Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Maan e wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ e kle e wiengu’m be like

Maan e wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ e kle e wiengu’m be like

“Ndɛ kpa yɛ n su kan kle amun lɛ-ɔ.”​—NYANNDRA MUN 4:2.

JUE: 93, 96

1, 2. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e kle e wiengu’m be like ɔ?

ZEZI tuli i klun boli Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. Ɔ kleli i sɔnnzɔnfuɛ’m be like lele. Ɔ kleli be wafa nga be kwla kle be wiengu’m be like’n, ɔ nin wafa nga be kwla nian Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be lika’n. Wafa nga bua sunianfuɛ’n niɛn i bua’m be lika’n, i sɔ yɛ ɔ fata kɛ be yo ɔ. (Matie 10:5-7) Filipu tuli i klun boli jasin fɛ’n. Kpɛkun, ɔ kleli i wa bla’m be like naan be bo jasin fɛ’n wie. (Sa Nga Be Yoli’n 21:8, 9) Ɔ fata kɛ e kusu e kle e wiengu’m be like. ?Ngue ti ɔ?

2 E asɔnun’m be nun’n, be nga be nin a yoman be batɛmun’n be sɔnnin. Ɔ fata kɛ e kle be like naan be wun like nga ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ be kanngan Biblu’n nun, naan be suan nun like’n. Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e kle be jasin fɛ’n i bolɛ, ɔ nin wafa nga be kwla kle sran uflɛ like’n. Be yoli aniaan wie’m be batɛmun ɔ nin a cɛman. Ɔ fata kɛ e kle be like naan cɛn wie lele’n, be yo asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn. E kwlakwla e kwla kle e wiengu’m be like.​—Nyanndra Mun 4:2.

MAAN E KLE BE WAFA NGA BE KWLA SUAN BIBLU’N NUN LIKE’N

3, 4. (a) ?Wafa sɛ yɛ Pɔlu kleli kɛ sran ng’ɔ suan Biblu’n nun like’n, ɔ bo jasin fɛ’n i kpa ɔ? (b) ?Kwlaa naan y’a wla sran kun i fanngan kɛ ɔ suan Biblu’n nun like’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e bɔbɔ e yo ɔ?

3 Ɔ ti cinnjin kɛ Zoova i sufuɛ’m be kwlakwla be kanngan Biblu’n nun naan be suan nun like. I liɛ’n, bé sí Ɲanmiɛn i klun sa’n. Akoto Pɔlu kɛnnin i sɔ’n ndɛ kleli i niaan nga be o Kolɔsu lɔ’n. Ɔ seli be kɛ: “E srɛ Nyanmiɛn titi kɛ ɔ nian amun su. E srɛ i kɛ ɔ yo maan an si ngwlɛlɛ naan an wun sa nga i Wawɛ’n kle amun’n i wlɛ naan an si i klun sa’n kpa.” Sɛ Klistfuɛ sɔ’m be kanngan Biblu’n nun naan be suan nun like’n, bé yó ngwlɛlɛfuɛ. Kpɛkun, be ‘nɲoliɛ’n ɔ́ mán e Min’n i kɔmin su yɛ sa nga bé yó’n, i kwlaa jɔ́ i klun.’ Asa ekun’n, bé “yó sa kpakpa’n kwlaa” nga Zoova kunndɛ kɛ be yo’n. Sa kpakpa sɔ’m be nun kun yɛle jasin fɛ bolɛ’n. (Kolɔsfuɛ Mun 1:9, 10) I sɔ’n ti, kɛ é klé sran kun i like’n, maan e kle i like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo naan w’a kwla su Zoova’n. Yɛle kɛ maan ɔ kanngan Biblu’n nun, yɛ ɔ suan nun like titi.

