26 YATICHÄWI
Jehová Diosar munasiñaw jan ajjsarañatak yanaptʼistu
“Jehová Diosaw nayamp chikäski, janiw ajjsarkäti” (SAL. 118:6).
CANCIÓN 105 “Diosajj munasiñawa”
¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? a
1. ¿Kunanakas ajjsarayistaspa?
AKA jilat kullakanakan sarnaqäwipat amuytʼañäni. Néstor jilatampi María esposapampejj kawkjantï predicañatak yanapajj munaski ukaruw sarañ munapjjäna. b Ukampis uka amtap phoqañatakejja kunanakatï jakañatak munaski ukanakampik jakañwa yateqapjjañapäna, ukaw jupanakarojj wal ajjsarayäna. Kunanakatï jakañatak munaski ukampik jakasajj janiw kusisitäkañäniti sasaw amuyapjjäna. Biniam jilatajj Jehová Diosan markap conträpki uka markanwa jakasi, Testigöjjäna ukhajja, nayarojj arknaqapjjarakitaniwa sasaw ajjsarayasïna. Ukampis mayaw juparojj jukʼamp ajjsarayäna: machaq religionankataj yatisajj familiaranakajajj kamsapjjakinisa sasaw wal ajjsarayasïna. Valeria kullakat parltʼarakiñäni, juparojj jan wali cáncer usunïtawa sasaw doctoranakajj yatiyapjjäna. Wila uchayasiñ toqet Bibliajj kamsisa ukaruw jupajj istʼañ munäna, uka amtap respetiri mä cirujano jikjjatañatakejj walpun kullakajj chʼamachasïna. Cheqas jiwañarojj wal kullakajj ajjsaräna.
2. ¿Kunatsa ajjsarañamp jan apayasiñatak chʼamachasiñasa?
2 ¿Nayrïr parrafon parlaniwayktan uka jilat kullakanakjam jumajj ajjsarayasirïtati? Jiwasanakat waljaniw ukham ajjsarayastanjja. Ukampis ajjsarañamp apayasjjsna ukhajj janipuniw akchʼas walïkaspati, kuna laykutejj jan wali amtanakaruw puriyistaspa, ukaw Jehová Diosamp sum apasiñat jarkʼistaspa, ukwa Supayajj muni. Jupajj ajjsarañamp apayasisajj Jehová Diosan leyinakapar jan istʼjjsna ukwa muni, mä arunjja suma yatiyäwinak jan yatiyjjsna ukwa muni (Apoc. 12:17). Supayajj jan walinak luriri, jan sinttʼasiri, chʼamani ukhamawa. Ukampis jupar saykatañatakejj mayaw yanaptʼistaspa. ¿Kunäpachasa?
3. ¿Kunas jan ajjsarañatak yanaptʼistani?
3 Jehová Diosajj jiwasar munasitapata, jiwasamp chikäskatapat jan payachaskañäni ukhajja, Supayajj janiw ajjsaraykistaniti (Sal. 118:6). Salmo 118 qellqerejj kuna llakinakansa uñjasïna uka toqet jichhajj parltʼañäni. Jupajj walja enemigonakanïnwa, enemigonakap taypinjja wali importante jaqenakaw utjäna (versículos 9, 10). Awisajj sinti jan walinakpunwa aguantañapäna (versículo 13). Jehová Diosas cheqañcharakïnwa (versículo 18). Ukhamanakan uñjaskasas akham sasaw cancionapan säna: “Janiw ajjsarkäti” sasa. ¿Kunatsa jan ajjsarkäna? Alajjpachankir awkipajj cheqañchkchïnsa, qhawqsa jupar munasïna uk yatiñaw jan ajjsarañatak yanaptʼäna. Salmistajja kunas kunäskpan munasir Diosajajj nayar yanaptʼañatakejj jankʼakïniwa sasaw taqe chuyma confiyäna (Sal. 118:29).
