1-3. ?Olivie Oka’n su lɔ’n, kɛ Zezi wieli ijɔ’n, sa benin yɛ ɔ juli-ɔ? ?Kosan benin mun yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn?

 LEMƆCUƐ kasiɛn nga akoto’m be nin Zezi be dili’n be nun’n, nanwlɛ, be dili aklunjɔɛ dan. Be kunndɛman kɛ i sɔ liɛ’n wie. Afin kɛ Zezi cɛnnin nguan’n, awlabɔɛ m’ɔ o be su’n, ɔ wa kacili aklunjɔɛ dan. Yɛ Zezi yili i wun nglo kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun cɛn lele ablanan (40). Blɛ sɔ nun’n, ɔ kleli be like yɛ ɔ wlali be fanngan. Sanngɛ andɛ cɛn’n yɛ ɔ ti cɛn kasiɛn’n niɔn.

² Cɛn sɔ’n nun’n, Zezi nin i akoto’m be yiali Olivie Oka’n su lɔ. Yɛ kɛ ɔ́ íjɔ’n, be sieli be su kpa. Kɛ ɔ wieli ijɔ’n, ɔ yoli be kɛ w’a cɛman sa, kpɛkun ɔ mɛnnin i sa’n su yrali be su. I sin’n, bé nían-ɔn, ɔ su fu kɔ ɲanmiɛn su, kpɛkun ɲanmiɛn ble kun wa katali be ɲin, ɔ maan b’a wunmɛn i kun. Zezi ɔli, sanngɛ be liɛ’n be te o lɛ be te nian ɲanmiɛn su lɔ.—Lik. 24:50; Yol. 1:9, 10.

³ Sa ng’ɔ juli cɛn sɔ’n nun’n, ɔ yoli cinnjin mannin akoto mun. ?Siɛn  mɔ be Min’n w’a ɔ ɲanmiɛn su’n niɔn, ngue yɛ bé wá yó-ɔ? Junman ng’ɔ boli i bo’n, e si kɛ ɔ kleli be wafa nga be kwla di be kɔ be ɲrun’n. ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ ɔ ukali be naan b’a kwla di junman cinnjin sɔ’n niɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ be sɔli ukalɛ m’ɔ ukali be’n nun-ɔn? ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ ndɛ sɔ’n ti andɛ Klisifuɛ’m be liɛ wie-ɔ? Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n i ndɛ tre klikli’n tɛ kosan sɔ’m be su.

4. ?Wafa sɛ yɛ Liki boli Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n i bo-ɔ?

⁴ Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n i bo bolɛ nun’n, Liki kleli kɛ Teofili yɛ ɔ su klɛ ndɛ’n mɛn i-ɔ. Sran sɔ’n yɛ Liki klɛli Zezi i su jasin fɛ’n ko mɛnnin i laa-ɔ. a Kɛ ɔ ko yo naan Teofili w’a wun i wlɛ kɛ ndɛ ng’ɔ su klɛ i siɛn’n ɔ ti laa liɛ’n i su gualɛ’n, kɛ ɔ́ bó i bo’n, ɔ boli wafa ng’ɔ guali ndɛ’n i bo Liki fluwa’n nun’n i kpɔlɛ. I sɔ yolɛ nun’n, ɔ kacili ndɛ’n i kan. Kpɛkun ɔ kannin ndɛ cinnjin wie mun ekun fa ukali su.

5, 6. (1) ?Ngue yɛ ɔ ukali Zezi i sɔnnzɔnfuɛ mun naan b’a lafi i su kpa-ɔ? (2) ?Sa trele benin mun ti yɛ andɛ’n Klisifuɛ’m be lafi Zezi su-ɔ?