4 Sɛ e bɔbɔ e suanman Biblu’n nun like’n, e su kwlá klemɛn i like nga ti yɛ Biblu’n nun like suanlɛ’n ti kpa’n. I sɔ’n ti, maan e suan Biblu’n nun like titi. Yɛ e bu su akunndan. I liɛ’n, é kwlá bó jasin fɛ’n i kpa. Sɛ sran kun usa e kosan kekle wie’n, é fá Biblu’n é tɛ́ i su klanman. Sɛ e kanngan Biblu’n nun’n, é wún kɛ blɛ kekle nun bɔbɔ’n, Zezi nin Pɔlu nin Klistfuɛ wie’m b’a yaciman jasin fɛ’n i bolɛ. Ɔ maan, sɛ kekle tɔ e su’n, é jrán kekle yɛ é bó jasin fɛ’n titi. Sɛ e kan wafa nga Biblu’n i nun like suanlɛ’n yoli e ye’n i ndɛ e kle e wiengu mun’n, i sɔ’n wlá be fanngan dan. Afin bé wún i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ be suan Biblu’n nun like naan ɔ yo be ye wie.

5. ?Ngue yɛ e kwla yo naan sran nga e kle i like’n, w’a kunndɛ kɛ ɔ́ súan Biblu’n nun like titi ɔ?

5 Maan e usa e wun kɛ: “?Ngue yɛ ń yó naan sran nga n kle i like’n, w’a kunndɛ kɛ ɔ́ súan Biblu’n nun like titi ɔ?” Maan e fa fluwa nga i nun yɛ e kle i like’n. Kpɛkun maan e kle i wafa ng’ɔ kwla siesie i wun’n. Sɛ fluwa Biblu’n kle i nun yɛ e kle i like’n, e kwla se i kɛ ɔ kanngan ndɛ ng’ɔ o ndɛ’m be bo tulɛ lika nun’n, i nun. Kpɛkun, maan ɔ kanngan Biblu’n nun ndɛ mma nga be klɛli be lɔ’n be nun. I sin’n, e kwla kle i wafa ng’ɔ kwla siesie i wun naan w’a tɛ kosan’m be su aɲia’m be bo lɔ’n. Maan e wlɛ i fanngan kɛ ɔ kanngan fluwa Sasafuɛ Tranwlɛ’n, nin Réveillez-vous ! be nun. Wafa ng’ɔ kwla wun kosan ng’ɔ usa’n be su tɛlɛ’n e ɛntɛnɛti su fluwa siewlɛ’n nun, annzɛ ɔrdinatɛli su’n (Watchtower Library), maan e kle i. Sɛ e kle i kwlaa sɔ’n, Biblu’n nun like suanlɛ’n yó i fɛ. Ɔ maan, ɔ kwla kunndɛ kɛ ɔ́ wún ndɛ kpanngban be wlɛ.

6. (a) ?Kɛ é klé sran kun i like’n, ngue yɛ é yó naan w’a klo Biblu’n nun like suanlɛ ɔ? (b) ?Sɛ sran kun klo Biblu’n nun like suanlɛ’n, ngue yɛ ɔ kwla yo ɔ?

6 Kɛ é klé sran kun i like’n, e kunndɛ kɛ ɔ wun i wlɛ kɛ Biblu’n ti yɛ maan ɔ kwla si Zoova kpa ɔ. Sanngɛ, nán e jrɛn i wun cinnjin kɛ ɔ suan Biblu’n nun like. Maan e kle i like naan ɔ klo Biblu’n nun like suanlɛ. Kɛ sran kun súan Biblu’n nun like kɔ́ i ɲrun’n, ɔ kwla kan ndɛ nga jue tofuɛ’n kannin’n wie. Ɔ seli kɛ: “Nyanmiɛn i tranlɛ bɔ e nin wɔ tran’n ɔ ti min anyanbeun like. Min min Anannganman, ń fá min wla’n ń gúa ɔ su.” (Jue Mun 73:28) Sran ng’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ fɛ́ i wun mántan Zoova’n, Zoova fɛ i wawɛ’n mɛn i.