4. Jehová Diosajj munasituwa sasin confiyañäni ukhajja, ¿kuna kasta ajjsarañanakarus atipjañäni?
4 Sapa mayni cristianow Jehová Diosajj nayar munasituwa sasin taqe chuyma confiyañapa. Ukham confiyañaw akanakar jan ajjsarañatak yanaptʼistani: 1) janjamakiw familiajar mantiniñ puedkäti sasin ajjsaraña, 2) jaqenakar ajjsaraña, 3) jiwañar ajjsaraña. Nayrïr parrafon parlaniwayktan uka jilat kullakanakajja, ajjsarañarojj atipapjjänwa, kuna laykutejj Jehová Diosajj munasituwa sasin taqe chuymaw confiyapjjäna.
JANJAMAKIW FAMILIAJAR MANTINIÑ PUEDKÄTI SASIN AJJSARAÑA
Mä jilatajja, familiapar mantiniñatakejj wawapamp chikaw chawlla katuski. (Párrafo 5).
5. ¿Kunanakas familia pʼeqtʼirinakarojj llakisiyaspa? (Nayrïr paginankir foto uñjjattʼäta).
5 Familia pʼeqtʼiri cristianonakatakejja, familiapar mantiniñajj mä jachʼa responsabilidadawa (1 Tim. 5:8). Jumatï familia pʼeqtʼirïstajja, aka COVID-19 pandemian inas trabajo aptʼasiñ wal ajjsarchiyäta. Kunjamsa familiajar manqʼa churäjja, kunjamsa alquiler jan ukajj hipoteca ukanak pagäjja sasin inas llakischiyäta. Jan trabajon uñjasisajj janiw yaqha trabajo jikjjatañ puedkäti sasin inas amuychiyäta. Janjamakiw kunatï jakañatak wakiski ukampik jakañ puedkäti sasin inas Néstor ukat María jilat kullakjam amuychiyäta. Supayajj uka toqenakat ajjsarayasajja, waljaniruw Jehová Diosar serviñat apaqawayi.
6. ¿Kunsa Supayajj creyiyañ munistu?
6 Jehová Diosajj janis sapa mayni jiwasanakat llakiskaspa, familiasar mantiniñatak yanap munktan ukhajj janis yanaptʼkistaspa ukham amuyañaswa Supayajj muni. Supayan uka trampapar jaltʼsna ukhajja, janiw kunäkipansa trabajos jaytañ munksnati, trabajo jan aptʼasiñ laykojj Biblian wiñay yatichäwinakapsa pʼakintjjaraksnawa.
7. ¿Jesusajj kamsänsa?
7 Janiw khitis Jesusjamajj alajjpachankir Awkirojj uñtʼkiti. Jupajj akham sänwa: “Kuntï necesitapkta ukjja janïr mayipktas ukhaw Dios Awkimajj yatjje” sasa (Mat. 6:8). Jehová Diosajj kunanaktï necesitktan ukanak jiwasar churañatak jankʼakïtap Jesusajj yatiwa. Cristianonakajj Diosan familiap taypinktanwa. Niyakejjay Diosajj pʼeqtʼirïchejja, kunanaktï 1 Timoteo 5:8 texton familia pʼeqtʼirinakar mayki ukarakwa jupajj lurarakini, janiw ukat payachasiñasäkiti.
Kunanakatï jakañatak wakiski ukanak Jehová Diosaw churistani. Inas jilat kullakanak toqe churchistani. (Párrafo 8). d
8. 1) ¿Janjamakiw familiajar mantiniñ puedkäti sasin jan ajjsarañatakejj kunas yanaptʼistani? (Mateo 6:31-33). 2) ¿Foton uñstki uka matrimoniot kunsa yateqassna?