⁵ ?Ngue yɛ ɔ ukali Zezi i sɔnnzɔnfuɛ mun naan b’a lafi i su kpa-ɔ? Sa Nga Be Yoli’n ndɛ tre 1, i mma 3 nun’n, be kannin Zezi i ndɛ seli kɛ: “Ɔ yoli ninnge kpanngban kpa kleli be weiin kɛ ɔ o nguan nun.” Ndɛ mma nga be kacili i kɛ ‘kleli be weiin’n,’ Biblu’n nun’n, Liki m’ɔ ti dɔɔtrɔ’n i kunngba cɛ yɛ ɔ klɛli ndɛ sɔ’n niɔn. (Kol. 4:14) Laa’n, dɔɔtrɔfuɛ’m be ngunmin yɛ be kan ndɛ kɛ ngalɛ’n sa be fa kle kɛ ndɛ kun ti nanwlɛ naan be kwla lafi su-ɔ. I sɔ yɛ Zezi kleli-ɔ. Ɔ fiteli i sɔnnzɔnfuɛ’m be ɲrun kpɛ sunman. Wie liɛ’n, sran kunngba cɛ yɛ ɔ fiteli i ɲrun-ɔn. Wie liɛ’n sran nɲɔn. Wie liɛ kusu’n, i akoto’m be kwlaa yɛ ɔ fiteli be ɲrun-ɔn. Yɛ cɛn kun liɛ’n, ɔ fiteli i sɔnnzɔnfuɛ ya nnun (500) tra su be ɲrun. (1 Kor. 15:3-6) I kwlaa sɔ’n kle weiin kɛ ɔ cɛnnin naan ɔ o nguan nun.

⁶ Sa kpanngban kpa ti yɛ Klisifuɛ nanwlɛfuɛ’m be lafi Zezi su-ɔ. Afin sa nga be kle kɛ Zezi trannin asiɛ’n su, naan e sa tɛ’m be ti’n ɔ wuli, naan i sin’n ɔ cɛnnin nguan’n, be diman be yalɛ. Sa nga sran kpanngban kpa be wunnin nun mɔ Ɲanmiɛn maan be klɛli be i Ndɛ’n nun’n, be kle sɔ weiin. Sɛ e bo e ɲin ase e suan ndɛ sɔ’m be su like naan e fa wlɛ i srɛlɛ nun’n, i sɔ’n úka e naan y’a lafi Zezi su tankaan kpa. Sanngɛ maan e wun i wlɛ kɛ kɛ be se kɛ be lafi Zezi su sakpasakpa’n, sa trele wie’m be su yɛ be jran-ɔn. Nán be ti ble nun-ɔn. Sɛ e lafi Zezi su sakpasakpa’n, é ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n.—Zan 3:16.

7. ?Jasin fɛ’n bolɛ nin sran’m be like klelɛ nun’n, ajalɛ benin yɛ Zezi kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun-ɔn?

⁷ Zezi “kannin Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ.” I wie yɛlɛ kɛ ndɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be kannin m’ɔ kle kɛ ɔ fata kɛ Mesi’n ɔ wun ɲrɛnnɛn naan ɔ wu’n, ɔ yiyili  nun kleli i sɔnnzɔnfuɛ mun. (Lik. 24:13-32, 46, 47) Kɛ ɔ yiyili nun weinwein kleli be kɛ i yɛ ɔ ti Mesi’n, ɔ fali be ɲin sieli i Ɲanmiɛn Sielɛ’n m’ɔ ti ndɛ’n i cinnjin lika’n i su. Afin i yɛ be kpɛli i kɛ ɔ yo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su Famiɛn’n niɔn. Kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n, Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ yɛ ɔ kɛnnin i trilili-ɔ. Andɛ kusu’n, kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m bé bó jasin fɛ’n, ndɛ kunngba sɔ’n yɛ be kan-ɔn.—Mat. 24:14; Lik. 4:43.

8, 9. (1) ?Akunndan benin yɛ Zezi i akoto’m be buli m’ɔ timan su-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ Zezi ukali be-ɔ? ?Yɛ afɔtuɛ benin yɛ i sɔ’n man Klisifuɛ mun andɛ-ɔ?