MAAN E KLE BE JASIN FƐ’N I BOLƐ Ɔ NIN SRAN LIKE KLELƐ

7. ?Ngue yɛ Zezi yoli naan i akoto’m b’a kwla si jasin fɛ’n i bo ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.)

7 Wafa nga Zezi kleli i akoto’m be like’n, maan e yo sɔ wie. Yɛle kɛ, kɛ Zezi kɔ́ jasin fɛ’n i bolɛ’n, ɔ nin be kɔ. Kpɛkun wafa ng’ɔ kle sran’m be like’n, be niannin su. Asa ekun’n, ɔ kleli be like ng’ɔ fataman kɛ be yo’n, ɔ nin ndɛ ng’ɔ fata kɛ be kan’n. (Matie ndɛ tre 10) [1] (An nian “ndɛ wie mun ekun” nun.) W’a cɛman naan akoto’m b’a si wafa ng’ɔ fata kɛ be kle sran’m be Ɲanmiɛn ndɛ’n. (Matie 11:1) ?Ngue yɛ é yó naan be nga e kle be Biblu’n nun like’n b’a si jasin fɛ’n i bo kpa ɔ? É wá kán like nɲɔn mɔ e kwla kle be’n, be ndɛ.

8, 9. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zezi kan ndɛ kleli sran mun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ be nga be boli jasin fɛ’n i bolɛ bo ɔ nin a cɛman’n, be kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ɔ?

8 Maan be nin sran’m be si yalɛ koko. Cɛn wie’n, sran kpanngban kpa be yia yɛ Zezi kan ndɛ kle be ɔ. Sanngɛ blɛ sunman’n, ɔ kan ndɛ kle sran kun trele, kɛ sran kun nin i janvuɛ be su koko yalɛ sa. Cɛn kun’n, ɔ nin bla kun be kokoli yalɛ klanman kpa. Bla sɔ’n wɔli nzue salɛ gbo kun nun. Gbo sɔ’n o klɔ nga be flɛ i kɛ Sikari’n, i wun lɛ. (Zan 4:5-30) Asa ekun’n, Zezi kan ndɛ kleli Matie mɔ be flɛ i ekun kɛ Levi’n. Ɔ ti gua bo sika defuɛ. Kɛ Zezi seli i kɛ ɔ su i su’n, ɔ kplinnin su. Kɛ ɔ cɛli kan’n, Matie yiali Zezi nin sran wie mun ekun i awlo lɔ naan be di like. Kɛ Zezi juli lɔ’n, ɔ kan Ɲannmiɛn ndɛ’n kleli sran kpanngban.​—Matie 9:9; Lik 5:27-39.

Sɛ e kan ndɛ e kle sran mun amanniɛn su’n, bé síe be su e nuan bo.

9 Natanaɛli kannin Nazarɛtifuɛ’m be wun ndɛ tɛ. Zezi fin Nazarɛti wie. Sanngɛ, ɔ kannin Ɲanmiɛn ndɛ’n kleli Natanaɛli amanniɛn su. I sɔ’n ti’n, Zezi i wun yoli i fɛ. Yɛ ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ sí Zezi kpa. (Zan 1:46-51) I sɔ’n kle e kɛ sɛ e kan ndɛ e kle sran mun amanniɛn su’n, bé síe be su e nuan bo. [2] [An nian “ndɛ wie mun ekun” nun.] Maan e kle be nga be boli jasin fɛ’n i bolɛ bo ɔ nin a cɛman’n kɛ be kan ndɛ amanniɛn su. I liɛ’n, jasin fɛ’n bolɛ’n yó be fɛ.

10-12. (a) ?Ngue yɛ Zezi yoli naan sran’m b’a tie jasin fɛ’n i titi ɔ? (b) ?Ngue yɛ e kwla yo naan be nga be boli jasin fɛ’n i bolɛ bo ɔ nin a cɛman’n, b’a si sran’m be like kle ɔ?