8 Jehová Diosajj nayarus familiajarus munasiwa sasin taqe chuyma confiyañäni ukhajja, kunanaktï necesitktan ukanak churistaniwa sasaw confiyarakiñäni (Mateo 6:31-33 liytʼäta). Jehová Diosajj kunanaktï necesitktan ukanak churañwa munistu, munasiñampi ukat jilarkirwa ukanak churarakistu. Aka oraq lurkäna ukhajja, janiw kunanakatï jakañatak wakiski ukanakak oraqer uchawaykänti, jan ukasti munasiñapatjja kusisit jakasiñasatakejj taqe kunanakampiw aka oraqer phoqantäna (Gén. 2:9). Awisajj kunanaktï necesitktan ukanakakis urun utjkchistojja, ukanak utjatapat yuspärapjjañäni. Jan walinakan uñjaskayätan ukhajj Jehová Diosajj yanaptʼapunistänwa, janiw kunsa faltaykistänti (Mat. 6:11). Ak amtañasawa: kuna sacrificionaktï aka tiempon lurkañäni ukanakajja, kunanaktï Jehová Diosajj jichhasa jutïrinsa churkistani ukanakamp igualtʼayatajj janiw kunäkisa. Ukwa Néstor ukat María jilat kullakajj jakäwinakapan uñjawayapjjäna (Is. 65:21, 22).
9. ¿Néstor ukat María jilat kullakan experienciapajj kunsa yatichistu?
9 Colombia markankir Néstor ukat María jilat kullakajja, mä suma utana, mä suma trabajoni ukhamaw wali kusisit jakasipjjäna. Jupanakajj akham sapjjewa: “Jukʼamp predicañatakejja, kunanakatï jakañatak wakiski ukanakampik jakasiñwa munapjjayäta, ukampis ajjsarayasipjjayätwa. Kunanakatï jakañatak wakiski ukanakampik jakasisajj janjamakiw kusisitäksnati sasaw amuyapjjayäta” sasa. ¿Kunas jan ajjsarapjjañapatakejj yanaptʼäna? Kunjamsa Jehová Diosajj sapa kuti jupanakar munasiñamp uñjäna, uka toqet lupʼiñaw yanaptʼäna. Diosaw uñjaskistani sasaw taqe chuyma confiyapjjäna, ukatwa suma pagat trabajonakap jaytawayjjapjjäna. Utap aljasasti kawkjantï predicañatak yanapajj wal munaskäna uka cheqaruw sarjjapjjäna. ¿Ukham amtapjjatapat kunjamsa jikjjatasipjje? Néstor jilatajj akham siwa: “Mateo 6:33 textonkki uka arunakajj cheqapun phoqasirïtapwa uñjawayapjjta, janipuniw kunas faltapkituti, nayrat sipansa jichhajj jukʼamp kusisitäjjapjjtwa” sasa.
JAQENAKAR AJJSARAÑA
10. ¿Kunatsa jaqejj yaqha jaqenakar ajjsartanjja?
10 Nayra maranakatpachasa jaqenakajj jupanakpachpaw jan waltʼayasipjje (Ecl. 8:9). Autoridadanïpki ukanakajj yaqhanakarojj tʼaqesiyapjjewa, yaqhepajj jaqe masipar nuwjasaw jan waltʼayapjje, yaqhepajj escuela masinakaparuw insultapjje ukat amenazapjje, yaqhepajj pachpa familiaparuw tʼaqesiyapjje. ¡Uka razonatwa jaqenakajj yaqha jaqenakar ajjsarapjje! Jaqenakar ajjsaratasat ¿kunanaksa Supayajj lurayistaspa?
11, 12. ¿Jaqenakar ajjsaratasat kunjamsa Supayajj jan waltʼayistu?
11 Jaqenakar ajjsarañat jan predikjjsna jan ukajj Jehová Diosan mandamientonakap jan phoqjjsna ukwa Supayajj muni. Yaqhep gobiernonakarus predicación jarkʼapjjañapataki, jiwasar arknaqapjjañapatakiw amtayi (Luc. 21:12; Apoc. 2:10). Supayan apnaqat akapachanjja, walja jaqenakaw Jehová Diosan Testigonakapat qʼewjat yatiyäwinak yatiyapjje, jan ukajj jan wali amtampiw kʼarinak parlapjje. Uka kʼarinak creyirinakajj inas jiwasat sawkasipjjchini jan ukajj tʼaqesiyapjjchistani (Mat. 10:36). Ukampis Supayan uka jan wali amtanakap yatjjtanwa; nayrïr patak maranakansa uka pachparakwa luräna (Hech. 5:27, 28, 40).