⁸ Wunlɛ nga Zezi nin i akoto’m be ko wun be wun asiɛ’n su wa’n, i kasiɛn’n yɛle aɲia nga be yoli i Olivie Oka’n su lɔ’n. Cɛn sɔ’n nun’n, be usali Zezi kɛ: “?E Min, dɔ nga su yɛ á wá yó naan famiɛn dilɛ’n sɛ i sin Izraɛli nvle’n nun-ɔn?” (Yol. 1:6) Kosan nga be usali’n kle kɛ sa nɲɔn be su akunndan nga be bu’n timan su. I klikli’n, yɛle kɛ be bu i kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ɔ́ sɛ́ i sin Izraɛli nvle’n nun. I nɲɔn su’n, yɛle kɛ be bu i kɛ be blɛ su yɛ Ɲanmiɛn wá síe sran mun-ɔn. ?Wafa sɛ yɛ Zezi ukali be naan b’a kaci akunndan nga be bu’n niɔn?

⁹ Zezi si kɛ ndɛ kliklifuɛ’n i su akunndan nga i sɔnnzɔnfuɛ’m be bu’n, ɔ su cɛman naan b’a kaci i. Afin ɔ cɛ kaan’n, bé wá wún kɛ Ɲanmiɛn w’a taka nvle uflɛ kun. Yɛ nvle sɔ’n i nunfuɛ’m bé wá dí famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. Ɔ maan aenguɛ nga Ɲanmiɛn nin Izraɛli nvle’n be trali’n, ɔ su wa wie. Ɔ ka cɛn ba blu cɛ naan i sɔ sa liɛ’n w’a ju. Ndɛ’n i nɲɔn sufuɛ’n, Zezi seli be kɛ: “Cɛn annzɛ blɛ nga Siɛ’n bɔbɔ sieli’n, ɔ timan cinnjin kɛ amun si i.” (Yol. 1:7) Zoova yɛ ɔ siesie blɛ nga i bɔbɔ yo sa mun’n niɔn. Kwlaa naan Zezi w’a wu’n, ɔ seli kɛ i bɔbɔ m’ɔ ti Ɲanmiɛn Wa’n, ɔ siman ‘cɛn nin dɔ’ nga i su yɛ mɛn’n wíe’n. “Saan Siɛ’n i kunngba cɛ yɛ ɔ sie be-ɔ.” (Mat. 24:36) E blɛ liɛ nga nun kusu’n, sɛ Klisifuɛ kun fɛ i ɲin sie i mɛn’n i awieliɛ cɛn’n su dan ngboko’n, nn ɔ ti kɛ ndɛ m’ɔ timɛn i ndɛ’n yɛ ɔ su yo i cinnjin-ɔn.

10. ?Ajalɛ kpa benin yɛ akoto’m be kle e-ɔ? ?Yɛ ngue ti-ɔ?

¹⁰ Nán maan e bu i kaan sa kɛ Zezi i akoto’m be timan sran kpa. Nanwlɛ, be ti sran mɔ be lafi Ɲanmiɛn su dan-ɔn. Afɔtuɛ nga Zezi mannin be’n, be kannin be wun ase be sɔli nun klanman. Asa ekun’n, kannzɛ bɔbɔ kosan nga be usali’n timan su’n, sanngɛ i sɔ’n kle kɛ be klun akunndan’n ti kpa. Afin Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kpɛ sunman kɛ: “Maan amun ɲin tran su.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Akoto’m be kleli kɛ be ɲin trannin su sakpa. Afin be kunndɛkunndɛli sa nga be kle kɛ Zoova su wa di sran’m be jɔlɛ’n. Be ayeliɛ sɔ’n i su yɛ ɔ fata kɛ e nian-ɔn. “Mɛn’n i awieliɛ blɛ” kekle nga nun’n, yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e yo sɔ-ɔ.—2 Tim. 3:1-5.

11, 12. (1) ?Junman benin yɛ Zezi fa wlɛli i sɔnnzɔnfuɛ’m be sa nun-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ kɛ Zezi kannin Ɲanmiɛn wawɛ’n i ndɛ kwlaa naan w’a se i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ be ko bo jasin fɛ’n, i sɔ’n ti su-ɔ?