10 Maan be kle be nga be klo kɛ bé tíe e ndɛ’n be like. Blɛ ng’ɔ fata kɛ Zezi fa bo jasin fɛ’n w’a sɔnman. Sanngɛ, kɛ sran’m be kunndɛ kɛ bé tíe Ɲanmiɛn ndɛ’n, ɔ fa blɛ kle be like. Cɛn kun’n, sran kpanngban kpa be yiali nzue nuan naan Zezi kle be like. Zezi nin Piɛli be ko fuli alie kun nun naan w’a kle be like. I sin’n, ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ klé Piɛli i like wie. I sɔ’n ti, ɔ yoli abonuan sa kun. Yɛle kɛ, ɔ yoli maan Piɛli trali jue kaka kpa. Kpɛkun, ɔ seli Piɛli kɛ: “Kɛ ɔ fin ndɛ’n, sran yɛ á wá trɛ́ i kɛ a fa tra kpatra’n sa-a.” Piɛli nin be nga be o lɛ’n, be “sili alie mun, be yacili be ninnge’n kwlaa lɛ naan b’a su” Zezi su.​—Lik 5:1-11.

11 Nikodɛmun kunndɛli kɛ ɔ́ sí Zezi. Sanngɛ, ɔ ti Zuifu’m be kpɛnngbɛn kun. Ɔ maan, sɛ sran’m be wun kɛ ɔ nin Zezi be su koko yalɛ’n, bé kɛ́n i wun ndɛ bé sín. Kɛ m’ɔ srɛ kun i’n ti’n, cɛn kun’n ɔ ko wunnin Zezi i wun kɔnguɛ. Sanngɛ Zezi sɔli i nun. Yɛ ɔ kannin ndɛ cinnjin wie mun kleli i. (Zan 3:1, 2) Zezi kunndɛli titi kɛ ɔ́ klé sran’m be Ɲanmiɛn ndɛ’n naan be lafi Ɲanmiɛn su kpa. Maan e kusu e ko wun sran’m be wun blɛ nga be kwla sɔ e nun’n i su. Yɛ maan e fa blɛ e kle be like naan be wun Biblu’n nun ndɛ’n i wlɛ.

12 Wienun ɔn, e nin aniaan kun m’ɔ boli jasin fɛ’n i bolɛ bo ɔ nin a cɛman’n, e su bo jasin fɛ. Kpɛkun, sran kun sɔli e nun klanman. I lɛ’n nun’n, maan e se i kɛ ɔ ko niɛn i osu cɛn uflɛ. Asa ekun’n, sɛ é kó nían sran kun i osu’n, annzɛ é kó klé sran kun i Biblu’n nun like’n, e kwla se i kɛ ɔ ko sunman e. Sɛ e yo sɔ’n, ɔ́ sí sran’m be like kle wie. Yɛ ɔ́ wún i wlɛ kɛ kɛ e uka sran mun mɔ be si Zoova i su ndɛ’n, ɔ ti kpa dan. Kpɛkun, ɔ́ kló sran’m be osu nianlɛ nin be Biblu’n nun like klelɛ. Asa ekun’n, maan e kle be kɛ be tra be awlɛn sran’m be wun. Naan sɛ be kɔ sran’m be osu nianlɛ be awlo lɔ naan be toman be’n, nán be sa sin bubu be.​—Galasifuɛ Mun 5:22; an nian kuku nga be flɛ i kɛ “I sa sin w’a bubumɛn i” i nun.

MAAN E KLE BE WAFA NGA BE KWLA YO ANIAAN’M BE YE’N

13, 14. (a) ?Wafa sɛ yɛ a bu be nga Biblu’n kan be ndɛ kɛ be tuli be klun be yoli be wiengu’m be ye’n niɔn? (b) ?Ngue yɛ e kwla yo naan be nga e kle be like’n, nin gbanflɛn nin talua’m b’a yo be wiengu’m be ye ɔ?