Familiaranakasajj jiwas contras saytʼapjjchinejja, Jehová Diosajj munasiskakistaniwa. (Párrafos 12-14). e
12 Supayajj janiw gobiernonakar jiwas contra saytʼayasakejj ajjsaraykistuti. Yaqhepajja, Testigöjjä ukhajj familiajajj kamsakinisa sasaw ajjsarayasipjje, tʼaqesiyatäñat sipansa ukaw yaqheparojj jukʼamp ajjsarayi. Jupanakajj familiaranakaparojj wal munasipjje, Jehová Diosar uñtʼapjjaspa, jupar munasipjjarakispa ukwa munapjje. Cheqpach Dios contra, servirinakap contra familiaranakapar jan wal parlir istʼasajj wal chuym ustʼayasipjje. Ukampis awisajj Dios conträpkäna uka familiaranakajj Diosarojj uñtʼawayjjapjjewa. Familiasat maynitï jiwasat jan kuns yatiñ munjjani ukhajj ¿kamachañänisa?
13. Familiaranakasajj jiwas contra saytʼapkani ukhajja, ¿kunatsa Jehová Diosajj munasituwa sasin taqe chuyma confiyañajj wali importantejja? (Salmo 27:10).
13 ¡Salmo 27:10 (liytʼäta) qellqatankki uka arunakajj wali suma arunakawa, wal chuymacharakistu! Jehová Diosajj qhawqsa munasistu uk jan armkañäni ukhajja, akanakat janiw payachaskañäniti: jiwas contra saytʼapkani ukhas sumakiw jikjjatasiñäni, aguantatasat premio jupajj churistani. Diosaw kunanaktï jakañatak necesitktan ukanak churistani, chuymasan sum jikjjatasiñasatakisa, jupamp sum apasiskakiñatakis yanaptʼistani, janiw khitis jupjamajj yanaptʼkistaspati. Nayrïr parrafon parlaniwayktan uka Biniam jilatajja, ukwa jakäwipan uñjawayäna.
14. ¿Kunsa Biniam jilatan experienciapat yateqtanjja?
14 Biniam jilatajja, autoridadanakamp arknaqatäñap yatkchïnsa Jehová Diosan Testigopäñwa amtäna. Jupajj akham siwa: “Gobiernomp arknaqatäñajj sinti jan walipunïtaynawa, janiw uk amuyirïkti. Ukampis familiajajj naya contra saytʼasipkäna ukaw jukʼamp ajjsarayitäna. Testigöjjatajat janiw tatajar chuym ustʼayañ munkayätti, janirakiw familiajan respetopsa aptʼasiñ munkayätti, ukaw wal ajjsarayitäna” sasa. Ukampis ¿kunas jan ajjsarañatak yanaptʼäna? Qhawqsa Jehová Diosajj jupar munasi, jupar munasirinakarus kunjamsa cuidi uk yatiñaw yanaptʼäna. Biniam jilatajj akham saskakiwa: “Yaqhepanakajj jan qollqen uñjaskasasa, yaqhachat uñjaskasasa, tʼaqesiyatpachas aguantasipkakïnwa, kunanaksa Jehová Diosajj jupanakar yanaptʼañatakejj luräna uka toqetwa lupʼirïta. Nayatejj Jehová Diosat taqe chʼamajampi katthapisiriskayäta ukhajja, jupajj bendisitaspänwa, uk nayajj yatiyätwa. Walja kutiw carcelar llawintapjjetäna, tʼaqesiyapjjarakitäna. Ukham llakinakan uñjasktan ukhajja, Jehová Diosajj jupat jan jitheqtirinakarojj yanaptʼapuniwa, ukwa nayajj pachpa nayranakajamp uñjawayta” sasa. Biniam jilatatakejja, Jehová Diosajj mä awkjamapuniwa, jilat kullakanakas cheqpach familiapawa.
JIWAÑAR AJJSARAÑA
15. ¿Kunatsa jiwañat piensañajj ajjsarayistu?