¹¹ Like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo akoto’m be cinnjin’n, Zezi fa kpɛnnin be wla. Ɔ seli be kɛ: “Kɛ amun ko ɲan Ɲanmiɛn wawɛ’n, amún ɲán wunmiɛn. Ɔ maan amún kán  min ndɛ Zerizalɛmun wa, nin Zide wunmuan’n nun, ɔ nin Samari lele fá jú asiɛ’n i tiwa lɔ.” (Yol. 1:8) Ɔ fata kɛ be dun mmua bo i cɛnlɛ’n i jɔ Zerizalɛmun lɛ. Lɛ yɛ be kunnin i-ɔ. Yɛ kɛ ɔ fɛ i lɛ’n, ɔ fata kɛ be bo i jɔ Zide wunmuan’n nun. I sin’n, be wɔ Samari, kpɛkun be wɔ lele be ju mmuammua kpa.

¹² Zezi tali be nda ekun kɛ ɔ́ fá Ɲanmiɛn wawɛ’n blɛ́ be naan ɔ uka be, i sin naan w’a se be kɛ be ko bo jasin fɛ’n. I sɔ’n kusu ti su. Kɛ bé klɛ́ Sa Nga Be Yoli’n i klikli nun’n, be kannin Ɲanmiɛn wawɛ’n i ndɛ kpɛ ablanan (40) tra su. Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n kle kpɛ sunman kɛ sɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n w’a ukaman e’n, e kwlá yoman Zoova i klun sa’n. I sɔ’n ti’n, ɔ ti cinnjin kɛ e srɛ Ɲanmiɛn titi kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man e. (Lik. 11:13) E blɛ liɛ nga nun yɛ e miɛn i wun dan-ɔn!

13. ?Ɔ fata kɛ andɛ Ɲanmiɛn i nvle’n nunfuɛ’m be di jasin fɛ bolɛ junman’n be ju nin? ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e sisi e bo naan y’a di junman sɔ’n wie-ɔ?

¹³ Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, ‘asiɛ’n i tiwa’n,’ ɔ nin e blɛ su liɛ’n timan kun. Sanngɛ kɛ nga e fa wunnin i ndɛ tre ng’ɔ sinnin lɛ’n nun sa’n, Zoova i Lalofuɛ’m be sɔli junman cinnjin sɔ’n nun klanman. Afin be si kɛ Zoova klo kɛ sran wafawafa kwlaa be ti Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. (1 Tim. 2:3, 4) ?Yɛ ɔ li? ?A tu ɔ klun di junman cinnjin sɔ’n wie? Nanwlɛ, like uflɛ fi kwlá manman wɔ aklunjɔɛ kɛ junman sɔ’n sa! Zoova wá mán ɔ wunmiɛn naan w’a kwla di junman sɔ’n. I kpa bɔbɔ’n, Sa Nga Be Yoli’n fluwa’n wá klé wɔ ajalɛ ng’ɔ fata kɛ a nian su’n ɔ nin akunndan ng’ɔ fata kɛ a bu naan ɔ jasin fɛ bolɛ junman’n w’a wɔ i ɲrun’n.

14, 15. (1) ?Klisi’n i balɛ’n i su ndɛ benin yɛ anzi’m be kannin-ɔn? ?Be ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin? (An nian ja ngua lɔ ndɛ’n.) (2) ?Wafa sɛ yɛ Klisi i balɛ’n ɔ yoli ‘kɛ nga ɔ fa ɔli’n sa-ɔ’?

¹⁴ Kɛ é bó ndɛ tre nga i bo’n, e seli kɛ kɛ Zezi kɔ́ ɲanmiɛn su’n, ɔ mlinnin i akoto blu-nin-kun (11) mun be ɲrun. Sanngɛ kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn i akoto sɔ’m be jinjin lɛ bé nían ɲanmiɛn su lɔ. Ɔ maan anzi nɲɔn be fiteli be ɲrun kpɛkun be seli be amanniɛn su kɛ: “?Galilefuɛ mun, ngue ti yɛ amun jinjin lɛ amun nian ɲanmiɛn su lɔ-ɔ? Zezi sɔ mɔ Ɲanmiɛn mɛnnin i su amun afiɛn ɔli ɲanmiɛn su’n, ɔ́ wá bá kɛ nga amun wunnin kɛ ɔ fa ɔli’n sa.” (Yol. 1:11) ?Anzi’m be su se kɛ wunnɛn kunngba nga Zezi fa ɔli ɲanmiɛn su’n, i kunngba’n yɛ ɔ́ fá sɛ́ i sin kɛ nga Ɲanmiɛn sulɛ wafa wie’m be fa kle’n sa? Cɛcɛ. ?Ngue ti yɛ e kwla se sɔ-ɔ?