13 Zoova kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be klo be wun kpa kɛ sran nin i niaan sa, naan be yo be wiengu ye. (An kanngan Lik 22:24-27 nin 1 Piɛr 1:22 be nun.) Biblu’n kle kɛ Zezi mannin e like kwlaa. Ɔ fɛli i wun kpɔli e ti bɔbɔ. (Matie 20:28) Dɔrkasi “ti klun ufuefuɛ kpa yɛ ɔ yo yalɛfuɛ’m be ye.” (Sa Nga Be Yoli’n 9:36, 39) Mali “dili junman dan” mɛnnin i niaan Klistfuɛ nga be o Rɔmun lɔ’n. (Rɔmfuɛ Mun 16:6) ?Ngue yɛ é yó naan be nga e kle be like’n, b’a wun i wlɛ kɛ ɔ ti cinnjin kɛ be yo aniaan’m be ye ɔ?

Maan e kle be kɛ be klo aniaan mun, naan be yo be ye. (An nian ndɛ kpɔlɛ 13 nin 14 be nun.)

14 Sɛ é kɔ́ aniaan oke kun, annzɛ aniaan kun m’ɔ kwlaman nun i osu nianlɛ’n, e kwla se sran kun mɔ e kle i like’n kɛ ɔ ko sunman e. Kɛ siɛ nin niɛn’m bé kó nían aniaan sɔ’m be osu’n, sɛ ɔ nin i fata’n, be mma’m be kwla ko sunman be. Sɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be su kunndɛ aliɛ bé mán aniaan oke kun’n, annzɛ be su yo i sua’n i lika kun m’ɔ sacili’n, be kwla se sran kun mɔ be kle i like’n kɛ ɔ uka be. Sɛ gbanflɛn nin talua mun nin be nga e kle be like’n, be wun wafa nga aniaan’m be yo be wiengu ye’n, bé yó sɔ wie. I wie yɛle gbanflɛn kun i liɛ’n. Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kɔ klɔ kun su jasin bolɛ’n, ɔ nian aniaan nga be tran lɔ’n, be osu. Blɛ sunman’n, ɔ nin aniaan gbanflɛn kun yɛ be kɔ ɔ. Kɛ ɔ wunnin asɔnun kpɛnngbɛn i ayeliɛ’n, ɔ buli wafa ng’ɔ kwla yo aniaan’m be ye wie’n i akunndan.​—Rɔmfuɛ Mun 12:10.

15. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle aniaan yasua’m be like titi ɔ?

15 Zoova mannin yasua’m be junman kɛ be kle sran’m be Ɲanmiɛn ndɛ’n asɔnun’n nun. I sɔ’n ti, ɔ ti cinnjin kɛ aniaan yasua’m be si wafa nga be kwla kle nzrafuɛ’m be like’n. Kɛ asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ’m bé íjɔ nzra nun’n, maan asɔnun kpɛnngbɛn’m be sie be su kpa. I liɛ’n, be kwla man be afɔtuɛ naan b’a si nzra nun ijɔ. (Neemi 8:8) [3]​—An nian “ndɛ wie mun ekun” nun.

16, 17. (a) ?Ngue yɛ Pɔlu yoli naan Timote w’a si i wiengu’m be like kle kpa ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla kle aniaan yasua’m be like naan cɛn wie lele’n b’a yo asɔnun kpɛnngbɛn wie ɔ?

16 Ɔ ti cinnjin kɛ be kle aniaan yasua kpanngban be like naan be yo asɔnun kpɛnngbɛn. Pɔlu kleli Timote i like. Kpɛkun, ɔ wlɛli i fanngan kɛ ɔ kle i wiengu’m be like wie. Pɔlu seli i kɛ: “Ye nga kɛ e nin Krist-Jésus e kacili sran wunmuan’n ɔ yoli ye’n ti, jran kekle. Ndɛ nga a tili i kɛ n kɛnnin i sran kpanngban be nyrun’n, kan ndɛ sɔ’n, fa yaci i be nga a lafi be su bɔ be kusu be kwla kan kle sran uflɛ’n, be sa nun.” (2 Timote 2:1, 2) Akoto Pɔlu m’ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn’n, ɔ kleli Timote i like kpanngban. Ɔ kleli i wafa ng’ɔ kwla kle sran’m be like kpa’n, ɔ nin wafa ng’ɔ kwla niɛn i niaan’m be lika’n.​—2 Timote 3:10-12.