15 Jiwañajj mä enemigowa sasaw Bibliajj qhanañchi (1 Cor. 15:25, 26). Jiwañat piensañajj wal llakisiyistaspa, yamas jiwasatï usutästan jan ukajj familiarasatï usutächi ukhajja, jukʼampiw llakisiyistaspa. ¿Kunatsa jiwañat piensañajj ajjsarayistu? Kuna laykutejj Jehová Diosaw wiñayatak jakañ muniri lurawayistu (Ecl. 3:11). Ukampis jiwañar mä jukʼa ajjsarañajj jarkʼaqestaspawa. Sañäni, inas jan usuntayir manqʼanak manqʼañataki, ejercicionak lurañataki, jan accidentasiñataki, doctoran ukar sarañataki, wakiskani ukhajj medicamentonak umañatak yanaptʼchistani.
16. Jiwañar ajjsaratasatjja, ¿kuna jan walinakarus Supayajj purtʼasiyistaspa?
16 Jakañ vidar wali valoranit uñjatasjja Supayajj yatiwa. Ukatwa jaqejj jakaskakiñ laykojj kuns churakispawa, Jehová Diosamp sum apasiñsa aptʼasikispawa sasin parli (Job 2:4, 5). ¡Ukampis ukham parlasajj Supayajj pantjasiwa! Niyakejjay Supayajj ‘maynirojj jiwañar purtʼasiychispajja’, jiwañar ajjsarasin Jehová Diosar jaytawayjjsna ukwa muni (Heb. 2:14, 15). Awisajj yaqhep jaqenakajja, Supayan amtayataw amenazapjjestaspa, Diosar confiyaskakïta ukhajj jiwayapjjämawa sasaw sapjjarakistaspa. Jan ukajj mä akatjamat hospitalan uñjassna ukhaw lanktʼasiyistaspa, Jehová Diosan leyinakapsa pʼakintayistaspa. Inas doctoranakasa jan ukajj jan Testigöpki uka familiaranakasas wila uchayasiñasatak obligañ munapjjchistani, ukampis wila uchayasiñajj janiw Diosan leyiparjamajj walïkiti. Jan ukajj inas maynejj Biblian wiñay yatichäwinakap pʼakintki uka tratamientonakamp qollayasiñatak waytʼchistani.
17. Romanos 8:37-39 textorjamajj ¿kunatsa jiwañar jan ajjsarañasäki?
17 Janiw khitis jiwañ munktanti, ukampis jiwañäni ukhasa Jehová Diosajj munasiskakistaniwa (Romanos 8:37-39 liytʼäta). Amigonakapajj jiwjjapjje ukhajja, Diosajj janiw jupanakat armaskiti, jupatakejj jakasipkakispas ukhamawa (Luc. 20:37, 38). Wal jupanakar jaktayañ muni (Job 14:15). Wiñay jakañ katoqañasatakejj wali jila precio pagawayi (Juan 3:16). Jehová Diosajj qhawqsa munasistu, qhawqsa cuidarakistu uk wali sumwa yattanjja. Ukhamajj usunttan ukhasa jan ukajj jiwayañatak amenazapkistu ukhasa janiw Jehová Diosar apanukktanti. Jan ukasti juparuw chuymachtʼatäñatakisa, yatiñanïñatakisa, chʼamanïñatakis jakʼachastanjja. Ukwa Valeria kullakampi esposopampejj lurapjjäna (Sal. 41:3).
18. ¿Kunsa Valeria kullakan experienciapajj yatichistu?