¹⁵ Anzi’m b’a seman kɛ wunnɛn nga Zezi fa ɔli nglo’n, i kunngba’n yɛ ɔ́ fá bá-ɔ. Sanngɛ be seli kɛ ɔ́ wá bá ‘kɛ nga ɔ fa ɔli’n sa.’ b ?Yɛ wafa sɛ yɛ Klisi ɔli-ɔ? Kɛ anzi’m bé kán ndɛ bé klé akoto mun’n, nn akoto’m be wunman Zezi kun. Maan e sie i nzɔliɛ kɛ akoto sɔ’m be ngunmin yɛ be wunnin kɛ Zezi su jaso asiɛ’n su naan ɔ́ kɔ́ i Si wun lɔ ɲanmiɛn su lɔ-ɔ. Kɛ i balɛ’n wá yó sɔ-ɔ. Sa sɔ’n kusu yɛ ɔ juli-ɔ. Andɛ’n, be nga be si Ɲanmiɛn ndɛ’n, mɔ be wun blɛ nga e o nun yɛ’n i wlɛ’n, be yɛ be wun i wlɛ kɛ Klisi o lɛ naan b’a sie i famiɛn-ɔn. (Lik. 17:20) Ɔ fata kɛ e wun sa nga be kle kɛ ɔ o lɛ’n be wlɛ, naan e kan e kle e wiengu mun, naan be wun i wlɛ kɛ blɛ ng’ɔ ka’n, w’a sɔnman kun.

16-18. (1) Klisifuɛ’m be aɲia’m be su ndɛ benin yɛ Sa Nga Be Yoli’n 1:13, 14 kan-ɔn? (2) ?Ajalɛ kpa benin yɛ Zezi i nin Mari kle e-ɔ? (3) ?Ngue ti yɛ aɲia’m be yolɛ’n ti cinnjin man Klisifuɛ mun andɛ-ɔ?

¹⁶ Sa nga ti yɛ ‘kɛ akoto’m bé sá be sin Zerizalɛmun’n, be klun ti jɔwa dan kpa’n,’ e wun i wlɛ. (Lik. 24:52) ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ bé sɔ́ ajalɛ nin like nga Klisi kleli be’n be nun-ɔn? Sa Nga Be Yoli’n ndɛ tre 1 i ndɛ mma 13 nin 14 be kle kɛ be yiali “nglo sua ba” kun nun. Yɛ e si aɲia kɛ ngalɛ’n sa’n, be su ndɛ wie mun. Blɛ sɔ’n nun Palɛstinin lɔ’n, sua’m be le ‘sua ba kun nglo.’ Yɛ asikalie kun m’ɔ o sua’n i nvɛnwun’n yɛ be fu su naan b’a ju lɔ-ɔ. Atrɛkpa’n, sua ba sɔ’n wo Marki i nin’n i sua nga be kɛn i ndɛ Sa Nga Be Yoli’n 12:12 nun’n, i ti su nglo lɔ. Sanngɛ sua ba sɔ’n ti kɛ sua ba onga mun sa. Yɛ Klisi i sɔnnzɔnfuɛ’m be kwla yia lɔ. ?Sanngɛ wan mun yɛ be yiali lɔ-ɔ? ?Yɛ ngue yɛ be ɔli i yolɛ lɔ-ɔ?