17 Pɔlu kleli Timote i like ɔ cɛli kpa. Afin, ɔ kunndɛ kɛ Timote si i wiengu’m be like kle. (Sa Nga Be Yoli’n 16:1-5) Asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla nian Pɔlu i ayeliɛ’n su. Kɛ bé kɔ́ aniaan wie’m be fanngan wlalɛ’n, maan asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ’m be ko sunman be. I liɛ’n, bé nían wafa nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo’n su. Yɛle kɛ bé wún i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ be tra be awlɛn, be klo aniaan mun, yɛ be lafi Zoova su naan b’a kwla nian aniaan’m be lika.​—1 Piɛr 5:2.

SRAN LIKE KLELƐ’N TI CINNJIN KPA

18. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e kle e wiengu’m be like ɔ?

18 Mɛn i awieliɛ blɛ nga nun’n, ɔ fata kɛ e kle be nga b’a bo jasin fɛ’n i bolɛ’n i bo’n be like, naan be si jasin fɛ’n i bo. Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e kle aniaan yasua’m be like naan be yo asɔnun kpɛnngbɛn. Zoova kunndɛ kɛ be kle i sufuɛ’m be kwlakwla be like. Zezi nin Pɔlu be tuli be klun be kleli be wiengu’m be like. I sɔ wie yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ. Sran kwlakwla nga e kwla kle be like’n, maan e kle be. Afin jasin fɛ’n bolɛ junman m’ɔ fata kɛ e di i sin naan mɛn’n i awieliɛ’n w’a ju’n, w’a sɔn e su.

19. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ sɛ e tu e klun e kle e wiengu’m be like’n, i bo’n gúa kpa ɔ?

19 Be nga b’a bo jasin fɛ’n i bolɛ bo ɔ nin a cɛman’n, be like klelɛ’n timan le nɲɔn kun junman. Sanngɛ, maan e lafi su kɛ Zoova nin Zezi bé súan e bo. Ɔ maan, é sí be like kle kpa. Cɛn wie lele’n, kɛ é wá wún kɛ be nga e kle be like’n, be su “di junman” kpa asɔnun’n nun’n, annzɛ be su tu be klun be bo jasin fɛ’n, ɔ́ yó e fɛ dan. (1 Timote 4:10) Sanngɛ maan e kusu, e mian e ɲin e su Ɲanmiɛn kpa e wɔ e ɲrun. Maan e fa Klist i nzuɛn’n. Yɛ maan e fa e wun mantan Zoova kpa.

^ [1] (ndɛ kpɔlɛ 7) I wie yɛle kɛ Zezi kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ (1) be bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n, (2) be lafi su kɛ Ɲanmiɛn maan bé ɲán aliɛ nin tralɛ, (3) nán be nin sran’m be si akplowa, (4) sɛ sran’m be kle be yalɛ’n, maan be fa be wla’n guɛ i Ɲanmiɛn su, (5) nán be sro sran.

^ [2] (ndɛ kpɔlɛ 9) Be flɛ e fluwa kun kɛ Tirez profit de l’École du ministère théocratique. I bue 62-64 nun’n, ɔ kle e wafa ng’ɔ fata kɛ e kan ndɛ e kle be nga e bo jasin fɛ’n e kle be’n.

^ [3] (ndɛ kpɔlɛ 15) Fluwa Tirez profit de l’École du ministère théocratique, i bue 52-61 nun’n, be kle wafa nga aniaan yasua’m be kwla kle like kpa asɔnun’n nun’n.