15 Sasafuɛ Tranwlɛ’n, blɔfuɛ nun liɛ’n, i ndɛ akpasua nga be flɛ i kɛ Questions des lecteurs nun.