¹⁷ Maan e sie i nzɔliɛ kɛ nán akoto’m be ngunmin, annzɛ yasua’m be ngunmin yɛ be yiali cɛn sɔ’n nun-ɔn. Afin “bla wie mun” be o be nun wie. Zezi i nin Mari o bla sɔ’m be nun. Kpɛ kasiɛn nga bé kán Mari i ndɛ trele sa Biblu’n nun’n, yɛ ɔ o lɛ-ɔ. E kwla lafi su kɛ kɛ Mari ɔli lika sɔ’n nun’n, w’a kunndɛman kɛ be se kɛ ɔ le ɲrun tra be. Sanngɛ ɔ ɔli lika sɔ’n nun naan ɔ nin i niaan’m bé sú Ɲanmiɛn. Asa kusu’n, i mma yasua nnan’m be o lɛ wie. E si kɛ i sɔ’n fɔnvɔli i dan. Afin Zezi i ɲin su’n, b’a lafimɛn i su. (Mat. 13:55; Zan 7:5) Sanngɛ kɛ ɔ fin cɛn mɔ Zezi wuli m’ɔ cɛnnin nguan’n, be wa kacili.—1 Kor. 15:7.

¹⁸ Maan e sie sa nga ti yɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be yiali cɛn sɔ’n nun’n, i nzɔliɛ wie. Sa Nga Be Yoli’n ndɛ tre 1 i ndɛ mma 14 se kɛ: “Be kwlaa be bo yoli kun, be srɛli Ɲanmiɛn kpa titi.” Aɲia’m be yoli Klisifuɛ’m be cinnjin titi be Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. Kɛ e yia’n, e wla e wiengu fanngan, be kle e like, yɛ be man e afɔtuɛ. Kpɛkun ng’ɔ ti cinnjin’n, yɛle kɛ e su e Si Ɲanmiɛn Zoova likawlɛ. Kɛ e yia mɔ e srɛ Ɲanmiɛn mɔ e to jue e fa mɛnmɛn i’n, i sɔ’n yo i fɛ dan. Yɛ i sɔ’n kusu ti cinnjin man e. I sɔ’n ti’n, nán maan e yaci e aɲia sɔ mɔ Ɲanmiɛn siesieli be mɔ be wla e fanngan’n, be bo tranlɛ le.—Ebr. 10:24, 25.

19-21. (1) ?Ngue yɛ junman cinnjin nga Piɛli dili i asɔnun’n nun’n, ɔ kle e-ɔ? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be kaci Zida-ɔ? ?Ngue like yɛ wafa nga be wunnin ndɛ sɔ’n i trawlɛ’n ɔ kle e-ɔ?

¹⁹ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be wunnin kɛ sa kun o lɛ’n, ɔ fata kɛ be wun i trawlɛ. Akoto Piɛli yɛ ɔ dun mmua mannin ndɛ’n su-ɔ. (Ndɛ mma 15-26) E si kɛ Piɛli seli kpɛ nsan kɛ ɔ simɛn i Min’n. (Mar. 14:72) Sanngɛ kɛ ɔ yoli sɔ mɔ lemɔcuɛ wie’m be sinnin’n, akoto Piɛli wa ɔli i ɲrun kpa Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. Kɛ e wun i sɔ’n, i sɔ’n gua e awlɛn su nzue dan. Afin e kwlaa e ti sa tɛ yofuɛ. Ɔ maan ɔ fata kɛ be kpɛn e wla titi kɛ Zoova “ti kpa” naan ɔ “yaci sa cɛ.” Be kwlaa nga be sa tɛ’n yo be nsisɔ mɔ be kaci be akunndan’n, ɔ yaci cɛ be.—Jue. 86:5.