18 Valeria kullakajj 35 maranïkäna ukhajja, jan uñtʼata jan wali cáncer usunïtawa sasaw doctoranakajj yatiyapjjäna. Kunjamsa Jehová Diosar munasiñajj jiwañar jan ajjsarañatak kullakar yanaptʼäna uk uñjañäni. Jupajj akham siwa: “Doctoranakajj cáncer usunïtaj yatiyapjjetäna ukhajja, mä akatjamatwa jakäwinakajajj qʼal mayjtʼawayjjäna. Uka usut waliptañajatakejj operasiñajapunïnwa. Walja cirujanonakan ukarus sarkchiyätjja, wila uchasapuniw operañ munapjjetäna. Wali sustjatäyätwa, ukampis niyakejjay Jehová Diosar istʼañ munchiyätjja, ¡janipuniw kunäkipansa wila uchayasisajj operayaskiriskayätti! Nayrat jichhakamas wali munasiñampiw Jehová Diosajj nayar uñjawayitu…, jichhajj qhawqsa nayajj jupar munasta uk uñachtʼayañajänwa. Doctoranakajj sapa kuti usujat yatiyapjjetäna ukhajja, jukʼampiw Jehová Diosar kusisiyañ munayäta, ukhamat Supayar gustop jan churañataki. Tiempompejj jan wila uchasakis operapjjchitänjja, taqe kunas sumakiw mistsüna. Jichhajj usutakïskstsa Jehová Diosajj janipuniw kunanakatï jakañatak wakiski ukanak faltayapkituti. Janïr cáncer usunïtaj yatiyapkitäna uka seman tukuyajja ‘Jan waltʼäwinakar jan ajjsaras saykatapjjañäni’ c sat yatichäwi tantachäwin yatjjatapjjayäta. Uka yatichäwejj nanakatakjamapunïnwa, kutin kutiniw liytʼapjjayäta. Uka kasta yatichäwinak yatjjataña, predicaña, tantachäwinakar sarañaw sumak jikjjatasipjjañajatakisa, jan aynachtʼapjjañajatakisa, suma amtanakar puriñatakis yanaptʼawayapjjetu” sasa.
¿KUNJAMSA AJJSARAÑAR ATIPJSNA?
19. ¿Kunas akat mä jukʼarojj pasani?
19 Oraqpachankir yaqhep jilat kullakanakajja, Jehová Diosan yanaptʼapampejj kunayman jan walinakaruw atipjawayapjje, Diablo contras saytʼasiwayapjje (1 Ped. 5:8, 9). Jumajj jan walinakar atipjarakismawa. Niyaw Jehová Diosajj Jesusarusa alajjpachan Jesusamp chik apnaqapkani ukanakarus “Diablon luratanakap tʼunjañatak” horasajj purinjjewa sasin sani (1 Juan 3:8). Uka pasatatjja, Diosar aka oraqen servipki ukanakajj aka promesa phoqasirwa uñjapjjani: “Janiw kunarus ajjsarkätati, janirakiw kunats wal ajjsarayaskätati” sasa (Is. 54:14; Miq. 4:4). Uka urun puriniñapkamajja, kunanakatï ajjsaraykistu ukanakar atipjañatak chʼamachasipjjañäni.
20. ¿Kunanakatï ajjsaraykistu ukanakar saykatañatakejj kunas yanaptʼistani?
20 Kunjamsa Jehová Diosajj servirinakapar munasi, jarkʼaqaraki ukaruw urut urutjam jukʼamp confiyañasa. ¿Kunas jan ajjsarañatak yanaptʼistani? Kunjamsa Jehová Diosajj servirinakapar cuidawayi uka toqet lupʼiña, uka toqet yaqhanakamp parlañaw yanaptʼistani. Jan waltʼäwinakan uñjaskayätan ukhajj kunjamsa Jehová Diosajj yanaptʼistäna ukanaks amtapjjañäni. Jehová Diosan yanaptʼapampejja, kunanakatï ajjsaraykistu ukanakar saykatsnawa (Sal. 34:4).
CANCIÓN 129 ¡Tukuykam aguantaskakiñäni!
a Ajjsarirïñajj janiw jan walïkapuniti, kuna laykutejj jan walinakatwa jarkʼaqestaspa. Ukampis ajjsarañamp apayasjjsna ukhajja, jiwas pachpaw jan waltʼayasjjsna. ¿Kunatsa? Supayajj ajjsarayasaw jan wali amtanakar puriyistaspa. Ukhamajj ajjsarañamp jan apayasiñatakisa ajjsarañar atipañatakis wal chʼamachasiñasawa. Kunjamtï aka yatichäwin yatjjatkañänejja, jan ajjsarirïñatakejj Jehová Diosajj jiwasamp chikäskatapata jiwasar munasitapat jan payachasiñaw yanaptʼistani.
b Yaqhep sutinakajj cambiasiwayiwa.