²⁰ Piɛli wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ be kunndɛ sran kun naan ɔ kaci Zida m’ɔ ti Zezi i akoto’n, m’ɔ fɛ i mannin sran mun’n. ?Sanngɛ wan yɛ bé fɛ́ i-ɔ? Sran kun mɔ kɛ Zezi bó jasin fɛ’n, ɔ suli i su lele guɛli i ti nin i bo’n, m’ɔ wunnin i cɛnlɛ nun’n, yɛ ɔ fata kɛ be fɛ i-ɔ. (Yol. 1:21, 22) I sɔ liɛ’n nin ndɛ nga Zezi kannin’n be kɔ sɛsɛ. Ɔ seli be kɛ: “Amun mɔ an suli min su’n, amún wá trán famiɛn  bia blu-nin-nɲɔn (12) mɔ be ti ɲanɲanɲan’n be su wie, amún dí Izraɛli akpasua blu-nin-nɲɔn (12) mun be jɔlɛ.” (Mat. 19:28) Zoova kunndɛli kɛ akoto blu-nin-nɲɔn (12) nga kɛ Zezi bó jasin fɛ’n be suli i su’n, be yɛ be yo ‘yɔbuɛ blu-nin-nɲɔn (12) nga bé fá wlá Zerizalɛmun uflɛ’n i wun talɛ’n i bo ase’n’ niɔn. (Ngl. 21:2, 14) I sɔ’n ti’n, Zoova maan Piɛli wunnin i wlɛ kɛ Zida i ndɛ yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kun kannin-ɔn. Ɔ seli kɛ: “Sran su nianlɛ junman ng’ɔ di’n, maan sran uflɛ di.”—Jue. 109:8.

²¹ Kɛ ɔ ko yo naan b’a wun sran nga bé fɛ́ i’n, be tuli fɔtɔ. Be blɛ su’n, i sɔ yolɛ’n ti be nzuɛn. (Ɲan. 16:33) Sanngɛ maan e wun i wlɛ kɛ kpɛ kasiɛn nga Biblu’n kán kɛ be tuli fɔtɔ sa kɛ ngalɛ’n sa nun’n, yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Afin atin nga Ɲanmiɛn wawɛ’n kle be’n, i su yɛ be wa jrannin be fali ajalɛ mun siɛn’n niɔn. Sanngɛ maan e sie sa nga ti yɛ akoto’m be wa tuli fɔtɔ’n i nzɔliɛ. Be srɛli Ɲanmiɛn be seli kɛ: “Zoova, wɔ mɔ a si sran’m be kwlaa be awlɛn’n, kle sran nga a fɛli i yasua nɲɔn nga’m be nun’n.” (Yol. 1:23, 24) Be kunndɛli kɛ Zoova bɔbɔ yɛ ɔ kle be sran nga bé fɛ́ i’n niɔn. Fɔtɔ’n kusu tɔli Matiasi su. Atrɛkpa’n, Zezi i sɔnnzɔnfuɛ ableso (70) ng’ɔ sunmannin be kɛ be ko bo jasin fɛ’n, be nun kun-ɔn. Kɛ ɔ fɛ i lɛ’n, Matiasi kacili “akoto blu-nin-nɲɔn (12) mun” be nun kun. c—Yol. 6:2.

22, 23. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e ɲin yi be nga be dun e ɲrun mmua asɔnun’n nun’n, yɛ e lo e wun man be-ɔ?

²² Sa kwlaa sɔ’m be kle e kɛ ɔ ti cinnjin kɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ mun be siesie junman nga be di i asɔnun’n nun’n sɛsɛsɛ. Andɛ nin andɛ’n be te fa sran wie mɔ be kwla lafi be su’n be sie be asɔnun kpɛnngbɛn. Kwlaa naan asɔnun kpɛnngbɛn’m b’a fa junman kɛ ngalɛ’n sa’n b’a man sran kun’n, be dun mmua fa be ɲin sie i Biblu’n nun ndɛ’n su kpa. Kpɛkun be fa wlɛ i srɛlɛ nun naan Ɲanmiɛn wawɛ’n kle be atin. Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, asɔnun’n i nunfuɛ mun be wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sie sran mun asɔnun kpɛnngbɛn-ɔn. E kusu’n, maan e lo e wun e man be naan be sie e yɛ maan e ɲin yi be. Sɛ e yo sɔ’n, e nin be e bo yó kun é dí junman likawlɛ asɔnun’n nun.—Ebr. 13:17.

²³ Kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be wunnin kɛ ɔ cɛnnin sakpasakpa’n, mɔ be wunnin wafa nga be wa siesieli junman’n i kpa asɔnun’n nun’n, i sɔ’n wlali be fanngan dan. I sɔ’n ukali be sa kun m’ɔ́ wá jú’n nun. Ndɛ tre ng’ɔ́ bá lɛ’n wá kán sa cinnjin sɔ’n i ndɛ.